Slag bij Monterey Pass
De slag bij Monterey Pass, ook bekend als het gevecht bij Monterey Pass (vanwege een letterlijke vertaling uit het Engelse Fight at Monterey Pass) of slag bij Monterey Pass Gap was een veldslag tijdens de terugtocht van Gettysburg in de Gettysburg-veldtocht tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog. De veldslag werd uitgevochten op 4 en 5 juli 1863 tussen een zuidelijke wagontrein en een noordelijke cavalerie-eenheid.
Achtergrond
Zie Terugtocht van Gettysburg voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Terugtocht uit Gettysburg
In de ochtenduren van 4 juli 1863 begon Lees verzwakte Army of Northern Virginia aan de terugtocht vanuit Gettysburg. Het grootste deel van het leger reisde naar Fairfield, waar het de berg zou oversteken richting Waynesboro en vervolgens richting Hagerstown en Williamsport zou reizen. Daar zouden ze generaal Imboden ontmoeten, die de trein met gewonden moest leiden doorheen Cashtown.
Generaal Richard S. Ewells konvooi (met onder andere de eerder buitgemaakte wagontrein) was ongeveer 17 mijl (27 km) lang en vervoerde bijna allemaal "geplunderde" inhoud, omdat de troepen daarvoor veel voedsel hadden gezocht op de velden van Pennsylvania. Vijfduizend stukken vee samen met een groot deel vrije zwarten, in beslag genomen als "oorlogsbuit", maakten ook deel uit van deze colonne.
De taak om Ewells colonne te bewaken werd toegewezen aan generaal William E. "Grumble" Jones. De bergpassen samen met de 6de cavalerie uit Virginia en 50 soldaten van het 1ste cavalerieregiment uit Maryland werden onder het bevel van kapitein George Emack geplaatst, en zijn regiment de leiding nam. Emack werd ondersteund door batterijen die onder bevel stonden van Pogue en Carter, die hoofdzakelijk als koerier of verkenner dienden. Door de zware regenval "rommelde" generaal Ewells kolonne Fairfield uit en reisde richting Jack's Mountain via Iron Springs Road en vervolgens richting Monterey Pass via de Maria Furnface Road.
De voorhoede van het konvooi bereikte Rouzerville tegen de avond van 4 juli waar de het leger de Old Hagerstown Road nam om via South Mountain richting Smithsburg te gaan. De zuidelijken merkten de aanwezigheid van de noordelijke troepenmachten op, keerden terug en namen de weg die naar Ringgold en Leitersburg leidde.
Richting de South Mountain
Toen het donker werd bleek de berg dodelijk te zijn, wanneer de wagonnen van de kliffen vielen toen de paarden en bestuurders door de bliksem verblind werden. Het begon te stortvloeden regenen en de wegen werden bijna onbegaanbaar. Op sommige plaatsen werden de wegen doorkruist door overstroomde rivieren, wat de voorwaarden voor de doortocht erger maakten. Door de zware regenval vielen vele vermoeide paarden en muilezels neer waardoor er files gecreëerd werden. De zuidelijke artillerie liep vast in de modder en de wagens met gebroken assen samen met ambulances vol gewonden werden verlaten.
De stad Waynesboro was getuige van het eerste deel van de zuidelijke reis aan de bergkant. Deze grote colonne vol met gewonden reisde van Fairfield tot South Mountain. Op dat moment moest die plaats niet te zien zijn geweest door honderden wagenwielen die door de stad rolden. Naast gewonden bestond de konvooi ook munitie uit en voorraden.
Generaal J.E.B. Stuart kreeg de taak om het gebied in de richting van Emmitsburg en Thurmont te controleren en eventuele noordelijke troepen in het oog te houden. Een deel van zijn artillerie te paard moest echter achterblijven in Fairfield. Mooremans, Chews en een deel van McGregors batterijen werd bevolen om Ewells colonne te beschermen. Hieronder waren Robertsons en Jones' brigades. Wanneer ze Fairfield passeerden werd de artillerie gedwongen halt te houden dicht bij Oak Grove Inn.
