Malawi: verschil tussen versies
k (→Geschiedenis) |
|||
| (32 tussenliggende versies door 14 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| + | {{Malawi}} |
||
| − | {{Weg|Leuk met die vragen en die lesbrief, maar je hebt het artikel naar de beul gegooit!}} |
||
| ⚫ | '''Malawi''' is een land op het continent [[Afrika]]. De hoofdstad van Malawi is Lilongwe. Lilongwe ligt in het midden van het land ten Westen van het Malawimeer. Malawi grenst aan [[Zambia]], [[Tanzania]] en [[Mozambique]]. Malawi heeft meer dan 13 miljoen (13.066.320 om precies te zijn in 2008) inwoners. Bijna 46 procent van de bevolking is nog jonger dan 15 jaar. De gemiddelde leeftijd van mannen ligt op iets meer dan 44 jaar. Voor vrouwen ligt de gemiddelde leeftijd op meer dan 43 jaar. Malawi is één van de armste landen. |
||
| − | {{werk}} |
||
| ⚫ | '''Malawi''' is een land op het continent [[Afrika]].De hoofdstad van Malawi is Lilongwe. Lilongwe ligt in het midden van het land ten Westen van het Malawimeer. Malawi heeft meer dan 13 miljoen (13.066.320 om precies te zijn in 2008) inwoners. Bijna 46 procent van de bevolking is nog jonger dan 15 jaar. De gemiddelde leeftijd van mannen ligt op iets meer dan 44 jaar. Voor vrouwen ligt de gemiddelde leeftijd op meer dan 43 jaar. |
||
| + | ==Armoede== |
||
| ⚫ | |||
| + | De mensen in Malawi zijn arm. Ze maken kleren van doeken en dekens. In hun huizen slapen ze op de grond. Die huisjes zijn klein. Ze wonen met hun hele familie + opa en oma. Er zijn veel stichtingen die geld inzamelen voor deze mensen en hen proberen te helpen. |
||
| + | ==School== |
||
| + | Veel kinderen in Malawi gaan niet naar school. De basisschool is sinds 1994 gratis. Daardoor gaan er nu veel meer kinderen naar school. Alleen zijn er nu te weinig klassen, lesmaterialen en leraren. De middelbare school wordt door lang niet alle kinderen gedaan,vooral niet door meisjes. Die moeten dan hun moeder helpen in huis, of oppassen op broertjes en zusjes. Na de middelbare school verder studeren is heel speciaal in Malawi. Het kost superveel geld, en veel mensen kunnen dat niet betalen. Als je in Malawi doof wordt geboren, moet je naar een van de 5 basisscholen voor dove kinderen. Als je in Malawi met een verlamd of missend lichaamsdeel wordt geboren, kun je helemaal niet naar school. |
||
| + | ==Taal== |
||
| − | Er zijn ………… talen in Malawi, de officiële talen zijn ……………………………….. en ………………. |
||
| − | Welke taal spreekt Nkuku?………… |
||
| ⚫ | |||
| − | Vertel iets over het klimaat in Malawi: |
||
| + | Azungu is bijvoorbeeld blanke in het Chichewa. Aboe betekent witte vriend. |
||
| − | ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… |
||
| − | - Wat betekenen de kleuren van de Malawische vlag? |
||
| − | Kies Juist/ Onjuist |
||
| − | Zwart staat voor het volk Juist/ Onjuist |
||
| − | Rood staat voor de onafhankelijkheid Juist/ Onjuist |
||
| − | Groen staat voor de veiligheid Juist / Onjuist |
||
| − | De zon staat voor het weer in Malawi Juist/ Onjuist |
||
| − | - Kies de twee goede antwoorden: |
||
| − | o In Malawi leven kuddes olifanten in de nationale parken. |
||
| − | o De enige begroeiing in Malawi is gras, bomen komen hier niet veel voor. |
||
| − | o Er worden speciaal bomen geplant voor de houtindustrie, namelijk sparren en eucalyptusbomen. |
||
| + | == Geschiedenis == |
||
| − | Wat zijn de buurlanden van Malawi? |
