Nederland in de Eerste Wereldoorlog

Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.

Dit artikel is nog niet af.

Dit artikel is (gedeeltelijk) geschreven door Pabo-studenten van de MarnixAcademie en blijft in ieder geval staan tot de beoordeling is gegeven.

Nederland in de Eerste Wereldoorlog

Nederland bij het uitbreken van de oorlog

Aan het einde van de negentiende eeuw was Nederland een handelsland. Vooral uit Nederlands-Indië werden grondstoffen gehaald, die via Nederland verder verhandeld konden worden. Duitsland werd ook steeds belangrijker als handelspartner. Dat kwam omdat er steeds meer industrie in Duitsland werd ontwikkeld. De grondstoffen hiervoor kwamen in Nederlandse havens binnen, en konden via de havens naar Duitsland worden vervoerd.

Nederland had sinds de oorlog met Napoleon niet meer gevochten met een ander land. België werd in 1830 onafhankelijk na een korte strijd en in de koloniën werd het leger ook ingezet om te vechten. De Nederlandse overheid deed echter zijn best om het geen oorlog te noemen. Hierdoor hoopte Nederland dat de grotere landen in Europa, Rusland, Groot-Brittannië en Frankrijk, zich niet met deze gevechten zouden bemoeien.

In 1899 en 1907 werden in Den Haag afspraken gemaakt tussen verschillende landen over hoe in de toekomst oorlog gevoerd zou worden. Er werden regels opgesteld waar landen zich aan moesten houden. Hierdoor zou oorlog eerlijker worden. Nederland werd door deze conferentie een land dat erg bekend stond om zijn onpartijdigheid en afkeer van oorlog. In 1870 was er ook een oorlog gekomen tussen Frankrijk en Duitsland. Deze oorlog werd snel door Duitsland gewonnen. In Nederland werd duidelijk, dat in het geval van een oorlog, Nederland niet genoeg mensen had om Frankrijk of Duitsland tegen te houden. Daarom werd de Nieuwe Hollandse Waterlinie aangelegd. Ook werden er plannen gemaakt om in het geval van oorlog zo snel mogelijk militairen naar deze forten te kunnen brengen.

Gewapende Neutraliteit

Na de moord op Aartshertog Frans-Ferdinand ontstond er in de zomer van 1914 een spannende periode. Oostenrijk-Hongarije en Servië waren erg vijandig. Later begonnen Rusland, Duitsland, Groot-Brittannië en Frankrijk zich ook met de ruzie tussen deze landen te bemoeien. Verschillende landen werden erg zenuwachtig van de oorlog die ontstond. Ook in Nederland maakte men zich zorgen. Ze wilde voorkomen dat ze betrokken raakte in de oorlog. Nederland verklaarde zich neutraal. Dat wil zeggen dat Nederland geen kant koos en niet mee wilde vechten.

Nederland deed dus niet mee aan de oorlog. Ze wilde zichzelf wel beschermen, voor het geval een van de twee partijen toch aan zou vallen. Nederland maakte zich klaar om mannen op te roepen om in het leger te gaan. Dit heet mobilisatie. Ook werden de verschillende forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie klaar gemaakt. Er werden kogels en granaten opgeslagen, en soldaten waren dag en nacht in de forten aanwezig. Deze soldaten konden dus vier jaar lang niet thuis slapen.

Oefening van Nederlandse soldaten.

Voor zowel de Centralen (Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk) en de Geallieerden (Groot-Brittannië, Frankrijk en Rusland)

Nederland moest er dus voor zorgen dat niemand ze kon beschuldigen van partijdigheid. Nederland bleef dus met zowel de Centralen en de Geallieerden praten.

Vluchtelingen

Nederland bleef buiten de oorlog. België was niet zo gelukkig. Het Duitse leger zocht een manier om Frankrijk zo snel mogelijk te verslaan. Aangezien Frankrijk veel soldaten aan de grens tussen Frankrijk en Duitsland hadden, moest het Duitse leger een makkelijkere weg zien te vinden. Het besloot via België via Noord-Frankrijk naar Parijs te gaan. Hierdoor moest België mee vechten met de Geallieerden. Het land was klein en er waren weinig militairen.

