Obesitas

Duidelijk voorbeeld van obesitas

Obesitas is een medisch woord voor overgewicht. Mensen met overgewicht zijn mensen die veel te zwaar zijn en te veel vet hebben. Je hebt mensen die heel sterk zijn of heel stevig die zijn (met veel spieren, zoals judokas en boksers) maar dan zeg je "het is hun bouw".

Het is erg ongezond om te dik te zijn, want je kunt er hartproblemen van krijgen en een hele slechte conditie. Door fastfoodketens als de McDonald's, Burger King, Kentucky Fried Chicken, Starbucks en Subway hebben veel kinderen in Amerika en Europa obesitas. En dus ook in Nederland. Een andere oorzaak is dat veel kinderen 's ochtends geen ontbijt eten en weinig sporten. Ook is het niet goed om weinig melk-producten (zoals yoghurt en melk) te drinken. Ook eten ze minder aardappels, groente en vlees.

Mensen met te veel lichaamsvet moeten goed om hun gezondheid denken.

Wat is overgewicht?

Overgewicht betekent dat je meer weegt dan voor je lengte goed is. Het verschilt per leeftijd en of je jongen of meisje bent wat je gewicht zou moeten zijn. Met behulp van de Body Mass Index (BMI) kun je laten berekenen of je goed zit met je gewicht.

Zit je in het groene vakje, dan zit je goed. Als je in het oranje vakje zit moet je er wel wat aan doen, rood is zeker niet goed en je kan dan het beste contact opnemen met de huisarts. Zie Bronnen en Links voor een BMI test.

Je hebt ook een extreme vorm van overgewicht, dat is obesitas. Dan is het ook moeilijk om af te vallen.Overgewicht als maatschappelijk probleem

Veel mensen hebben overgewicht 60% van de mannen en 44% van de vrouwen. Overgewicht bij kinderen is bij meisjes meer terug te vinden dan bij jongens. 14,2% van de jongens heeft last van overgewicht, bij meisjes is dat 16%. Ook obesitas onder kinderen is vooral bij meisjes te vinden. 2,6% van de meisjes heeft obesitas, terwijl 1,6% van de jongens dat heeft.

Overgewicht is een maatschappelijk probleem

Omdat veel mensen last van hebben van overgewicht, geeft dat veel druk op de gezondheidszorg. Het is slecht voor je gezondheid of mensen vinden het niet mooi staan of vervelend. Bij overgewicht hebben is het ook zo dat je dan minder lekker in je vel zit. Je kan minder snel rennen en de kleding is moeilijker te vinden als je een grotere maat hebt. Veel kinderen worden gepest of buitengesloten omdat ze dik zijn of anders dan anderen.

Het krijgen van overgewicht

Per dag heeft een volwassen man ongeveer 2500 kilocalorieën aan voeding nodig. Een volwassen vrouw heeft 2000 kilocalorieën per dag nodig. Als je meer gaat eten met meer calorieën, dan kom je aan. Er komen dan meer vetcellen in je lichaam.

Helaas is fastfood makkelijk te kopen. Dit voedsel heeft een hoge energiedichtheid, het bevalt veel vetten en koolhydraten. Natuurlijk kan je wel een keer wat halen maar dan zit je wel dik over je calorieën heen. Mensen die weinig te besteden hebben, eten makkelijker fastfood producten, omdat deze vaak goedkoper zijn. Groente en fruit zijn vaak duurder.

Mensen met meer vet hebben meer vetcellen in hun lichaam dan mensen met minder vet. Deze cellen geven het hormoon (gevoel) 'leptine' af dat de hersenen vertelt dat er meer gegeten moet worden.

De ontwikkelingen laten het volgende zien:

• (1987) 1 op de 3 volwassenen in Nederland te zwaar
• (2012) Ruim de helft van de bevolking heeft overgewicht

Overgewicht heb je voor een groot deel zelf in de hand; je eet dan te veel calorieën of sport te weinig. Want door te bewegen verbrand je calorieën en val je (normaal gesproken) af. Dit is onderzocht door een universiteit in Amsterdam.

