Duitse Bondsdagverkiezingen 2021: verschil tussen versies

Versie van 28 okt 2021 09:23

Duitse Bondsdagverkiezingen 2021
← 2017	2025 →

Land	Duitsland

Datum	26 september 2021
Uitslag
Kiesgerechtigd	61.181.072 personen
Opgekomen	46.854.508 personen
Opkomst	76,57%
Parlement	Bondsdag
Te verdelen	736 zetels

	Sociaaldemocratische Partij van Duitsland Olaf Scholz 11.955.434 stemmen 25,74% 206 zetels

	Uniepartijen (CDU/CSU) Armin Laschet 11.178.298 stemmen 24,07% 197 zetels

	Verbond 90/De Groenen Annalena Baerbock 6.852.206 stemmen 14,75% 118 zetels
Hierboven staan alleen de grootste partijen; de volledige resultaten staan verder in dit artikel.
Kaart








Vorige bondskanselier ← Angela Merkel (CDU/CSU)
Portaal Politiek

De Duitse Bondsdagverkiezingen 2021 werden gehouden op 26 september 2021. Bij deze verkiezingen worden de leden van de Bondsdag verkozen. De Bondsdagleden voeren hun werk niet alleen uit, maar zijn meestal aangesloten bij een grotere politieke partij die het beste bij hen past. De leden van de Bondsdag worden op twee manieren gekozen: 299 via een stelsel van kieskringen (Duits: Wahlkreisen) en een niet-vaststaand aantal (ditmaal 437) via een lijstenstelsel.

De verkiezingen werden voor het eerst in zestien jaar gewonnen door de Sociaaldemocratische Partij van Duitsland (SPD) van Olaf Scholz met 25,74% van de stemmen. De Uniepartijen (CDU/CSU) leden juist een historische nederlaag en kregen samen slechts 24,07% van de stemmen. De Groenen baarden veel opzien: de partij werd voor het eerst in de Duitse geschiedenis de derde partij van het land. De Alternatieven voor Duitsland (AfD) en politieke partij Links raakten juist kiezers kwijt.

Achtergrond

In Duitsland worden normaal elke vier jaar Bondsdagverkiezingen houden. De leden van de Bondsdag worden verkozen volgens een gemengd systeem: 299 leden worden verkozen in de kieskringen en een niet-vaststaand aantal leden wordt gekozen via een lijstenstelsel. Elk lid dat gekozen is in een kieskring (Duits: Direktkandidat), vertegenwoordigt een specifiek deel van het land, namelijk de inwoners van de kieskring waar het in woont. Het voordeel van dit systeem is dat kiezers zo meer betrokken zijn bij de parlementsleden. Het nadeel van dit systeem is dat er per kieskring maar één lid gekozen kan worden, waardoor de stemmen van iedereen die op een ander lid stemde, verloren gaan. Om ervoor te zorgen dat kleinere partijen toch vertegenwoordigd worden, wordt er een niet-bepaald aantal leden via een lijstenstelsel gekozen. Op deze manier worden er bijkomende mensen verkozen, totdat er een gelijke verdeling is bereikt. Een gelijke verdeling betekent dat het percentage van de stemmen dat een partij gekregen heeft, gelijkstaat aan het percentage van het totaal aantal zetels.

Partijen zoals de Christendemocratische Unie van Duitsland (CDU) en de Christelijk-Sociale Unie in Beieren (CSU) winnen erg veel zetels via het kieskringen systeem, omdat de kiezers van deze Uniepartijen het meest verspreid zijn. CSU-stemmers wonen namelijk in de wijdverbreide kleinere steden en plattelandsdorpen en -steden, en CDU-kiezers wonen verspreid over Beieren. Als Duitsland geen aanvullend lijstelstelsel had gehad, dan zouden deze partijen een voordeel hebben tegenover de rest. Voor dit onevenredige voordeel wordt daarom gecompenseerd met het lijstenstelsel. Partijen zoals Verbond 90/De Groenen (B'90/Groenen) en de Vrije Democratische Partij (FDP) winnen lokaal bijna geen zetels, omdat hun kiezers vooral zitten in de grote steden waar kiezers minder verspreid zijn. Door het aanvullende lijstenstelsel worden deze partijen toch in de Bondsdag vertegenwoordigd.

Deelnemende partijen

In totaal deden er 47 politieke partijen en 196 partijloze kandidaten mee. Hieronder staan de grootste zeven partijen van Duitsland.

Lijst	Partij Duitse naam	Lijsttrekker	Richting	Stroming	Europese fractie
1	Christendemocratische Unie van Duitsland (CDU) Christlich Demokratische Union Deutschlands	Armin Laschet	Centrum tot centrumrechts	Christendemocratie Liberaal-conservatisme Europeanisme	EVP
2	Sociaaldemocratische Partij van Duitsland (SPD) Sozialdemokratische Partei Deutschlands	Olaf Scholz	Centrumlinks	Sociaaldemocratie Progressivisme Europeanisme	S&D
3	Alternatieven voor Duitsland (AfD) Alternative für Deutschland	Alice Weidel	Radicaal-rechts	Nationaalconservatisme Rechts-populisme Harde euroscepsis	I&D
4	Vrije Democratische Partij (FDP) Freie Demokratische Partei	Christian Lindner	Centrumrechts	Liberalisme Economisch liberalisme Europeanisme	RE
5	Links Die Linke	Janine Wissler & Dietmar Bartsch	Links	Democratisch socialisme Links-populisme Euroscepsis	GUE/NGL
6	Verbond 90/De Groenen (B'90/Groenen) Bündnis 90/Die Grünen	Annalena Baerbock & Robert Habeck	Centrum tot centrumlinks	Groene politiek Sociaalliberalisme Europeanisme	Groenen/EVA
7	Christelijk-Sociale Unie in Beieren (CDU) Christlich-Soziale Union im Bayern	Markus Söder	Centrumrechts	Christendemocratie Conservatisme Beiers regionalisme	EVP

