Russisch-Amerika

Russisch-Amerika Русская Америка Russian America
Hoofdstad	Kodiak (1799–1804) Novo-Arkhangelsk (1804-1867)
Talen	Russisch en inheemse talen
Portaal Geschiedenis

Russisch-Amerika (Russisch: Русская Америка, Engels: Russian America) was een kolonie van het Russische Keizerrijk, die bestond tussen 1799 en 1867. Russisch-Amerika bestond grotendeels uit de huidige Amerikaanse staat Alaska, maar er waren ook Russische forten in Californië en Hawaï die onder Russisch-Amerika vielen.

De kolonie werd gesticht in 1799, maar de Russen waren al actief in het gebied sinds het midden van de 18e eeuw. Russisch-Amerika was vooral belangrijk voor de jacht op dieren (voor bont), de walvissenvaart en de visserij. Tot aan het midden van de 19e eeuw was Russisch-Amerika de belangrijkste leverer van bont aan Rusland, maar door overbejaging waren er weinig dieren. Rusland zag de kolonie hierna als waardeloos en was bang dat de Britten Russisch-Amerika zouden veroveren. Hierdoor besloten de Russen het in 1867 aan de Verenigde Staten te verkopen voor een lage prijs (de aankoop van Alaska).

Geschiedenis

Russische ontdekking

Gedurende de 17e eeuw breidde Rusland zich verder uit naar het oosten. Volgens de legende was Semyon Dezhnev de eerste Rus die Alaska ontdekte in 1648. Hij zou met zijn schepen van koers zijn geraakt en in Alaska zijn aangekomen, maar hiervoor is geen bewijs. Dezhnev meldde zijn ontdekking nooit aan de Russische overheid en daardoor was het ook onbekend of Siberië en Alaska met elkaar verbonden waren. In 1725 besloot tsaar Peter de Grote een expeditie naar Alaska te sturen, die tussen 1733 en 1743 plaatsvond onder Vitus Bering.

Vanaf 1743 waren er Russische jagers actief in Alaska. De geschoten dieren werden gebruikt voor het bont, wat veel geld opleverde. Overigens deden de Russen dit niet zelf, maar dwongen de inheemse bevolking dit voor hen te doen. De inheemse inwoners werden als slaven behandeld. Tsarina Katherina de Grote kwam in 1763 aan de macht en wilde dat de inheemse volkeren gelijk werden behandeld als de andere Russen. Hierdoor ontstond er vreedzame handel tussen de Russen en inheemse volkeren, maar in andere delen van Alaska ging het er minder vreedzaam aan toe. Families werden gegijzeld, uitelkaar gehaald of moesten hun huizen en dorpen verlaten. Ook namen de Russen Europese ziektes met hun mee, die niet in Noord-Amerika bestonden. Deze ziektes waren erg besmettelijk en zo'n 80% van de inheemse bevolking overleed hieraan. In Alaska waren meerdere Russische bedrijven aanwezig tot de komst van Alexander Andreyevich Baranov. Hij werd gehuurd door de Russische overheid om één bedrijf te stichten dat het recht had op de jacht in Alaska. Deze werd in 1799 gesticht als de Russisch-Amerikaanse compagnie, wat leidde tot de stichting van Russisch-Amerika.

Russische koloniale periode

Rusland heeft Alaska nooit volledig gekoloniseerd. De kolonie bestond slechts uit enkele forten langs de kusten. De binnenlanden waren in principe helemaal niet gekoloniseerd. De Russen deden wel pogingen om hun forten uit te breiden naar andere delen van Noord-Amerika en Oceanië. Tussen 1812 en 1841 had Russisch-Amerika forten in Californië en tussen 1814 en 1817 in het koninkrijk Hawaï. In de jaren 1830 werd de kolonie minder winstgevend, doordat de Britten meer en goedkoper bont konden leveren vanuit hun koloniën in Canada. De Russen hadden nauwe banden met de Amerikanen voor de verkoop van het bont.

De forten werden ook door de Russisch-Orthodoxe Kerk gebruikt voor religieuze missies. De Orthodoxe Kerk wilde de inheemse inwoners bekeren tot het christendom en deed dit voornamelijk in Alaska. Het zette ook scholen op voor inheemse kinderen, waar men het Russisch leerde. Dit is ook de reden waarom er vandaag de dag nog veel Russisch-Orthodoxe kerken in Alaska te vinden zijn.

Verkoop aan de Verenigde Staten

Zie Aankoop van Alaska voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Vanaf het midden van de 19e eeuw begon Russisch-Amerika bijna niet meer winstgevend te zijn. Ook waren zij bang dat de Britten de kolonie zouden innemen, aangezien zij Canada naar het westen aan het uitbreiden waren. De Russen wilden daarom van de kolonie af en benaderen de Amerikanen voor de verkoop ervan in de jaren 1860. De onderhandelingen over de verkoop duurde langer, aangezien de Amerikanen ook bezig waren met de Amerikaanse Burgeroorlog. Uiteindelijk verkochten de Russen Alaska in 1867 aan de Verenigde Staten voor 7,2 miljoen Amerikaanse dollar (zo'n 127 miljoen dollar vandaag de dag). Dit was het officiële einde van Russisch-Amerika.

De Russen dachten dat de kolonie waardeloos was, omdat er alleen dieren, ijs en vis was. Dit was ook wat de Amerikanen eerst dachten en noemde het geldverspilling. Alaska werd een ijskist genoemd. Enkele jaren na de verkoop bleek de grond van Alaska vol met olie, gas en andere delfstoffen te zitten (zoals goud). Hierdoor hebben de Amerikanen Alaska voor de vrij lage prijs gekocht.