Van muizen en mensen

Van muizen en mensen
Informatie
Alternatieve titel	Of Mice and Men
Schrijver	John Steinbeck
Illustrator
Vertaler
Taal (origineel)	Engels
Land	Verenigde Staten
Genre	Novelle Tragedie
Datum	1937
ISBN
Leeftijdscategorie		Uitgeverij
Drukker
Aantal verkocht
Vorig boek
Volgend boek
Bijzonderheden
Online-tekst
Portaal Literatuur

Van muizen en mensen (Engels: Of Mice and Men) is een novelle van de Amerikaanse schrijver John Steinbeck. Hij publiceerde het boek in 1937. Het behoort samen met De druiven der gramschap tot een van zijn bekendste werken.

Het verhaal speelt zich af tijdens de Grote Depressie. Twee werkloze landwerkers, George en Lennie, dwalen van ranch naar ranch in Californië om werk te zoeken. Lennie heeft een verstandelijke beperking, waardoor hij een stuk minder slim is en zijn eigen kracht niet kent. Het boek is geïnspireerd door het gedicht To a Mouse van Robert Burns.

De novelle is een typisch boek wat Amerikaanse scholieren moeten lezen. Toch is Van muizen en mannen ook vrij omstreden. Verschillende scholen hebben het boek verboden en gecensureerd vanwege verschillende redenen.

Samenvatting

Let op! Hieronder staat de samenvatting van een verhaal. Soms is het niet leuk als je al weet hoe het verhaal afloopt!

George Milton en Lennie Small lopen van ranch naar ranch om werk te zoeken tijdens de Grote Depressie in Californië. George is erg slim, maar heeft geen opleiding gedaan. Lennie is erg sterk en heeft een verstandelijke beperking. Hierdoor heeft hij het intellect van een klein kind. Beide mannen hebben de droom om samen een stuk land te kopen, waar ze een ranch beginnen. Lennie kan hier zijn dagen doorbrengen met het houden en aaien van konijnen. Lennie houdt erg van dieren met zachte vacht, maar aait ze vaak te hard waardoor de dieren sterven. Ook kan Lennie zichzelf niet onder controle houden in de buurt van mooie vrouwen. Tijdens hun laatste baan in Weed had Lennie een vrouw per ongeluk betast. Hierdoor werd hij van poging tot verkrachting beschuldigd. Lennie en George moesten daarom vluchten en een nieuwe baan zoeken.

Uiteindelijk komen zij aan bij de ranch van Curley. Hij neemt de twee mannen direct aan en geeft hen onderdak. Curley haat echter mannen die groter dan hem zijn. Hij heeft hierdoor ook een bloedhekel aan Lennie. Curley's vrouw is beeldschoon en flirt met andere mannen, waaronder Lennie. Lennie en George werken op de ranch met twee mannen: Candy en Slim. Slims hond heeft kortgeleden puppy's gehad. Hij besluit daarom puppy's te geven aan Lennie en Candy. Later vertelt Candy aan George dat hij hem en Lennie wil helpen met hun droom. Candy heeft 350 dollar en wil dat aan George geven, zodat hij en Lennie een stuk land kunnen kopen. Candy moet dan wel bij George en Lennie op de boerderij wonen, omdat hij al erg oud is. Hun geluk wordt echter verstoord wanneer Lennie de hand van Curley breekt.

George heeft desondanks vertrouwen in Lennie en laat hem achter op de ranch. Ondertussen gaat hij met de andere werkers naar het dorp. Hij praat met Crooks, een zwarte man die vanwege zijn huidskleur afgezonderd is van de andere werkers. Curley's vrouw probeert met de mannen te flirten, maar haar poging mislukt. De volgende dag heeft Lennie zijn puppy per ongeluk vermoord doordat hij het dier te hard geaaid heeft. Hierdoor zit hij huilend met het overleden dier in de schuur. Curley's vrouw komt binnen en ontdekt dat Lennie van zachte dingen houdt. Zij moedigt Lennie aan om haar haar aan te raken. De vrouw wil namelijk een affaire met Lennie. Lennie is echter te hardhandig en de vrouw denkt dat hij haar wil aanranden. Lennie raakt hierdoor in paniek en breekt de nek van de vrouw. Zij sterft onmiddellijk en Lennie rent weg.

Het lijk wordt snel ontdekt en Curley wil wraak nemen op Lennie om hem te vermoorden. George en Lennie hadden aan het begin van het boek een ontmoetingsplaats afgesproken in de wildernis, voor als dingen fout gingen. George besluit Lennie hier te zoeken en vindt hem. Ondertussen zijn Curley en de andere werkers op zoek naar Lennie. George weet echter dat Lennie niet voor zijn daden verantwoordelijk kan worden gehouden. Lennie vraagt aan George om nog één keer hun droom te vertellen. George vertelt het verhaal en pakt ondertussen een pistool. Hij schiet Lennie door het achterhoofd, zodat Lennie een waardige dood sterft. Uiteindelijk begrijpt alleen Slim waarom George dat deed. Hij gaat samen met George naar de volgende ranch.

