Augusto Pinochet
Augusto José Ramón Pinochet Ugarte, beter bekend als Augusto Pinochet, (geboren te Valparaíso op 25 november 1915 - gestorven te Santiago op 10 december 2006) was een Chileense generaal en de 30ste president van Chili.
Pinochet wist met het Chileense leger de regering van Salvador Allende ten val te brengen, waarna hij zelf president werd. Hoewel Pinochet president was, was hij in feite een dictator. Van de staatsgreep in 1974 tot aan een referendum in 1990 was hij president van dit Zuid-Amerikaanse land. Tijdens zijn dictatuur zijn verschillende mensen vermoord, verdwenen of gevlucht uit het land. Toch kun je ook zeggen dat Pinochet een goede president is geweest, aangezien hij Chili heeft gered van het communisme en het land economisch vooruit heeft geholpen.
Levensloop
Eerste jaren
Pinochet werd op 25 november 1915 geboren in het Chileense plaatsje Valparaíso. Zijn vader heette Augusto Pinochet Vera, een man die afstammeling was van een Franse immigrant. Zijn moeder was Avelina Ugarte Martínez, die afstammeling was van de Basken. Pinochet heeft op vier verschillende scholen gezeten, waarvan de militaire school in Santiago als laatste. In 1931 studeerde hij af aan deze school. Hij studeerde hij nog vier jaar lang, tot dat Pinochet in 1935 tweede luitenant werd in de Chileense infanterie (grondleger). In 1937 verhuisde hij naar Concepción, en daarna in 1939 naar Valparaíso. In 1940 keerde hij terug naar een school voor deel te nemen aan het grondleger. Op 30 januari 1943 trouwde hij met Lucía Hiriart Rodríguez. Met deze vrouw zou Pinochet uiteindelijk vijf kinderen krijgen, namelijk Inés Lucía, María Verónica, Jacqueline Marie, Augusto Osvaldo, en Marco Antonio. In 1945 verhuisde hij opnieuw, dit keer naar de stad Iquique. Drie jaar later wilde hij naar de zogenoemde Oorlogsacademie, maar hij moest dit uitstellen. Hij ging namelijk een dienst uitvoeren van de overheid in het kolenmijnengebied van Lota. Hierna studeerde hij een paar jaar aan de Oorlogsacademie. Hier kreeg hij een hogere titel, namelijk officier-chef van de staf. In 1951 keerde hij terug naar de militaire school waar hij les ging geven. Tegelijkertijd werkte hij als de assistent van een leraar op de Oorlogsacademie. Hier mocht hij zelfs les geven in militaire geografie (aardrijkskunde) en politiek. Hij was ook redacteur van het tijdschrift Cien Águilas (Spaans voor honderd adelaars). Begin 1953 kreeg werd Pinochet majoor en uitgezonden naar Arica. Daar werd hij professor aan de Chileense Oorlogsacademie en ging daarvoor naar Santiago.
In 1956 werd Pinochet gekozen als één van de officiers van de Militaire Academie van Ecuador. Hiervoor verhuisde hij voor drie en een half jaar naar de Ecuadoraanse hoofdstad Quito. Hier studeerde hij politiek, militaire geografie en militaire strategie. Hier kreeg Pinochet een relatie met ene Piedad Noe. Samen kregen ze een zoon genaamd Juan. Eind 1959 keerde hij terug naar Chili, waar hij meteen werd uitgezonden naar Antofagasta. In 1963 werd hij onderdirecteur van de Oorlogsacademie. In januari 1971 werd Pinochet uiteindelijk generaal. Ondertussen laaide in Chili een opstand op. Generaal Prats nam hierdoor ontslag, waardoor Pinochet bevelhebber werd. Op 23 augustus 1973 werd Pinochet benoemd tot bevelhebber door de Chileense president Salvador Allende. Dit was precies een dag nadat het Chileense parlement van mening was dat de president en de regering de mensenrechten van Chilenen niet zouden respecteren. Kon dit wel goed aflopen?
Weg met Allende!
