Aruba: verschil tussen versies

Huidige versie van 7 feb 2023 om 13:02

Aruba Aruba
Hoofdstad	Oranjestad
Aantal inwoners	111.050 (2021)
Oppervlakte	180 km²
Regeringsvorm	Parlementaire monarchie
Koning	Willem-Alexander (sinds 2013)
Gouverneur	Alfonso Boekhoudt (sinds 2017)
Premier	Evelyn Wever-Croes (sinds 2017)
Godsdienst	Katholiek (82%) Protestant (8%)
Taal	Nederlands (Nederlands) Papiaments (Papiamento)
Munteenheid	Arubaanse florin
Volkslied	Aruba Dushi Tera
Nationale feestdag	Dia di Himno y Bandera (18 maart)
Landcode	ABW
Portaal Nederland

Aruba is een eiland in Midden-Amerika dat bij de ABC-Eilanden hoort. Dat zijn dus Aruba, Bonaire en Curaçao. Alle drie de eilanden horen bij Nederland. De hoofdstad van Aruba is Oranjestad. Aruba wordt binnen het Koninkrijk der Nederlanden gezien als een land. Het Eiland is 180 km², Dat is ongeveer net zo groot als Texel. In 2012 telde het eiland 107.635 bewoners. Het is een best wel droog eiland met geen tropische beplanting. Het staatshoofd is Willem-Alexander der Nederlanden en de regeringsleider is Mike Eman. Het volkslied heet het Aruba Dushi Tera en de munteenheid is de Arubaanse florin.

Geschiedenis

Zie Geschiedenis van Aruba voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Aruba is ontdekt in 1499, door Alonso de Ojeda, Amerigo Vespucci en Juan de la Cosa. Samen met Curaçao en Bonaire werd het eiland geschonken aan Juan Martín de Ampués, de koning van Spanje. In 1636 kreeg Nederland het eiland. Op 1 januari 1986 werd het eiland afgescheiden van de Nederlandse Antillen en werd het een land binnen het Koninkrijk der Nederlanden.

Bevolking en Taal

Oranjestad, de hoofdstad van Aruba.

Bevolking

De bevolking van Aruba stamt af van Europeanen (voornamelijk Nederlanders), Joden, de oorspronkelijke Indiaanse stammen en Afrikaanse slaven. De oorspronkelijke inwoners horen bij de Arowakken uit Zuid-Amerika. Lang geleden zijn ze van het vaste land vertrokken en water overgestoken naar Aruba. Een groot deel van de indiaanse bevolking moest werken in de mijnen van Santo Domingo. Later kwam er nog een groep bij de Afrikaanse slaven. Zij moesten werken op Aruba van de West Indische Compagnie. Dit blijkt uit een boek uit de 17de eeuw van A. O. Exquemelin.

Aruba is vrij dichtbevolkt. Ca. 581 mensen per km². Voor 80 procent bestaat het uit bewoners die in Aruba geboren zijn. Tien procent bestaat uit Nederlanders en de rest bestaat uit enkele europeanen en vele Zuid-Amerikanen.

Taal

De officiële taal op Aruba zijn Nederlands en Papiaments. Ook is er een eigen spelling, die niet hetzelfde is als op Bonaire en Curaçao. Alle kranten zijn Papiaments, behalve de Amigoe. Ook wordt deze taal gesproken bij vergaderingen en in de Politiek. Bijna iedereen spreekt deze taal.

Steden en dorpen

De hoofdstad van Aruba is Oranjestad. Maar er zijn ook andere steden zoals:

Klimaat en Landschap

De Natural Bridge.

Aruba heeft een Tropische klimaat met Zachte winters en warme zomers. In december is het 29 °C en in Augustus is het 32 °C. Gemiddeld valt 600 mm per jaar. Maar dit kan verschillen. In sommige jaren valt er misschien wel 1000 mm regen en in andere jaren een paar druppels. Het eiland wordt zelden getroffen door een orkaan.

