Gettysburg-veldtocht


Gettysburg-veldtocht

Datum	juni en juli 1863
Locatie	Virginia, Maryland en Pennsylvania
Resultaat	Noordelijke overwinning
Strijdende partijen
Verenigde Staten	Confederatie
Leiders
George G. Meade	Robert E. Lee
Troepensterkte
90.000 soldaten	75.000 soldaten
Verliezen

Portaal Amerikaanse Burgeroorlog

De Gettysburg-veldtocht was een veldtocht in de Amerikaanse Burgeroorlog. Het was de laatst grote veldtocht in de oorlog. Nadat Lee de slag bij Chancellorsville won leek het hem verstandig om nog een keer het noorden aan te vallen. Deze aanval eindigde in de Gettysburg-veldtocht. Dit deed Lee onder andere omdat hij tijdens de Marylandveldtocht verslagen was doordat hij bij een belangrijke slag niet genoeg tijd had om zijn leger bij elkaar te brengen. Hij wilde in deze veldtocht dat wel doen en zou zo winnen. Hij leidde het leger Army of the North Viriginia en werd verslagen door de Noordelijke Army of the Potomac onder leiding van George G. Meade.

Achtergrond

De Burgeroorlog in de Verenigde Staten was nu ongeveer in de helft en de zuiden had nog altijd de bovenhand. De noordelijken leden veel verliezen, veldtochten en expedities mislukten en de commandanten deden allesbehalve wat Lincoln wou. In de slag bij Chancellorsville won het zuidelijke leger ruim maar verloor Lees rechterhand, Thomas J. Jackson. Nudat het zuiden het noorden zoveel tactische en morelemorele klappen had toegediend, wou Lee de Burgeroorlog die nu twee jaar had geduurd dan maar meteen beëindigen. Lee was een briljant strateeg en generaal, hij studeerde als 2de af aan de militaire academie van West Point en was daarna nog eens 3 jaar superintident geweest en was ervan overtuigd dat hij dat wel kon. Hij kreeg hierbij nog eens hulp van de cavalerie onder bevel van J.E.B. Stuart, bijgenaamd de 'ogen en oren' van Lees leger. In midden begon Lee de opmars en gebruikte de cavalerie om een afleiding te vormen voor het noordelijke Army of the Potomac. Maar zonder zijn 'ogen en oren' was Lee niet veel...

Verloop

Stuarts expeditie en Gettysburg

Slag bij Brandy Station

Zie Slag bij Brandy Station voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De slag bij Brandy Station was de grootste slag van de cavalerie van de complete oorlog. De uitslag was onbeslist maar was eigenlijk in het voordeel van Lee, die de veldtocht voort kon zetten. De Noordelijken werden geleid door Alfred Pleasonton. De slag was wel bijzonder omdat dit de eerste keer was dat de Noordelijke cavalerie echt goed opgewassen was tegen de Zuidelijke. De Noordelijken zouden daar nog veel profijt van hebben.
Resultaat → Onbeslist

Tweede Slag bij Winchester

Zie Tweede slag bij Winchester voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De Tweede Slag bij Winchester vond plaats doordat generaal Lee bevelhebber Richard S. Ewell met 19.000 man naar Virginia stuurde om de weg vrij te maken voor de rest van het leger. Daar stuitte Ewell op de noordelijke soldaten onder leiding van Robert H. Milroy. De slag eindigde in een enorm succes voor de Zuidelijken die 269 man verloren terwijl de Noordelijken er wel 4.443 verloren. De opdracht van Ewell was uitgevoerd en de Zuidelijken konden oprukken.
Restultaat → Zuidelijke overwinning

Slag bij Aldie

Zie Slag bij Aldie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Terwijl het leger van Lee optrok vond de Slag bij Aldie plaats. Het leger van Lee werd afgeschermd door soldaten onder leiding van J.E.B Stuart. Toen de Noordelijken probeerden te ontdekken waar Lee precies zat ontdekte ze Stuart met z'n mannen en vanzelfsprekend kwam het tot vechten. De Noordelijke verloren 1.000 man en Zuidelijke 1.500. De veldslag was onbeslist maar eigenlijk toch in het voordeel van Stuart omdat de Noordelijke nog steeds niet wisten waar het leger van Lee precies was.
Resultaat → Onbeslist

Slag bij Middleburg

Zie Slag bij Middleburg voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De Slag bij Middleburg vond op 17, 18 en 19 juni plaats bij Loudon County in Viriginia. De slag leek veel op de Slag bij Aldie want ook nu probeerden te Noordelijken te weten te komen waar het leger van Lee precies was. De slag eindigde onbeslist en er vielen ook redelijk weinig gewonden: 350 voor de Noordelijken en rond de 40 voor de Zuidelijken. En ook nu wisten de Noordelijken nog steeds niet precies waar de Zuidelijken zaten.
Resultaat → Onbeslist

