Macau

Speciale Administratieve Regio Macau van de Volksrepubliek China 中華人民共和國澳門特別行政區 Região Administrativa Especial de Macau da República Popular da China
Hoofdstad	Macau
Aantal inwoners	682.300 (2021)
Oppervlakte	30 km²
Regeringsvorm	Speciale Bestuurlijke Regio van China
Taal	Chinees Portugees
Munteenheid	Macause pataca
Volkslied	Mars van de vrijwilligers
Landcode	MAC
Portaal China

Macau (voluit: Speciale Administratieve Regio/Speciale Bestuurlijke Regio Macau van de Volksrepubliek China) (Traditioneel Chinees: 中華人民共和國香港特別行政區, Vereenvoudigd Chinees: 中华人民共和国香港特别行政区, Pinyin: Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó-Àomén Tèbié Xíngzhèngqū) is een stad in het zuiden van China. Deze stad heeft ongeveer 560.000 inwoners. De oppervlakte is 26 km². De officiële talen zijn Chinees en Portugees. De munteenheid is de Pataca.

Van 1 december 1887 tot 20 december 1999 was Macau een Portugese kolonie. En hadden Portugese machthebbers de leiding in Macau. Net als Hongkong, is Macau een Speciale Administratieve Regio/Speciale Bestuurlijke Regio (SAR), dit houdt in dat beide gebieden hun eigen systeem mogen behouden en autonomie hebben, maar wel horen bij China. In de praktijk komt het neer op een status aparte. In die ongeveer 50 jaar dat de Volksrepubliek China bestond, had Macau toch eigen wetten. Het idee van "één land, twee systemen".

Geschiedenis

Vroege geschiedenis

Macau is al zo'n 6000 jaar bewoond. Onder de Qin-dynastie werd Macau toebedeeld aan de provincie Guangdong. De stad Guangzhou gebruikte sinds de 5e eeuw Macau om aan vers water en voedsel te komen. Er werd een grote haven gebouwd. In 1277 deden de Mongolen een inval in de regio. Zij wisten Macau een tijdje lang in hun bezit te houden. Macau was een plaats waar veel schepen aanmeerden om zo stormen te ontsnappen. Ook lag het op de zijderoute en vestigden veel vissers zich op de eilanden. Hierna ontwikkelde de stad zich eigenlijk niet verder tot dat de Portugezen in de 16e eeuw aankwamen.

Portugese kolonie

Een kaart van Macau in 1912

Aanvankelijk was alleen het eiland Macau Portugees. In 1557 kwamen zij naar China en daarmee was het de oudste kolonie in China. De Portugezen zouden volgens het verhaal de A-Matempel zijn binnengelopen met de vraag hoe de tempel eigenlijk heette. Deze heette Ma Kok Miu, wat de Portugezen later naar Macau verbasterde. Macau werd zo de naam van de kolonie. De kolonie was in het begin erg succesvol. Portugese en Chinese handelsfamilies hielpen elkaar en konden zo een groot netwerk opbouwen. Er werd niet alleen met China gehandeld, maar ook met Japan, de Filipijnen en veel delen van Zuidoost-Azië. Portugal was daarom een belangrijke exporteur van goederen uit China.

In de 17e eeuw probeerden de Nederlanders Macau in te nemen, maar dit mislukte. De grootste poging was in 1622, waarbij 13 Nederlandse oorlogsschepen en 1300 man naar Macau werden gestuurd. Hoewel de bevolking van Macau het Nederlandse leger niet aankon, zou een priester met een kanonschot de buskruitvoorraad van Nederlanders tot ontploffing hebben gebracht. Hierdoor konden de Nederlanders zelf geen kanonnen afvuren en gingen weer terug. Hierdoor lieten de Portugezen vele forten bouwen om de stad te kunnen verdedigen.

In 1842 verloor Macau zijn positie, toen de Britten de stad Hongkong overnamen. Macau raakte hierdoor in verval en Portugal verloor zijn interesse in de stad. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Macau niet door Japan bezet, aangezien Portugal neutraal was. Japan bezette daarentegen wel een groot deel van China en de stad Hongkong. Macau kreeg hierdoor veel Chinese vluchtelingen te verwerken, ook vanwege de Chinese Burgeroorlog. Tijdens de Culturele Revolutie in China onderhandelde Portugal opnieuw met China over de status van Macau. Portugal was toentertijd een dictatuur, maar deze werd met de Anjerrevolutie van 1974 afgeschaft. Portugal is sindsdien een democratie, maar dat betekende ook een einde van het Portugese koloniale rijk. Koloniën als Angola en Mozambique werden in de volgende jaren onafhankelijk. Ondertussen onderhandelde de Portugese regering met de Chinezen over een teruggave van Macau. Na de Tweede Wereldoorlog was de Portugese macht over de stad al verzwakt en investeerde China al best veel geld. In 1999 werd Macau tenslotte teruggegeven aan China. Macau was de laatste Portugese kolonie.

