Mausoleum van Lenin
Het mausoleum van Lenin (Russisch: Мавзолей Ленина), soms ook de tombe van Lenin genoemd, is een monument op het Rode Plein in de Russische hoofdstad Moskou. Het mausoleum bevindt zich bij de muren van het Kremlin van Moskou. Het gebouw bevat het gebalsemde lichaam van Vladimir Lenin. Lenin was een van de belangrijkste leiders van de Russische Revolutie of de oktoberrevolutie en de oprichter (en eerste president) van de Sovjet-Unie. Na zijn dood in 1924 werd zijn lichaam gebalsemd en in een houten mausoleum gelegd. Op deze manier kon de bevolking van hem afscheid nemen. Eerst zou dit slechts een paar weken duren, maar uiteindelijk is besloten zijn lichaam permanent in het mausoleum te laten liggen. Hierdoor werd ook het houten mausoleum vervangen door een stenen, roodkeurig gebouw in de vorm van een piramide. Dit gebouw staat er nog altijd.
Overigens was Lenin oorspronkelijk niet de enige persoon die in het gebouw lag. Tussen 1953 en 1961 lag Jozef Stalin in het gebouw naast Lenin. Uiteindelijk besloot de regering van de Sovjet-Unie het lichaam van Stalin weg te halen in 1961 als onderdeel van de destalinisatie. Tussen 1953 en 1961 heette het gebouw het Mausoleum van Lenin en Stalin. Tegenwoordig ligt alleen nog Lenin in het gebouw.
Geschiedenis
Bouw
Vladimir Lenin overleed op 21 januari 1924. Lenin overleed vrij plotseling, waardoor veel Russen afscheid van Lenin wilden nemen. Aangezien de Sovjets verwachten dat veel mensen dit kwamen doen, werd een tijdelijk houten gebouw gemaakt. Dit werd twee dagen na de dood van Lenin ontworpen door Alexey Shchusev. Het gebouw was vrij eenvoudig en was 27 januari af. Het bevond zich op het Rode Plein naast het Kremlin. Eerst zou het lichaam van Lenin slechts tijdelijk te zien zijn. Lenin had namelijk aangegeven na zijn dood begraven te willen worden. Hierdoor zou zijn lichaam slechts 6 weken te zien zijn. In deze zes weken kwamen 100.000 mensen afscheid nemen van Lenin. Aangezien de bezoekerscijfers na zes weken nog altijd erg hoog waren, besloot de Sovjet-regering om Lenins lichaam permanent in een mausoleum te laten liggen.
Shchusev ontwierp vervolgens een nieuw mausoleum van steen, dat er nu voor steeds lag. Ook werd Lenins lichaam is een sarcofaag met glazen ramen en verlichting gelegd. Deze sarcofaag werd ontworpen door Konstantin Melnikov. Het eerste probleem was echter het lichaam van Lenin. Lenin overleed in de winter toen het erg koud was in Moskou. Doordat het vroor rotte zijn lichaam bijna niet. Lenin was wel gebalsemd, waardoor zijn lichaam goed bleef voor een aantal weken. Toch was balsemen alleen niet genoeg om zijn lichaam voor de komende jaren goed te houden. Ook waren er toentertijd weinig technieken om een lichaam goed te houden. Hierdoor werd een groep van onderzoekers aangesteld om technieken te ontwikkelen. Zij keken naar de Oude Egyptische mummies.
Huidige gebouw
In 1925 bleek het houten mausoleum in slechte staat te zijn. Het gebouw had veel schimmel en dit was ook op het lichaam van Lenin terechtgekomen. Het nieuwe gebouw kwam pas af in 1930 en is gebouw van onder andere graniet en marmer. Tegen die tijd waren de onderzoekers erin geslaagd om het lichaam van Lenin goed te houden voor de komende jaren. In 1973 kreeg Lenin een nieuwe sarcofaag, waar hij nog altijd in ligt. Tussen 1924 en 1974 bezochten zo'n 10 miljoen mensen het monument.