Aruba heeft een rotsachtig en dor landschap. Er groeien veel cactussen en Dividivi-bomen. Er zijn zelfs hele bossen met deze bijzondere bomen. In het westen is het landschap vlak en hier is het ook dichtbevolkt. In het oosten is het eiland heuvelachtig. Hier ligt ook het Nationaal Park Arikok. De Jamanota is met 188 meter het hoogste punt op het eiland. De natuur is wat groener na het regenseizoen. Rondom het eiland is er een groot koraalrif.

Bezienwaardigheden

Eagle Beach, een van de vele stranden op Aruba.

Op Aruba zijn er een heleboel dingen te zien. De Natural Bridge is daar een goed voorbeeld van. Het is een Brug die door de Natuur gevormd is. Helaas is de brug in 2005 ingestort. De bergen Jamanota en De Hooiberg worden ook veel bezocht. maar ook de Natural pool, het Altovistakapel bij het plaatsje Noord en Natiaal Park Arikok.

Vieringen

Fauna

De Fauna op Aruba lijk een beetje op dat van Venezuela. De bekenste dieren zijn de Leguaan, de Kolibrie, de uil, de kikker, het Suikerdiefje, de Arubaanse Ratelslang, de Spotlijster en de Trupiaal. Verders leven er 12 zoogdieren op het eiland. Dit zijn de 4 soorten knaagdieren, 1 soort haas en 7 soorten vliermuizen.

Zie ook

Nederlandse Antillen

	Caraïbische eilanden binnen het Koninkrijk der Nederlanden
Aruba · Bonaire · Curaçao · Saba · Sint Eustatius · Sint Maarten — Cow & Calf · Green Island · Hen & Chickens · Guana Key of Pelikan · Klein Bonaire · Klein Curaçao · Molly Beday · Pelikan Key Zie ook: Caribisch Nederland

Koninkrijk der Nederlanden

Landen:	Aruba · Curaçao · Nederland · Sint Maarten
Provincies in Nederland:	Drenthe · Flevoland · Friesland · Gelderland · Groningen · Limburg · Noord-Brabant · Noord-Holland · Overijssel · Utrecht · Zeeland · Zuid-Holland
Bijzondere gemeenten in Nederland:	Bonaire · Saba · Sint Eustatius

	De eilanden van de voormalige Nederlandse Antillen (1954-2010)
Curaçao · Bonaire · Saba · Aruba (tot 1986) · Sint Eustatius · Sint Maarten

	Landen en afhankelijk gebieden in Noord-Amerika
Antigua en Barbuda · Bahama's · Barbados · Belize · Canada · Costa Rica · Cuba · Dominica · Dominicaanse Republiek · El Salvador · Grenada · Guatemala · Haïti · Honduras · Jamaica · Mexico · Nicaragua · Panama · Saint Kitts en Nevis · Saint Lucia · Saint Vincent en de Grenadines · Trinidad en Tobago · Verenigde Staten Afhankelijke gebieden: Amerikaanse Maagdeneilanden · Anguilla · Aruba · Bermuda · Bonaire · Britse Maagdeneilanden · Clipperton · Curaçao · Groenland · Guadeloupe · Kaaimaneilanden · Martinique · Montserrat · Puerto Rico · Saba · Saint-Barthélemy · Saint-Martin (FR) · Saint-Pierre en Miquelon · Sint Eustatius · Sint Maarten (NL) · Turks- en Caicoseilanden