Overgave aan China

Op 20 december 1999 werd de Chinese vlag gehesen en werd het Kantonees naast het Portugees als officiële taal ingesteld. China beloofde minstens tot 2049 de democratische vrijheden van Macau te respecteren. Hierdoor vinden er ook nog steeds verkiezingen op Macau plaats. Echter, de verkiezingen worden wel steeds meer beïnvloedt door China. In Macau leidt dit tot weinig protest, aangezien China veel investeert in Macau. Na de overgave werd de goksector legaal verklaard en werd Macau de grootste gokstad van China. Ook zitten er veel banken in Macau gevestigd.

Geografie

De locatie van Macau

Macau bestond ooit uit drie eilanden, die door middel van bruggen met elkaar verbonden waren. Macau is dan ook vernoemd naar het grootste eiland Macau, dat in het noorden ligt. Tegenwoordig is het water tussen Macau en het vasteland ingepolderd, waardoor dit eiland een schiereiland is. De andere twee eilanden waren Taipa en Coloane. Deze twee eilanden zijn ingepolderd tot één eiland onder de naam Cotai. De baai tussen Macau en Cotai bestaat tegenwoordig uit twee meren, het Nam Vanmeer en het Sai Vanmeer. Dit zijn de twee grootste kunstmatige meren ter wereld.

Macau is gelegen aan de westkant van de Parelrivierdelta, tegenover Hongkong. Macau ligt hierdoor ook in de buurt van de Chinese steden Dongguan, Shenzhen, Zhongshan en Kanton. Macau is door middel van een brug, de Hongkong-Zhuhai–Macau-brug, verbonden met Hongkong en het vasteland van China. Deze brug is gedeeltelijk een tunnel en er zijn rijstroken om te wisselen van baan. In Hongkong rijdt men immers links, terwijl men in de rest van China rechts rijdt. Sinds 1995 beschikt Macau over een eigen vliegveld, Luchthaven Macau.

Demografie

Bevolkingssamenstelling

De bevolkingspiramide van Macau in 2016

Aan het einde van 2018 telde Macau zo'n 667.400 inwoners. Per vierkante kilometer wonen er zo'n 21.340 mensen en dat maakt Macau één van de dichtstbevolkte regio's ter wereld. Meer dan 88% van de bevolking komt uit China, waarvan de meeste uit de steden Guangzhou, Fujian en Macau zelf komen. Het overige deel van de inwoners komt oorspronkelijk uit de Filipijnen, Vietnam en Portugal. Minder dan 2% van de bevolking komt uit Portugal, maar een hoop oorspronkelijke inwoners van Macau hebben Portugese voorvaderen. 50% van de bevolking is geboren in Macau en 41% op het vasteland van China.

Anders dan in de rest van China leven er in Macau meer vrouwen dan mannen. Macau heeft een bevolking die gemiddeld steeds ouder wordt, aangezien er steeds minder kinderen geboren worden. De krimp in het geboortecijfer neemt af, maar vermoedelijk heeft de stad in de komende jaren te maken met vergrijzing.

Taal

Een tempel in Macau

Macau heeft twee officiële talen, namelijk het Kantonees en Portugees. Het Kantonees wordt in Macau omschreven als het Chinees en is één van de Chinese talen. Op het vasteland van China wordt echter vaker het Mandarijn-Chinees gesproken. Net als in Hongkong is het Kantonees echter meer gesproken in Macau. 80% van de bevolking spreekt het Kantonees-Chinees als eerste taal, terwijl slechts 6% het Mandarijn-Chinees als eerste taal heeft. Van de Kantoneessprekers spreekt echter meer dan 50% ook nog het Mandarijn als tweede taal, terwijl dit andersom slechts 8% is. Een ander verschil is het schrijfsysteem. In Macau worden net als in Hongkong en Taiwan het traditioneel Chinees gebruikt om te schrijven, terwijl de rest van China het vereenvoudigd Chinees gebruikt.

Hoewel Portugees een officiële taal is, spreekt nog geen 3% van de bevolking Portugees. 0,7% van de inwoners heeft het Portugees als eerste taal en 1,6% spreekt het als tweede taal. Dit zijn meestal mensen die voor de overheid werkten toen Macau een Portugese kolonie was of mensen met een Portugese migratieachtergrond. Tegenwoordig is de status van het Portugees ingenomen door het Engels. 25% van de inwoners spreekt Engels. Het Engels is geen officiële taal in Macau, maar wel in het naburige Hongkong.

Religie

60% van de bevolking gelooft in Chinese volksreligies, zoals het confucianisme en taoïsme. 17% van de inwoners is aanhanger van het boeddhisme en 7,5% van het christendom. Qua christenen zijn de meeste christenen katholiek, maar er is een kleine protestantse gemeenschap. Boeddhisme wordt door de meeste inwoners gecombineerd met de Chinese volksreligies. Volgens de overheid praktiseert 80% van de bevolking dan ook het boeddhisme, terwijl dit in werkelijkheid lager is. 15,4% van de bevolking heeft geen religie. Er zijn nog kleinere hindoestaanse, joodse en islamitische gemeenschappen.

