Winteroorlog

Winteroorlog
12 januari 1940, Noord-Finland. Finse skipatrouille in afwachting van een Russische aanval
Datum	30 november 1939 - 13 maart 1940
Locatie	Het oosten van Finland
Overwinning voor	De Sovjet-Unie
Resultaat
Strijdende partijen
Sovjet-Unie	Finland
Leiders
Kliment Vorosjilov Kirill Merezkow Semjon Timosjenko	Carl Gustaf Mannerheim
Troepensterkte
1.000.000 man 6.541 tanks 3.800 vliegtuigen	250.000 man 30 tanks 130 vliegtuigen
Verliezen
126.750 doden en vermisten 264.908 gewonden 5.600 krijgsgevangenen ongeveer 2.268 tanks verloren	26.662 doden 39.886 gewonden 1.000 krijgsgevangenen
Portaal Geschiedenis

De Winteroorlog was een oorlog tussen de Sovjet-Unie en Finland in de Tweede Wereldoorlog. Ook bij deze oorlog werden weer veel soldaten ingezet, meer dan een miljoen.

Oorlog in Europa

Adolf Hitler sloot op 24 augustus 1939 een pact met Jozef Stalin, de leider van de Sovjet-Unie (Rusland). Ze spraken af dat ze elkaar niet zouden aanvallen. Een week na de ondertekening viel Duitsland Polen aan. Engeland en Frankrijk verklaarden Duitsland de oorlog. Stalin viel Polen vanaf de oostkant aan. Het bleek dat de twee landen in het diepste geheim ook hadden afgesproken allebei een deel van Polen te bezetten. Polen zat ingesloten en het moest zich (na vier weken vergeefse strijd) overgeven. Maar Duitsland en de Sovjet-Unie hadden ook afgesproken dat de Russen de vrije hand zouden krijgen in Finland en de Baltische Staten. Dat leidde, wat Finland betrof, tot de zogeheten Winteroorlog.

Finland

Op 14 oktober 1939 ging de Finse regering naar Moskou, waar ze een afspraak had met Jozef Stalin. Stalin en de Russische regering hadden een aantal eisen.

Deze eisen waren:

• Finland zou haar eilanden in de Finse Golf afstaan.
• De Finse grens zou opschuiven tot in de Karelische Landengte tussen de Oostzee en het Ladogameer.
• De marine- en luchtmachtbasis bij Hanko zou voor dertig jaar van de Sovjet-Unie zijn.
• Finland zou het westen van het Vissersschiereiland in Lapland afstaan.
• Er zou een verdrag worden gesloten ter verdediging van de Finse Golf.

Als vergoeding voor deze offers bood Moskou een ‘rechttrekking’ van de grens bij Karelië aan.

Maar de Finse president Cajander en de Finse maarschalk Mannerheim waren hier niet mee akkoord gegaan. Finland had nog een ander voorstel, maar dit werd ook afgewezen.

Aanval

Op 30 november 1939 viel de Sovjet-Unie zonder oorlogsverklaring Finland aan. Aan het begin waren de troepen ongelijk verdeeld: 120.000 Finse soldaten moesten het opnemen tegen 300.000 Sovjets. Verder had de Sovjet-Unie ook nog veel tanks en vliegtuigen. Maar Finland had wel moderne wapens. Het Suomi-machinepistool bijvoorbeeld. Dit machinegeweer kon goed tegen vrieskou, maar het was een onhandig ding voor in de bossen. De handgranaten werkten daarentegen weer heel goed. Naast de gevechtstroepen van de Finnen, waren er ook nog 90.000 Finse vrouwen die deel uitmaakten van de hulptroepen van het Finse leger. Het lukte Finland aardig om stand te houden tegen de aanvallers. De strenge winter was in het voordeel van de verdedigers. De opperbevelhebbers van de Sovjet-Unie hadden grote fouten gemaakt.

De Sovjets kwamen met een nieuwe aanval en deze werd het Finse leger fataal. De Sovjets hadden geleerd van de fouten die zij eerst hadden gemaakt. Ze hadden nu betere wapens en een betere tactiek. Op 11 februari 1940 lukte het de Sovjets een doorbraak door de verdedigingslinies van de Finnen te maken. De Sovjet Unie veroverde steeds meer terrein. De Finse maarschalk probeerde de stad Viipuri (Wiborg) nog te behouden, maar die werd ook ingenomen. Nu lag het Finse achterland open.

Op 12 maart 1940 werd de Vrede van Moskou getekend. De Russen hadden gekregen wat ze wilden.

Andere aanvallen

Na de aanval op Finland viel de Sovjet Unie ook nog Estland, Letland, Litouwen en later Roemenië (Bondgenoot van Finland en Nazi-Duitsland) aan. Deze landen boden nauwelijks tegenstand.