Personages

In het boek komen de volgende personages voor:

• George Milton: Een slimme man en de vriend van Lennie. George kan ook als Lennies voogd gezien worden.
• Lennie Small: Een sterke man met een verstandelijke beperking en de vriend van George.
• Candy: Een oude werker op de ranch.
• Slim: Een andere werker op de ranch.
• Curley: De zoon van de baas van de ranch.
• Curley's vrouw: De vrouw van Curley. In het boek heeft zij geen naam.
• Crooks: Een Afro-Amerikaanse werker op de ranch.
• Carlson: Een andere werker op de ranch.
• De baas van de ranch.
• Whit: Een jonge werker op de ranch.

Achtergrondinformatie

Ontstaan

Van muizen en mensen was oorspronkelijk bedoeld als toneelstuk, maar werd uiteindelijk als novelle geschreven. Steinbeck wilde het boek oorspronkelijk Somthing That Happened (Iets dat gebeurd is) noemen. Later veranderde hij de titel toen hij het gedicht van Robert Burns hoorde.

Titelverklaring

De titel verwijst naar het gedicht To a Mouse van de Schotse dichter Robert Burns. In het gedicht vertelt de verteller dat hij spijt heeft het nest van een muis te verwoesten. Het huis van de muis is daarom verwoest.

Werklozen staan in de rij voor een gaarkeuken tijdens de Grote Depressie.

In het boek is de droom van Lennie en George ook verwoest door de Grote Depressie. Daarnaast hebben zij geen eigen thuis en worden zij slecht behandeld. Hierdoor is er een overlap tussen de muis uit Burns' gedicht en de personages uit Steinbecks boek. In het boek heeft Lennie ook een dode muis in zijn zak.

Plaats en tijd

Het verhaal speelt af tijdens de Grote Depressie in de jaren 1930. De Grote Depressie is de naam voor de financiële crisis die uitbrak naar de beurskrach van 1929. Toen vielen de beurzen plotseling en raakten veel mensen al hun geld kwijt. De gevolgen van de beurskrach waren wereldwijd tijdens de gehele jaren 1930 voelbaar. Werkloosheid was in deze tijd een groot probleem, voornamelijk in landelijke gebieden. Hierdoor hebben Lennie en George ook geen vaste baan.

Het grootste gedeelte van het boek speelt zich af op een ranch in het plaatsje Soledad in de staat Californië. Lennie en George zijn migrerende werkers. Dat betekent niet dat ze buiten de Verenigde Staten komen. De term werd tijdens de jaren 1930 gebruikt voor werkers die steeds van de ene naar de andere plek verhuisden om te werken. Ze bleven op iedere plek slechts een tijdje.

Thema's

In Van mannen en muizen komen verschillende thema's voor. Enkele voorbeelden zijn:

• De American Dream: De American Dream is een begrip uit de Verenigde Staten. Het staat voor het idee dat Amerikanen door middel van hard werken hun doel kunnen bereiken. De droom van George en Lennie om een eigen ranch met konijnen te hebben is daar een voorbeeld van. De Grote Depressie maakte echter een einde aan de American Dream. Desondanks hopen ze hun droom te bereiken, hoewel dat nooit zal lukken. George vermoordt Lennie op het moment dat hij hun droom opnieuw inbeeld. Dat moment staat ook symbool voor de dood van de American Dream.
• Vriendschap: George en Lennie zijn vrienden van elkaar. De twee hebben een hechte vriendschap. Deze vriendschap is nodig zodat ze zich niet eenzaam voelen. Hun vriendschap staat contrast met het individualisme en het wantrouwen in hun omgeving. Steinbeck benadrukt het belang van vriendschap in de novelle. Verschillende personages denken dat Lennie en George zwak zijn, omdat ze voor elkaar zorgen. Desondanks zorgt het medeleven ook voor menselijkheid.
• Sterk en zwak: Tijdens de Grote Depressie overleefden de zwakkeren het vaak niet. Zo wordt de oude hond van Candy afgemaakt, aangezien deze te zwak is. Candy probeert dan ook zelf iets te regelen met George en Lennie voor zijn oude dag. Lennie laat het verschil tussen sterk en zwak goed zien. Hij is fysiek sterk, maar mentaal zwak. Een van zijn zwaktes is zijn liefde voor dingen die zacht zijn, zoals konijnen, muizen en puppy's. George probeert eerst voor Lennie te zorgen, maar begrijpt later dat de samenleving te intolerant is voor mensen zoals Lennie.

Controverse

De filmversie van Of Mice and Men uit 1939.

Van muizen en mannen is ook vrij omstreden. Sinds 1937 zijn er verschillende pogingen gedaan om het boek te censureren of te verbieden. In de Verenigde Staten moeten veel scholieren het boek verplicht lezen. Toch hebben sommige scholen besloten om het boek te verbieden. Veel gehoorde klachten zijn gebruik van scheldwoorden, depressieve thema's, seksisme, racisme en discriminatie van mensen met een verstandelijke beperking.

Kort na de publicatie wilde men het boek verbieden, omdat het euthanasie zou promoten.

Verfilmingen

Van het verhaal zijn twee verfilmingen gemaakt. De eerste verfilming was in 1939 met in de hoofdrollen Lon Chaney Jr. en Burgess Meredith. Deze film werd genomineerd voor vier Oscars. De tweede filmversie komt uit 1992 en won een Palme d'Or.

Daarnaast zijn er 1968 en 1981 televisiefilms van het verhaal verschenen.