Freyja: verschil tussen versies
(Versie 566491 van Partymixer7 (overleg) ongedaan gemaakt Kopie WP) |
k (Categorie:Germaanse mythologie toegevoegd met HotCat) |
||
(11 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
+ | [[Bestand:Freya_by_C._E._Doepler.jpg|thumbnail|Freyja]]'''Freyja''', '''Frea''' of '''Freya''' (uit het [[Noors]]: Freya, betekent zoiets als dame of “minnares”). Ze is de godin van oorlog, vruchtbaarheid, [[schoonheid]], [[goud]], [[magie]] en liefde in de [[Asengeloof|Noordse mythologie]] en de moderne ''[[ásatrú]]''. In de [[Germaanse mythologie]] heet ze '''Frîia'''. Ze werd aangeroepen in liefdeszaken, tijdens de zwangerschap en tijdens de bevalling. Ze had ook macht over de groei in de natuur. Niettemin was ze ook een godin van oorlog en dood. Freyja was de mooiste van alle goden. Freyja heeft talloze namen, waaronder ''Gefn'', ''Hörn'', ''Mardöll'', ''Sýr'', ''Vanadís'' en ''Valfreyja''. |
||
− | '''Freyja''', '''Frea''' of '''Freya''' is een godin uit de [[Noordse mythologie]]. Zij is de godin van de liefde, schoonheid, goud en magie. [[Bestand:Freya_by_C._E._Doepler.jpg|thumbnail|Freyja]] |
||
⚫ | |||
− | Ze draagt een mantel van adelaarsveren. Ze hoort niet bij de [[Æsir]], maar bij de [[Æsir|Vanir]] samen met haar tweelingbroer [[Freyr]]. |
||
− | De naam van de dag '''vrijdag''' komt van Freyja. |
||
+ | Haar verhaal komt voor in de ''[[Proza Edda]].'' |
||
− | = mythen = |
||
+ | Volgens het verhaal ''Gylvaginning'' van [[Snorri Sturluson]] heeft haar naam aanleiding gegeven tot de erenaam "Frue" ("mevrouw" in het Nederlands), die wordt gebruikt voor getrouwde vrouwen. De naam kan dame of, in figuurlijke zin, heerser betekenen. |
||
− | Ook over deze godin bestaan er mythen. Zo speelde Freya een belangrijke rol in de bekende mythe over de hamer Mjölnir die door de reus Þrymr werd gestolen en als losgeld de hand van Freya vroeg. Freya echter wilde dit niet en zo moest Thor de Mjölnir zelf maar terughalen. Thor ging, verkleed als Freya, samen met Loki naar de reus op pad. |
||
+ | Freyja is de zus van [[Freyr]], en beide zijn ze kinderen van de zeegod [[Njord]] (Nj!rðr) uit Nòatun en haar moeder heet [[Skadi]], dochter van de reus [[Thiazi]]. Ze werd onder de [[Æsir]] opgenomen als onderdeel van het vredesverdrag na de Grote Oorlog van de Vanir (de oorlog tussen de Æsir en [[Vanir]]). Ze verblijft in de [[Asgard]] (godenhemel) en heeft daar haar eigen verblijf, de Folkvang of [[Folkvangr|Fólkvangr]]. De helft van degenen die in de strijd sneuvelden, kwam hierheen. De andere helft komt naar [[Odin|Odins]] [[Walhalla]] om een [[eenhoorn]] te worden. |
||
− | De reus had dit natuurlijk wel door, maar toch kon Thor zijn hamer terughalen en doodde daarna de reus. |
||
⚫ | |||
− | Aegir moet dan de mede brouwen en Loki gedraagt zich onbehoorlijk op het feest, hij maakt ruzie met vele aanwezige goden en godinnen. Hij bespot zelfs Wodan, als een landloper die met spoken speelt, zoals heksen en tovenaars dat doen. Loki beledigt Frigg en Freya, maar hij heeft ontzag voor Thor. Loki vertrekt als zalm, maar vertelt Aegir nog dat zijn bezittingen in vlammen zullen verdwijnen. De Asen kunnen Loki later vangen en binden hem vast. |
||
+ | Od verliet Frøya om naar vreemde landen te reizen, en keerde niet terug. Frøya huilt hierover met tranen van rood goud. Het verhaal werd daarom bekend als "Frøya's kreet". |
||