||
| + | In 1891 kwamen de Britten naar Malawi en stichtten daar een kolonie. In 1915 kwam de evangelist John Chilembwe in opstand tegen de Britten, de Britten zorgden ervoor dat de vrede terugkwam en de evangelist werd vermoord. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de partij ''Nyasaland African Congress'' opgericht door mensen die een onafhankelijk Malawi wilden. Op 6 juli 1964 werd Malawi een onafhankelijke staat (dan mag het volk zelf kiezen wie de baas is) en werd [[Hastings Kamuzu Banda]] president van Malawi. Hastings Kumuzu Banda werd een dictator, pas in de jaren 80 sloot hij verdragen af met andere landen. In 1991 en 1992 protesteerde het volk tegen de president Banda en in 1993 kwamen er meer partijen en in 1994 waren er verkiezingen, daar werd [[Bakili Muluzi]] de nieuwe president van Malawi. |
||
| − | ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. |
||
| − | - Streep de foute antwoorden door: |
||
| − | - Malawi is een langgerekt land, in de lengte ruim 800 kilometer en de breedte varieert tussen de 80 en 160 kilometer |
||
| − | - Het Malawimeer ligt in het westen van het land |
||
| − | - Het meer neemt een vijfde deel van de totale oppervlakte van Malawi in beslag |
||
| − | - Het diepste punt van het Malawimeer is 1263 meter |
||
| − | - Het Malawimeer komt uit in de Atlantische Oceaan |
||
| − | - Het Malawimeer is op 16 september 1859 ontdekt door David Livingstone, het heette toen nog het Nyasameer |
||
| − | - Malawi heeft geen bergen |
||
| − | - Het merendeel van de Malawiërs woont in het noorden van Malawi |
||
| − | - Enkele van de bekendste stammen die in Malawi wonen zijn: Nyanja, Yao, Chewa, Tumbuka en Tonga |
||
| − | - De Malawische munteenheid is de shilling |
||
| + | Dit zijn alle presidenten van Malawi (en de tijd dat ze president waren): |
||
| − | - 75% van de bevolking is Christen en leeft in het zuiden van Malawi. In het noorden wonen Moslims |
||
| − | - De meeste mensen werken in de landbouw, de toeristische sector is hard aan het groeien |
||
| − | - Kies één van de foute antwoorden van hierboven en schrijf er wat over dat wel klopt: |
||
| − | ………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………… |
||
| − | …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....... |
||
| − | - Ik heb zelf een vraag bedacht, namelijk: …………………………………………………………………………………………….………………………………………….. |
||
| − | Het antwoord op mijn vraag is |
||
| − | ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. |
||
| + | 1. Hastings Kamuzu Banda 1964-1994 |
||
| − | Welke problemen zijn er in het onderwijs in Malawi waardoor niet alle kinderen naar school kunnen? |
||
| + | 2. Bakili Muluzi 1994-2004 |
||
| + | 3. Bingu wa Mutharika 2004-2012 |
||
| + | 4. Joyce Banda 2012-2014 |
||
| + | 5. Peter Mutharika 2014-nu |
||
| + | == Malawimeer == |
||
| − | |||
| + | Op de grens van Malawi, Tanzania en Mozambique ligt het Malawimeer. Het Malawimeer ligt voor 1/4 deel in Mozambique en voor 3/4 deel in Malawi zelf. De oppervlakte van het Malawimeer is 29.600 kilometer. Het werd in 1859 ontdekt door de Brit David Livingstone en heette eerst het Nyasameer. In het Malawimeer leven ruim 300 verschillende soorten vissen. |
||
| − | {{beginnetje}} |
||
| + | {{Navigatie Afrikaanse Unie}} |
||
{{Navigatie landen Afrika}} |
{{Navigatie landen Afrika}} |
||
| + | {{Navigatie Gemenebest van Naties}} |
