Portaal:Dictatuur: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
k
k
 
(34 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
−
{{werk}}
  
 
{{Portaalafbeelding|Bestand:Portaal Dictatuur.png‎}}
  
{{Portaalafbeelding|Bestand:Portaal Dictatuur.png‎}}
   
Regel 6: Regel 5:
 
|achtergrond=#de0000
  
|achtergrond=#de0000
 
|kopkleur=white
  
|kopkleur=white
−
|titel=Welkom in het DictatuurPortaal!
 +
|titel=Welkom op het DictatuurPortaal!
−
|tekst=Op dit portaal vind je informatie over alles wat met [[Dictatuur|dictaturen]] (alleenheerschappijen) te maken heeft.
 +
|tekst=Op dit portaal vind je informatie over alles wat met [[Dictatuur|dictaturen]] te maken heeft.
   
−
In [[Nederland]] wonen we in een [[democratie]], waarin vrije en eerlijke [[verkiezing]]en gehouden worden en burgers hun [[vertegenwoordiger]]s kiezen. Er wordt voor gezorgd dat iedereen [[Recht (begrip)|rechten]] en [[Vrijheid (begrip)|vrijheden]] heeft. Dit is alleen niet [[vanzelfsprekend]]. Zo hebben mensen in [[Noord-Korea]] geen vrije verkiezingen en mogen zij niet zeggen wat ze denken. De macht ligt daar volledig bij één leider, en wie het niet met hem eens is, kan streng worden gestraft. Mensen hebben weinig vrijheid en het dagelijks leven wordt door de [[Land (staat)|staat]] gecontroleerd. Zo'n land noem je een [[dictatuur]].
 +
In [[Nederland]] wonen we in een [[democratie]], waarin vrije en eerlijke [[verkiezingen]] gehouden worden en burgers hun [[volksvertegenwoordiger]]s kiezen. Er wordt voor gezorgd dat iedereen [[Recht (begrip)|rechten]] en [[Vrijheid (begrip)|vrijheden]] heeft. Dit is alleen niet [[vanzelfsprekend]]. Zo hebben mensen in [[Noord-Korea]] geen vrije verkiezingen en mogen zij niet zeggen wat ze denken. De macht ligt daar volledig bij één leider, en wie het niet met hem eens is, kan streng worden gestraft. Mensen hebben weinig vrijheid en het dagelijks leven wordt door de [[Land (staat)|staat]] gecontroleerd. Zo'n land noem je een [[dictatuur]].
   
 
Maar hoe ontstaat een dictatuur? Welke waren er allemaal? En welke [[Dictator (politiek leider)|dictators]] zijn er nog steeds? Dat lees je in dit portaal!
  
Maar hoe ontstaat een dictatuur? Welke waren er allemaal? En welke [[Dictator (politiek leider)|dictators]] zijn er nog steeds? Dat lees je in dit portaal!
Regel 21: Regel 20:
 
|titel=Hoe ontstaat een dictatuur?
  
|titel=Hoe ontstaat een dictatuur?
 
|tekst=Dictaturen kunnen op verschillende manier ontstaan.
  
|tekst=Dictaturen kunnen op verschillende manier ontstaan.
  +
[[Bestand:Flag of North Korea.svg|thumb|De vlag van [[Noord-Korea]]]]
 
* Vaak ontstaat een dictatuur door een [[staatsgreep]]. Een groep [[Macht (samenleving)|machtige]] mensen of het [[Krijgsmacht|leger]] is dan ontevreden over hoe het land wordt bestuurd. Zo kan de regering [[corrupt]] of [[Zwakte|zwak]] zijn, of kan er [[onvrede]] onder de [[bevolking]] heersen. Die machtige mensen of soldaten komen dan in [[opstand]] en nemen de [[controle]] over van de [[regering]]. Soms noemen de mensen die een staatsgreep hebben gepleegd het een [[Revolutie (opstand)|revolutie]]. Ze doen dit om te laten zien dat ze iets heel anders willen dan de vorige regering en om zichzelf goed te praten bij de bevolking.
  