Slag bij Upperville

Zie Slag bij Upperville voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op 21 juni probeerde de Noordelijke soldaten wéér om het leger van Lee te vinden en generaal Stuart die al bekend was om zijn succesvolle veldslagen hield ze wéér tegen. Ook deze slag vond bij Loudon County plaats. Er vielen bij de Noordelijken rond de 400 gewonden en bij de Zuidelijken ongeveer hetzelfde. De slag eindigde onbeslist maar zou toch grote gevolgen hebben doordat J.E.B Stuart besloot de Noordelijken nu in de rug aan te vallen wat gevolgen zou hebben voor de grote Slag bij Gettysburg.
Resultaat → Onbeslist

Slag bij Sporting Hill

Zie Slag bij Sporting Hill voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De Slag bij Sporting Hill vond plaats op 30 juni en was dan ook een van de laatste slagen in de maand juni. De slag vond plaats bij Camp Hill. De slag kwam er doordat generaal Ewell met een deel van het leger van Lee oprukte naar Pennsylvania om daar de hoofdstad van die staat, Harrisburg, in te nemen. Toen Ewell de rivier de Potomac moest oversteken leverde dat vertraging op zodat de Noordelijken kans kregen om de stad te verdedigen. De legers troffen elkaar bij Camp Hill waar de slag plaatsvond. De slag was maar kort en er vielen weinig doden. Lee hoorden dat het Ewell niet lukte en hij ging zijn leger samentrekken rond Gettysburg. Ewell hoorde dat en vertrok snel terug om zich bij Lee te voegen. De slag eindigde onbeslist. Er vielen bij de Zuidelijken 16 doden en bij de Noordelijken 11 gewonden. Het zou niet lang meer duren voordat de Slag bij Gettysburg plaatsvond.
Resultaat → Onbeslist

Slag bij Hanover

Zie Slag bij Hanover voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De Slag bij Hanover was de laatste slag voor de grote Slag bij Gettysburg. Deze slag vond plaats op 30 juni en de Zuidelijken werden aangevoerd door generaal J.E.B Stuart. De slag vond plaats bij Hanover, Pennsylvania. Stuart viel een deel van de Noordelijke cavalerie aan dat daarop een tegenaanval begon. De Zuidelijken waren daar niet tegen opgewassen en trokken zich terug. Stuart werd bijna gevangengenomen en wilde zich snel weer aansluiten bij de hoofdmacht van het leger. Dat lukte hem uiteindelijk niet wat misschien invloed heeft gehad op de grote Slag bij Gettysburg. De slag eindigde onbeslist. De Noordelijken verloren 215 man en de Zuidelijken 117.
Resultaat → Onbeslist

Slag bij Gettysburg

Zie Slag bij Gettysburg voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op de eerste dag leverden 18.000 noordelijken strijd tegen 25.000 zuidelijken, met het resultaat van een gelijkspel. Twee divisies konden de Blocher's Knoll innemen en deden ook nog harde, misplaatste pogingen om de Seminary en de Cemetery Ridge te veroveren. Aan de tweede dag werd het strijdtoneel verplaatst naar naar het zuiden van het slagveld, waar ook de uiteindelijke ontplooiinguiteindelijke ontplooiing zou plaatsvinden, de Big en de Little Round Tops. De zuidelijken probeerden met Ewells troepen 3 aanvallen, zonder resultaat. Op de 3de dag werd de slag pas eindelijk beslist: Lee trok met zijn leger naar de heuvelrug richting het kerkhof waar de noordelijke soldaten zich verscholen. Ze werden gedekt door artillerie maar de noordelijken werden nauwelijks geraakt omdat ze achter een stenen muurtje lagen. Ze beantwoorden het vuur lichtjes. Maar nu kon er niets ergers gebeuren voor het zuiden: De munitiemunitie was op. Lees soldaten marcheerden nu ongedekt door een open veld, toch schoten de noordelijken slechts een paar artilleriegranaten en lieten ze dichter komen. Wanneer ze dicht genoeg waren stonden alle noordelijke soldaten recht en openden een groot spervuur. Enorm veel soldaten sneuvelden en deze actie werd bekend als de "Pickett's Charge" (de chargecharge van Pickett, de generaal die de actie leidde).
Resultaat → Noordelijke overwinning, keerpunt in de oorlog

Slag bij Carlisle

Zie Slag bij Carlisle voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De eenheden van F. Lee zaten nog niet bij Gettysburg. Onderweg staken ze met hun divisie de barakken, de houtzagerij en andere belangrijke gebouwen van het stadje Carlisle (bewaakt door de commandant John F. Smith met 1000 man van de militie uit New York) in brand.
Resultaat → Zuidelijke overwinning

Slag bij Hunterstown

Zie Slag bij Hunterstown voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Tijdens de Slag bij Gettysburg gingen twee brigades van de noordelijke cavalerie onder bevel van Judson Kilpatrick op zoek naar brigades van Wade Hampton III, op 6 km van Gettysburg. Hampton stelde zijn leger in het noordoosten op maar werd belaagd door de noordelijke artillerie. Hij trok zich na een schermutseling terug en George A. Custer raakte lichtgewond.
Resultaat → Onbeslist

Lees terugtocht

Zie Terugtocht van Gettysburg voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Lee had nu verloren en moest met (de rest van) zijn leger heelhuids terug zien te komen in het zuiden. Zijn leger was uitgeput en een terugtocht kon nu niet meer vlekkeloos gaan...

