Turkse presidentsverkiezingen 2023

Turkse presidentsverkiezingen 2023
← 2018	2028 →
Land	Turkije
Functie	President van Turkije
Uitslag tweede ronde
Datum	28 mei 2023
Kiesgerechtigd	64.197.419 personen
Opgekomen	54.023.616 personen
Opkomst	84,15%
Recep Tayyip Erdoğan	Kemal Kılıçdaroğlu
AKP	CHP
52,18%	47,82%
27.834.692 stemmen	25.504.552 stemmen
Kaart tweede ronde
Recep Tayyip Erdoğan     Kemal Kılıçdaroğlu
Uitslag eerste ronde
Datum	14 mei 2023
Kiesgerechtigd	64.145.504 personen
Opgekomen	55.833.153 personen
Opkomst	87,04%
	Recep Tayyip Erdoğan Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AKP) 27.133.849 stemmen 49,52%
	Kemal Kılıçdaroğlu Republikeinse Volkspartij (CHP) 24.595.178 stemmen 44,48%
	Sinan Oğan Partijloos (radicaal-rechts) 2.831.239 stemmen 5,17%
Hierboven staan alleen de kandidaten met de meeste stemmen; de volledige resultaten staan verder in dit artikel.
Kaart eerste ronde
Recep Tayyip Erdoğan     Kemal Kılıçdaroğlu
Vorige president ← Recep Tayyip Erdoğan (AKP)	Volgende president Recep Tayyip Erdoğan (AKP) →
Portaal Politiek

De Turkse presidentsverkiezingen van 2023 waren de verkiezingen voor de president van Turkije. De verkiezingen werden gehouden in twee ronden: de eerste ronde vond plaats op 14 mei 2023 en de tweede ronde vond plaats op 28 mei 2023. De verkiezingen werden gewonnen door zittend president Recep Tayyip Erdoğan.

Achtergrond

Dit zijn de stembussen die werden gebruikt bij de presidentsverkiezingen van 2023.

Om de vijf jaar vinden er in Turkije verkiezingen voor een president plaats. Turkije is een republiek en dat betekent dat de president het staatshoofd is. Dit kan vergeleken worden met de koning in Nederland of in België. Het grote verschil is dat de Turkse president wél gekozen wordt en dat hij anders dan de koning erg veel politieke macht heeft en de belangrijkste persoon van het land is. De president houdt zich veel bezig met de politiek, heeft veel bevoegdheden, bemoeit zich veel met het buitenlands beleid en is de opperbevelhebber van het leger.

Verloop

Tijdens de eerste stemronde mogen alle partijen een kandidaat naar voren schuiven en kunnen de Turken op al die kandidaten gestemd worden. De twee kandidaten met de meeste stemmen gaan door naar de twee stemronde. Tijdens de tweede stemronde kan er alleen op de twee kandidaten gestemd worden die doorgegaan zijn. De Turken gaan dan weer stemmen en de kandidaat met de meeste stemmen wordt de nieuwe Turkse president.

Toch hoeven er volgens de Turkse wet geen twee stemrondes nodig te zijn. Als er tijdens de eerste stemronde al een kandidaat is met meer dan helft van alle stemmen heeft gewonnen, wordt hij of zij meteen de nieuwe Turkse president. Dit was lang het geval, totdat president Erdoğan bij deze verkiezingen in 2023 minder dan de helft van de stemmen kreeg in de eerste ronde.

Kandidaten

Eerste stemronde

De eerste stemronde vond plaats op 14 mei 2023. In de eerste ronde deden vier kandidaten mee. Vanaf het begin was het al echter duidelijk dat de strijd zou gaan tussen zittend president Recep Tayyip Erdoğan en zijn uitdager, oppositieleider Kemal Kılıçdaroğlu. Deze kandidaten kregen in peilingen veruit de meeste steun. De kandidaten staan op volgorde van het aantal stemmen dat hun partij bij de vorige verkiezingen kreeg. Kandidaten die bij de vorige verkiezingen niet meededen, staan daaronder.