* Vaak ontstaat een dictatuur door een [[staatsgreep]]. Een groep [[Macht (samenleving)|machtige]] mensen of het [[Krijgsmacht|leger]] is dan ontevreden over hoe het land wordt bestuurd. Zo kan de regering [[corrupt]] of [[Zwakte|zwak]] zijn, of kan er [[onvrede]] onder de [[bevolking]] heersen. Die machtige mensen of soldaten komen dan in [[opstand]] en nemen de [[controle]] over van de [[regering]]. Soms noemen de mensen die een staatsgreep hebben gepleegd het een [[Revolutie (opstand)|revolutie]]. Ze doen dit om te laten zien dat ze iets heel anders willen dan de vorige regering en om zichzelf goed te praten bij de bevolking.
 
* Een dictatuur kan ook ontstaan na een [[burgeroorlog]] als één groep die tegen de regering vocht, wint en de macht overneemt. Na de oorlog kan deze groep besluiten om de macht niet te delen, maar zelf te heersen. Ze zetten vaak de democratische regels opzij en richten een dictatuur op, waarbij één persoon of een klein groepje de controle heeft. De nieuwe leiders willen vaak [[rust]] en [[orde]] herstellen, maar dat gebeurt vaak door de vrijheid van de mensen in te perken.
  
* Een dictatuur kan ook ontstaan na een [[burgeroorlog]] als één groep die tegen de regering vocht, wint en de macht overneemt. Na de oorlog kan deze groep besluiten om de macht niet te delen, maar zelf te heersen. Ze zetten vaak de democratische regels opzij en richten een dictatuur op, waarbij één persoon of een klein groepje de controle heeft. De nieuwe leiders willen vaak [[rust]] en [[orde]] herstellen, maar dat gebeurt vaak door de vrijheid van de mensen in te perken.
Regel 26: Regel 26:
 
}}
  
}}
   
−
<div style="float:left; width:49%;">
 +
<div style="float:left; width:49.5%;">
 
{{Portaalbox|
  
{{Portaalbox|
 
|tekstachtergrond=white
  
|tekstachtergrond=white
Regel 32: Regel 32:
 
|kopkleur=white
  
|kopkleur=white
 
|titel=Kenmerken van een dictatuur
  
|titel=Kenmerken van een dictatuur
−
|tekst=Er zijn allerlei dingen waaraan je een dictatuur kan herkennen. Hieronder vind je er een paar!
 +
|tekst=Er zijn allerlei dingen waaraan je een dictatuur kunt herkennen. Hieronder vind je ze!
 
{{Kolommen2
  
{{Kolommen2
 
| Kolom1=
  
| Kolom1=
 
* [[Politieke systeem]] en [[politieke structuur]]
  
* [[Politieke systeem]] en [[politieke structuur]]
−
** [[Eenpartijstaat]]
  
 
** [[Absolute macht]]
  
** [[Absolute macht]]
 
** [[Dictator (politiek leider)|Dictatoriale opvolging]]
  
** [[Dictator (politiek leider)|Dictatoriale opvolging]]
Regel 43: Regel 42:
 
** Geen [[politieke tegenstand]]
  
** Geen [[politieke tegenstand]]
 
** [[Verkiezingsfraude]]
  
** [[Verkiezingsfraude]]
  +
** [[Schijnverkiezing]]en
 
** Geen eerlijke [[rechtspraak]]
  
** Geen eerlijke [[rechtspraak]]
 
** Geen [[scheiding der machten]]
  
** Geen [[scheiding der machten]]
Regel 52: Regel 52:
 
** Beperkingen op [[cultuur]]
  
** Beperkingen op [[cultuur]]
 
** Beperkte toegang tot [[onderwijs]]
  
** Beperkte toegang tot [[onderwijs]]
⚫
** [[Afschaffing]] van [[vrije pers]]
  
 
| Kolom2=
  
| Kolom2=
 
* [[Beperking]]en en [[controle]]
  
* [[Beperking]]en en [[controle]]
  ⚫
** [[Afschaffing]] van [[vrije pers]]
 