Na de dood van Jozef Stalin in 1953 werd zijn lichaam ook klaargemaakt en naast Lenin gelegd. Stalin had tijdens zijn regering een persoonlijkheidcult opgericht met veel standbeelden en schilderijen van zichzelf. Ook deed hij zich voor alsof hij goede vrienden met Lenin was geweest (hoewel dit niet zo was). Na de dood van Stalin kwam Nikita Chroestsjov aan de macht, die begon aan de destalinisatie. De destalinisatie is de naam voor de periode waarin veel aandenkens aan Stalin werden verwijderd, waaronder standbeelden en schilderijen. Stalin was namelijk een tiran, die willekeurige mensen liet oppakken. Hierdoor werd Stalins lichaam ook verwijderd uit het mausoleum in 1961 en vervolgens begraven bij de muren van het Kremlin.
Overigens was het idee in 1953 om Lenins lichaam te verplaatsen naar een groter monument, dat speciaal voor hem gebouwd zou worden. Dit was het Pantheon, ook wel het monument voor de eeuwige roem van de grote personen van de Sovjet-Unie genoemd. Hier zouden alle grote communistische leiders van de Sovjet-Unie begraven liggen. Lenins lichaam zou hier worden tentoongesteld samen met Stalin. Dit gebouw is er nooit gekomen. Na 1961 verdwenen de plannen en in 1974 werd het plan afgeblazen.
Tussen 1924 en 1993 waren er ceremoniële wachters voor het mausoleum. In 1997 keerden deze wachters weer terug.
Het mausoleum vandaag de dag
Na de val van Sovjet-Unie in 1991 ontstond de vraag wat er met het lichaam van Lenin en zijn mausoleum moesten gebeuren. Veel democratisch politici wilden het mausoleum slopen en Lenin ergens anders begraven (zoals Lenin zelf wilde). Andere politici wilden juist het mausoleum openhouden. Lenin wordt immers nog steeds in Rusland gezien als een van de grootste personen uit de Russische geschiedenis. Voorstanders van het weghalen van het mausoleum waren onder andere de Russische oud-president Boris Jeltsin en de Russisch-Orthodoxe Kerk. Beide wilden Lenin begraven in het graf naast zijn moeder in Sint-Petersburg. President Vladimir Poetin is een voorstander van het mausoleum en wil dat het open blijft. Volgens hem is Lenin een van de belangrijkste figuren in de Russische geschiedenis. Het weghalen van Lenin zou betekenen dat de waarden van de Sovjet-Unie zouden worden weggehaald.
Sinds de val van de Sovjet-Unie is het mausoleum ook erg veranderd. Toen in 1993 de wachters verdwenen werden de trappen naar de tribune afgesloten voor publiek. In 2012 werden de trappen vervangen en kwam er een lift. In 2013 was het gebouw volledig gesloten vanwege een restauratie. Het gebouw werd heropend op 30 april 2013. In 2018 waren er plannen om een commissie op te stellen, die onderzoekt wat er met Lenins lichaam moest gebeuren. Na bijna 100 jaar begint het lichaam steeds slechter te worden en steeds meer onderdelen zijn vervangen door was. Het idee was om Lenin te begraven en in plaats van het echte lichaam een nagemaakt lichaam neer te leggen. Dit zou ook minder kosten en hierdoor zou het mausoleum het hele jaar open kunnen blijven. De Communistische Partij van de Russische Federatie was hier erg tegen.