South Mountain
In de namiddag zag de artillerie Generaal Ewells konvooi naar het westen reizen over de Iron Springs Road. Deze weg leidde van Jacks Mountain naar Picky Mountain, waar het de omstreken van South Mountain ontruimde. Tijdens het wachten werd Mooremans batterij bevolen om terug naar Fairfield te gaan waar het een eenheid noordelijke cavalerie aantrof en terugdreef. Kapitein W.K. Martin was Jones' adjudant en diende als waarnemer. Hij zorgde ervoor dat zijn regiment in een strijdlinie stond en Mooremans batterij die op de weg van Fairfield naar Emmitsburg oprukte ondersteunde. In dit korte vuurgevecht maakte de schutter George McDonald gebruik van een dubbelloop-kanon, dat net buitgemaakt was.
Voor de duisternis inviel had de 2de Rockbridge Artillery Jacks Mountain overgestoken. Daar, op de top, kregen ze van generaal Anderson het order om enkele troepen te plaatsen op de Emmitsburg Road en de Waynesboro Road. Later die nacht was een deel van de 2de Rockbridge klaar om een positie in te nemen op de berg met de bedoeling om Waynesboro en de trein te beschermen. Generaal Anderson moest de bergen tussen Fairfield en Waynesboro in de gaten houden, terwijl hij zelf zijn bevel richtte op Frogtown, gelegen aan de voet van de berg.
Courtney's artillerie, die onder bevel stond van generaal William Tanners, kreeg het bevel om deel te nemen aan de mars richting Williamsport samen met Imbodens colonne. In de plaats daarvan bereikte Tanners batterij op een gegeven moment de Emmitsburg Road ten zuiden van Gettysburg, terwijl Imboden zijn konvooi klaarmaakte om richting Cashtown terug te trekken. Daarom ging Tanners batterij naar Fairfield en vervolgens naar Monterey Pass.
Monterey Pass
Na de aankomst in Monterey gaf Tanner het bevel om één kanon van het type Napoleon in te zetten en de andere kannonen, wie elk een kaliber van 3 inch (7,5 cm) westwaarts te plaatsen bij een plaats genaamd Waterloo (verwar deze plaats niet met Waterloo in België). Hij gaf het bevel om het kanon te plaatsen op de oostelijke helling bij Monterey Pass, tegenover het dorp Fountain Dale. De mannen van Tanners haalden de voorwagen van het kanon eraf en wachtten op verdere orders. Het niet ondersteunde kanon had slechts vijf ladingen munitie beschikbaar.
Rond 6 uur in de avond was het laatste deel van Ewells colonne voorbij de artilleristen in Fairfield. Een kanon van de batterij onder bevel van Chew werd achtergelaten, en uiteindelijk nog gebruikt wanneer de noordelijke cavalerie later de zwakke plek in de achterhoede van Ewells konvooi probeerde te vinden. De rest van Chews batterij werd in de achterhoede geplaatst om de cavalerie te steunen bij een achterhoedegevecht iets verder dan Jack's Mountain.
Op de ochtend van 4 juli werd generaal Judson Kilpatricks cavalerie, samengesteld uit de brigades van generaal George A. Custer en kolonel Nathaniel Richmond, het bevel gegeven om aan te vallen op een konvooi die zich bij Gettysburg tussen Fairfield en Waynesboro bewoog. Rond 12 uur 's middags arriveerde kolonel Huey daar, en hij had meteen een korte ontmoeting met generaal Merrit. Daarna ontving Huey orders om rapport uit te brengen aan generaal Kilpatrick, die Ewells colonne achtervolgde, die gezien was in de bergen tussen Fairfield en Waynesboro.
Generaal Kilpatricks soldaten reden met de volle lading Emmitsburg binnen met de hoop om nog wat resten van zuidelijke cavalerie te vinden. Ze werden onmiddellijk teleurgesteld. Kilpatrick bereikte Emmitsburg om 3 uur in de namiddag, en werd vervolgens versterkt door een brigade van kolonel Huey die deel uitmaakte van Greggs tweede divisie, samen met de 2de batterij M artillerie te paard die toebehoorde aan de brigade van kapitein John Tidball.
