Jamnacultuur: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Nieuwe pagina aangemaakt met 'miniatuur|Pot uit de Jamnacultuur miniatuur|Jamna en touwbekerculturen De '''Jamnacultuur''' of '...')
 
Regel 1: Regel 1:
  +
{{Zie ook|Zie ook [[Tijdlijn van cultuurvolkeren in de Lage Landen]]}}
 
[[Bestand:Yamna02.jpg|miniatuur|Pot uit de Jamnacultuur]]
 
[[Bestand:Yamna02.jpg|miniatuur|Pot uit de Jamnacultuur]]
 
[[Bestand:Map Corded Ware culture-nl.svg|miniatuur|Jamna en touwbekerculturen]]
 
[[Bestand:Map Corded Ware culture-nl.svg|miniatuur|Jamna en touwbekerculturen]]
Regel 5: Regel 6:
 
De cultuur is volgens de wetenschappers een goede kandidaat voor het oorspronkelijke thuisland van de [[Indo-Europese talen]], waaruit onder andere het [[Germaans]] (en daarmee het Nederlands) is ontstaan. [[DNA]] onderzoek bevestigt dit idee. Ook bijzonder is dat Genetische studies van menselijke resten uit het [[Mesolithicum]] tot de vroege [[Bronstijd]] aangeven dat dragers van de Yamnaya-cultuur een verhoogd risico op de ziekte [[Multiple Sclerose|multiple sclerose]] hadden en dit naar Europa brachten.
 
De cultuur is volgens de wetenschappers een goede kandidaat voor het oorspronkelijke thuisland van de [[Indo-Europese talen]], waaruit onder andere het [[Germaans]] (en daarmee het Nederlands) is ontstaan. [[DNA]] onderzoek bevestigt dit idee. Ook bijzonder is dat Genetische studies van menselijke resten uit het [[Mesolithicum]] tot de vroege [[Bronstijd]] aangeven dat dragers van de Yamnaya-cultuur een verhoogd risico op de ziekte [[Multiple Sclerose|multiple sclerose]] hadden en dit naar Europa brachten.
   
Toen de Jamna's westwaarts trokken, troffen ze laagbevolkte gebieden aan. Die dunne bevolking zou te maken hebben gehad met pestepidemieën onder de neolithische boeren in Midden-Europa.
+
Toen de Jamna's westwaarts trokken, troffen ze laagbevolkte gebieden aan. Die dunne bevolking zou te maken hebben gehad met [[Zwarte Dood|pestepidemieën]] onder de neolithische boeren in Midden-Europa.
   
 
== Leefwijze ==
 
== Leefwijze ==
De Jamna's waren voornamelijk een volk met een [[nomaden]] bestaan. Ze hadden de beschikking over ossenwagens met schijfwielen (soort huifkarren), waarmee ze vooral 's zomers rondtrokken. Aanvankelijk aten ze het vlees van wilde paarden. Op een gegeven moment zijn zij als eerste deze gaan domesticeren en als trek- en rijdier gaan gebruiken (wat men aan de hand van het skelet van de Jamna's het vast kunnen stellen). Er zijn ook aanwijzingen dat paarden werden begraven in mensengraven. Hun doden werden in rugligging begraven met opgetrokken knieën. De lichamen werden vervolgens bedekt met oker en daar overheen kwam een grafheuvel. In de graven werden botten van runderen, varkens, schapen, geiten en paarden gevonden, wat wijst op de gewoonte om vlees of dieren te geven voor het [[hiernamaals]].
+
De Jamna's waren voornamelijk een volk met een [[nomaden]] bestaan. Ze hadden de beschikking over ossenwagens met schijfwielen (soort huifkarren), waarmee ze vooral 's zomers rondtrokken. Aanvankelijk aten ze het vlees van wilde [[Paard|paarden]]. Op een gegeven moment zijn zij als eersten deze gaan [[Domesticatie|domesticeren]] en als trek- en rijdier gaan gebruiken (wat men aan de hand van het skelet van de Jamna's heeft vast kunnen stellen). Er zijn ook aanwijzingen dat paarden werden begraven in mensengraven. Hun doden werden in rugligging begraven met opgetrokken knieën. De lichamen werden vervolgens bedekt met oker en daar overheen kwam een grafheuvel. In de graven werden botten van runderen, varkens, schapen, geiten en paarden gevonden, wat wijst op de gewoonte om vlees of dieren te geven voor het [[hiernamaals]].
   
 
[[Categorie:Prehistorie]]
 
[[Categorie:Prehistorie]]

Versie van 17 jan 2024 22:32

Zie ook Tijdlijn van cultuurvolkeren in de Lage Landen
Pot uit de Jamnacultuur
Jamna en touwbekerculturen

De Jamnacultuur of Yamnaya-cultuur is een Oost-Europese archeologische cultuur uit de late kopertijd en vroege bronstijd in de gebied de rivieren Dnjestr, Bug en Oeral in de Pontische steppe (huidige Oekraïne). Men dateert de cultuur van 3600 tot 2500 voor Christus. Vrij vertaald betekent het putgrafcultuur, verwijzend naar de wijze waarop de overledenen begraven werden. Later verspreidt de cultuur zich in oostelijke en westelijke richting, waarbij het in westelijke richting tussen 3200–2300 v.Chr. over gaat in de touwbekercultuur.

De cultuur is volgens de wetenschappers een goede kandidaat voor het oorspronkelijke thuisland van de Indo-Europese talen, waaruit onder andere het Germaans (en daarmee het Nederlands) is ontstaan. DNA onderzoek bevestigt dit idee. Ook bijzonder is dat Genetische studies van menselijke resten uit het Mesolithicum tot de vroege Bronstijd aangeven dat dragers van de Yamnaya-cultuur een verhoogd risico op de ziekte multiple sclerose hadden en dit naar Europa brachten.

Toen de Jamna's westwaarts trokken, troffen ze laagbevolkte gebieden aan. Die dunne bevolking zou te maken hebben gehad met pestepidemieën onder de neolithische boeren in Midden-Europa.

Leefwijze

De Jamna's waren voornamelijk een volk met een nomaden bestaan. Ze hadden de beschikking over ossenwagens met schijfwielen (soort huifkarren), waarmee ze vooral 's zomers rondtrokken. Aanvankelijk aten ze het vlees van wilde paarden. Op een gegeven moment zijn zij als eersten deze gaan domesticeren en als trek- en rijdier gaan gebruiken (wat men aan de hand van het skelet van de Jamna's heeft vast kunnen stellen). Er zijn ook aanwijzingen dat paarden werden begraven in mensengraven. Hun doden werden in rugligging begraven met opgetrokken knieën. De lichamen werden vervolgens bedekt met oker en daar overheen kwam een grafheuvel. In de graven werden botten van runderen, varkens, schapen, geiten en paarden gevonden, wat wijst op de gewoonte om vlees of dieren te geven voor het hiernamaals.

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Jamnacultuur&oldid=835266"