Zoogdieren

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Wilde zwijnen zoals je ze op de Veluwe tegen kunt komen - een bekend Nederlands zoogdier

Een zoogdier is een dier dat wordt geboren uit de buik van zijn of haar moeder (levend barend - dus geen eieren leggend). Een uitzondering hiervan zijn de eierleggende zoogdieren. Daarna wordt het zoogdier door de moeder gezoogd met melk. Daar komt de naam vandaan. De moeder heeft speciale melkklieren en tepels hiervoor. De eierleggende zoogdieren zuigen het niet uit de tepels maar likken het op rond de vacht van de melkklier. Het zoogdier kenmerkt zich door de volgende eigenschappen:

  • Ze hebben een geraamte
  • Ze hebben longen om te ademen
  • Ze zijn warmbloedig
  • Ze voeden hun jongen met melk uit hun eigen lichaam
  • Ze hebben meestal haar (uitzondering hiervan is de walvis)
  • Ze zijn meestal levendbarend
  • Ze zijn vaak intelligenter dan reptielen en vogels
  • Ze hebben oren (hoewel je die bij bijvoorbeeld de zeehond niet kunt zien)
  • ze leven meestal op het land

Wereldwijd bestaat er 1 zoogdieren dat echt kan vliegen, de vleermuis.

Wanneer de jongen geslachtsrijp is verschilt ook per soort. Bij de kleine dieren worden de vroegste nakomelingen al geslachtsrijp in het jaar waarin ze zijn geboren. Maar bij andere soorten, die toch de meerderheid vormen, gebeurt dit pas na 1 of 2 jaar. Bij zeezoogdieren duurt dit echter het langst.

Sommige soorten van zoogdieren houden een winterslaap, zoals een egel, hamster, vleermuis en de slaapmuis. De vleermuis en slaapmuis kunnen ook zomers in torpor gaan, maar dat is dan voor uren tot dagen. Torpor betekend dat ze bewegingloos zijn, ze slapen dus heel lang.

Je hebt binnen de zoogdieren planteneters(herbivoor), vleeseters(carnivoor) en alleseters(omnivoor). Vooral roofdieren zijn vleeseters, zij gaan zelf achter hun prooi aan. Toch is er 1 roofdier die een grote uitzondering is. De panda leeft namelijk alleen maar van planten, en dan voornamelijk bamboe. De panda is overigens te traag om achter zijn prooi aan te gaan.

Dan heb je nog bij zoogdieren het verschil in levensduur. Insecteneters, knaagdieren, hazen en konijnen worden maximaal vijf jaar oud. Roofdieren kunnen in het wild wel 15 jaar worden en vleermuizen 20 jaar. Hoefdieren worden tussen de 5 en 25 jaar oud en walvissen kunnen het oudst worden, tot wel 80 jaar!

Het allergrootste zoogdier ter wereld is de Blauwe Vinvis. De Blauwe Vinvis kan een lengte van 30 meter bereiken en 170.000 kilogram wegen. Alleen de tong van deze vinvis is even groot als een hele olifant. Maar toch is de olifant het zwaarste land-zoogdier, de savanneolifant weegt maximaal 6.300 kilogram. Deze olifanten worden zo’n 3 meter hoog en 7 meter lang.

René Dekker, directeur van de collectie van het nationaal natuurhistorisch museum Naturalis in Leiden, gaf in een uitzending van Vroeg vogels aan dat er wereldwijd 4600 soorten zoogdieren leven. Waarvan slecht 95 in Nederland.

Wij, mensen, zijn ook zoogdieren. Wij zijn de zoogdieren die het meest nieuwsgierigst zijn. Door ons lichaam en voeding konden wij ons vroeger het beste verspreiden over de wereld. Toch is er nog 1 zoogdier die zich ook graag wilde verspreiden. huismuizen en bruine en zwarte ratten zijn naast de mensen de enige zoogdieren die zich over grote delen van de aarde hebben verspreid. Deze zoogdieren hebben dit niet lopend gedaan, maar zijn via schepen en wagens overal heen gegaan.

Zoogdieren bestaan al miljoenen jaren. In China zijn er fossielen van dieren gevonden van zo'n 160 miljoen jaar geleden!

Orde

De zoogdieren zijn onderverdeeld in ordes. Dit zijn de ordes:

Externe links


Bedreigde zoogdieren.

Bedreigde zoogdieren zijn zoogdieren die steeds minder voorkomen op de wereld. Het aantal van het soort loopt naarmate de jaren af. Er overlijden dus meer dan dat er geboren wordt. Als het soort helemaal niet meer voorkomt op de wereld is het dier uitgestorven.

Afbeelding 1: de Vari

Er zijn heel veel verschillende zoogdieren op de wereld, wel 5.513 om precies te zijn. Hiervan zijn er 1.201 soorten zoogdieren die bedreigd worden. Van dit grote aantal zal je misschien niet alle zoogdieren kennen, want niet alle soorten zoogdieren komen in Nederland voor en is niet bekend bij iedereen. Bijvoorbeeld de Vari (afbeelding 1), Sumatraanse neushoorn, mediterrane monniksrob en nog veel meer. Deze drie zoogdieren horen bij de 12 meest bedreigde diersoorten. Van deze soorten zijn er niet meer veel te vinden op de wereld.

Afbeelding 2: de zwarte neushoorn

Maar er zijn ook zoogdieren die je misschien wel kent en die ook bedreigd wordt. Denk maar aan de ijsbeer, de tijger, de reuzenpanda en de zwarte neushoorn(afbeelding 2). Bij deze dieren is het dus ook zo dat er steeds minder van deze soorten op de wereld leven en worden dus ook met uitsterven bedreigd. Om bij te kunnen houden of dieren in hun soort groeien, bedreigd worden of uitgestorven zijn, heeft het IUCH een lijst gemaakt waarop je dat kan vinden. Op deze lijst kan je ook bekijken hoe het met de zoogdieren gaat.

Indonesië is het land waar de meeste soorten zoogdieren leven (670), maar is ook het land waarbij 184 soorten worden bedreigd. Dit hoge aantal is te verklaren door het feit dat Indonesië ook het land is met de hoogste ontbossingsgraad ter wereld. Ook op Madagaskar, het eiland met 111 endemische (nergens anders voorkomende) zoogdieren kent. Tussen het jaar 2013 – 2015 zijn er nog eens twaalf soorten erbij gekomen die de term ‘kritisch bedreigd’ hebben gekregen (Beem, 2015).

Als we kijken naar de IUCN zien we dat in Nederlands er drie bedreigde zoogdieren zijn. De wilde kat, de otter en de eikelmuis zijn enkele van de zoogdieren die het in ons land moeilijk hebben.

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Zoogdieren&oldid=463982"