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
 {{Aruba}}
+'''Aruba''' is een [[eiland]] in [[Midden-Amerika]] dat bij de [[ABC-eilanden (Antillen)|ABC-Eilanden]] hoort. Dat zijn dus Aruba, [[Bonaire]] en [[Curaçao]]. Alle drie de eilanden horen bij [[Nederland]]. De hoofdstad van Aruba is [[Oranjestad (Aruba)|Oranjestad]]. Aruba wordt binnen het [[Koninkrijk der Nederlanden]] gezien als een [[Land (staat)|land]]. Het Eiland is 180&nbsp;km², Dat is ongeveer net zo groot als [[Texel]]. In [[2012]] telde het eiland 107.635 bewoners. Het is een best wel droog eiland met geen tropische beplanting. Het [[staatshoofd]] is [[Willem-Alexander der Nederlanden]] en de [[regeringsleider]] is [[Mike Eman]]. Het [[volkslied]] heet het [[Aruba Dushi Tera]] en de [[munteenheid]] is de [[Arubaanse florin]].
-'''Aruba''' is een eiland in Midden-Amerika dat bij de ABC-Eilanden hoort.
-Dat zijn dus Aruba, [[Bonaire]] en [[Curaçao]]. Al deze eilanden horen bij [[Nederland]].
-De hoofdstad van Aruba is [[Oranjestad (Aruba)|Oranjestad]].
-== Galerij ==
+== Geschiedenis ==
+{{Zie hoofdartikel|Geschiedenis van Aruba}}
-<gallery>
+Aruba is ontdekt in 1499, door [[Alonso de Ojeda]], [[Amerigo Vespucci]] en [[Juan de la Cosa]]. Samen met Curaçao en Bonaire werd het eiland geschonken aan [[Juan Martín de Ampués]], de koning van [[Spanje]]. In [[1636]] kreeg [[Nederland]] het eiland. Op [[1 januari]] [[1986]] werd het eiland afgescheiden van de [[Nederlandse Antillen]] en werd het een land binnen het [[Koninkrijk der Nederlanden]].
-Afbeelding:Flag of Aruba.gif|Vlag van Aruba
-Afbeelding:Aruba wapen.gif|Wapen van Aruba
+== Bevolking en Taal ==
-Afbeelding:Aruba map.gif|kaartje van Aruba
+[[Bestand:Centrum_Oranjestad.jpg |right|250px|miniatuur|[[Oranjestad (Aruba)|Oranjestad]], de hoofdstad van Aruba.]]
-Afbeelding:Aruba sateliet.png|Satelietfoto van Aruba
+=== Bevolking ===
-</gallery>
+De bevolking van Aruba stamt af van [[Europeanen]] (voornamelijk [[Nederlander]]s), [[Joden]], de oorspronkelijke [[Indiaans]]e stammen en [[Afrikaans]]e slaven. De oorspronkelijke inwoners horen bij de [[Arowakken]] uit [[Zuid-Amerika]]. Lang geleden zijn ze van het vaste land vertrokken en water overgestoken naar Aruba. Een groot deel van de indiaanse bevolking moest werken in de [[Mijn (delfstoffen)|mijnen]] van [[Santo Domingo]]. Later kwam er nog een groep bij de Afrikaanse slaven. Zij moesten werken op Aruba van de [[West Indische Compagnie]]. Dit blijkt uit een boek uit de [[17de eeuw]] van [[A. O. Exquemelin]].
-{{Sjabloon:Eilanden Nederlandse Antillen}}
+Aruba is vrij [[dichtbevolkt]]. Ca. 581 mensen per km². Voor 80 procent bestaat het uit bewoners die in Aruba geboren zijn. Tien procent bestaat uit Nederlanders en de rest bestaat uit enkele europeanen en vele Zuid-Amerikanen.
+=== Taal ===
+De officiële [[talen|taal]] op Aruba zijn [[Nederlands]] en [[Papiaments]]. Ook is er een eigen spelling, die niet hetzelfde is als op [[Bonaire]] en [[Curaçao]]. Alle kranten zijn Papiaments, behalve de [[Amigoe]]. Ook wordt deze taal gesproken bij vergaderingen en in de Politiek. Bijna iedereen spreekt deze [[taal]].
+== Steden en dorpen ==
