Amerikaanse presidentsverkiezingen 2008
De Amerikaanse presidentsverkiezingen 2008 werden in 2008 gehouden op 4 november. De strijd ging tussen Barack Obama, de kandidaat van de Democraten, en John McCain, de kandidaat van de Republikeinen. Obama won de verkiezingen met een grote voorsprong. Het was een bijzondere verkiezing, want nog nooit eerder in de geschiedenis van het land werd een Amerikaan met een donkere huidskleur president. Veel andere Amerikanen met een donkere huidskleur (ze worden Afro-Amerikanen genoemd) stemden op hem. Maar ook de meeste vrouwen, jongeren en Amerikanen met een Zuid-Amerikaanse achtergrond (de hispanics). Obama is op 20 januari 2009 geïnaugureerd als nieuwe president.
Belangrijkste kandidaten
De belangrijkste kandidaten bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen zijn altijde de kandidaat van de Republikeinse Partij en die van de Democratische Partij. Er zijn altijd ook wel andere kandidaten, van kleinere partijen, maar daar hoor je in de media niet zoveel over. Veel van die kleinere partijen zijn ook niet overal in de VS bekend. Soms is zo'n kandidaat best groot in zijn eigen regio of deelstaat, maar niet in de rest van het land. Meedoen aan de verkiezingen is voor hen een belangrijke manier om aandacht te krijgen voor hun partijen. Maar je zou kunnen zeggen dat de strijd om het presidentschap eigenlijk gaat tussen de Democratische en de Republikeinse kandidaat.
In 2008 was voor de Democratische Partij Barack Obama kandidaat en voor de Republikeinse Partij John McCain.
Voorverkiezingen
De twee grote partijen willen natuurlijk de meest geschikte persoon binnen hun eigen partij vinden. Dat wordt dan hun presidentskandidaat. Om te bepalen wie zich de Democratische en Republikeinse kandidaten mogen noemen, houden de partijen voorverkiezingen. In het begin zijn er dus verschillende Democraten die zich aanmelden. Ze voeren dan eerst nog campagne tegen elkaar, dus tegen de andere mensen van hun eigen partij. Bij de Republikeinen gaat het precies zo. Meestal blijkt al snel dat sommige kandidaten lang niet populair genoeg zijn. Die trekken zich meestal al vrij snel terug.
De laatste kandidaten bij de Democraten waren Barack Obama en Hillary Clinton. Uiteindelijk won Barack Obama meer stemmen en werd hij de kandidaat voor de Democratische Partij. Bij de Republikeinen waren John McCain en Mike Huckabee de laatste kandidaten, maar McCain kreeg de meeste steun.
Running mates
Elke kandidaat heeft een running mate: de vicepresidentskandidaat. Als de kandidaat wint en dus na de verkiezingen president wordt dan wordt zijn of haar running mate vicepresident. Meestal is de running mate een van de andere kandidaten uit de voorverkiezingen, maar dat hoeft niet per se. Obama had als running mate Joe Biden, vooral vanwege de ervaring van Biden met buitenlandse zaken. Hij kon ook kiezen uit Chet Edwards, Hillary Clinton, Chuck Hagel, Tim Kaine, Mark Warner en Jim Webb. John McCain kon kiezen uit Eric Cantor, Mitt Romney, Joe Lieberman, Bobby Jindal, Mike Huckabee, Rudy Giuliani en Charlie Crist. Maar hij koos Sarah Palin, de gouverneur van Alaska, die niet had meegedaan aan de voorverkiezingen.
Verkiezingen
Kritiek
Bij de verkiezingen is er altijd veel (zowel positieve als negatieve) kritiek op de kandidaten. De verschillende kandidaten en hun aanhangers proberen hun tegenstanders minder populair te maken door negatieve dingen over ze te zeggen. Een paar negatieve voorbeelden:
- Er was kritiek op Sarah Palin, omdat ze vaak struikelde over haar toespraken. Veel mensen dachten zelfs dat het kiezen van Sarah Palin maar een stunt was, omdat ze "onervaren" zou zijn. In comedyprogramma's zoals Saturday Night Live op Comedy Central werd Palin vaak nagedaan om haar een beetje voor gek te zetten. Er waren Palinpoppen te koop en elke donderdag was er een update van het comedyprogramma Saturday Night Live over de verkiezingen. Tina Fey, een actrice, speelde daarin altijd Palin.