Nadat de drie batterijen en de brigade Emmitsburg verlieten, zette Kilpatrick koers naar de bergen. Op korte afstand van Emmitsburg raakte het 6de regiment uit Ohio van Huey's commando in gevecht met zuidelijke soldaten zonet die waren verdreven. In de buurt van het dorp Fontain Dale vernam C.H. Buhrman, een boer hen van de zuidelijke terugtocht bij Jack's Mountain dit. Vervolgens stapte hij op zijn paard en zocht hij naar noordelijke soldaten in de buurt, om zeker te zijn. Hierbij vond hij één van Kilpatricks verkenners en vertelde hij hem wat hij had gehoord.
Toen generaal Kilpatrick vernam dat de beweging van de zuidelijke cavalerie slechts 5 mijl (7,5 km) van Monterey Pass verwijderd was, begon hij meteen met het achtervolgen van de zuidelijke colonne. Kilpatrick reisde 3 mijl (4,5 km) langs de Waynesboro Pike, tot hij een groep zuidelijke verkenners onder bevel van generaal Emack tegenkwam. Met hulp van burgers als gidsen galoppeerde Kilpatrick met grote snelheid door de regenachtige nacht in de richting van de zuidelijke wagens die Monterey passeerden. Hij kwam een lokaal meisje tegen die hem vertelde dat de zuidelijken op de top van een berg in de buurt bij Monterey House een kanon hadden geplaatst.
De slag
Bij Fontain Dale werd het 1ste cavalerieregiment uit Michigan gestuurd langs een weg die leidde naar de naar de rechterkant van het dorp Fairfield Gap, waar de zuidelijken dat dorp bezetten. Daar voerde het squadron onder bevel van luitenant-kolonel Stagg een succesvolle stormloop uit tegen de noordelijke meerderheid. De noordelijken werden verdreven en het dorp werd bezet tot de trein gepasseerd was, hoewel Stagg bleef zware verliezen bleef lijden. Terwijl hij een gevecht leidde, werd Staggs paard gedood en raakte hijzelf ook zwaar gewond toen zijn paard viel. Kapitein William R. Elliott raakte ook gewond en luitenant James S. McElhenny en 17 anderen werden gedood. Het regiment trok zich terug naar Fountain Dale waar het generaal Custer ontmoette.
Het was ongeveer zonsondergang wanneer generaal Custers brigade de voet van de berg bereikte. Het 5de regiment uit Michigan begon als eerste van die brigade de heuvel over te steken. Rond 9 uur 's avonds raakten Custers soldaten onder bevel van Kilpatrick in gevecht met zuidelijke soldaten van kapitein George Emacks compagnie uit het eerste cavalerieregiment uit Maryland, die gestationeerd was in Fountain Dale, een mijl (1,6 km) ten zuiden van Monterey Pass op de Waynesboro-Emmitsburg Pike.
Toen kapitein Tanner hoorde dat Kilpatrick zich met zijn troepen verder bewoog beval hij het kanon te laden terwijl Custers mannen richting Emacks troepen gingen. Omdat de weersomstandigheden slechter werden konden de noordelijke soldaten de zuidelijken niet herkennen, te wijten aan het zwarte deken dat ze over hun uniform droegen. Kapitein Emack beval het kanon, dat door de lichamen niet zichtbaar was, te schieten. Het eerste schot werd meteen afgevuurd op vijfde cavalerie uit Michigan, waardoor er verwarring en chaos ontstond tussen de ruiters.
Generaal Kilpatrick en Custer hergroepeerden eerst even voordat ze verder oprukten in de bergkloof, waardoor het een beetje kalmeerde. Dit gaf kapitein Emack de kans om zich te concentreren op de bergpas. De orders luidden dat het kanon 100 yards (91,5 m) van zijn huidige positie moest opgesteld worden en dat Captain Emack, die bij het Monterey House zijn troepen aan beide kanten van de weg had geplaatst, versterking moest krijgen.