Slag bij Fairfield

Zie Slag bij Fairfield voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De zuidelijke commandant William E. "Grumble" Jones kreeg het bevel om de Hagerstown Road vrij te houden zodat Lees leger zich eventueel langs deze weg veilig kon terugtrekken. De noordelijke commandant Samuel H. Starr viel met 3 colonnes aan om de weg in zijn bezit te krijgen en Lee in te sluiten in Pennsylvania, maar na hevige cavaleriegevechten moest hij zich uiteindelijk terugtrekken. Jones bleef hem achtervolgen tot bij Fairfield Gap.
Resultaat → Zuidelijke overwinning

Slag bij Monterey Pass

Zie Slag bij Monterey Pass voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Custer kreeg informatie dat de trein die door Stuart buitgemaakt was in de slag bij Hanover zich in Monterey Springs Hotel bevond, waar een artilleriebatterij stond. Ewell bleef schijnaanvallen uitvoeren en door de mist en regen dachten de noordelijken dat ze voor een overmacht stonden (het was slechts 1 kanon en 8 cavaleristen) en trokken zich dan ook keer op keer terug. Nu kon de trein steeds verder weg komen. Na 5 uur konden de noordelijken doorbreken. De cavalerie haalde de wagon echter al snel in en viel de wagon (enkel verdedigd door een escorte) aan. Er was nog een moment van verwarring in de mist maar uiteindelijk werd de trein heroverd.
Resultaat → Noordelijke overwinning

Slag bij Williamsport

Zie Slag bij Williamsport voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Lee had ondertussen een pontonbrug gemaakt en stak met zijn Army of Northern Virginia de Potomac over. Om naar het zuiden terug te keren moesten ze eerst langs het stadje Williamsport, waar een noordelijke divisie gelegerd was waar Meade persoonlijk het bevel over nam. Lee zette eveneens een divisie in en begon een aanval om door te kunnen. 10 dagen lang (van 6 tot 16 juli) werd er hevig gevochten ten zuidoosten van Williamsport zonder resultaat.
Resultaat → Onbeslist

Slag bij Boonsboro

Zie Slag bij Boonsboro voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Stuart moest voorkomen dat Lees leger afgesneden werd. 7 kilometer ten noorden van Boonsboro stuitte hij op de noordelijke cavalerie onder Alfred Pleasonton. De strijd ging door een moerassig veld en de cavaleristen moesten afstijgen. Na het gevecht brak de noordelijke linkerflank maar werden er versterkingen gestuurd waardoor Stuart zich weer moest terugtrekken naar Funkstown.
Resultaat → Onbeslist

Slag bij Funkstown

Zie Slag bij Funkstown voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Stuart kreeg een brigade infanterie en cavalerie om het noorden vanuit Funkstown - deze keer onder bevel van John Buford. Hiermee maakte hij een maanvormige linie die de noordelijke rechterflank en achterhoede bedreeg. Hierdoor kreeg Lee meer tijd. De noordelijken vielen het centrum aan maar hun munitie raakte op en ze konden geen terreinwinst boeken. Tegen de avond moesten de noordelijken terugtrekken, Stuart had de aanval met succes afgeslaan. Lees terugtocht leek nu uit te draaien op een succes.
Resultaat → Onbeslist

Slag bij Manassas Gap

Zie Slag bij Manassas Gap voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Lee had de restanten van zijn leger nu bijna in veiligheid gebracht. Slechts één stelling, die bij Manassas Gap, moest nog doorbroken worden. Eerst werden de zuidelijken teruggedreven maar daarna werden er snel opgetrommelde versterkingen en konden ze via Front Royal het zuiden bereiken. Tegen het invallen van de duisternis had het noorden Front Royal opnieuw bezet maar Lees opzet was gelukt: hij had de restanten van zijn leger terug naar het zuiden gekregen.
Resultaat → Onbeslist, succesvolle teruchtocht van Lees leger

Gevolgen

De burgeroorlog was nu gekeerd, omdat Lees ambitieuze plan niet was gelukt. Toch had Lee zijn kunnen getoond omdat hij met een bijna half uitgeroeid leger terug kon komen uit het hart van het noordelijke gebied. Het leger van Lee was nu klaar om te hergroeperen. Tegen de herfst van 1863 kon Lees leger weer vechten en dit zou resulteren in de Bristoe-veldtocht en de slag bij Mine Run.

Zie ook

Bronnen

Wikipedia met afzonderlijke artikelen over de veldslagen