- Obama bekritiseerde John McCain, omdat hij vond dat McCain's campagne veel te negatief was van toon. Maar McCain zei weer dat juist Obama heel veel geld had uitgegeven aan negatieve reclamespotjes, waarin hij dus McCain zwart zou maken.
- Een paar dagen voor de verkiezingen kreeg Obama ook kritiek, omdat volgens sommigen zijn tante illegaal in de VS zou wonen. Obama verklaarde daarop dat zijn tante niets te maken had met zijn campagne en de media schreven niet zoveel over dit verhaal. Er waren ook enige tijd geruchten dat Obama moslim zou zijn, maar dat is helemaal niet waar en verdween dus uit de media. Hij is christelijk.
- Veel Republikeinen zeiden dat de belasting in Obama's plannen te hoog is. Tijdens het campagnevoeren kwam Obama onder andere een loodgieter tegen: Joe. Deze gaf kritiek op Obama's plan, vanwege de belasting dus. McCain gebruikte dat verhaal van Joe de Loodgieter (Engels: Joe the Plumber) later in een debat om Obama te confronteren. Een tijdje later bleek dat Joe de Loodgieter geen officiële loodgietersvergunning heeft.
Andere aandachtspunten
Beide kandidaten kregen ook extra aandacht vanwege andere zaken, die niet kritiek zijn.
- Barack Obama's grootmoeder kreeg het deze verkiezingen moeilijk omdat ze ziek was. Ze had namelijk kanker en was al stervende. Ze was 86 en woonde op Hawaï. Obama onderbrak een week of twee voor de verkiezingen zijn campagne om afscheid te nemen van zijn grootmoeder. De avond voor de verkiezingen overleed zijn oma. Hierdoor kreeg Obama ook extra aandacht.
- John McCain kreeg extra aandacht omdat hij veteraan is en krijgsgevangene was in de oorlog in Vietnam.
Onafhankelijk
Behalve kandidaten van kleinere partijen, kunnen er ook "onafhankelijke kandidaten" meedoen. Dat zijn kandidaten die bij geen enkele partij horen. Ook in 2008 was er zo'n onafhankelijke kandidaat. Zijn naam was Ralph Nader. Matt Gonzalez was zijn running mate.
Nader was 74 jaar toen hij president wilde worden en deed al eerder mee in 1992, 1996, 2000 en 2004.
Kwesties
Swing States
In veel staten wonen zoveel aanhangers van de Republikeinen of juist van de Democraten, dat die partij in die die staat altijd wel wint. In Mississippi en Alabama wint bijvoorbeeld zo goed als altijd de Republikeinse kandidaat. Maar in bijvoorbeeld Californië en New York winnen juist altijd de Democraten. Aan deze staten wordt niet zoveel aandacht besteed, omdat de strijd daar eigenlijk al zo'n beetje beslist is. Meer aandacht wordt er besteed aan de zogenoemde Swing States: daar winnen niet automatisch de Democraten, maar ook niet automatisch de Republikeinen. De kandidaten moeten dan deze Swing States voor zich winnen door er veel campagne te voeren. Wie de meeste stemmen in zo'n staat krijgt, wint alle kiesmannen van die staat. Obama heeft net wat meer dan McCain gewonnen. Sterker nog: Obama heeft zelfs gewonnen in staten waar normaal de Republikeinen altijd winnen.
Dit zijn de Swing States:
- Arizona
- Colorado
- Florida
- Georgia
- Indiana
- Missouri
- Montana
- Nevada
- North Carolina
- North Dakota
- Ohio
- Virginia
Overige verkiezingen
Behalve de Presidentsverkiezingen, waren er op 4 november ook verkiezingen voor het Amerikaans Congres. Er werden dus zowel verkiezingen gehouden voor het Huis van Afgevaardigden als voor de Senaat. Ook in deze verkiezingen wonnen de Democraten.
