NS 500

Terug naar lijst van treintypen in Nederland

NS 500, NS 600 en NS 700
Fabrikant	English Electric Company (EEC)
Vervoerder	Nederlandse Spoorwegen Rail Force One Railpro
Maximumsnelheid	32 km/h
In dienst	bj 1946-1957 - een paar heden
Portaal Openbaar vervoer

De NS-locseries 500, 600 en 700 werden tussen 1946 en 1998 ingezet door de Nederlandse Spoorwegen als rangeerloc. Het zijn dieselelektrische locomotieven met de bijnamen "Bakkie" of "Hippel". Het was een type dat al in de jaren dertig was ontwikkeld voor de London Midland and Scottish Railway (LMS). Ze werden na de Tweede Wereldoorlog door de Engelsen mee naar Nederland genomen. Na diverse ruilingen bleven er uiteindelijk tien ex-WD locs bij de NS, die in 1946 de nummers 501-510 droegen. Zij werden gebruikt voor rangeerwerk op grote stations zoals Utrecht en Zwolle en vanaf 1947 Rotterdam Feijenoord. Omdat ze goed bevielen werden er nieuwe besteld bij English Electric Company (EEC) te Londen.

Drie series

Na diverse vernummeringen viel de serie uiteen in twee groepen:

• Locomotieven zonder doorgaande luchtrem, alleen geschikt voor rangeerwerk, dit werd de 'serie 500' (511-545);
• Locomotieven met een Knorr doorgaande luchtrem, dus ook geschikt voor het trekken van lichte goederentreinen, dit werd de 'serie 600' (601-665);
• vijftien locomotieven die zonder motor uit Engeland werden geleverd en in Nederland van een Stork-Thomassen motor kregen, na eerst andere nummers gehad te hebben, werd dit uiteindelijk de 'serie 700' (701-715).

Aanvankelijk waren ze olijfgroen geschilderd. Later kregen ze de kleuren grijs-geel.

Uit dienst

Dieselloc Railpro 601 rangerend te Stapelplaats Crailoo nabij Hilversum

De eerste ex-WD locs 501-510 werden tussen 1969 en 1972 als eerste afgevoerd. Daarna volgden de 701-715 in 1972-1973. De serie 511-545 werd buiten dienst gesteld tussen 1976 en 1989. De serie 601-665 ging vanaf 1991 buiten dienst.

Zeven locs zijn verkocht naar Groot-Brittannië, onder andere aan de MiddlePeak Railways (653, 663, 671, 685, 687, 690 en 692).

Er zijn nog een enkeling in dienst bij Rail Force One (3) en Railpro (5).

Museumlocs

Drie locomotieven werden opgenomen in de collectie van het Nederlands Spoorwegmuseum te Utrecht: de 508, 512 en 629. De 673 is sinds 2010 van het museum ten behoeve van rangeerwerk. Deze loc heeft een Delfts blauwe beschildering. Zes locomotieven kwamen terecht bij de Veluwsche Stoomtrein Maatschappij te Beekbergen: de 532, 604, 618, 636, 650 en 661. De 604 en 618 zijn pluklocs t.b.v. de 636 en 661. De 639 en 677 (ex-612) zijn in respectievelijk 2004 en 2007 bij de Zuid-Limburgse Stoomtrein Maatschappij te Simpelveld gekomen, waarvan de 639 in de groene kleur is geschilderd; de 677 is plukloc. De 521 vindt zijn thuis bij de Stoomtrein Goes - Borsele in Goes en is ook in groene kleur geschilderd. De 658 is eigendom van de Stoom Stichting Nederland te Rotterdam. Ook de 660 heeft een bestemming gevonden; zij is tegenwoordig (weer groen geschilderd) te vinden bij de Museum Buurtspoorweg in Haaksbergen. Op 30 juli 2008 heeft de Stichting Stadskanaal Rail de voormalige NS 609 (ex-Strukton 300609 'Riek') overgenomen van Strukton.

De 654 stond sinds 2007 als monument bij sloperij Hoeben in Hasselt. Deze loc is uiteindelijk toch niet aan de sloper ontkomen. Sinds mei 2010 was de 662 eigendom van de Stichting Spoorverleden Drachten en vanaf 20 juni 2013 te bezichtigen op het Philips-terrein aan de Lange West in Drachten. In oktober 2023 werd deze overgedragen aan Stichting 2454 CREW.

Museumlocs in Nederland
Nummer(s)		Locatie
508	-	NSM
512	-	NSM
521	-	SGB
532	-	VSM
604	-	VSM (plukloc)
605	673	NSM
609	300609	STAR
612	677	ZLSM (plukloc)
618	-	VSM (plukloc)
629	-	NSM
636	-	VSM
639	-	ZLSM
650	-	VSM
658	-	SSN
660	-	MBS
661	-	VSM
662	-	2454 CREW
Museumlocs in Groot-Brittannië
625	690	Ribble Steam Railway
653	-	Weardale Railway
663	-	Ribble Steam Railway

Technische gegevens

Betreft	NS 500, NS 600 en NS 700, bijnaam "Bakkie" of "Hippel"
aantal	125
fabrikant	English Electric Company (EEC)
indienst	1946-1957
uitdienst	501-510: 1969-1972 511-545: 1976-1989 601-665: 1991-2005
asindeling	C
spoorbreedte	(normaalspoor) 1.435 mm
gewicht	47 ton (701-715: 48,5 ton)
aslast	15,7 ton (701-715: 16,2 ton)
lengte over de buffers	9,1 m
breedte	ca. 3 m
hoogte
draaistelafstand
radstand
minimale boogstraal
omgrenzingsprofiel
snelheid	32 km/h
aandrijving	Dieselelektrisch
overbrenging	2 tractiemotoren
vermogen	400 pk (501-510: 355 pk)
trekkracht
treinbeinvloeding	geen
remsysteem	directe rem, 600/700: eenleidingrem
remopschriften
treinradio
koppeling