||
| ⚫ | |||
| + | |||
[[Categorie:Malawi| ]] |
[[Categorie:Malawi| ]] |
||
| ⚫ | |||
| + | [[Categorie:Gemenebest van Naties]] |
||
| + | |||
| + | [[ca:Malawi]] |
||
| + | [[es:Malaui]] |
||
| + | [[fr:Malawi]] |
||
| + | [[it:Malawi]] |
||
Huidige versie van 1 mrt 2023 om 22:33
| Republiek Malawi Republiek of Malawi Dziko La Malaŵi
| |
|---|---|
| Hoofdstad | Lilongwe |
| Aantal inwoners | 18.898.441 (2021) |
| Oppervlakte | 118.484 km² |
| Regeringsvorm | Presidentiële republiek |
| President | Lazarus Chakwera (sinds 2020) |
| Vicepresident | Saulos Klaus Chilima (sinds 2020) |
| Taal | Engels (English) Nyanja (chewa) |
| Religie | Christendom (82,3%) Islam (13,8%) Geen religie (2,1%) Traditionele religies (1,2%) Overig (0,6%) |
| Munteenheid | Malawische kwacha |
| Volkslied | Mlungu dalitsani Malawi |
| Nationale feestdag | 6 juli |
| Landcode | MWI |
.svg)
Malawi is een land op het continent Afrika. De hoofdstad van Malawi is Lilongwe. Lilongwe ligt in het midden van het land ten Westen van het Malawimeer. Malawi grenst aan Zambia, Tanzania en Mozambique. Malawi heeft meer dan 13 miljoen (13.066.320 om precies te zijn in 2008) inwoners. Bijna 46 procent van de bevolking is nog jonger dan 15 jaar. De gemiddelde leeftijd van mannen ligt op iets meer dan 44 jaar. Voor vrouwen ligt de gemiddelde leeftijd op meer dan 43 jaar. Malawi is één van de armste landen.
Armoede
De mensen in Malawi zijn arm. Ze maken kleren van doeken en dekens. In hun huizen slapen ze op de grond. Die huisjes zijn klein. Ze wonen met hun hele familie + opa en oma. Er zijn veel stichtingen die geld inzamelen voor deze mensen en hen proberen te helpen.
School
Veel kinderen in Malawi gaan niet naar school. De basisschool is sinds 1994 gratis. Daardoor gaan er nu veel meer kinderen naar school. Alleen zijn er nu te weinig klassen, lesmaterialen en leraren. De middelbare school wordt door lang niet alle kinderen gedaan,vooral niet door meisjes. Die moeten dan hun moeder helpen in huis, of oppassen op broertjes en zusjes. Na de middelbare school verder studeren is heel speciaal in Malawi. Het kost superveel geld, en veel mensen kunnen dat niet betalen. Als je in Malawi doof wordt geboren, moet je naar een van de 5 basisscholen voor dove kinderen. Als je in Malawi met een verlamd of missend lichaamsdeel wordt geboren, kun je helemaal niet naar school.
Taal
In Malawi is de officiële taal Engels en Chichewa. Chichewa wordt door ongeveer 5 miljoen mensen gesproken in Malawi. Azungu is bijvoorbeeld blanke in het Chichewa. Aboe betekent witte vriend.
Geschiedenis
In 1891 kwamen de Britten naar Malawi en stichtten daar een kolonie. In 1915 kwam de evangelist John Chilembwe in opstand tegen de Britten, de Britten zorgden ervoor dat de vrede terugkwam en de evangelist werd vermoord. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de partij Nyasaland African Congress opgericht door mensen die een onafhankelijk Malawi wilden. Op 6 juli 1964 werd Malawi een onafhankelijke staat (dan mag het volk zelf kiezen wie de baas is) en werd Hastings Kamuzu Banda president van Malawi. Hastings Kumuzu Banda werd een dictator, pas in de jaren 80 sloot hij verdragen af met andere landen. In 1991 en 1992 protesteerde het volk tegen de president Banda en in 1993 kwamen er meer partijen en in 1994 waren er verkiezingen, daar werd Bakili Muluzi de nieuwe president van Malawi.
