Dolfijn
Soorten dolfijnen.
Er zijn 61 dolfijnen soorten bekend, maar er kunnen nog veel meer soorten ontdekt worden. De namen dolfijn, walvis en bruinvis worden vaak door elkaar gehaald. Wat bij ons een dolfijn wordt genoemd, heet ergens anders in de wereld soms een walvis of een bruinvis. Tegenwoordig worden alle dolfijnen, bruinvissen en walvissen met tanden in een groep ingedeeld. Walvissen zonder tanden is een andere groep. De eerste groep bestaat uit potvissen, bruinvissen en 6 hoofdsoorten dolfijnen. De 6 hoofdsoorten zijn:
- spitssnuitdolfijnen
- zeedolfijnen
- narwal en beloega
- Indus en Gangesdolfijn
- Orinocao en Amazonedolfijn
- La Plata en Jangtsekiang dolfijn
De dolfijn. Er zijn heel veel soorten dolfijnen, maar de bekendste is de tuimelaar. Eigenlijk kent iedereen deze dolfijn wel, maar de meeste mensen weten niet dat de dolfijn zo heet. De dolfijn is een zoogdier, net als een kat en een hond. De dolfijn behoort tot de walvisachtige. Dolfijnen zijn tussen de twee en drie meter lang en wegen tussen de 250 en 300 kilo. Dit is verschillend voor een vrouwtje en een mannetje. De bovenkant van de dolfijn is grijs en voelt aan als rubber. De onderkant is wit en voelt veel zachter aan. Dat komt omdat daar het meeste vet is. Dolfijnen eten vooral vis, bijvoorbeeld haring, makreel, inktvis en nog veel meer. Gemiddeld eten ze 8 kilo vis per dag. Een dolfijn is een jaar zwanger. De geboorte gaat onder water. Eerst komt de staart en daarna pas het hoofd. Dat is anders als bij andere zoogdieren. De dolfijn heeft een blaasgat boven op zijn hoofd. Hierdoor haalt hij adem. Dat moet heel snel, omdat hij altijd maar heel kort boven water is. Tuimelaars kunnen ongeveer 15 minuten onder water blijven. Andere soorten dolfijnen kunnen dat wel een uur!
Dit zijn een paar soorten dolfijnen
Tuimelaar, beluga (witte dolfijn), Atlantische gevlekte dolfijn, gewone dolfijn, Grampers, Boto-Inia-Orinocododolfijn, La Plata dolfijn, Snaveldolfijn, Noordelijke gladdde dolfijn, Clymene dolfijn, zwarte dolfijn, en er zijn er nog veel meer.
Ze komen vooral in oceanen en zeeën voor Maar ook in de Indische rivieren, zoals deze dolfijnen: Indus-dolfijn en Ganges dolfijn.
- Chinese wittedolfijn, Hector-dolfijn. (daar leven er nu nog maar 4.000 van in het wild)
- Clijmenedolfijn, Indische griend.
- Commersomdolfijn, langsnuitdolfijn.
- dolfijn van Peale, noordelijke gladde dolfijn.
- donkergestreepte dolfijn, zuidelijke gladde dolfijn.
- dwerggriend, slankedolfijn.
- gestreepte dolfijn, snavel dolfijn.
- gevlekte dolfijn, witflankdolfijn.
- witgestreepte dolfijn, zandloperdolfijn.
Dan nog een dolfijn, en dat is de bekendste dolfijn…de TUIMELAAR.
- Cuvier-dolfijn
- Butskop
- Zwarte dolfijn
- Spitssnuitdolfijn
- Layard-dolfijn
- Chinese vlagdolfijn
- Orinocodolfijn (3 meter, 122kg)
- Kameroendolfijn
- Witsnuitdolfijn
- Dolfijn van Fraser (2,26 meter, 185 kg)
- Kortsnuitdolfijn
- Irrawaddydolfijn
- Witlipdolfijn
het lichaam van een tuimelaar.
De tuimelaars zijn grote dolfijnen en wegen zo’n 250 tot 300 kilo. Dit kan je verglijken met 5/7 leerlingen. De lengte van een dolfijn is ongeveer zo’n 2-3 meter.
De huid.
De tuimelaar is niet helemaal grijs, want de onderkant is wit. Ze hebben eigelijk een schutkleur, want als de dolfijn boven is valt hij niet op omdat hij grijs is en het water ook, en als hij onder valt hij ook niet echt op. De huid van de tuimelaar voelt aan als een rubberen laars. De buik voelt wel wat zachter aan, want daar is het meeste vet. Aan de onderkant van de staart en de andere twee vinnen zitten rafels, soort rimpels. Hoe ouder de dolfijn wordt hoe meer rafels hij krijgt. Het werkt eigelijk het zelfde als bij mensen. Als je de huid van dicht bij ziet zie je krassen, dat komt door het stoeien en spelen, ze gebruiken namelijk hun tanden en daar door komen er krassen op de huid van een anderen dolfijn. De krassen gaan wel snel weg, maar je blijft ze toch nog zien, eigelijk een soort litteken. Als de dolfijnen stoeien dan gebruiken ze hun harde neus. Door op dingen te stoten die gevoelig zijn, zoals het hart, kunnen ze dolfijnen doden, maar ook de haai en de orka.