Conventies
Conventies zijn een soort van bijeenkomsten.
- 23-26 mei - Libertarische conventie in Denver (Colorado).
- 10-13 juli - Groene conventie in Chicago (Illinois).
- 25-28 augustus - Democratische conventie in Denver (Colorado).
- 1-4 september - Republikeinse conventie in St. Paul (Minnesota).
Stembureau's
Omdat Amerika een groot land is, zijn er verschillende tijdzones. Dat betekent dat als het ochtend is in het westen van het land, het nog nacht is in het oosten. De eerste stembureaus gingen open rond middernacht Nederlandse tijd. In de uren erna gingen steeds meer stembureaus open en om 12 uur 's middags gingen ook de stembureaus in het oosten open.
Midden in de nacht (ook Nederlandse tijd) werd de winnaar bekend gemaakt. Obama gaat de republikein George W. Bush opvolgen. Op 20 januari 2009 gebeurde dat dus.
Debatten
Tijdens de verkiezingen waren er debatten. In deze debatten gingen de kandidaten met elkaar in discussie, over verschillende onderwerpen: zoals de kredietcrisis die toen speelde, de oorlogen in Irak en het milieu. Er waren 3 debatten, plus een vicepresidentieel debat. Een overzicht:
- 26 september - Eerste presidentiële debat, University of Mississippi, Oxford (Mississippi).
- 2 oktober - Vicepresidentiële debat, Washington University, St. Louis (Missouri).
- 7 oktober - Tweede presidentiële debat, Belmont University, Nashville (Tennessee).
- 15 oktober - Derde presidentiële debat, Hofstra University, Hempstead (New York).
Verkiezingen in de media
Vele kranten gaven in verband met de verkiezingen speciale edities uit.
Op televisie zonden verschillende zenders de hele dag een verkiezingsspecial uit. CNN deed dit bijvoorbeeld op 4 november van 9.00 uur tot 15.00 uur. Op de verkiezingsnacht, de nacht van 4 op 5 november, zond ook de NOS (ook de nacht van 3 op 4 november) van 00.00 uur tot 09.00 uur een uitzending uit, van hun programma Amerika kiest. Ook CNN en BBC deden dit: RTL alleen een half uur rond de tijd van 11 uur 's avonds.
Op internet kon iedereen de verkiezingen live volgen op www.nos.nl/amerikakiest.
De NOS had ook een dienst ingesteld dat als je VS naar 9090 zou sms'en, je om 5.00 uur een SMS zou ontvangen als de uitslagen bekend waren. Om 5.03 uur was de uitslag al bekend, maar velen ontvingen de SMS een aantal minuten of uren later. Sommige kregen de SMS helemaal niet: de NOS heeft gezegd dat dit geen goede actie was.
De zender Comedy Central (een lachzender) zond speciale edities uit van de programma's The Daily Show en Lil' Bush. The Daily Show is een programma waarin een man, Jon Stewart, ingaat op nieuws dat niet echt is en ermee spot. Lil' Bush is ook niet echt en is een animatieserie over de jeugd van president George Walker Bush. Op 5 november 2008 werd Indecision 2008 uitgezonden: het duo Jon Stewart en Stephen Colbert presenteerde het programma. Colbert was vroeger verslaggever bij The Daily Show en heeft nu zijn eigen show, The Colbert Report.
Inhuldiging
Op 20 januari 2009 werd Barack Obama ingehuldigd - ook wel geïnaugureerd - als de 44e president van Amerika. Er waren ook festiviteiten rond de inauguratie, zoals een concert (We Are One). Naar de inhulding kwamen 2 miljoen mensen. Veel mensen zeggen dat er geschiedenis is geschreven met de inhuldiging van Barack Obama. Ook zeggen mensen vaak: Martin Luther King had een droom, en 40 jaar daarna kwam die eindelijk uit.
Bron
- Overgenomen van het niet meer bestaande WikiWeet