Het Chileense leger pleegde op 11 september 1973 een staatsgreep. De regering van president Allende werd omvergeworpen. Het presidentiële paleis, La Moneda, werd beschoten. Hierdoor pleegde president Allende, volgens het leger, zelfmoord, hoewel nog steeds wordt vermoed dat hij is vermoord door Pinochet. Hoewel Pinochet heeft meegedaan aan de staatsgreep, wordt nog getwijfeld of hij nu echt van het begin af al mee wilde doen aan de staatsgreep, of daar pas de laatste paar dagen van wist. Zelf zei hij dat hij de leiding van de staatsgreep voor zich nam en bevelhebber werd omdat hij het leger wilde bundelen voor de staatsgreep. In de jaren na deze uitspraak kwamen belangrijke, Chileense militairen met het verhaal dat Pinochet eigenlijk weinig leiding nam.
De nieuwe regering van Pinochet liet duizenden mensen oppakken. Ze werden vervangen genomen in het nationale stadion, Estadio Nacional Julio Martínez Prádanos, waar vele gevangenen werden vermoord. In totaal hebben Pinochet en zijn regering meer dan 3.000 mensen vermoord en 1.000 mensen zijn nog altijd vermist. Een lid van de junta (militaire regering) was de historicus Gonzalo Vial. Samen met admiraal Patricio Carvajal schreven zij een boek, El Libro Blanco del cambio de gobierno en Chile (Spaans voor Het witte boek voor de verandering van de Chileense overheid). Hierin werd onthuld wat Allende's regering zogenaamd van plan was geweest. De Verenigde Staten namen aan dat het niet waar was en dat het propaganda was. Later werd het officieel erkend. Toch was de wereld benieuwd naar de gebeurtenissen in Chili, daarom mocht de Canadese Jean Charpentier als eerste buitenlandse journalist Pinochet zelf interviewen.
Ondertussen brandde in de Verenigde Staten een soort van bom los. Na het Watergate-schandaal bleek dat de Verenigde Staten Pinochet steunden, zonder dat iemand hier iets over wist. Veel Chilenen waren vanwege de gruweldaden van Pinochet en zijn regering gevlucht naar het buitenland, waar ze hun verhaal vertelden. Toch bleek uit een speciaal rapport dat er geen bewijs dat de Verenigde Staten direct Pinochet zouden steunen. Dat Chili mogelijk een communistische dictatuur had kunnen wezen, speelde mee (de Verenigde Staten waren immers "in oorlog" met de Sovjet-Unie).
Pinochet als president
De leden voor het plannen van de staatsgreep (vaak de Junta genoemd) hadden gepland dat het nieuwe Chili eigenlijk helemaal geen president zou hebben. Elk jaar zou er een commandant worden aangesteld, die de taak als president zou hebben. Deze commandant werd niet gekozen door het volk! Pinochet zou in de tussentijd de voorlopige voorzitter zijn van Chili. Hij werd dit op op 27 juni 1974, maar op 17 december dat jaar veranderde hij de titel in "President van Chili". Generaal Leigh was het hier niet mee eens en verzette zich tegen het beleid van Pinochet. Pinochet stuurde Leigh daarom ook in 1978 met pensioen. Op 11 september 1980 organiseerde Pinochet een referendum. Dan wordt er aan het volk van een land gevraagd wat zei van iets vinden. Bij dit referendum ging het om het vervangen van de grondwet uit 1925 door een nieuwe. Pinochet en zijn adviseur Jaime Guzmán hadden deze grondwet opgesteld. Samen stichtten ze een politieke partij Onafhankelijke Democratische Unie. Deze partij had als standpunt dat de Chileense president, Pinochet dus, veel macht zou krijgen. Ook kwamen er verschillende instellingen. De grondwet werd ingevoerd, aangezien zo'n 65% van de Chilenen het ermee eens was. Een Chileense president was nu voor acht jaar president en moest goed worden gekeurd door de Junta (de militairen van de staatsgreep). Nadat de grondwet werd ingevoerd had Pinochet de officiële titel voor president.
Tijdens een Chileense missie in de bergen, werden twee bases vernietigd en een hoop munitie werd in beslag genomen. De Amerikaanse commissie voor de Rechten van de Mens was hier boos over en wilde de daders bestraffen. Uiteindelijk werden hiervan maar zes bestraft. In september bleek dat dezelfde wapens waren gebruikt tijdens een aanslag op Pinochet. Hierbij kwamen vijf mensen om en Pinochet zelf raakte lichtgewond. Na deze aanslag, zei de Junta dat de partij (van de vermoorde president Allende) erachter zat. Deze partij werd verboden en een tijdje later werden alle andere partijen ook verboden. Als je toch nog voor een andere partij was en dit openlijk zei, dan was er een grote kans dat je werd vervolgd. De regering stopte dan ook niet alleen bij jezelf, want ook de families van deze mensen werden vaak opgepakt. 2.279 mensen zijn vanwege deze reden gedood, 3.047 werden gemarteld en 1.312 werden uit Chili verbannen. Pinochet verklaarde dat hij dit heeft gedaan om het land te redden van het communisme. 70 mensen zouden zijn omgebracht in de zogenoemde Caravan van de Dood. In deze caravan werden mensen letterlijk doodgemarteld.