Verkiezingsuitslag

De verkiezingsuitslag staat hieronder vermeld.

Landelijk


206	197	118	92	83	39	1
SPD	CDU/CSU	B'90/Groenen	FDP	AfD	Links	S

= 50% (368/736) van de zetels
%= Deel van het totaal aantal uitgebrachte stemmen in procenten
◉ = Aantal zetels
± = Verschil ten opzichte van de vorige verkiezingen (2017)

Zetelverdeling Bondsdag na de verkiezingen

Partij			Lijsttrekker	Kieskringen				Lijsten			Totaal
Partij			Lijsttrekker	%	◉	±		%	◉	±	◉	±
	Sociaaldemocratische Partij van Duitsland	SPD	Olaf Scholz	26,39%	121	+1,75%	+62	25,74%	85	+5,23%	206	+62
	Christendemocratische Unie van Duitsland	CDU	Armin Laschet	22,53%	98	-7,72%	-87	24,07%	94	-2,69%	152	-55
	Verbond 90/De Groenen	B'90/De Groenen	Annalena Baerbock	13,95%	16	+5,94%	+15	14,75%	102	+5,81	118	+51
	Vrije Democratische Partij	FDP	Christian Lidner	8,72%	0	+1,72%	±0	11,46%	92	+0,72	92	+12
	Alternatieven voor Duitsland	AfD	Alice Weidel	10,13%	16	-1,33%	+13	10,34%	67	-2,30%	83	-11
	Christelijk-Sociale Unie	CSU	met CDU	6,01%	45	-1,01%	-1	5,17%	0	-1,00%	45	-1
	Links		Janine Wissler	4,98%	3	-3,57%	-2	4,89%	36	-4,35%	39	-30
	Zuid-Sleeswijks Kiezersverbond	SSW	Flemming Meyer	0,08%	0	+0,08%	±0	0,12%	1	+0,12%	1	1
	overige partijen			3,92%	0	-	±0	3,46%	0	-	0	±0
	partijlozen			2,39%	0	+0,22%	±0				0	±0
totaal				100,00%	299			100,00%	437		736

Media

Video

Wahlabend 2021 (Nederlandstalig, Nieuwspoort)

Informatie

@@ Regel 81: / Regel 81: @@
 | style="background:#FFED00" | <div style="color:black">'''4'''</div> || [[Bestand:Logo der Freien Demokraten.svg|50px]] || [[Freie Demokratische Partei|Vrije Democratische Partij]]<br />(FDP)<br /><small>''Freie Demokratische Partei''</small> || [[Christian Lindner]] || [[Rechts (politiek)|Centrumrechts]] || <p> [[Liberalisme]]</p> <p>[[Economisch liberalisme]]</p>[[Europeanisme]]|| [[Renew Europe|RE]]
 |-
-| style="background:#DC0000" | <div style="color:white">'''5'''</div> || [[Bestand:Die Linke logo.svg|50px]] || [[Die Linke|Links]] <br /><small>''Die Linke''</small> || [[Janine Wissler]] & [[Dietmar Bartsch]] || [[Links (politiek)]] || <p> [[Democratisch socialisme]] </p> <p> [[Links-populisme]] </p> [[Euroscepsis]] || [[Europees Unitair Links/Noords Groen Links|GUE/NGL]]
+| style="background:#DC0000" | <div style="color:white">'''5'''</div> || [[Bestand:Die Linke logo.svg|50px]] || [[Die Linke|Links]] <br /><small>''Die Linke''</small> || [[Janine Wissler]] & [[Dietmar Bartsch]] || [[Links (politiek)|Links]] || <p> [[Democratisch socialisme]] </p> <p>[[Links-populisme]] </p> [[Euroscepsis]] || [[Europees Unitair Links/Noords Groen Links|GUE/NGL]]
 |-
 | style="background:#409A3C" | <div style="color:white">'''6'''</div> || [[Bestand:Bündnis 90 - Die Grünen Logo (transparent).svg|50px]] || [[Bündnis 90/Die Grünen|Verbond 90/De Groenen]]<br />(B'90/Groenen)<br /><small>''Bündnis 90/Die Grünen''</small> || {{nowrap|[[Annalena Baerbock]] &}} [[Robert Habeck]] || [[Centrum (politiek)|Centrum]] tot [[Links (politiek)|centrumlinks]] || <p> [[Groene politiek]] </p> <p> [[Sociaalliberalisme]] </p> [[Europeanisme]]|| [[De Groenen/Europese Vrije Alliantie|Groenen/EVA]]