Pijnbestrijding

Gezondheidsklachten? Ga naar een dokter of huisarts! Volg geen adviezen over gezondheidsklachten van het internet op.

Pijnbestrijding is het bestrijden en verminderen van pijn.

Pijnbestrijding medicatie

Er zijn twee soorten:

Perifere pijnstillers

Perifere pijnstillers werken tegen pijn bij weefselbeschadiging. Ze remmen de productie van stoffen die bij een ontsteking vrijkomen. Voorbeelden zijn acetylsalicylzuur, diclofenac, ibuprofen. We noemen ze NSAID's. Ze kunnen de maag aantasten en ze worden ook gebruikt om de bloedstolling af te remmen. Ook paracetamol wordt hier vaak bij genoemd, maar waar dat precies werkt is niet geheel bekend. Paracetamol kent geen bijwerkingen op de maag maar is uitermate giftig voor de lever bij overdosering.

Centrale pijnstillers (centrale analgetica)

Deze verhinderen de geleiding van de pijnsignalen in het centrale zenuwstelsel. Het gaat om morfine en stoffen die een vergelijkbare werking hebben: opioïden, ook wel opiaten genoemd. Ze worden veel toegepast bij kanker. Met morfinepreparaten kan men bij kanker in meer dan 90% van de gevallen een goede pijnstilling bewerkstelligen. Dat gaat door op tijd de dosis te verhogen, door eventueel te wisselen van middel, en met hulp van co-analgetica.

Morfinepreparaten kunnen oraal en via injectie worden toegediend. Ook kunnen ze met een slangetje bij het ruggenmerg worden toegediend: epiduraal. Durogesic (fentanyl) dient men transdermaal toe: door de huid heen, vanuit een pleister. Misselijkheid, sufheid en verwarring zijn hinderlijke bijwerkingen. Een acute overdosis leidt tot ademdepressie en ademstilstand. Bij langdurig gebruik ontstaan gewenning. Bij abrupt stoppen ontstaan dan lichamelijke onttrekkingsverschijnselen. Dosisverhoging en uitsluipen van het middel zorgen ervoor dat dat te verdragen is.

Psychische afhankelijkheid en een sterk verlangen naar het gebruik van het middel, 'hunkeren' ('craving'), komen niet voor, als morfine verstandig als pijnstiller wordt toegepast. Maar als bijvoorbeeld oxycodon zonder heel goede reden wordt gebruikt, en de afkickverschijnselen zijn lastig, dan moeten we vreselijk oppassen. Mensen met een drugsverslaving moeten weten dat als ze morfine nodig hebben na een operatie, dat daar een probleem kan ontstaan. Het mag voor professionals nooit een reden zijn om iemand die pijn heeft geen morfine te geven; als een zorgprofessional om die reden geen morfine geeft aan iemand die het nodig heeft, dan is dat ernstige en verwijtbare onwetendheid, onprofessioneel denken.