− | Er bestaat ook een mythe over de reus die de funderingen van Asgard heeft gebouwd. Hij zou de zon, de maan en de hand van Freya als loon geëist hebben. Dit drietal werd destijds gezien als de vereniging van de krachten van het licht, de liefde en de groei. Maar door de sluwheid van Loki kreeg deze reus zijn muur om Asgard niet op tijd af en daarmee kreeg hij zijn loon ook niet. Loki deed dit door zichzelf te veranderen in een merrie (hij kon dus van gedaante en van geslacht veranderen) om het paard dat de spullen van de reus droeg af te leiden. Uit de gemeenschap van de merrie (Loki) en het paard ontstond volgens de mythen het achtbenige paard van Odin: Sleipnir. |
||
+ | |||
+ | De naam van de dag '''vrijdag''' komt van Freyja, maar kan ook van de godin [[Frigg]] komen. Er is dan ook twijfel of Freya en Frigg mogelijk een en dezelfde personage is. |
||
+ | |||
+ | Je kunt Freya vergelijken met [[Venus (god)|Venus]] van de [[Romeinse Rijk|Romeinen]] en de [[Aphrodite]] van de [[Grieken]]. |
||
+ | |||
+ | == Mythen == |
||
+ | Freya heeft ook belangrijke rollen gespeeld in [[Mythen en sagen|mythen.]] |
||
+ | |||
+ | In één bron wordt Freya beschreven met een kar die getrokken wordt door twee katers. Als ze rondrijdt, is het volkomen stil. De ene kater is wit, en de ander zwart. In het Christelijke geloof werd de zwarte kater kwaad toegedicht. De zwarte kater is ook nog vaak het symbool van een heks. Ze heeft ook een verenpak waarmee ze de wereld rond kan vliegen. Zij is eigenaar van het prachtige borstsieraad [[Brisingamen]] (Brisingas juweel). Het sieraad is gesmeed door vier dwergbroers (brisinger). Volgens het gedicht ''Hyndluljóð'' rijdt ze ook op het zwijn [[Hildisvini]]. |
||
+ | |||
+ | Bijvoorbeeld over de hamer mjolnir. De reus prymir hat mjolnir (de hamer van [[Thor]]) gestolen van de eigenaar. Om de hamer terug te krijgen eiste hij de hand van Freya. Freya wilde dit echter niet en zo moest Thor de hamer zelf maar halen. Samen met [[Loki]] bedacht hij een plan. Thor ging verkleed als Freya en [[Loki]] ging ook verkleed als vrouw. Zo gingen ze op pad. De reus prymir ontdekte dit wel maar toch kon [[Thor]] bij zijn hamer komen. |
||
+ | |||
+ | {{navigatie Noordse mythologie}} |
||
− | Verder bestaat er nog een mythe die de seizoenen verklaart. Freya was namelijk getrouwd met Odr (Odhur) die erg van reizen hield. Op een dag verliet hij zijn vrouw en twee kinderen om te gaan reizen. Freya ging toen naar Odr op zoek en al snel brak de herfst aan en daarna de winter. Uiteindelijk vindt Freya Odr terug onder een laurierboom en gaan ze samen weer terug naar Asgard. En tijdens de terugreis wordt het al snel weer lente.{{beg}} |
||
[[Categorie:Noordse mythologie]] |
[[Categorie:Noordse mythologie]] |
||
+ | [[Categorie:Germaanse mythologie]] |
Huidige versie van 20 jan 2024 om 22:51
Freyja, Frea of Freya (uit het Noors: Freya, betekent zoiets als dame of “minnares”). Ze is de godin van oorlog, vruchtbaarheid, schoonheid, goud, magie en liefde in de Noordse mythologie en de moderne ásatrú. In de Germaanse mythologie heet ze Frîia. Ze werd aangeroepen in liefdeszaken, tijdens de zwangerschap en tijdens de bevalling. Ze had ook macht over de groei in de natuur. Niettemin was ze ook een godin van oorlog en dood. Freyja was de mooiste van alle goden. Freyja heeft talloze namen, waaronder Gefn, Hörn, Mardöll, Sýr, Vanadís en Valfreyja.
