Boris III van Bulgarije

Boris Clemens Robert Maria Pius Lodewijk Stanislaus Xavier (Sofia, 30 januari 1894 – aldaar, 28 augustus 1943) was koning (tsaar) van Bulgarije tussen 1918 en 1943. Boris III was de een na laatste koning van het land. Hij trad aan na het aftreden van koning Ferdinand I. Na zijn dood in 1943 werd hij opgevolgd door koning Simeon II. Boris III kwam uit het huis Saksen-Coburg en Gotha.

Na de nederlaag in de Eerste Wereldoorlog verloor Bulgarije veel land. De monarchie was hierdoor niet erg populair. In 1923 was er een opstand tegen de koning, maar Boris III onderdrukte deze. Vanaf toen had hij in feite de absolute macht. Koning Boris III was een fan van het fascisme. Hierdoor koos hij de kant van Nazi-Duitsland en Italië tijdens de Tweede Wereldoorlog. Toch wilde Boris III Adolf Hitler niet helemaal gehoorzamen. In 1943 werd hij gedwongen zijn koningschap neer te leggen, maar weigerde. Na een bezoek aan Hitler overleed de koning onder verdachte omstandigheden. Hierdoor denken velen dat Boris III vergiftigd is door Hitler.

Levensloop

Jeugd

De prins in zijn jeugd

Boris III werd geboren op 30 januari 1894 in Sofia. Hij was de zoon van vorst Ferdinand I en zijn vrouw Maria Louisa van Bourbon-Parma. Boris III werd orthodox opgevoegd, aangezien de Bulgaars-Orthodoxe Kerk erg belangrijk is in het land. Zijn vader was katholiek, maar had dit afgesproken met de Bulgaarse en Russische regering. Dit zorgde voor woede bij de katholieke kerk. De Russische tsaar Nicolaas II was de peetoom van Boris III en bracht een bezoek in 1898.

De jonge prins kreeg privéonderwijs. Zijn vader stichtte hiervoor een speciale school, waar alleen zijn kinderen naartoe gingen. Later kreeg Boris III een militaire opleiding en vocht mee tijdens de Balkanoorlogen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij ook officier in het Bulgaarse leger en werd later kolonel. Bulgarije vocht tijdens de oorlog aan de kant van de Centralen.

Koningschap

In 1918 verloor Bulgarije de oorlog. Zijn vader besloot daarom af te treden en droeg de troon over aan Boris III. Hiermee wilde hij de monarchie in het land redden. Hoewel dit lukte, was Bulgarije erg instabiel. In 1923 werd er een staatsgreep gepleegd en in 1925 werd er een poging gedaan om Boris III om te brengen. In de jaren 1930 ging het ook nog eens enorm slecht met de economie. In 1934 vond er opnieuw een staatsgreep plaats. Uiteindelijk kreeg Boris III hierdoor alle macht in handen. Boris III was een fan van het fascisme en kreeg goede banden met Benito Mussolini en Adolf Hitler.

Vanaf 1935 ging het beter met Bulgarije. Er was sprake van economische groei en welvaart. Toen de Tweede Wereldoorlog in 1939 uitbrak, was Bulgarije eerst neutraal. Het koos geen kant en wilde buiten de oorlog blijven. Toch wilden veel Bulgaarse politici dat Bulgarije zich zou aansluiten bij de Asmogendheden, wat het uiteindelijk deed. In de Eerste Wereldoorlog had Bulgarije grond verloren aan Griekenland en Roemenië. Dit wilde Bulgarije graag terug hebben. De Asmogendheden gaven hierdoor ook regio's van de twee landen terug aan Bulgarije.

Als koning

Hoewel Boris III aan de kant van de Asmogendheden meevocht, weigerde hij Hitler blindelings te volgen. Zo wilde Boris III niet volledig meewerken aan de jodenvervolging. De Nazi's wilde namelijk dat Bulgarije zijn joden aan Duitsland zou geven. Boris III wilde alleen een klein aantal geven. Hierdoor vonden de Nazi's dat de koning niet helemaal aan hun kant stond. Desondanks vonden er verschillende ontmoetingen tussen de koning en Hitler plaats.

Overleden

Boris III overleed plotseling op 28 augustus 1943 in Sofia. Dit was kort na een ontmoeting met Hitler. Hitler was tijdens de ontmoeting erg boos geworden op de koning. De koning weigerde niet alleen om Joden te vervolgen, maar ook om de Duitsers te helpen in hun aanval op de Sovjet-Unie. Hitler gaf uiteindelijk toe aan de eisen en Bulgaarse Joden werden niet vervolgd. Volgens Boris III waren zij namelijk nodig voor o.a. de aanleg van wegen. Desondanks werd gedacht dat Hitler Boris III had vergiftigd. Dit zou met een speciaal vergif gebeurd zijn, wat weken duurt om te werken. Anderen theorieën zijn dat de Sovjets of de Engelsen de koning vergiftigd hebben.

Na zijn dood werd hij opgevolgd door zijn zesjarige zoontje Simeon II. Tijdens de begrafenis van de tsaar waren grote massa's aanwezig. Hij werd vervolgens in het Rilaklooster begraven.

Huwelijk en kinderen

Boris III trouwde in 1930 met Johanna van Savoye. Samen kregen ze twee kinderen:

• Marie Louise (1933)
• Simeon (1937)