De ogen.
Dolfijnen hebben goede ogen. Ze kunnen ook een paar kleuren zien, die kleuren zijn: blauw en groen, die kleuren kunnen ze heel goed zien. Rood en oranje zien ze minder goed. De dolfijn kan onder en boven water kijken.
De oren.
De oren van een dolfijn kan je niet goed zien, want het zijn hele kleine gaatjes aan de zijkant van hun hoofd. Dolfijnen kunnen ook heel goed horen, de geluiden die voor mensen te hoog zijn kunnen ze zelfs horen.
De neus.
De neus van een dolfijn zit niet aan de voorkant van zijn hoofd, maar aan de boven kant. Het wordt ook wel het blaasgat genoemd. Bij de meest dolfijnen is het blaasgat maanvormig met een kromming achter.
De vinnen.
De meeste dolfijnen hebben 3 vinnen, dat zijn de: borstvin, rugvin en de staart
De borstvin gebruiken ze om mee te sturen.
De rugvin gebruiken ze om stabiel in het water te liggen.
Daar komen alle voortbewegingen uit voor een sprong
de jongen, en hoe worden de jongen geboren.
Dolfijnen zijn zoogdieren. Net als bij de mens zit het jong eerst in je buik, maar bij dolfijnen duurt het wel een tijd voor dat het jong geboren kan worden.
Een dolfijn is polygaam, dat betekent dat ze elke keer een andere dolfijn zoeken. Toch zijn de familiebanden heel sterk en helpen ze elkaar als er moeilijkheden zijn. Een jong heeft een aantal strepen op zijn rug. Dit komt omdat een jong opgevouwen heeft gezeten in de baarmoeder. De eerste periode na de bevalling blijft het spannend. Het is belangrijk dat de moeder haar jong goed verzorgt. Het jong wordt snel ziek. Na de geboorte is het altijd afwachten hoe de moeder het jong beschermt en hoe de andere dolfijnen reageren
Hoe worden de jongen geboren?
Als een tuimelaar ongeveer 6 of 10 jaar is dan kan het een jong krijgen. Na een zwangerschapstijd van 12 maanden, wordt het jong geboren, onder water. De zwangerschap duurt dus 3 maanden langer als bij een mens. Ze krijgt maar 1 jong per keer. Een tweeling komt niet vaak voor. Als het jong geboren wordt, dan gaat de moeder heel langzaam zwemmen. Tijdens de geboorte heeft de moeder hulp nodig. Die krijgt ze van een ander vrouwtjes. Die zwemmen om haar heen, voor het geval er haaien komen. Want die komen altijd op bloed af. Als eerst komt de staart en dan de rest van het lijf. Direct na de geboorte gaat de jonge dolfijn in een reflex naar het wateroppervlak om voor het eerst adem te halen.De moeder pikt de jonge dolfijn meteen op en neemt het aan de zijkant van haar lichaam mee Dit heet de slipstream.Het werkt als een magneet op een magneetbord
Hier zie je hoe een jong geboren wordt.
De moeder duwt het jong als het er uit is het meteen naar boven met haar snuit, om adem te kunnen halen. Het jong drinkt twee keer per uur bij zijn moeder. De moeder spuit het drinken in de bek van het jong, want het jong zuigt niet. Na 3 maanden gaat het jong zelf eten. In het begin hoeft het jong niet echt veel te zwemmen, want hij zit zo dicht bij zijn moeder dat hij wordt meegezogen. Dat noem je een "slip-stream". Als er andere dolfijnen in de buurt komen worden ze meteen weg gejaagd in de eerste weken. Na een paar weken mag het jong ook mee zwemmen met anderen vrouwtjes. De moeder dolfijn voedt haar jong 2 jaar of langer op. Daarna moet het jong het zelf kunnen redden.
Het paringsspel.
De borstklieren van een vrouwtje en de penis van een mannetje zitten verstopt, in de spleten bij de anus aan de onderkant van een dolfijn. De meeste dolfijnen planten zich in bepaalde tijd van het jaar voort. Tuimelaar doet dit van de lente tot de herfst. In de paartijd vechten mannetjes om de vrouwtjes.soms ontvoeren de mannetjes de vrouwen want dan kunnen ze een parrinsspel doen.
Zogende baby’s.