Dit zijn alle presidenten van Malawi (en de tijd dat ze president waren):
1. Hastings Kamuzu Banda 1964-1994
2. Bakili Muluzi 1994-2004
3. Bingu wa Mutharika 2004-2012
4. Joyce Banda 2012-2014
5. Peter Mutharika 2014-nu
Malawimeer
Op de grens van Malawi, Tanzania en Mozambique ligt het Malawimeer. Het Malawimeer ligt voor 1/4 deel in Mozambique en voor 3/4 deel in Malawi zelf. De oppervlakte van het Malawimeer is 29.600 kilometer. Het werd in 1859 ontdekt door de Brit David Livingstone en heette eerst het Nyasameer. In het Malawimeer leven ruim 300 verschillende soorten vissen.
| Afrikaanse Unie | |||
|---|---|---|---|
| Algerije · Angola · Sahrawi Arabische Democratische Republiek · Benin · Botswana · Burkina Faso · Burundi · Centraal-Afrikaanse Republiek · Comoren · Congo-Brazzaville · Congo-Kinshasa · Djibouti · Egypte · Equatoriaal-Guinea · Eritrea · Eswatini · Ethiopië · Gabon · Gambia · Ghana · Guinee · Guinee-Bissau · Ivoorkust · Kaapverdië · Kameroen · Kenia · Lesotho · Liberia · Libië · Madagaskar · Malawi · Mali · Marokko · Mauritanië · Mauritius · Mozambique · Namibië · Niger · Nigeria · Oeganda · Rwanda · Sao Tomé en Principe · Senegal · Seychellen · Sierra Leone · Somalië · Soedan · Tanzania · Tsjaad · Togo · Tunesië · Zambia · Zimbabwe · Zuid-Afrika · Zuid-Soedan | |||
| Landen in Afrika | 
| ||
|---|---|---|---|
| Algerije · Angola · Benin · Botswana · Burkina Faso · Burundi · Centraal-Afrikaanse Republiek · Comoren · Congo-Brazzaville · Congo-Kinshasa · Djibouti · Egypte · Equatoriaal-Guinea · Eritrea · Eswatini · Ethiopië · Gabon · Gambia · Ghana · Guinee · Guinee-Bissau · Ivoorkust · Kaapverdië · Kameroen · Kenia · Lesotho · Liberia · Libië · Madagaskar · Malawi · Mali · Mauritanië · Mauritius · Marokko · Mozambique · Namibië · Niger · Nigeria · Oeganda · Rwanda · Sao Tomé en Principe · Senegal · Seychellen · Sierra Leone · Somalië · Soedan · Tanzania · Tsjaad · Togo · Tunesië · Zambia · Zimbabwe · Zuid-Afrika · Zuid-Soedan
Afhankelijke gebieden: Mayotte · Réunion · Sint-Helena, Ascension en Tristan da Cunha Overige gebieden: Westelijke Sahara |
|||
| Landen van de Gemenebest van Naties | |||
|---|---|---|---|
| Antigua en Barbuda · Australië · Bahama's · Bangladesh · Barbados · Belize · Botswana · Brunei · Canada · Cyprus · Dominica · Eswatini · Fiji · Ghana · Grenada · Guyana · India · Jamaica · Kameroen · Kenia · Kiribati · Lesotho · Malawi · Maldiven · Maleisië · Malta · Mauritius · Mozambique · Namibië · Nauru · Nieuw-Zeeland · Nigeria · Oeganda · Pakistan · Papoea-Nieuw-Guinea · Rwanda · Saint Kitts en Nevis · Saint Lucia · Saint Vincent en de Grenadines · Salomonseilanden · Samoa · Seychellen · Sierra Leone · Singapore · Sri Lanka · Tanzania · Tonga · Trinidad en Tobago · Tuvalu · Vanuatu · Verenigd Koninkrijk · Zambia · Zuid-Afrika | |||