+De [[hoofdstad]] van Aruba is [[Oranjestad]]. Maar er zijn ook andere steden zoals:
+{{User:Rots61/Veelbekeken/Beg}}{{beginKolommen}}
+* [[Palm Beach (Aruba)|Palm Beach]]
+* [[Angochi]]
+* [[Malmok]]
+* [[Moko (plaats)|Moko]]
+* [[Catiri]]
+* [[Catashi]]
+* [[Seroe Colorado]]
+* [[Lago Heights]]
+* [[Sint Nicolaas (Aruba)|Sint Nicolaas]]
+* [[Brazil (Aruba)|Brazil]]
+* [[Savaneta]]
+* [[Barcadera]]
+* [[Simeon Antonio]]
+* [[Fontein (Aruba)|Fontein]]
+* [[Dakota (Aruba)|Dakota]]
+* [[Santa Cruz (Aruba)|Santa Cruz]]
+{{NieuweKolom}}
+* [[Paradera]]
+* [[Tanki Leendert]]
+* [[Noord (Aruba)|Noord]]
+* [[Madiki]]
+* [[Companashi]]
+* [[Ponton (Aruba)|Ponton]]
+* [[Kudawecha]]
+* [[Yaburibari]]
+* [[Urataca]]
+* [[Shabiruri]]
+* [[Yucuri]]
+* [[Matividiri]]
+* [[Siribana]]
+* [[Camacuri]]
+* [[Cashero]]
+* [[Daimari]]
+{{EindeKolommen}}
+== [[Klimaat]] en [[Landschap]] ==
+[[Bestand:NaturalBridgeAruba.JPG |250px|right|miniatuur|De [[Natural Bridge]].]]
+Aruba heeft een Tropische klimaat met Zachte winters en warme zomers. In december is het 29&nbsp;°C en in Augustus is het 32&nbsp;°C. Gemiddeld valt 600&nbsp;mm per jaar. Maar dit kan verschillen. In sommige jaren valt er misschien wel 1000&nbsp;mm regen en in andere jaren een paar druppels. Het eiland wordt zelden getroffen door een [[orkaan]].
+Aruba heeft een rotsachtig en dor landschap. Er groeien veel [[cactus]]sen en [[Dividivi-boom|Dividivi-bomen]]. Er zijn zelfs hele bossen met deze bijzondere bomen. In het westen is het landschap vlak en hier is het ook dichtbevolkt. In het oosten is het eiland heuvelachtig. Hier ligt ook het [[Nationaal Park Arikok]]. De [[Jamanota]] is met 188 meter het hoogste punt op het eiland. De [[natuur]] is wat groener na het [[regenseizoen]]. Rondom het eiland is er een groot [[koraalrif]].
+== Bezienwaardigheden ==
+[[Bestand:Aruba EagleBeach.jpg|right|250px|miniatuur|''Eagle Beach'', een van de vele stranden op Aruba.]]
+Op Aruba zijn er een heleboel dingen te zien. De [[Natural Bridge]] is daar een goed voorbeeld van. Het is een Brug die door de Natuur gevormd is. Helaas is de brug in [[2005]] ingestort. De bergen [[Jamanota]] en De [[Hooiberg (Aruba)|Hooiberg]] worden ook veel bezocht. maar ook de [[Natural pool]], het [[Altovistakapel]] bij het plaatsje Noord en [[Natiaal Park Arikok]].
+== Vieringen ==
+*[[Carnaval]]
+*[[Dai di Himno y Bandera]]
+*[[Sinterklaas]]
+*[[San Juan]]
+== Fauna ==
+De Fauna op Aruba lijk een beetje op dat van [[Venezuela]]. De bekenste dieren zijn de [[Leguaan]], de [[Kolibrie]], de [[uil]], de [[kikker]], het [[Suikerdiefje]], de [[Arubaanse Ratelslang]], de [[Spotlijster]] en de [[Trupiaal]]. Verders leven er 12 [[zoogdier]]en op het eiland. Dit zijn de 4 soorten [[knaagdier]]en, 1 soort [[haas]] en 7 soorten [[Vliermuis|vliermuizen]].
+== Zie ook ==
+* [[Nederlandse Antillen]]
+{{Navigatie Caraïbische eilanden in het Koninkrijk der Nederlanden}}
+{{Navigatie Koninkrijk der Nederlanden}}
+{{Eilanden Nederlandse Antillen}}
 {{Navigatie landen Noord-Amerika}}
-[[Categorie:Landen]]
 [[Categorie:Eiland]]
+[[Categorie:Koninkrijk der Nederlanden]]
+[[Categorie:Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden]]
+[[Categorie:Aruba]]
+[[fr:Aruba]]
+[[it:Aruba]]