Haar verhaal komt voor in de Proza Edda.
Volgens het verhaal Gylvaginning van Snorri Sturluson heeft haar naam aanleiding gegeven tot de erenaam "Frue" ("mevrouw" in het Nederlands), die wordt gebruikt voor getrouwde vrouwen. De naam kan dame of, in figuurlijke zin, heerser betekenen.
Freyja is de zus van Freyr, en beide zijn ze kinderen van de zeegod Njord (Nj!rðr) uit Nòatun en haar moeder heet Skadi, dochter van de reus Thiazi. Ze werd onder de Æsir opgenomen als onderdeel van het vredesverdrag na de Grote Oorlog van de Vanir (de oorlog tussen de Æsir en Vanir). Ze verblijft in de Asgard (godenhemel) en heeft daar haar eigen verblijf, de Folkvang of Fólkvangr. De helft van degenen die in de strijd sneuvelden, kwam hierheen. De andere helft komt naar Odins Walhalla om een eenhoorn te worden.
Ze is getrouwd met Óðr (Odr), en heeft twee dochters: Hnoss en Gersemi ("kostbaarheid"). Ze rijdt op een wagen getrokken door twee katten, en heeft een everzwijn genaamd Hildisvíni. Ze draagt een mantel van adelaarsveren.
Od verliet Frøya om naar vreemde landen te reizen, en keerde niet terug. Frøya huilt hierover met tranen van rood goud. Het verhaal werd daarom bekend als "Frøya's kreet".
De naam van de dag vrijdag komt van Freyja, maar kan ook van de godin Frigg komen. Er is dan ook twijfel of Freya en Frigg mogelijk een en dezelfde personage is.
Je kunt Freya vergelijken met Venus van de Romeinen en de Aphrodite van de Grieken.
Mythen
Freya heeft ook belangrijke rollen gespeeld in mythen.
In één bron wordt Freya beschreven met een kar die getrokken wordt door twee katers. Als ze rondrijdt, is het volkomen stil. De ene kater is wit, en de ander zwart. In het Christelijke geloof werd de zwarte kater kwaad toegedicht. De zwarte kater is ook nog vaak het symbool van een heks. Ze heeft ook een verenpak waarmee ze de wereld rond kan vliegen. Zij is eigenaar van het prachtige borstsieraad Brisingamen (Brisingas juweel). Het sieraad is gesmeed door vier dwergbroers (brisinger). Volgens het gedicht Hyndluljóð rijdt ze ook op het zwijn Hildisvini.
Bijvoorbeeld over de hamer mjolnir. De reus prymir hat mjolnir (de hamer van Thor) gestolen van de eigenaar. Om de hamer terug te krijgen eiste hij de hand van Freya. Freya wilde dit echter niet en zo moest Thor de hamer zelf maar halen. Samen met Loki bedacht hij een plan. Thor ging verkleed als Freya en Loki ging ook verkleed als vrouw. Zo gingen ze op pad. De reus prymir ontdekte dit wel maar toch kon Thor bij zijn hamer komen.
Noordse mythologie | |||
---|---|---|---|
De werelden op Yggdrasill (levensboom): Alfheim · Asgard · Helheim · Jötunheim · Midgard · Muspelheim · Niflheim · Svartalfheim (Nidavellir) · Vanaheim
Æsir (Asen-goden): Balder · Bragi · Forseti · Frigg · Hoenir · Höder · Odin · Thor · Týr · Vidar · Vali · Ull Vanir (Wanen-goden): Freyr · Freya · Njord Overige personages: Auðumbla · Walkure · Loki · Ymir Religieuze symbolen: Runen |