Planeet

De zon en planeten in verhouding

Een planeet is een hemellichaam dat in een min of meer cirkelvormige baan rond een ster beweegt.

In ons eigen zonnestelsel zijn momenteel acht planeten bekend: Mercurius, Venus, de aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus. Pluto behoort niet 'meer' tot de planeten, maar is een dwergplaneet.

Enkele dwergplaneten in ons zonnestelsel zijn Pluto, Eris en Ceres en make-make.

Planeten en het zonnestelsel

Met het zonnestelsel bedoelen we de zon en de planeten en natuurlijk ook de manen die om de meeste planeten draaien.

Het dichtst bij de zon ontstonden de planeten die vooral uit steen bestaan, zoals Mercurius, Venus, de Aarde en Mars. De planeten die daarna komen, Jupiter, Uranus, en Neptunus bestaan uit gas. Het zijn grote gasbollen. De buitenste planeet heet Pluto en die bestaat uit een mengsel van steen en ijs. Die planeet is waarschijnlijk niet ontstaan in de buurt van ons zonnestelsel.

Mercurius

Mercurius ligt het dichtst bij de zon. Tegen de middag is het daar ook heter dan een oven met een temperatuur van 350 graden Celsius. Maar ‘s nachts is het er ijskoud, ongeveer -200 °C. Vier miljard jaar geleden had Mercurius een geweldige natuurramp. De planeet kwam in botsing met een meteoroïde van misschien wel 150 kilometer groot, die een reusachtig gat in de korst sloeg.

Venus

Venus is de heetste planeet. Het is daar rond de 480 graden. Mercurius ligt wel dichterbij de zon maar Venus is bedekt met een dikke laag wolken zodat de warmte niet ontsnapt. Door dit wolkendek is Venus vanaf de aarde ook vaak goed te zien, omdat het wolkendek veel licht weerkaatst. Venus ligt 108 miljoen kilometer van de zon af, heeft geen manen en is ongeveer net zo groot als de aarde.

Aarde

De aarde is de enige planeet in het zonnestelsel met lucht, oceanen en leven. Het oppervlak van onze aarde bestaat het meest uit water. Niemand weet precies hoeveel mensen op aarde wonen. Dat komt omdat er iedere dag baby’s worden geboren en ook iedere dag weer mensen sterven. Hoeveel mensen er ongeveer op aarde zijn, dat weten ze wel. Het zijn ongeveer 7,7 miljard. Op aarde zijn 7 werelddelen. Namelijk Europa, Azië, Afrika, Noord-Amerika, Zuid-Amerika, antartica en Oceanië. Onze aarde heeft 1 maan. De Romeinen noemden haar Luna. De aarde past wel 1 miljoen 295 duizend en 29 keer in de zon.

Mars

Mars is vanaf de zon geteld de vierde planeet en lijkt van alle planeten in ons zonnestelsel het meest op de aarde. Daarom hebben veel mensen zich afgevraagd of er leven is op Mars. Mars wordt ook wel de rode planeet genoemd dankzij zijn rode kleur. Omdat Mars het meeste op de aarde lijkt, denkt men dat daar later misschien mensen kunnen gaan wonen. Mars moest dan ook wel bewoond zijn. Niet in de laatste plaats dankzij verschillende ruimtesondes weten we nu dat Mars geen leven kan herbergen. De atmosfeer van Mars is heel dun en bestaat vooral uit koolstofdioxide. Dikwijls woeden er hevige stofstormen. Een Marsdag is maar iets langer dan een dag op Aarde.

Jupiter

Jupiter is de grootste planeet in ons zonnestelsel. Hij is niet alleen de grootste maar ook de lichtste planeet. Dat komt doordat hij net zoals Saturnus, van gas is. Eén van de meest opvallende dingen van Jupiter is de grote rode vlek. Deze vlek wordt veroorzaakt door een enorme storm, die al minstens 300 jaar duurt. Jupiter heeft de grootste maan. Die heet Ganymedes en is zelfs groter dan Mercurius. Tot nu toe hebben ze minimaal 63 manen van Jupiter ontdekt. Jupiter past 1000 keer in de zon

Saturnus

Saturnus staat vooral bekend als de planeet met ringen. Dat is op zich niet zo vreemd want je kunt niet zomaar over de ringen heen kijken! Saturnus heeft eigenlijk zeven ringen. Maar die ringen bestaan eigenlijk weer uit kleinere ringetjes. Het zijn er zeker honderdduizend. De ringen bestaan allemaal uit brokken rots en ijs. Sommige daarvan zijn niet groter dan een millimeter en andere wel tientallen meters groot. Verder hebben ook Neptunus, Uranus en Jupiter ringen.