In de eerste en laatste periode van de oorlog werd er dicht bij de Nederlandse grens gevochten. Veel Belgische mensen vluchtten voor de oorlog. Voor veel mensen leek Nederland veilig, aangezien hier niet gevochten werd. Burgers uit België werden in Nederland opgevangen. Er waren ook soldaten die vluchtten. Ze konden er op deze manier bijvoorbeeld voor zorgen dat ze niet gevangen werden genomen. Deze soldaten mochten in Nederland niet vrij rondlopen. Dat was onderdeel van de regels die eerder in Den Haag waren afgesproken. Het vasthouden van deze soldaten heet interneren.

Om al deze mensen op te kunnen vangen werden in de oorlog verschillende kampen gemaakt. Er waren kampen waar families samen konden wonen, maar ook kampen waar soldaten werden gestopt.

Kamp "Elisabeth-dorp", een Belgisch dorp voor gezinnen van Belgische soldaten, gebouwd op de Vlasakker bij Amersfoort. 1916.

Belgische vluchtelingen met Nederlandse non

Handel en honger

Nederland had altijd veel handel gedreven met het buitenland.

Groot-Brittannië was de grootste zeemacht. De Duitse marine had ook steeds meer grote schepen gekregen. Duitsland werd door Groot-Brittannië geblokkeerd. Dat wil zeggen dat er via de zee geen spullen naar Duitsland vervoerd konden worden. Dit werd gedaan door de Britse marine en door Britse zeemijnen. De Britse marine hield de schepen tegen om te kijken of er niets aan boord was dat eventueel naar Duitsland vervoerd kon worden. Dat zou immers gebruikt kunnen worden in het Duitse leger. De mijnen waren net onder water verstopt. Als je daar met een schip tegenaan voer, ontplofte de mijn. Omdat Nederlandse schepen niet verteld werd waar de mijnen lagen, voeren ze hier soms per ongeluk tegenaan. In dat geval kon het schip zinken.

Omdat de Britse Marine zo machtig was, moest Duitsland een andere manier vinden om te kunnen aanvallen. De oplossing was om onderzeeboten te gebruiken. Hierdoor konden Duitse boten onder de Britse marineschepen duiken om aan de blokkade te ontsnappen. Aan het begin van de oorlog kwamen de Duitse boten daarna naar het wateroppervlak. Als ze dan een handelsschip tegen kwamen lieten ze eerst de matrozen van boord, voordat ze het schip lek schoten. De Britse marine ging haar schepen vol kanonnen echter vermommen als onschuldige handelsschepen. De kanonnen op deze schepen waren veel groter dan de kanonnen op de onderzeeboten. Vandaar dat de Duitsers gingen proberen onder water de schepen al lek te schieten. Dat deden ze door een soort onderwater-bommen te maken. Dit waren zogenaamde torpedo’s. Het was moeilijk om onderwater te kijken uit welk land een schip kwam. Het gebeurde dus soms dat een Nederlands handelsschip werd aangezien voor een Brits schip. Dan kon het gebeuren dat een Duitse onderzeeboot met zijn torpedo het Nederlandse schip kapot schoot.

Door Fransen buitgemaakte Duitse onderzeeër die in het Nauw van Calais (Pas de Calais) bij Frankrijk gestrand was.

Zowel de Britten als de Duitsers gebruikten dus manieren die ervoor zorgden dat Nederlandse schepen zonken. Dat was niet de bedoeling, maar hierbij gingen toch Nederlandse matrozen dood. Het was daardoor lastig voor Nederland om niet toch een kant te kiezen als er Nederlandse mensen op een boot dood waren gegaan.

Duitsland had Nederland grotendeels met rust gelaten. De reden hiervoor was dat Duitsland hoopte dat Nederland stiekem toch spullen naar Duitsland kon vervoeren. Niet alleen in Duitsland was er grote vraag naar spullen. Ook in België was er tekort aan eten in de gebieden waar Duitsland de baas was. Vandaar dat er mensen waren die stiekem eten de grens over namen naar België.

Nederland aan het einde van de oorlog

In 1918 Het was erg duidelijk dat Nederland aan een grote ramp was ontsnapt. Grote stukken van België en Frankrijk waren door de oorlog kapot en er waren miljoenen mensen dood gegaan. In Rusland brak er in 1917 een opstand uit. Hierdoor kwamen in dat land communisten, Duitsland braken tegen het einde

Deze categorie gaat over Eerste Wereldoorlog. Om een pagina in deze categorie te plaatsen gebruik je [[Categorie:Nederland in de Eerste Wereldoorlog]] onderaan de pagina. Als je niet weet in welke categorie een pagina hoort, plaats dan de pagina in: Categorie:WikiKids:Deze pagina heeft geen categorie. Een willekeurige pagina uit deze categorie.