Kandidaat Partij Vertaling			Richting	Stroming	Logo partij
		Recep Tayyip Erdoğan Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AKP) Adalet ve Kalkınma Partisi Gesteund door: Volksverbond Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AKP) Partij van de Nationalistische Beweging (MHP) Grote Eenheidspartij (BBP) Nieuwe Welvaartspartij (YRP)	Rechts	Nationaalconservatisme Autoritarisme	125px
		Kemal Kılıçdaroğlu Republikeinse Volkspartij (CHP) Cumhuriyet Halk Partisi Gesteund door: Natieverbond Republikeinse Volkspartij (CHP) Goede Partij (İYİ) Partij voor Democratie en Vooruitgang (DEVA) Toekomstpartij (GP) Gelukzaligheidspartij (SP) Democratische Partij (DP)	Centrumlinks	Sociaaldemocratie Kemalisme
		Sinan Oğan Partijloos Gesteund door: Voorouderverbond (ATA) Overwinningspartij (ZP) Rechtvaardigheidspartij (AP) Eigenlandsverbond (ÜP) Verbondspartij van Turkije (TİP) Moederlandpartij (AP) Partij voor Vertrouwen, Rechtvaardigheid en Verlichting (GAAP) Partij voor Vaderland en Vrijheid	Radicaal-rechts	Nationalisme Rechts-populisme
		Muharrem İnce Vaderlandpartij Memleket Partisi	Centrum	Nationalisme Kemalisme

Tweede stemronde

De tweede stemronde vond plaats op 28 mei 2023, omdat geen enkele kandidaat in de eerste ronde meer dan de helft van de stemmen heeft gekregen. De twee kandidaten met de meeste stemmen waren Recep Tayyip Erdoğan en Kemal Kılıçdaroğlu. Zij namen het tegen elkaar op in de tweede ronde.

Kandidaat Partij Vertaling			Richting	Stroming	Logo partij
		Recep Tayyip Erdoğan Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AKP) Adalet ve Kalkınma Partisi Gesteund door: Volksverbond Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AKP) Partij van de Nationalistische Beweging (MHP) Grote Eenheidspartij (BBP) Nieuwe Welvaartspartij (YRP) Sinan Oğan (op eigen naam)	Rechts	Nationaalconservatisme Autoritarisme	125px
		Kemal Kılıçdaroğlu Republikeinse Volkspartij (CHP) Cumhuriyet Halk Partisi Gesteund door: Natieverbond Republikeinse Volkspartij (CHP) Goede Partij (İYİ) Partij voor Democratie en Vooruitgang (DEVA) Toekomstpartij (GP) Gelukzaligheidspartij (SP) Democratische Partij (DP) Overwinningspartij (ZP)	Centrumlinks	Sociaaldemocratie Kemalisme

Verkiezingsuitslag

Uitslag van de tweede ronde per provincie.

  Recep Tayyip Erdoğan     Kemal Kılıçdaroğlu

Uitslag van de eerste ronde per provincie.

  Recep Tayyip Erdoğan     Kemal Kılıçdaroğlu

In de avond van 28 mei 2023 maakte de Turkse Opperkiesraad bekend dat de verkiezingen waren gewonnen door zittend president Recep Tayyip Erdoğan.

%= Percentage van het totaal aantal stemmen
#= Aantal uitgebrachte stemmen

Kandidaat		Partij		Eerste ronde		Tweede ronde
				%	#	%	#
	Recep Tayyip Erdoğan	Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling	AKP	49,52%	27.133.849	52,18%	27.834.692
	Kemal Kılıçdaroğlu	Republikeinse Volkspartij	CHP	44,88%	24.595.178	47,82%	25.504.552
	Sinan Oğan	partijloos		5,17%	2.831.239	niet genoeg stemmen voor de tweede ronde
	Muharrem İnce	Vaderlandpartij		0,43%	235.783
totaal				100,00%	55.833.153	100,00%	54.023.616
	geldige stemmen			98,14%	54.796.049	98,73%	53.339.244
	blanco en ongeldig1			1,86%	1.037.104	1,27%	684.372

1.) Deze stemmen zijn ongeldig uitgebracht. Een stem wordt in Turkije ongeldig verklaard als er geen stem is uitgebracht (blanco) of als het stembiljet vals/niet-officieel is (geen stempel of watermerk van de Opperkiesraad).