Uranus

Omdat Uranus zo ver weg staat is hij niet met het blote oog te zien. Hij werd in 1781 ontdekt door William Herschel. De planeet Uranus is blauw groen van kleur. Uranus is ook erg groot. Hij is ongeveer 65 keer zo groot als de aarde. Het is de zevende planeet vanaf de zon. Uranus is de op twee na grootste planeet. En hij is kouder dan Jupiter en Saturnus. Zijn wolken bestaan uit groenblauwe methaanijskristallen. Bijzonder bij Uranus is de helling van zijn as. Zijn draaias is ten opzichte van het vlak van zijn baan om de zon sterk gekanteld dat deze zogezegd 'plat' ligt.

Neptunus

Neptunus is vanaf de zon geteld de 8e planeet. Neptunus is een blauwe planeet. Op Neptunus is het erg koud. Het is daar 218 graden onder nul. Maar op één van zijn manen is het nog kouder. Triton, hij is de allerkoudste van de manen en planeten. Zelfs Pluto is nog warmer dan deze maan en daar is het al zo koud. De verre planeet Neptunus werd in 1846 ontdekt. Er was weinig over bekend tot de Voyager 2 er in 1989 langs vloog. De koudste plek in het zonnestelsel is Triton, een satelliet van de planeet Neptunus, die een gemiddelde temperatuur van -240 °C heeft, wat totaal onleefbaar is voor de mens.

Pluto

Pluto staat zo ver van de zon, dat er bijna geen licht en vrijwel geen warmte van de zon komt. De temperatuur op Pluto is 240 graden onder nul. Pluto en zijn maan Charon zijn samen kleiner dan de maan van de aarde en staan zo’n 40 keer verder weg vanaf de zon. Zelfs de grootste telescopen op aarde zien ze slechts samen als een lichtpuntje. Charon, die ruim een kwart zo groot is als de planeet, werd bijna 50 jaar na Pluto ontdekt. Eigenlijk is Pluto geen planeet, maar een dwergplaneet, omdat hij niet aan alle voorwaarden voor een echte planeet voldoet. Hij is onder andere te klein.

Waar zijn de planeten naar vernoemd?

Afbeelding	Planeet	Vernoemd naar	Beschrijving	Afbeelding
	Mercurius	Mercurius	De Romeinse god van god van de handel, reizigers, dieven en de winst
	Venus	Venus	De Romeinse godin van de liefde, schoonheid, vruchtbaarheid en verleiding
	Mars	Mars	De Romeinse god van de oorlog en de strijdlust
	Jupiter	Jupiter	De Romeinse oppergod en heerser van de hemel en aarde
100px	Saturnus	Saturnus	De Romeinse god van landbouw, welvaart en de overvloed van de oogst
	Uranus	Uranus	De Griekse god van de hemel
	Neptunus	Neptunus	De Romeinse god van de zeeën en oceanen

Ezelsbruggetje

Er bestaat een ezelsbrug om de planeyplaneten en in de juiste volgorde te onthouden:

• Maak van acht meter japanse stof uw nachtjapon. Dit is: Mercurius, Venus, Aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus.

Hoe groot zijn de planeten?

Planeetnaam	materiaal	middellijn in kilometers:(diameter)
Mercurius	steenachtig	4878 km
Venus	steenachtig	12.104 km
Aarde	steenachtig	12.756 km
Mars	steenachtig	6788 km
Jupiter	gas	142.893 km
Saturnus	gas	120.000 km
Uranus	gas	50.800 km
Neptunus	gas	48.600 km
Pluto	steen/ijs	2280 km