Het gebouw
Buitenkant
In 1925 hield de Sovjetregering een wedstrijd voor een ontwerp voor het nieuwe mausoleum. De regering ontving 117 schetsen en suggesties. Uiteindelijk werd het ontwerp van Shchukev gekozen. Hij ontwierp een mausoleum in de vorm van een Egyptische piramide. Dit was een verwijzing naar de Oude Egyptenaren. De piramides waren namelijk grafmonumenten voor de farao's. Het idee van een mausoleum was overigens niet nieuw. In de oudheid waren er verschillende mausolea, zoals het mausoleum van Halicarnassus. Het gebouw werd gemaakt van rood graniet, een vrij hard gesteente. De kleur rood is de kleur van het communisme en komt ook voor op de vlag van de Sovjet-Unie. Daarnaast was het haast dezelfde kleur als de muur van het Kremlin op de achtergrond. Ook werd er gekozen om grijs en zwart marmer te gebruiken aan de onderkanten.
Rondom het mausoleum zijn tegenwoordig tuinen, waardoor de wachtrij loopt.
Binnenkant
Het mausoleum bestaat uit een vestibule, een rouwzaal en twee trappenhuizen. Tegenover de ingang werd is een grote versie van het wapen van de Sovjet-Unie afgebeeld. Wanneer bezoekers naar binnengaan komen ze in de vestibule terecht. Vervolgens nemen ze de trap links en lopen naar beneden naar de rouwzaal. In de rouwzaal bevindt zich het lichaam van Lenin.
De rouwzaal is 10 meter hoog met een wit plafond en rode muren. Op de rode muren loopt in het midden een zwarte rand. In het midden van de zaal staat de sarcofaag van Lenin. De sarcofaag weegt meer dan 20 ton en staat op een palen en een dikke laag zand. Op het Rode Plein werden namelijk regelmatig militaire parades gehouden met tanks. Men was bang dat het mausoleum zou verzakken vanwege deze parades. De sarcofaag heeft glazen ramen aan de zijkanten waardoor men Lenin ziet. Het is afgewerkt door een dak, waarin de lichten verwerkt zitten.
Men neemt vervolgens de trap rechts om weer naar boven te gaan en het mausoleum via de vestibule te verlaten.
Onderhouden van het lichaam
Hoewel het mausoleum zelf weinig onderhoud nodig heeft, moet het lichaam van Lenin wel regelmatig onderhouden worden. Hierdoor is het mausoleum om de 18 maanden gesloten, aangezien het lichaam dan wordt overgebracht naar een instituut in Moskou. In Rusland is nog altijd een speciaal instituut dat zich bezighoud met het onderhouden van het lichaam van Lenin.
De reden waarom Lenins lichaam regelmatig onderhouden wordt, heeft te maken met wat er na zijn dood gebeurde. Na zijn dood werd Lenin gebalsemd en er vond een autopsie plaats. Dit zorgde ervoor dat het veiligstellen van Lenins lichaam erg lastig was. Ook kreeg Lenin een soort van pak aan, waardoor er steeds balsem tegen zijn lichaam wordt gehouden. Dit pak is verborgen onder zijn kleding, waardoor het publiek dit niet ziet. Iedere 18 maanden wordt Lenins lichaam overgebracht naar een instituut. Tijdens deze periode wordt het lichaam gewassen, worden verloren onderdelen vervangen en worden de kleren ook verschoond. Dit duurt twee maanden en gedurende deze twee maanden is het mausoleum gesloten.
Oorspronkelijk werd het onderhoud van het lichaam betaald door de regering van de Sovjet-Unie. Na 1991 werd dit betaald doordat mensen en bedrijven geld konden doneren. In 2016 besloot de Russische regering het onderhoud voortaan zelf te betalen. Sindsdien wordt er per jaar 13 miljoen Russische roebel vrijgemaakt voor het onderhoud aan het lichaam van Lenin.
Bronnen
- (en) Lenin's Mausoleum. Engelstalige Wikipedia. Bezocht op 11 maart 2022.
- (en) Iconic Corpse: 93 Years of Vladimir Lenin (1 september 2017). YouTube-kanaal: Ask a Mortician. Bezocht op 11 maart 2022.