Ondertussen reed kapitein Emack terug naar de treinwagons, die probeerden zo snel mogelijk op gang te komen, terwijl ze moeite hadden om de tweede helft van de colonne (die pas aankwam) te stoppen. Emack herinnerde zich later:
|
In de tussentijd waren de treinwagons in mijn achterhoede beginnen te rijden, ging ik terug op de Gettysburg Road en stopte ik ze. Ze startten al snel weer opnieuw, en toen ik me afvroeg waarom werd er mij verteld dat ze door generaal William E. "Grumble" Jones werden gestuurd. Ik vertelde hem dat ik slechts een handvol mannen had in tegenstelling tot Kilpatricks cavalerie, en drong aan om de weg te bezetten, zodat de vijand, moest hij doorbreken, niets zou vinden. De generaal zei dat de trein moest oprukken, en dat ik, indien ik kon het iets langer moest uithouden, de 6de Virginia me zou komen helpen. Ik keerde terug naar mijn mannen en beval stand te houden en ook geen munitie te verspillen (we hadden er nog maar weinig munitie al van bij het begin.) |
|
William E. "Grumble" Jones' officieel rapport luidt:
|
|
De avond van 4 juli, toen de vijandelijke er was gemeld dat de vijanden op de Emmitsburg en Waynesboro Road vooruitmarcheerden, zag ik dat Ewells colonne in gevaar was, en vroeg of ik erheen mocht gaan met de om ze te beschermen. Ik kreeg toestemming en ging erheen met het 6de en 7de regiment samen met Chews batterij. Het 7de regiment werd later teruggeroepen en vervangen door kolonel Ferebees regiment (de 4de cavalerie uit North Carolina). De weg was zo smal en onbegaanbaar door de net gevallen regen, dat het de wagens blokkeerde en het onmogelijk maakte om de artillerie, zelfs met de paarden, te verplaatsen. Samen met mijn soldaten haastte ik me en verzamelde ik alle achterblijvers van de colonne om met te proberen met alle macht de colonne te beschermen. Eens aangekomen vond ik G.M. Emack, de ritmeester uit Maryland, die met slechts één kanon een noordelijke divisie met een volledige batterij tegenhield. Hij was al nog geen 100 meter teruggedreven van zijn oorspronkelijke positie bij het kruispunt, en nog niet de helft van de colonne was gepasseerd. Deze kleine groep helden werd aangemoedigd door de hoop op snelle versterkingen, herinneringen aan hun vertrouwen en aansporingen om te vechten tot het bittere einde. Al mijn koeriers en anderen met vuurwapens werden op het front geplaatst en werden bevolen om gericht op de grond te gaan liggen en hun munitie te sparen. De laatste stormloop werd uitgevoerd en de groep werd naar achteren gedreven. Gedurende meer dan twee uur hielden vijftig mannen de controle over vele duizenden, en de wagens vertrokken pas lang achter dat de kogels rond hun oren gefloten hadden. |
|
Het was gedurende deze tijd dat de 6th Michigan Cavalry het bevel kreeg om zijn scherpschutters aan bijde kanten van de weg op te stellen gedurende de aanval op Monterey Pass. Voor de volgende regenachtige en donkere uren waren de twee oorlogvoerende partijen gewikkeld in een van de meest verwarrende gevechten van de burgeroorlog. Op sommige momenten wisten soldaten alleen de positie van de tegenstanders af te leiden door de flitsen uit hun geweerlopen, het geluid van de kanonnen of de bliksem die hen verlichtte. Gedurende het gevecht van de 6th Michigan Cavalry, werd sergeant Elliot Norton verrast door een geconfedereerde officier die van achter een boom vandaansprong en zijn revolver afvuurde. Zijn leven werd gered toen de kogel door zijn hoed ging, waarna hij terugschoot en onmiddellijk de geconfedereerde soldaat doodde.
Aan de 5de Michigan Cavalry werd het bevel gegeven om af te stijgen, zodat het 1st en 7th Michigan Cavalry in reserve gehouden werden om de geconfedereerde artilleriebatterijen te bestormen. Custer werd ook ondersteund door batterij M van de 2nd U.S. Artillery en de 6th Ohio Cavalry, totdat zij het bevel kregen zich te begeven naar Emmitsburg. Terwijl Custer zijn mannen hergroepeerde, werd zijn paard getroffen door een kogel. Dit gebeurde exact wanneer de 7th Michigan Cavalry het bevel kreeg om de geconfedereerde artillerie te bestormen, wat het met alle macht deed.
