KDC-10
KDC-10 Extender | |
Een Amerikaanse KDC-10 tijdens een missie boven de Perzische Golf in 2005. | |
Omschrijving | tanker- en transportvliegtuig |
Fabriek | McDonnell Douglas |
Bouwjaar | 12 juli 1980 |
Snelheid | 962 km/h (max) |
Motor | CF6-50C2 turbofan (3x)
52.500 lbs per motor kW |
Plafond | 13.000 m |
Bereik | 9760 km |
Afmetingen | spanwijdte: 50,40 m lengte: 55,43 m |
Gewicht | 120.000 kg (start) 136.300 kg (laadvermogen) |
Bemanning | 4 (vliegtuigcommandant, copiloot, boordwerktuigkundige en giekoperator) |
Aantal | KC-10: 60; KDC-10: 2 |
Bijzonderheden | van 1995 tot (2019) 2021 in gebruik bij de KLu |
Portaal Luchtvaart |
De KDC-10 was het grootste transportvliegtuig van de Koninklijke Luchtmacht en kon dus snel grote hoeveelheden vracht en personeel over lange afstand vervoeren. Het toestel doet ook dienst als vliegend tankstation. F-16’s kunnen zo in de lucht bijtanken, waardoor ze minder starts en landingen hoeven te maken. Dit levert voordelen op voor de omgeving van de vliegbasis en leidt er tevens toe dat de jachtvliegtuigen operationeel nog efficiënter kunnen worden ingezet. De Nederlandse KDC-10 voorziet ook jachtvliegtuigen van de bondgenoten van brandstof. Naast de transporttaak en het bijtanken, wordt de KDC-10 ingezet voor humanitaire hulpvluchten. De T-264/'Prins Bernhard' was van 1995 tot 1 november 2019 bij de Koninklijke Luchtmacht in gebruik. De T-235/'Jan Scheffer' was tot 7 oktober 2021 in gebruik. Ze waren gestationeerd op Eindhoven Airport als onderdeel van het 334th Transport Squadron. Een derde DC-10, geregistreerde T-255, werd aangeschaft en drie jaar dienst gedaan voordat hij in april 2014 uit dienst werd genomen vanwege bezuinigingen op de Nederlandse defensie en naar Newquay Airport werd gevlogen voor sloop. De KDC-10's in Nederlandse dienst werden vervangen door de Airbus A330 MRTT.
Tankervliegtuigen zijn schaars. Er zijn maar weinig NAVO landen (Verenigde Staten, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië en Turkije) die dit soort vliegtuigen hebben, terwijl de noodzaak zeer groot is. Om in de lucht te kunnen tanken moet het vliegtuig (meestal een straaljager, maar het kan ook een helikopter zijn) zich aan de achterkant van het vliegtuig bevinden.
Hoe werkt het?
De tankbuis wordt met behulp van joysticks in de goede positie gemanoeuvreerd. De bediener houdt via 3D-monitoren zicht op het ontvangende toestel. Een boom operator die zich in het voorste gedeelte van het vliegtuig bevindt kan via een computersysteem en 5 beeldschermen het vliegtuig zien. Aan de onderkant van de romp bevinden zich deze 5 camera's; 3 normale en 2 3D camera's. Deze boom operator stuurt een X meter lange buis omlaag in de richting van het vliegtuig.
De F-16 heeft aan de bovenzijde een aansluiting waar de F-16 piloot het toestel in moet manoeuvreren. Via de buis wordt brandstof van de tanker naar de F-16 getankt. Deze brandstof komt uit de brandstoftank van de KDC-10. Hij heeft dus geen aparte tanks hiervoor.