Stress
Stress is een gevoel van spanning. Niet alleen mensen, maar ook dieren en zelfs planten kunnen stress hebben. Het woord "stress" betekent dan ook "spanning".
Stress kan ontstaan bij gevaar of spannende situaties. Denk hierbij aan een examen, een presentatie of als je in levensgevaar verkeert. Vrijwel iedereen heeft met stress te maken. Af en toe kan stress ook goed zijn.
Stress werd in de prehistorie door de mensen gebruikt als ze in aanraking kwamen met een wild dier. Hierdoor was stress belangrijk om te overleven. Het zorgde ervoor dat ze vluchtten, zich verstopten of vochten. Dit wordt copinggedrag genoemd.
Negatieve gevolgen
Stress kan ook negatieve gevolgen hebben. Te veel of langdurige stress kan namelijk schadelijk zijn. Zo doet een hoog stressniveau het overlijdensrisico met 43% toenemen.
Stress kan verschillende negatieve gevolgen hebben, zoals:
- Kwetsbaarder zijn voor ziektes
- Ongezondere levensstijl
- Slapeloosheid
- Een verslechterde sociale houding
- Minder helder na kunnen denken
- Je ongelukkig en machteloos voelen
- Dingen somber(der) inzien
- Verminderde concentratie
- Slechter kunnen omgaan met ruzie en ingewikkelde situaties
- Minder creatief en/of probleemoplossend kunnen denken
- Burn-out en ook je constant vervelen kan stress geven: je kunt daarvan een bore-out krijgen.
- En nog best veel meer problemen.
Stress veroorzaakt dus stoornissen in het bioritme.
Positieve kanten
Toch heeft stress ook positieve kanten, zoals:
- Meer energie: je gaat sneller ademen, wat meer zuurstof oplevert, en je hart gaat sneller slaan, zodat die zuurstof sneller naar de rest van je lichaam wordt gepompt.
- Adrenaline boost bovendien je zintuigen: Je hoort sneller en je verwerkt waarnemingen sneller.
- Ook nog doet stress wonderbaarlijk genoeg dit: je motivatie gaat de hoogte in!
- Uiteindelijk kan stress je zelfs gelukkig maken. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat wie in zijn verleden veel stressvolle situaties heeft meegemaakt, zijn leven als zinvoller beschouwt.
- En dan nog: stress zet aan tot actie.
Stressoren
Je hebt twee soorten stressoren:
- Externe stressoren: dat zijn dingen van buiten af, bijvoorbeeld een examen.
- Interne stressoren: dat zijn dingen van binnen uit, bijvoorbeeld je druk maken om bepaalde scenario's