De jongen drinken moedermelk vaak langer dan een jaar. Maar dolfijnen hebben geen lippen en kunnen niet zuigen omdat er geen lucht in hun bek zit. Dus daarom spuit de moeder de melk in de bek van het jong. Het jong hoeft alleen maar zijn bek op de juiste plek te houden, de melk komt er in.
Ademhaling.
De dolfijn haalt adem door het blaasgat. Het blaasgat is maar heel even boven water, daarom moet het snel en krachtig zijn. Je ziet heel vaak dat dolfijnen water omhoog spuiten. Onder water wordt het blaasgat gesloten met een soort klepje. De Tuimelaar dolfijn kan 15 minuten onder water blijven, maar er zij ook dolfijnen die het een uur vol houden.
voedsel.
Een dolfijn eet vis, garnalen, inktvis of schelpdieren. De dolfijnen eten gemiddeld 8 kilo per dag, maar een vrouwtje dat zwanger is eet wel meer. Dolfijnen kunnen wel proeven. Dit is onder andere te zien tijdens het voeren, waarbij de dolfijnen laten zien dat ze bepaalde soorten vis lekkerder vinden dan andere soorten. De tanden, zo'n 100 stuks, van de dolfijnen zijn er voor om de glibberige vissen te kunnen vangen. Daarna wordt de vis in een keer doorgeslikt. Achter in de keel zit een spier, waardoor alleen de vis verdergaat. Een dolfijn gebruikt bewegingen met zijn tong om zo het zoute water buiten te houden. Een dolfijn kan zich niet verslikken. Dat komt omdat de luchtpijp en de slokdarm gescheiden zijn. Een dolfijn heeft 4 magen: een kropmaag voor het opslaan van voedsel, een echte maag en nog 2 kleinere magen. Dolfijnen die diep onder water leven, vangen vis op de zeebodem. De gewone dolfijnen vangen vis in de lucht, ze jagen de vis uit het water door eronder omhoog te zwemmen, en springen in de lucht om de vis te grijpen. Tuimelaars leven dichter bij de kust, achtervolgen de vis op de wadden en ze laten zich voor een deel stranden om te eten. Samen eten.
Dolfijnen langs de kust, in rivieren of in riffen jagen alleen of in paren, maar in de oceaan jagen dolfijnen samen. Een groep dolfijnen drijft de vissen bijeen waarna ze om de beurt door de opeengepakte school zwemmen om te eten. Sommige dolfijnen slaan de vissen met hun staart om ze te verdoven. Voor de kust in West-Afrika werken de dolfijnen samen met de mens. De dolfijnen drijven de vissen in de netten en delen daarna de vangst met de vissers.
Echolokatie.
Dolfijnen luisteren naar de teruggekaatste geluiden om voorwerpen te zien. Dit noemen we echolokatie. De dolfijn produceert een aantal klikgeluiden, die vaak te hoog zijn voor mensen om te horen. De geluiden worden terug gekaatst als ze een prooi hebben geraakt.
Het Dolfinarium.
Het dolfinarium is een soort dierentuin, maar dan alleen met dolfijnen, zeehonden, walrussen en vissen. Als er een dolfijn of een ander dier aan spoelt dan komen er mensen van het dolfinarium om het beestje mee te nemen, naar het dolfinarium.
Slapen bij dolfijnen
In het dolfinarium in Harderwijk kun je ook meedoen aan het programma'slapen met dolfijnen'. Je mag allemaal speciale dingen doen, zoals verschillende dieren voeren en s'avonds door het park wandelen. En natuurlijk is het heel leuk om bij de dolfijnen te slapen! Maar wist je dat dolfijnen helemaal niet slapen? De hele dag door slaapt maar een helft van de hersens. De andere helft moet wakker blijven, voor gevaar en om het half uur moet de dolfijn naar boven voor zuurstof.
Een spetterende show.
Als je al een keer in het Dolfinarium in Harderwijk bent geweest, dan heb je vast wel een keer zo’n dolfijnen show gezien. Tijdens zo’n show zie je heel goed wat dolfijnen allemaal kunnen. Ze zwemmen heel snel, ze tillen mensen uit het water. Soms springen ze zelfs op de kant. Dolfijnen zijn heel intelligente dieren. Dat betekent dat ze snel dingen begrijpen. Daardoor kunnen ze met hun trainers zo’n show doen. Je heb binnen en buiten een show.
Wie verzint wat?
De trainer en de dolfijn verzinnen samen de onderdelen. Een dier kan zo enthousiast worden tijdens een training dat er spontaan een andere gedraging ontstaat. Maar ook andersom is dit het geval. In beide gevallen moet de trainer geduld en doorzettingsvermogen tonen.
Een 3 dubbele salto is natuurlijk moeilijker dan een klein sprongetje. De trainers gebruiken hulpmiddelen zoals een target. Dit is een stok met een balletje eraan, die de dieren dan kunnen aanraken om de plaats te bepalen. Voor grote sprongen worden er meerdere trainers ingezet.