Voor de staatsgreep ging het vreselijk met de economie. 600 bedrijven werden van mensen afgepakt door de staat en de buitenlandse producten in Chili waren erg duur door de hoge belasting van de regering (om hun eigen economie te beschermen). Daarbij kwam nog dat de Amerikaanse president Richard Nixon sancties oplegde tegen het land. Het geld werd veel minder waard. Na de staatsgreep werd in 1975 begonnen met het verbeteren van de economie. De lonen werden 8% lager, de kinderbijslag was nog maar een kwart van wat het ooit was en het geld voor het onderwijs en de gezondheidszorg was gehalveerd. Toch werd het geld wat overbleef gebruikt voor de economie. Heel veel bedrijven herstelden hierdoor weer. Dit werd onder meer gedaan door een hoop te lenen bij buitenlandse banken. Na een tijdje kreeg de bevolking het ook minder zwaar. Pinochet en zijn regering maakten een plan met drie hoofdpunten; de economie moest los komen te staan van de overheid, bedrijven van de overheid moesten worden verkocht en het geld mocht niet plotseling veel minder waard worden.
Een referendum en arrestatie
Nadat Pinochet acht jaar president was geweest, kwam er in 1988 een nieuw referendum om te kijken om Pinochet president mocht blijven. Toen in 1987 andere politieke partijen weer waren toegestaan, kregen die partijen veel aanhangers. Tijdens het referendum konden mensen kiezen uit Ja (Pinochet zou blijven) en Nee (Pinochet zou nog een jaar blijven en er zou een nieuwe president komen). 55% stemde nee en er moest een nieuwe president en een nieuw parlement gekozen worden. Het was duidelijk dat de Chilenen weer een democratie wilde zijn en Patricio Aylwin werd de nieuwe president van Chili. Tot 1998 bleef Pinochet nog commandant van het leger. Hierna kreeg hij de titel senator voor het leven. Dit is een titel die men krijgt als je minimaal zes jaar president bent geweest van Chili. In oktober 1998 ging Pinochet naar het Verenigd Koninkrijk voor een bepaalde behandeling. De Spaanse rechter Baltasar Garzón vroeg de Britten om Pinochet uit te leveren vanwege zijn gruweldaden. De Chileense regering zette de Britten onder druk dit vooral niet te doen en Pinochet terug te brengen naar Chili. Na 16 maanden geruzie, vonden de Britten dan Pinochet te ziek was voor een proces af te wachten. Hij mocht terugkeren naar Chili.
In 2004 kwam er een speciale beweging die Pinochet wilde laten oppakken. De beweging kreeg steun van de media en de linkse partijen. Eind 2004 kreeg hij huisarrest van politie, hij mocht zijn huis dus bijna niet verlaten. Op 18 december 2004 zou Pinochet een beroerte hebben gehad en moest naar het ziekenhuis. Pinochet en zijn aanhangers zeiden dat Pinochet niet kon worden aangehouden, want hij zou te ziek zijn. Dit werd tegengesproken. Pinochet had nog persoonlijke bescherming volgens de grondwet, maar het parlement wist deze regel uit de grondwet te verwijderen. Ondertussen kwamen er een hoop gruweldaden van Pinochet naar voren. In september 2006 kwam er nieuw proces. De familie van Pinochet zei dat hij hiervoor te ziek was. In december kreeg Pinochet een zware hartaanval en moest hij naar het ziekenhuis. 's Middags op 10 december 2006 overleed Pinochet uiteindelijk. Pinochet werd 91 jaar oud en kreeg een begrafenis van de Rooms-Katholieke Kerk.
Bronnen en links
- Het artikel op Wikipedia (Inleiding en basisinformatie)
- Het artikel op de Engelstalige Wikipedia (Levensloop en Pinochets ideeën)
- www.zuidamerika.nl (aanvullende informatie)