Rationele brein

Rationele brein (neocortex of hersenschors) is het gedeelte van je hersenen die zorgt dat je kan denken en emoties kan beheersen. Het wordt ook wel het cognitieve brein genoemd. Dit buitenste gedeelte van je brein is het jongste gedeelte. Het is vooral verantwoordelijk voor alle rationaliteit (ratio = denken) en nuchterheid. In dit deel maak je weloverwogen beslissingen, sla je je kennis op, denk je logisch na en analyseer (onderzoeken en afwegingen maken) je problemen. Je zou dit deel van je hersenen je gezonde verstand kunnen noemen. Het voorste gedeelte (de voorhoofdskwab) is belangrijk voor het concentreren op iets, het abstracte denkvermogen, de tijdsplanning en de controle over de emoties. Dus dat je in plaats van kwaad worden op iets, je jezelf kunt beheersen.

Tussen het rationele brein (de hersenschors) en het reptielen brein (hersenstam) bevindt zich het emotionele deel van het brein. Het staat zowel met het denkende gedeelte (rationele brein) als je lichaam via de hersenstam in verbinding. Het zorgt er bijvoorbeeld voor dat je bij angst of gevaar bevriest (stijf stil staat, stijf van de schrik), vlucht (wegrennen) of gaat vechten. Hoe je er vervolgens verder mee omgaat noemen ze copinggedrag (het omgaan met heftige situaties). De eerste reactïe (bevriezen, vluchten of vechten) overheerst in eerste instantie je denken. Ook bij slecht nieuws gesprekken als ontslag krijgen, horen dat je ernstig ziek bent, een echtscheiding of bij oorlog, kun je ineens heftig in de emotie schieten en gaan huilen. Je kunt even niet meer denken en luisteren. In genoemde gevallen is er sprake van stress en spanning. Houdt dit te lang aan of gebeurt het te vaak achter elkaar, dan ontstaan er lichamelijke en psychische klachten. Je lichaam raakt uit balans. Het kan zelfs leiden tot hartklachten en een burn-out. Ook PTSS (Posttraumatische stressstoornis), wat militairen die uit een oorlogssituatie komen en kunnen krijgen, is een gevolg van overbelasting van het emotionele brein.

Je emotionele brein ervaart (voelt) ook emoties als geluk, genot (iets lekker vinden), plezier en liefde. Maar ook pijn, verdriet en boosheid.

De rationele en emotionele brein is tot je 25e in ontwikkeling