Astma
Astma is een ontsteking in de luchtwegen. Als je astma hebt, dan gaat de ontsteking niet over. Dat heet chronisch ziek zijn. Je kunt astma al vanaf je geboorte hebben. Sommige mensen krijgen het op latere leeftijd. Maar het is niet besmettelijk. Waardoor je het krijgt is nog niet duidelijk. De wetenschappers zijn dat nog steeds aan het onderzoeken.
Je kunt met astma vaak niet zo goed tegen bijvoorbeeld (sigaretten)rook en huisstofmijt. De meeste mensen met astma die in een ruimte zijn met teveel van die prikkelende stoffen beginnen dan te hoesten, te piepen en krijgen het benauwd. Soms krijg je door teveel inspanning een astma-aanval. Bijvoorbeeld tijdens de gymles. Dan krijg je even geen lucht meer, maar dit is meestal niet gevaarlijk. Gelukkig kun je door het gebruik maken van medicijnen minder last hebben van de astma. Als dat hoesten en/of benauwdheid plotseling opkomt, dan heet dat een astma-aanval.
Er zijn wel verschillende soorten astma. Er zijn mensen die er heel veel last van krijgen, maar sommige mensen hebben er juist minder last van.
Wat doet astma met je?</span
Je longen heb je voor het binnen krijgen van zuurstof. Je kunt niet zonder. Bij het ademen komt de zuurstof die in de lucht zit via je mond naar binnen en gaat verder via de luchtpijp naar steeds kleiner wordende luchtpijpjes in je longen. Uiteindelijk komt het in de longblaasjes (bronchiën). Om die longblaasjes zitten hele kleine spiertjes die door een knijp-beweging tijdens het ademhalen ervoor zorgen dat de lucht in en uit de longblaasjes gaat. Bij astma gaat die knijp-beweging niet helemaal goed, waardoor je te weinig zuurstof binnen krijgt en duizelig kunt worden. Het is een soort van verkrampen.
Aan de binnenkant van de luchtpijpjes en de longblaasjes (bronchiën) zit een slijmlaagje. Dat beschermt de binnenkant. Door de astma ontstaat er teveel slijm wat vast kan gaan zitten en de buisjes zo verstopt raken. Hierdoor kan er ook minder zuurstof binnen komen.
De prikkelende stoffen kunnen van alles zijn: niet alleen rook en poepjes van de huisstofmijt, maar ook pollen van grassen of bomen of sterk ruikende stoffen als deodorant of parfum. De ruimte waar een astma-patiënt is, moet dan ook goed geventileerd worden. Heb je astma en krijg je dan toch zo'n aanval, gebruik dan het medicijn zoals de dokter je verteld heeft. Gaat het dan nog niet over, waarschuw een volwassene. Klasgenoten van een astma-patiënt kunnen helpen door in hun buurt geen prikkelende stoffen te gebruiken.
Hoewel teveel inspanning een aanval kan geven, is het toch goed om als astma-patiënt (gezond) te blijven bewegen. Ook genoeg slapen, goed eten en ontspannen zal een astma-patiënt goed doen.
Longfonds</span
Het longfonds legt uit wat astma en andere longziektes met je kunnen doen. Ze zorgen voor folders, informatie op internet en doen er van alles aan om er voor te zorgen dat er iets aan astma en zo gedaan kan worden. Zo werken ze samen met de Hartstichting en de KWF kankerbestrijding om bijvoorbeeld scholen, speelpleinen en sportvelden rookvrij te krijgen. Deze actie heet de rookvrije generatie, of rookvrij kinderspel.
Externe links
- Het Klokhuis over astma.
- Longfonds voor kinderen: https://astmakids.longfonds.nl/
- Longfonds voor volwassenen: https://www.longfonds.nl/
- Tekst: Wikipedia • Google Afbeeldingen: Wikimedia Commons • WikiKids Beeldbank Clipjes: SchoolTV Beeldbank • YouTube