In het Monterey House stelde generaal Kilpatrick zijn artillerie op en liet hij de geconfedereerde wagons beschieten. Om 3 uur 's nachts stegen Custers mannen af bij een inham een beetje ten westen van het Monterey House en vielen ze, met ondersteuning van artillerievuur, kapitein Emack aan bij het Tollgate House, die versterkt werd door generaal Jones. Het gevecht woedde toen in de bossen dichtbij de huidige kruising van Route 16 en de "Charmain Road". De twee strijdmachten vochtten en de chaos bleef doorgaan, waardoor kapitein Emack gewond raakte door een artilleriegranaat, een geweerschot en een sabel. Kapitein Emack en generaal Jonas moesten zich terugtrekken en Custer de weg laten vrijmaken. Vervolgens gaf generaal Kilpatrick het bevel aan de eerste brigade uit Richmond, inclusief de 1st West-Virginia Cavalry onder het commando van majoor Charles E. Capehart, de andere helft van de berg te bestormen, waar het delen vond van Generaal Ewells trein. Achter de eerste brigade uit Richmond reed generaal Custers cavalerie.
Custer en zijn mannen haalden eindelijk de treinwagonnen in en begonnen wagonnen in te nemen en krijgsgevangenen te maken, terwijl ze nog tot zonsopgang door de lange rij wagonnen stormden. Kilpatricks cavalerie slaagde erin een groot aantal wagonnen te vernietigen, en 1360 geconfedereerde krijgsgevangenen te maken. Generaal Kilpatrick verliet het gevecht de volgende ochtend, de 5de juni, wanneer er geconfedereerde versterkingen arriveerden.
Joseph A. Lesage, van Compagnie G uit de 1st West-Virginia Cavalry schreef later het volgende over de slag:
|
|
De rebellen (geconfedereerden, red) hadden hun artillerie in het gat opgesteld, klaar om ons warm te onthalen, en gaven ons schroot aan een hoge prijs, wat onze officieren er tot aanstelde om 7 keer na te denken alvorens iets te zeggen. Het was nu middernacht en het regende harder dan ooit. Op dit moment waren er reeds verschillende bevelen gegeven aan onze regimenten om de geconfedereerde artillerie te bestormen, maar nog geen enkele charge was tot dan toe uitgevoerd, dus onze kapitein John A. Byers van compagnie G van de eerste West-Virginia Cavalry bood zich als vrijwilliger aan de eerste charge te leiden, en vroeg voor nog meer vrijwilligers, waarna er een gemengde groep uit verschillende compagnies zich aanbood die uiteindelijk een aantal van 200 vormde. Gedurende de hele tijd dat we ons klaarmaakten, bestookte de rebelse (geconfedereerde, red) artillerie ons. Het was zo pikdonker dat we niet wisten hoe ze waren, maar we namen ze allemaal voor dezelfden. Wanneer we ons opstelden leken seconden uren te duren, maar uiteindelijk kwam het bevel: "Mannen, trek je sabels en maak je klaar om te chargeren, iedereen: schreeuw zo luid je kunt!" Na het order "charge" gingen we allemaal, en sloegen we alles neer wat op een man leek. We namen de batterij in en duwden het over de spoorweg beneden de bergrug. Daarna richtten we onze aandacht op ongeveer het einde van de trein, terwijl we de hele tijd meer geluid maakten dan een "groep wilde indianen". [geen idee hoe ik dit moet vertalen - vertaling volgt later]. Sabels en revolvers werden spontaan en vrij gebruikt, en binnen de kortste tijd maakten we onze eerste krijgsgevangenen. De weg waarop we galoppeerden was een goede weg, zonder verval. Ik bereed een uitstekend paard, en omdat ik zo enthousiast was kreeg ik op een gegeven moment het gevoel dat ik aan het vliegen was. Ik wist dat ik aan een verschrikkelijke snelheid vooruit ging. Zo gingen we tot aan de voet van de berg. Op dat moment brak de dag aan, en dat liet ons ons realiseren wat we hadden aangericht. De rest van het regiment voegde zich bij ons, en dan de rest van de divisie. De trein werd, zoals bevolen, opgeruimd en verbrand. |
|