Gevolgen overgewicht

Als je obesitas hebt kan je dat voelen in je hele lichaam. Je lichaam heeft het zwaar. Er zijn dan ook meer risico’s als je obesitas hebt:

Diabetes type 2

Je kunt diabetes type 2 krijgen. Als je obesitas hebt stijgt de hoeveelheid vetten in je bloed. Hierdoor wordt het lichaam minder gevoelig voor insuline. Dit is een hormoon die de bloedsuikerspiegel verlaagt. De bloedsuikerspiegel is de hoeveelheid suikers in je bloed. Als je obesitas hebt, komen er veel suikers je lichaam binnen. De insuline kan deze suikers niet verlagen. Dit komt doordat het lichaam minder gevoelig is voor de insuline. De bloedsuikerspiegel stijgt en hierdoor kan diabetes type 2 ontstaan.

Kanker

Je hebt meer kans op het krijgen van kanker. Je lichaam bestaat uit verschillende cellen. Een lichaam heeft ook vetcellen. Mensen met obesitas hebben veel vetcellen in hun lichaam. Vetcellen geven hormonen af. Als je lichaam veel hormonen heeft, heb je een grotere kans op het krijgen van kanker. Ook heb je meer kans op het krijgen van kanker als je veel voeding eet waarin vetten zitten. In voeding met veel vet zitten veel vetzuren. Vetzuren kunnen ervoor zorgen dat de kanker agressiever wordt. De tumor kan groeien.

Hier zie je een schone ader en een dichtgeslibde ader. Het bloed kan er bij de dichtgeslibde ader moeilijk doorheen stromen.

Hart - en vaatziekten

Je kunt last krijgen van hart- en vaatziekten. Je aders kunnen dichtslibben. Dit kan komen door een hoog cholesterolgehalte. Cholesterol is een vetachtige stof die in ons lichaam voorkomt in kleine bolletjes. Het lichaam gebruikt cholesterol als bouwstof voor lichaamscellen en hormonen. Het meeste cholesterol wordt aangemaakt in de lever. Een klein deel zit in ons eten. Mensen met obesitas eten vaak veel voedsel waar veel cholesterol in zit.

De kleine bolletjes kunnen zich vastzetten aan de binnenkant van je bloedvaten. De bloedvaten slibben daardoor langzaam dicht. Het bloed kan er steeds moeilijker doorheen stromen. Dit kan ook zorgen voor een hoge bloeddruk. Je hart moet nu harder pompen om het bloed door de aders te pompen. Hierdoor krijg je een hoge bloeddruk.

Het gele stukje is het kraakbeen in het bot. Dit slijt bij mensen met obesitas.

Gewrichtspijn

Ook kun je last krijgen van pijn in je gewrichten. Als je obesitas hebt moeten je gewrichten meer gewicht dragen. Dit komt doordat je zwaarder bent. Na een tijdje slijt je kraakbeen. Dit kan ervoor zorgen dat je je moeilijk kunt bewegen. Ook kan het ervoor zorgen dat bewegen pijn doet.

Sociale gevolgen

Als je obesitas hebt, heb je niet alleen last van je lichaam. Vaak zit je ook niet lekker in je vel. Je voelt je schuldig omdat je veel eet. Ook kan het zijn dat kinderen niet met je willen omgaan. Je speelt dan vaak alleen. Je bent bang dat kinderen rare opmerkingen naar je maken. Dit kan ervoor zorgen dat je eenzaam bent als gevolg van het buitensluiten.

Veel dingen worden moeilijker bij obesitas: Reizen is moeilijk vooral met het openbaar vervoer. Zoeken van passende kleding kan soms erg moeilijk zijn. Vaak kunnen mensen met obesitas niet eens meer voorover bukken waardoor je niet eens meer in staat bent om je eigen veters vast te binden. Je kans op een baan bij sollicitaties zijn niet heel groot. Dit komt ook omdat mensen geen collega’s willen die niet 100% fit zijn en minder energie hebben.