** [[Beperking]]en op [[internet]]
  
** [[Beperking]]en op [[internet]]
 
** Beperkingen op [[internationale relaties]]
  
** Beperkingen op [[internationale relaties]]
Regel 70: Regel 70:
 
** [[Geheime politie]]
  
** [[Geheime politie]]
 
}}
  
}}
  +
}}
  +
  +
{{Portaalbox|
  +
|tekstachtergrond=white
  +
|achtergrond=#de0000
  +
|kopkleur=white
  +
|titel=Voorbeelden van dictaturen
  +
|tekst=In het verleden zijn er heel veel dictaturen geweest. En vandaag de dag bestaan ze nog steeds! Hieronder vind je een lijst van dictaturen uit de [[recent]]e geschiedenis.
  +
* [[Absolute monarchie]]ën
  +
** [[Saudi-Arabië]] van 1932 tot op heden onder leiding van de koninklijke familie
  +
** [[Brunei]] van 1984 tot op heden onder leiding van [[sultan]] [[Hassanal Bolkiah]]
  +
* [[Personalistische dictatuur|Personalistische dictaturen]] ([[autocratie]]ën)
  +
** [[Spanje]] van 1939 tot 1975 onder leiding van [[Francisco Franco]]
  +
** [[Noord-Korea]] van 1948 tot op heden onder leiding van [[Kim Il-sung]] en zijn opvolgers
  +
** [[Libië]] van 1969 tot 2011 onder leiding van [[Moammar al-Qadhafi]]
  +
* [[Eenpartijstelsel]]s
  +
** [[Italië]] van 1922 tot 1943 onder leiding van [[Benito Mussolini]] en de [[Nationaal-Fascistische Partij]]
  +
** [[Sovjet-Unie]] van 1922 tot 1991 onder leiding van de [[Communistische Partij van de Sovjet-Unie]]
  +
** [[Duitsland]] van 1933 tot 1945 onder leiding van [[Adolf Hitler]] en de [[NSDAP]]
  +
** [[China]] van 1949 tot op heden onder leiding van de [[Communistische Partij van China]]
  +
* [[Militaire dictatuur|Militaire dictaturen]]
  +
** [[Chili]] van 1973 tot 1990 onder leiding van [[generaal]] [[Augusto Pinochet]]
  +
** [[Argentinië]] van 1976 tot 1983 onder leiding van een militaire [[junta]]
  +
** [[Egypte]] van 1952 tot 2011 onder leiding van het leger
  +
Als je nog meer voorbeelden van dictaturen wilt weten, ga dan naar de [[lijst van dictators]]!
 
}}</div>
  
}}</div>
   
−
<div style="float:right; width:49%;">
 +
<div style="float:right; width:49.5%;">
 
{{Portaalbox|
  
{{Portaalbox|
 
|Tekstachtergrond=white
  
|Tekstachtergrond=white
Regel 78: Regel 103:
 
|kopkleur=white
  
|kopkleur=white
 
|titel=Verzetten in een dictatuur
  
|titel=Verzetten in een dictatuur
−
|tekst=Je zult je vast afvragen: wat kan ik samen met anderen doen om ervoor te zorgen dat een dictatuur weer veranderd in een [[democratie]]? Mensen die in een dictatuur leven, kunnen op verschillende manieren proberen verandering teweeg te brengen. Iets doen kan heel erg gevaarlijk zijn, omdat de dictator natuurlijk aan de macht wil blijven. Als je iets doet, kun je in de [[gevangenis]] belanden of zelfs de [[doodstraf]] krijgen.
 +
|tekst=Je zult je vast afvragen: als ik in een dictatuur zou leven, wat zou ik dan samen met anderen kunnen doen om ervoor te zorgen dat de dictatuur veranderd in een [[democratie]]? Mensen die in een dictatuur leven, kunnen op verschillende manieren proberen verandering teweeg te brengen. Iets doen kan heel erg gevaarlijk zijn, omdat de dictator natuurlijk aan de macht wil blijven. Als je iets doet, kun je in de [[gevangenis]] belanden of zelfs de [[doodstraf]] krijgen. Hieronder staan enkele dingen die mensen kunnen doen om zich tegen een dictatuur te verzetten.
−
[[Bestand:Fist.svg|200px|right|Een [[symbool]] dat wordt gebruikt voor [[verzetsbeweging]]en]]
 +
[[Bestand:Fist.svg|thumb|200px|Een [[symbool]] dat wordt gebruikt voor [[verzetsbeweging]]en]]
 
