Euskadi Ta Askatasuna
De Euskadi Ta Askatasuna (ETA) was een terreurbeweging in het Baskenland tussen 1959 en 2018. Het Baskenland is een regio in het noorden van Spanje en het zuidwesten van Frankrijk aan de Golf van Biskaje. In deze regio wonen de Basken. Dit is een minderheid met een eigen cultuur, taal en identiteit. De ETA was voornamelijk actief in het Spaanse gedeelte van het Baskenland. Door middel van geweld en aanslagen probeerden zij het Baskenland onafhankelijk te maken. De ETA was onderdeel van het zogeheten Baskisch conflict.
De ETA ontstond in 1959. De Baskische taal en cultuur waren toen verboden in Spanje. Spanje stond onder leiding van Francisco Franco. Hij wilde de Baskische identiteit uitroeien en het Baskenland "Spaans" maken. Veel Basken waren het hier niet mee eens. Zij wilden het Baskenland onafhankelijk maken om hun identiteit te bewaren. De belangrijkste groep hiervan was de ETA. Toentertijd voerde de ETA hun acties uit vanuit Frankrijk. De Baskische taal en cultuur werden toegestaan in de jaren 1980 toen Spanje een democratie werd. Toch bleef de ETA bestaan en bleef aanslagen uitvoeren om het Baskenland onafhankelijk te maken. De ETA werd hierdoor als terroristische organisatie gezien door andere Spanje, Frankrijk en de Europese Unie. In 2010 sloten de ETA en de Spaanse overheid een wapenstilstand. In 2017 leverde de ETA zijn wapens in en de groep hield in 2018 op met bestaan.
Daarnaast was de ETA een socialistische groep. Veel leden waren ook communistisch of waren tegen het kapitalisme. De naam Euskadi Ta Askatasuna betekent "Baskenland en Vrijheid".
Ideologie
De ETA was een linkse nationalistische organisatie. De ideologie van de ETA wordt in het Baskisch Ezker abertzalea genoemd. Dit betekent letterlijk "nationalistisch links" of "patriottisch links". Deze ideologie is een combinatie van socialisme en Baskisch nationalisme.
De organisatie wilde het Baskenland van Spanje en Frankrijk afscheiden. Het ging om het gehele Baskenland. Dit bestaat tegenwoordig uit drie regio's; de Spaanse autonome regio Baskenland in het westen, de Spaanse regio Navarra in het midden en het Frans-Baskenland in het noordoosten. In deze drie regio's wonen veel Basken, voornamelijk in de kustregio's. De ETA wilde deze drie regio's in één land verenigen. Daarnaast wilde de organisatie dat gevangen ETA-leden uit de gevangenis werden vrijgelaten.
Daarnaast waren de meeste leden socialistisch of communistisch. Zij keerden zich tegen het kapitalisme en wilde van het Baskenland een socialistisch paradijs maken. De organisatie wilde dit bereiken door middel van een revolutie. Tijdens deze revolutie zou het Baskenland onafhankelijk worden. Ook zou het kapitalisme omvergeworpen worden. Overigens stond de ETA ook ervoor open dit om een meer vreedzame manier te doen, door middel van een referendum.