Culturele en kunstzinnige vorming

Culturele en kunstzinnige vorming (ckv) of cultuur-kunstzinnige vorming is een schoolvak, wat op Nederlandse middelbare scholen wordt aangeboden. Ckv wordt altijd gegeven in de bovenbouw van de middelbare school. Het is een verplicht vak voor alle leerlingen op de middelbare school. Ook moet het vak afgesloten worden om het diploma te behalen.

Waarom ckv?

Ckv werd ingevoerd in het schooljaar 1999-2000 voor leerlingen op de havo en het vwo. In het schooljaar 2003-2004 werd het ook ingevoerd voor de leerlingen op het vmbo.

Culturele en kunstzinnige vorming is bedoeld om leerlingen in contact te brengen met kunst en cultuur. Leerlingen worden op deze manier aangemoedigd om naar de film te gaan, een museum te bezoeken of een toneelstuk of dansvoorstelling te bezichtigen. Bij ckv is het bedoeling dat je iets onderneemt. Je moet dus echt naar een theaterhuis, bioscoop of museum gaan en niet thuis een film kijken. Ook heeft het vak als doel om een mening over kunst te vormen.

Daarnaast is culturele en kunstzinnige vorming een theoretisch vak. Dit betekent dat leerlingen informatie krijgen over verschillende kunstvormen, zoals dans, film, beeldbouwkunst, schilderkunst, muziek, theater, etc.

Het vak

Ckv wordt op de meeste scholen slechts één jaar aangeboden. Vaak is dit het eerste jaar van de bovenbouw. In het vmbo wordt ckv aangeboden in het derde jaar, terwijl de havo en het vwo het aanbieden in het vierde jaar. Ckv is een verplicht examenvak voor alle leerlingen. Dit betekent dat het vak afgesloten moet worden met een eindbeoordeling. Deze eindbeoordeling komt ook op het examen te staan. Zonder deze eindbeoordeling is het mogelijk om een diploma te behalen.

Toch heeft ckv geen eindexamen en op de meeste scholen ook geen proefwerken of toetsen. De leerlingen krijgen tijdens de lesuren informatie over verschillende kunstvormen te horen, maar worden hier niet op getoetst. In plaats van toetsen werkt ckv met verslagen. Bijvoorbeeld: Als je een theatervoorstelling of museum bezocht hebt, moet je hierover een verslag schrijven en inleveren. In dit verslag moet schrijven wat je gedaan hebt en wat je ervan vond. Bij ckv-verslagen is het belangrijk om je mening te geven en te onderbouwen. De vereisten voor het verslag kunnen per school verschillen. Ook verschilt het aantal verslagen. Bij het verslag moet ook een bewijs worden geleverd dat je de activiteit ondernomen hebt, zoals een foto, een kaartje of een briefje van de ouders.

Scholen kunnen zelf activiteiten organiseren. Zo kunnen ze workshops of uitjes naar musea aanbieden. Andere scholen laten de activiteiten aan de leerlingen zelf over. Zij hiervoor een Cultureel Jongerenpaspoort (CJP) of soms een vergoeding, waarmee een deel van het entreegeld kan worden betaald. Ook geven musea vaak korting aan leerlingen en raden scholen ook gratis activiteiten aan (zoals de Open Monumentendag).

De verslagen en deelname aan activiteiten wordt meestal niet met een cijfer beoordeeld. In plaats daarvan worden de termen "onvoldoende", "voldoende" en "goed" gebruikt. Op het diploma gebruikt men ook deze termen. Het is daardoor niet mogelijk om ckv met andere examenvakken te compenseren.

Vergelijking met kunst

Op sommige scholen worden ook kunstvakken aangeboden. Deze kunstvakken verschillend van ckv. Ckv is voor alle leerlingen verplicht, terwijl de kunstvakken keuzevakken zijn.

In Nederland bestaan kunstvakken uit een combinatie van twee verschillende vakken:

• Kunst (algemeen): Dit is een theorievak wat ingaat op kunsttermen, -stijlen en -periodes. Dit vak wordt beoordeeld met toetsen en ook een eindexamen.
• Kunst (specifiek): Dit is een praktijkvak, waarin je je in één specifieke kunstvorm verdiept. Deze kunstvormen zijn muziek, dans, drama of beeldende vorming. Dit vak wordt beoordeeld door middel van opdrachten met aan het einde een eindopdracht.

Het gemiddelde van de eindopdracht en het eindexamen is uiteindelijk het cijfer voor het gehele vak.

Waar ckv dus een stuk simpeler is, gaat kunst dus dieper in op het onderwerp.