* [[Passief verzet]]
  
* [[Passief verzet]]
 
** Weigeren van [[samenwerking]] ([[non-participatie]])
  
** Weigeren van [[samenwerking]] ([[non-participatie]])
 
** [[Verkiezingsboycot]]
  
** [[Verkiezingsboycot]]
 
** [[Sociale mediaboycot]]
  
** [[Sociale mediaboycot]]
−
** Verbergen van informatie
 +
** [[Verbergen]] van [[informatie]]
 
** [[Stil protest]]
  
** [[Stil protest]]
 
*** Uithangen van een [[vlag]] (zoals een [[omgekeerde vlag]])
  
*** Uithangen van een [[vlag]] (zoals een [[omgekeerde vlag]])
Regel 90: Regel 115:
 
* Niet-gewelddadig, [[actief verzet]]
  
* Niet-gewelddadig, [[actief verzet]]
 
** Massale [[betoging]]en, [[manifestatie]]s of [[protest]]en
  
** Massale [[betoging]]en, [[manifestatie]]s of [[protest]]en
−
** [[Hongerstaking]]en
  
 
** [[Burgerlijke ongehoorzaamheid]]
  
** [[Burgerlijke ongehoorzaamheid]]
 
** [[Sociale media-activisme]]
  
** [[Sociale media-activisme]]
Regel 97: Regel 121:
 
** [[Guerrillamarketing]]
  
** [[Guerrillamarketing]]
 
Er bestaat daarnaast ook zoiets als [[gewelddadig]] verzet.
  
Er bestaat daarnaast ook zoiets als [[gewelddadig]] verzet.
−
}}</div>
 +
}}
   
−
<div style="float:right; width:49%;">
  
 
{{Portaalbox|
  
{{Portaalbox|
−
|Tekstachtergrond=white
 +
|tekstachtergrond=white
 
|achtergrond=#de0000
  
|achtergrond=#de0000
 
|kopkleur=white
  
|kopkleur=white
−
|titel=
 +
|titel=Interessante video's
  +
|tekst=Hieronder kun je relevante filmpjes vinden over dictaturen. Alle links leiden naar [[YouTube]].
−
|tekst=
  
  +
* [https://www.youtube.com/watch?v=mo4xL2HZiUE Wat is een dictatuur?] (van [[ProDemos]])
−  
  +
* [https://www.youtube.com/watch?v=xzxAOXzcCcc Wat is propaganda?] (van [[Clipphanger]])
  +
* [https://www.youtube.com/watch?v=NSObobaTbQc Zou JIJ voor HITLER vallen?] (van [[NOS Stories]])
  +
* [https://www.youtube.com/watch?v=WMyBPXcnISw Scholieren leren van Anja hoe het is om in een dictatuur te leven] (van [[RTV Utrecht]])
  +
* [https://www.youtube.com/watch?v=1Usw1JSkky8 Won Mjong en Won Jhok zijn gevlucht uit Noord-Korea] (van [[NOS Jeugdjournaal]]
  +
* [https://www.youtube.com/watch?v=qJnNFiOZ3hg Noord-Koreaanse dictator scoort hit als 'vriendelijke vader'] (van [[NOS Jeugdjournaal]])
  +
* [https://www.youtube.com/watch?v=KgcRWxiKM3U Chinese president Xi nog langer aan de macht] (van [[NOS Jeugdjournaal]])
  +
Een interessant [[fictief]] verhaal voor kinderen is ''[[De club van lelijke kinderen]]'', dat gaat over hoe een dictator alle lelijke kinderen uit Nederland wil opruimen. Er is niet alleen een boek van, maar ook twee films en een jeugdserie.
 
}}</div>
  
}}</div>
   

Huidige versie van 26 dec 2024 om 20:35

Portaal Dictatuur.png

Welkom op het DictatuurPortaal!

Op dit portaal vind je informatie over alles wat met dictaturen te maken heeft.

