Patrice Lumumba
| Patrice Lumumba | |
|---|---|
| |
| Patrice Lumumba in januari 1960 | |
| Naam voluit | Patrice Emery Lumumba (later) Isaïe Tasumbu Tawosa (oorspronkelijk) |
| Geboren | 2 juli 1925 |
| Geboren te | Onalua, Belgisch-Congo |
| Overleden | 17 januari 1961 |
| Overleden te | Mwadingusha, Congo-Kinshasa |
| Partij | Mouvement National Congolais (MNC) |
| Functie | Premier van Congo-Kinshasa |
| Aantreden | 24 juni 1960 |
| Aftreden | 14 september 1960 |
| Voorganger | Geen |
| Opvolger | Joseph Iléo |
Portaal  Politiek
| |
Patrice Lumumba (2 juli 1925 - 17 januari 1961) was een Congolees politicus en onafhankelijkheidsleider. Lumumba was de eerste premier van Congo-Kinshasa tussen juni en september 1960. Ook speelde hij een belangrijke rol bij het onafhankelijk maken van Congo-Kinshasa, wat eerst een Belgische kolonie was (Belgisch-Congo). Hij was de partijleider van de Mouvement National Congolais (MNC).
Hij werd tijdens de verkiezingen van mei 1960 als premier gekozen. Lumumba was echter slechts 3 maanden premier. Kort na zijn aantreden brak er grote chaos in het land uit (de Congocrisis). De regio Katanga wilde zich afscheiden van het land en dit werd gesteund door België. Deze chaos werd uiteindelijk zelfs een internationale crisis. Lumumba probeerde de hulp in te roepen van de Verenigde Naties en de Verenigde Staten. De Amerikanen waren er echter van overtuigd dat Lumumba een communist en tegen het westen was. Daarom vroeg Lumumba de hulp van de Sovjet-Unie, waarna de Verenigde Staten en België een staatsgreep tegen Lumumba steunden. Lumumba moest aftreden en werd onder huisarrest geplaatst. Op 17 januari 1961 werd hij vermoord en zijn lichaam werd in zuur opgelost. Slechts één gouden tand bleef ervan over. Voor de moord is nooit iemand veroordeeld, maar we weten wel dat de Amerikaanse en Belgische overheid hierbij betrokken waren.
Lumumba was voorstander van gelijke rechten, vrijheid, een verzorgingsstaat en tegenstander van het kolonialisme. Ook was hij een aanhanger van het panafrikanisme. Tegenwoordig wordt Lumumba in Congo-Kinshasa als nationale held gezien. 17 januari (de dag van zijn dood) is daardoor ook een feestdag in Congo-Kinshasa.
Ideologie
Lumumba werd door zijn tegenstanders vaak als communist of marxist omschreven. In een interview met France-Soir op 22 juli 1960 zei hij dat geen communist was. Volgens hem hadden de koloniale machten hem tot communist verklaard, aangezien hij tegen het kolonialisme was. Lumumba was eerder een nationalistisch revolutionair. Zijn belangrijkste rol was om Belgisch-Congo een onafhankelijk land te maken.
Toch was Lumumba enig zins door het socialisme beïnvloedt. Hij was voor gelijke rechten voor iedereen. In Belgisch-Congo was er een vorm van rassenscheiding, waar hij vanaf wilde. Ook geloofde hij dat mensenrechten erkend moesten worden en geloofde in een verzorgingsstaat. Hij wilde de verschillende volkeren in Congo-Kinshasa verbinden. Ook was hij een voorstander van samenwerking tussen de Afrikaanse landen.