Misschien is de handigste tip als je thuis zit; neem een hond en loop. Of pak de fiets of loop een blok om. Dit kan ervoor zorgen dat je fitter wordt. Bewegen is gezond!

Het voorkomen van overgewicht

Als je geen overgewicht wilt hebben, moet je goed sporten of zorgen dat je niet te veel calorieën binnenkrijgt. Je kunt daar op letten door op de verpakking te kijken naar het aantal calorieën of door eten te kopen waar een gezond tekentje (vinkje) op staat. Als dit teken erop staat, betekent dat dat het een gezonde en of bewuste keuze is.

Het groene Vinkje

Als je een product kiest met het groene vinkje, heb je een gezond basisproduct. Dit zijn producten die je elke dag nodig hebt. Daarom zitten ze in de schijf van vijf. Als iets een groen vinkje heeft, zit er minder verzadigd vet, zout, suiker of juist meer vezels in.

Voorbeelden zijn; volkoren brood met minder zout en producten met voldoende vezels.

Het blauwe Vinkje

Soms eten we een tussendoortje, een snack of drinken we frisdrank. Dit zijn voorbeelden van producten die het blauwe vinkje kunnen hebben. Producten die niet in de schijf van vijf horen, maar toch minder vezels of calorieën hebben en een goede en lekkere snack zijn.

Schijf van vijf

De schijf van vijf is handig om te gebruiken, als je wil weten welke voedingsstoffen je nodig hebt. Kijk bij Bronnen en Links voor de Schijf van Vijf. Hier kun je kijken wat je nodig hebt per dag.

Onderdelen van de schijf van vijf:

• In het groene vakje zit groente en fruit - vitamines, zoals vitamine C en foliumzuur, mineralen zoals kalium, vezels en bioactieve stoffen
• In het bruine vakje brood, vezels en pasta - koolhydraten, eiwitten, vezels, vitamine B, calcium en ijzer
• In het vakje Zuivel, vlees(waren), vis, peulvruchten, ei en vleesvervangers - eiwitten, visvetzuren, mineralen zoals ijzer en calcium en B-vitamines

• Het gele vakje is olie en vetten - vitamine A, D en E en essentiële vetzuren
• Het blauwe vakje zijn de waterproducten - Belangrijk vanwege de vochtbehoefte (water)

Elke dag moet je eten. En om gezond te blijven, eet je elke dag wat anders(gevarieerd). Je moet proberen elke dag wat anders te eten uit elk vakje.

In 2016 is de schijf van vijf iets aangepast, met name bij de oliën en vetten.

Bronnen en Links

• Diabetes Fonds. (2016). Diabetes type 2. Geraadpleegd op 25 oktober 2017, van https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/soorten-diabetes/diabetes-type-2
• Hartstichting. (z.d.). Oorzaken van een te hoog cholesterol. Geraadpleegd op 25 oktober 2017, van https://www.hartstichting.nl/risicofactoren/gids-cholesterol/oorzaken-van-hoog-cholesterol?tab=2
• KWF Kankerbestrijding. (z.d.). Overgewicht en kanker. Geraadpleegd op 25 oktober 2017, van https://www.kwf.nl/kanker-voorkomen/ongezonde-voeding
• Nederlandse Obesitas Kliniek. (2017). Over obesitas. Geraadpleegd op 25 oktober 2017, van https://www.obesitaskliniek.nl/over-obesitas/#symptomen
• Partnerschap Overgewicht Nederland. (2010). Zorgstandaard obesitas. Geraadpleegd op 25 oktober 2017, van https://www.partnerschapovergewicht.nl/pon/zorgstandaard-obesitas#wat-is-obesitas
• TULE SLO (z.d.) Oriëntatie op jezelf en de wereld. Mens en samenleving, kerndoel 34. Geraadpleegd op 26 oktober 2017, van https://tule.slo.nl/OrientatieOpJezelfEnWereld/F-L34.html
• BMI bepalen bij Voedingscentrum
• Schijf van vijf Voedingscentrum