Cultuur

De cultuur van Macau is een mix tussen de Chinese en Portugese cultuur. Chinese feesten, zoals Chinees nieuwjaar, worden naast Portugese feestdagen, zoals kerstmis gevierd. De Portugese begroeting Como te vai? (Hoe gaat het?) wordt ook veel gebruikt. De Macau Grand Prix is een belangrijk sportevenement in de stad, waarbij de straten van de stad worden omgetoverd in een circuit, zoals in Monaco ook het geval is.

De keuken van Macau is dan ook gericht op Chinese en Portugese gerechten. Portugese gerechten, zoals pastel de nata, worden in de stad verkocht. Door de twee culturen zijn er ook eigen gerechten ontstaan, zoals cozido à portuguesa.

Politiek

Algemeen

Het bestuur van Macau

Ho Iat Seng is de huidige gouverneur van Macau. De gouverneur is de leider van Macau en vertegenwoordigt Macau in China en het buitenland. Macau heeft een eigen parlement, genaamd de Assembleia Legislativa de Macau. Anders dan in het vasteland van China zijn er open en vrije verkiezingen in Macau. Deze bestaat uit 33 leden, die om de vier jaar worden gekozen. Macau heeft hierdoor ook verschillende politieke partijen, maar de meeste van deze partijen zijn voorstander van de Chinese regering. Van de 33 leden zijn er 29 pro-Beijingpartijen (dus voorstanders van de Chinese regering) en slechts 4 pro-democratiepartijen. De pro-democratiepartijen zijn tegenstander van de Chinese regering, aangezien China geen democratisch land. Zij zijn bang dat Macau ook niet-democratisch gaat worden.

Relatie tot China

Macau en Hongkong zijn beide speciale bestuurlijke regio's van de Volksrepubliek China. Dit betekent dat Macau en Hongkong veel dingen zelf mogen regelen en een eigen economische en politieke koers hebben. Op het vasteland van China is communisme (met kapitalistische aanpassingen) het systeem, terwijl in Macau en Hongkong het kapitalisme heerst. Dit betekent bijvoorbeeld dat in Macau vrijheid van meningsuiting en pers geldt en buitenlandse bedrijven zonder toestemming van de overheid mogen handelen.

De laatste jaren probeert de Chinese regering meer grip te krijgen op Macau en Hongkong. Waar dit in Hongkong leidt tot protesten, is dit in Macau niet het geval. De Portugezen hebben Macau namelijk gedurende de 20e eeuw verwaarloosd, terwijl de Britten in Hongkong investeerden. Toen Macau in Chinese handen kwam, gaven de Chinezen veel geld uit aan Macau aan investeringen. De inwoners van Macau identificeren zich ook meer als inwoners van China dan de inwoners van Hongkong. De Macaunezen zijn daarom grotendeels blij met China en daardoor zijn er haast geen protesten in Macau.

Economie

Casino's aan de skyline van Macau

De economie van Macau is veel kleiner dan die van Hongkong en is vergelijkbaar met die van een normale Chinese stad. Wat de economie van Macau speciaal maakt is dat 60% van de economie draait op casino's. Gokken is illegaal in China en Hongkong, maar legaal in Macau. Hierdoor is Macau de enige plaats in China waar men kan gaan gokken. 68% van de toeristen komt uit China zelf, vaak alleen voor de casino's. Macau is daarom 's werelds grootste casinostad, zelfs groter dan Las Vegas. Haast 80% van de overheidsinkomsten komen ook van het gokken. De casino's zorgen voor 24% van de werkgelegenheid in de stad. De economie daarom grotendeels gebaseerd op casino's en andere faciliteiten, zoals hotels en restaurants.

Een klein deel van economie bestaat uit de bankensector en de industrie. Macau wordt gezien als een belastingparadijs, aangezien er erg lage belastingen zijn in de stad. Ook is het een vrije haven zonder (strenge) controle op buitenlandse schepen. Twintig banken zitten in Macau gevestigd, waarvan er 16 van buiten China komen. Qua industrie wordt er vooral textiel gemaakt, maar ook plastic, speelgoed, kunstbloemen en elektrische apparaten komen uit de stad.

Stedenbanden

• Brussel, België
• Coimbra, Portugal
• Đà Nẵng, Vietnam
• Linköping, Zweden
• Lissabon, Portugal
• Luanda, Angola
• Porto, Portugal
• São Paulo, Brazilië

Bronnen

• Chinese president Xi is blij met gokparadijs Macau, maar waarom?, NOS Journaal, 19 december 2019.
• (en) Macau, Engelstalige Wikipedia, versie: 6 april 2020.