Paleis op de Koudenberg
Het Paleis op de Koudenberg (Frans: Palais du Coudenberg) was een paleis in de Belgische hoofdstad Brussel. Het paleis is in de 11de of 12de eeuw gebouwd en is in 1731 afgebrand. In het paleis verbleven onder andere de Brabantse en Bourgondische hertogen en de landvoogden van de Nederlanden.
Geschiedenis
In de 11de eeuw stond op de plek waar het paleis stond een kleine burcht. Het was in bezit van Lambert II Balderik en had de naam Coudenberg. De Brabantse hertogen Jan I, Jan II en Jan III breidden de burcht enorm uit. De Bourgondische koning Filips de Goede had inmiddels de Nederlanden veroverd. Hij wilde een groot paleis om het nieuwe stuk te gaan regeren en daarom werd de burcht verbouwd. Daarnaast kocht Filips nog een groot stuk grond om het paleis heen. Vanaf 1451 werd het paleis het officiële hertogelijke hof in de Nederlanden. Doordat de Aula Magna klaar was, werd Brussel de hoofdstad van de Nederlanden. De opvolger van Filips, Karel de Stoute, verhuisde het hof naar Mechelen. Toch bleef Brussel de hoofdstad van de Nederlanden, vervolgens van de Zuidelijke Nederlanden en zoals op de dag van vandaag van België.
Het paleis had een grote tuin met daarin verschillende vijvers en fonteinen. In heel Europa was het paleis toen bekend. De Orde van het Gulden Vlies vergaderde zelfs in het paleis. Keizer Karel V werd in 1515 meerderjarig verklaard in het paleis en mocht hierdoor gaan regeren. In 1555 deed hij in hetzelfde paleis troonsafstand en Filips II werd zijn opvolger. Het paleis werd uiteindelijk minder belangrijk en bekend. Zes eeuwen lang was het paleis een bekende plaats met grote tuinen, veel kunst en bezoeken vanuit heel Europa. De aartshertogen Albrecht en Isabella verbleven wel in het paleis. In 1731 werd het paleis uiteindelijk verwoest door een grote brand. De muren van de hofkapel en de Aula Magna bleven overeind. Toch werden deze in 1774 alsnog afgebroken. In 1775 werden onder andere het Koningsplein en het Koninklijk Paleis op die plek gebouwd.
Tegenwoordig
Ondanks dat het paleis is afgebrand, zijn de kelders wel bewaard gebleven. Deze zijn tegenwoordig via het BELvue Museum te bezoeken. Onder meer zijn de restanten van de Aula Magna, het hofkapel, de woonruimte en een deel van de Isbellastraat te bezoeken. In het voormalige Hof van Hoogstraeten zijn een aantal voorwerpen te zien, die uit het paleis zijn opgegraven.