Algemene beschouwingen

De tweede kamer waar de algemene politieke beschouwingen plaats vinden

De algemene beschouwing is een vergadering en discussie in de Tweede Kamer die volgt op een presentatie van plannen van de regering. Hetzelfde gebeurd bij een gemeenteraad die reageert op de gepresenteerde plannen van of het college van burgemeester en wethouders. Het gaat hierbij om een discussie over het totale beleid dat de beleidmakers van plan zijn voor het komende jaar. Het bekendst zijn de algemene politieke beschouwingen die na Prinsjesdag, meestal op de woensdag en donderdag, in de Tweede Kamer worden gehouden. In deze algemene politieke beschouwingen wordt de troonrede en de bijbehorende rijksbegroting besproken. Dat verloopt als volgt:

1. Eerst komen alle fractievoorzitters van de Tweede Kamerfracties aan de beurt (in de volgorde van grootste naar kleinste partij), die reageren op de plannen. Andere Kamerleden kunnen op hun beurt daar op reageren (interrumperen) met vragen en opmerkingen.
2. Vervolgens kan de minister-president hierop reageren.
3. Dan krijgen de fractievoorzitters opnieuw het woord. Vaak worden moties ingediend, bijvoorbeeld een voorstel om ergens extra geld aan te besteden. Om zo'n motie kan later gestemd worden. Deze moties mogen niet in strijd zijn met de wet of de statuten (regels) van de kamer.
4. Ten slotte kan de minister-president daarop reageren, door bijvoorbeeld aan te geven hoe het kabinet tegenover de voorgestelde moties staat.

De algemene politieke beschouwingen kunnen via de televisie (bij de NOS) gevolgd worden.