In Nederland wonen we in een democratie, waarin vrije en eerlijke verkiezingen gehouden worden en burgers hun volksvertegenwoordigers kiezen. Er wordt voor gezorgd dat iedereen rechten en vrijheden heeft. Dit is alleen niet vanzelfsprekend. Zo hebben mensen in Noord-Korea geen vrije verkiezingen en mogen zij niet zeggen wat ze denken. De macht ligt daar volledig bij één leider, en wie het niet met hem eens is, kan streng worden gestraft. Mensen hebben weinig vrijheid en het dagelijks leven wordt door de staat gecontroleerd. Zo'n land noem je een dictatuur.

Maar hoe ontstaat een dictatuur? Welke waren er allemaal? En welke dictators zijn er nog steeds? Dat lees je in dit portaal!

Farm-Fresh bullet terug.pngTerug naar PIM-systeem
Hoe ontstaat een dictatuur?

Dictaturen kunnen op verschillende manier ontstaan.

De vlag van Noord-Korea
  • Vaak ontstaat een dictatuur door een staatsgreep. Een groep machtige mensen of het leger is dan ontevreden over hoe het land wordt bestuurd. Zo kan de regering corrupt of zwak zijn, of kan er onvrede onder de bevolking heersen. Die machtige mensen of soldaten komen dan in opstand en nemen de controle over van de regering. Soms noemen de mensen die een staatsgreep hebben gepleegd het een revolutie. Ze doen dit om te laten zien dat ze iets heel anders willen dan de vorige regering en om zichzelf goed te praten bij de bevolking.
  • Een dictatuur kan ook ontstaan na een burgeroorlog als één groep die tegen de regering vocht, wint en de macht overneemt. Na de oorlog kan deze groep besluiten om de macht niet te delen, maar zelf te heersen. Ze zetten vaak de democratische regels opzij en richten een dictatuur op, waarbij één persoon of een klein groepje de controle heeft. De nieuwe leiders willen vaak rust en orde herstellen, maar dat gebeurt vaak door de vrijheid van de mensen in te perken.
  • Soms komt een dictator via democratische verkiezingen aan de macht. Hij doet zich dan voor als een leider die het land wil verbeteren. Hij belooft vaak veranderingen die veel mensen aanspreken, zoals meer banen of veiligheid. Nadat hij is gekozen, begint hij de democratie langzaam af te breken. Hij kan bijvoorbeeld de persvrijheid inperken, waardoor mensen niet meer vrij kunnen berichten over de regering of kritische vragen kunnen stellen. Ook kan hij politieke tegenstanders uitschakelen en de macht naar zichzelf toe trekken, zodat hij uiteindelijk alles zelf bepaalt. Op die manier is Adolf Hitler in 1933 aan de macht gekomen in Duitsland.
Kenmerken van een dictatuur

Er zijn allerlei dingen waaraan je een dictatuur kunt herkennen. Hieronder vind je ze!


Voorbeelden van dictaturen

In het verleden zijn er heel veel dictaturen geweest. En vandaag de dag bestaan ze nog steeds! Hieronder vind je een lijst van dictaturen uit de recente geschiedenis.

Als je nog meer voorbeelden van dictaturen wilt weten, ga dan naar de lijst van dictators!

Verzetten in een dictatuur

Je zult je vast afvragen: als ik in een dictatuur zou leven, wat zou ik dan samen met anderen kunnen doen om ervoor te zorgen dat de dictatuur veranderd in een democratie? Mensen die in een dictatuur leven, kunnen op verschillende manieren proberen verandering teweeg te brengen. Iets doen kan heel erg gevaarlijk zijn, omdat de dictator natuurlijk aan de macht wil blijven. Als je iets doet, kun je in de gevangenis belanden of zelfs de doodstraf krijgen. Hieronder staan enkele dingen die mensen kunnen doen om zich tegen een dictatuur te verzetten.

Een symbool dat wordt gebruikt voor verzetsbewegingen

Er bestaat daarnaast ook zoiets als gewelddadig verzet.

Interessante video's

Hieronder kun je relevante filmpjes vinden over dictaturen. Alle links leiden naar YouTube.

Een interessant fictief verhaal voor kinderen is De club van lelijke kinderen, dat gaat over hoe een dictator alle lelijke kinderen uit Nederland wil opruimen. Er is niet alleen een boek van, maar ook twee films en een jeugdserie.

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Portaal:Dictatuur&oldid=903780"