Lijdend voorwerp

Een lijdend voorwerp is een zinsdeel dat een handeling ondergaat, en geen invloed heeft op het gezegde in een zin.

In de zin "Hij gaf een klap" is "Hij' onderwerp, "gaf" gezegde en "een klap" lijdend voorwerp. Het lijdend voorwerp is het antwoord op de vraag: wat werd gegeven? Antwoord: een klap. Dus een klap is lijdend voorwerp.

In de zin "Hij kreeg een klap" lijkt "hij" wel de handeling te ondergaan, maar is in dit geval onderwerp van de zin. Kreeg is de persoonsvorm die verandert als je het onderwerp ("hij") verandert. Dus zoals het onderwerp het antwoord is op de vraag: wie kreeg een klap? is het lijdend voorwerp het antwoord op de vraag: wat kreeg hij? Dus klap is lijdend voorwerp.

Een andere manier om het lijdend voorwerp te herkennen is om de zin van de zgn. bedrijvende (actieve) vorm om te zetten in de lijdende (passieve) vorm.

"Hij gaf een klap" staat in de bedrijvende vorm. In de lijdende vorm luidt de zin: "Een klap werd door hem gegeven." Het lijdend voorwerp klap wordt in de laatste zin onderwerp.

Je kunt dus ook zeggen: een lijdend voorwerp is een zinsdeel dat in de lijdende vorm onderwerp van de zin wordt.

Het lijdend voorwerp staat in de 4de naamval.