Gebruiker:Gerarddummer/zandbak: verschil tussen versies
Regel 117: | Regel 117: | ||
==Wanneer komen orkanen voor?== |
==Wanneer komen orkanen voor?== |
||
+ | Orkanen heb je niet het hele jaar. Er zijn orkaanseizoenen, een periode dat orkanen wel voorkomen. Die zijn niet overal gelijk. In de tabel hieronder zie je wanneer orkanen voorkomen. |
||
− | |||
{|class="wikitable" style="font-size: 92%;" |
{|class="wikitable" style="font-size: 92%;" |
||
− | ! colspan= |
+ | ! colspan=3 style="background: #ccf;" | Orkaanseizoenen |
|- |
|- |
||
+ | ! Gebied !! Start seizoen !! Eind seizoen |
||
− | ! Basin !! Season start !! Season end !! Tropical Storms<br />(>34 [[knot (speed)|knots]]) !! Tropical Cyclones<br />(>63 knots)!! Category 3+ TCs<br />(>95 knots) |
||
|- |
|- |
||
− | | |
+ | | Noordwesten Stille Oceaan || april || januari |
|- |
|- |
||
− | | |
+ | | Zuiden Indische Oceaan || november || april |
|- |
|- |
||
− | | |
+ | | Noordoosten Stille Oceaan || mei || november |
|- |
|- |
||
− | | |
+ | | Noorden Atlantische Oceaan || juni || November |
|- |
|- |
||
+ | | Australië Zuidwesten Stille Oceaan || november || april |
||
− | | Australia Southwest Pacific || November || April || 9 || 4.8 || 1.9 |
||
|- |
|- |
||
− | | |
+ | | Noorden Indische Oceaan || april || december |
|} |
|} |
||
Versie van 12 mei 2011 18:28
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
Dit artikel is nog niet af. |
Hoe ziet een orkaan eruit?
Een orkaan bestaat uit verschillende onderdelen: het oog, de muur en regenbanden. Het oog van de orkaan zit in het midden van de orkaan. het is meestal 30 tot 65 kilometer breed maar kan ook wel 200 kilometer breed zijn. Het weer in het oog is rustig. Er is een lagedrukgebied en weinig wind. Direct om het oog is het weer het heftigst. Hier vind je onweersbuien en waait het hard. De muur om het oog richt de meeste schade aan. Om de muur heen draaien regenbanden. Je noemt een orkaan zeer klein als die kleiner is dan 222 kilometer. Een orkaan tussen de 333 tot 670 kilometer is middelgroot. Een orkaan is zeer groot als die groter is dan 888 kilometer. Je meet de afstand van het centrum van het oog tot de buitenste wolken.
Waar komen orkanen voor?
Er zijn 8 gebieden waar orkanen het meest voorkomen:
- noorden van de Atlantische Oceaan;
- oosten, midden en westen van de Stille Oceaan;
- zuidwesten van de Stille Oceaan;
- zuidwesten en zuidoosten van de Indische Oceaan;
- noorden van de Indische Oceaan.
In het westen van de Stille Oceaan komen de meeste orkanen voor. In het noorden van de Indische Oceaan de minste. In Azië worden de orkanen taifoen of cycloon genoemd. Dit zijn dus ook orkanen.
Hoeveel schade kunnen orkanen aanrichten?
Een orkaan zorgt voor zware regenval, harde wind, vloedgolven en tornado's. Hoeveel schade de orkanen aanrichten hangt ook af van hoe zwaar de orkaan is. Er zijn verschillende maten die je hier voor kunt gebruiken. Een maat die voor orkanen op de Atlantische Oceaan en in de Stille Oceaan (ten oosten van de nulmeridiaan) wordt gebruikt is de schaal van Saffir-Simpson. Deze schaal is in 1971 bedacht door Herbert Saffir en Bob Simpson, experts op het gebied van orkanen. Er zijn in op deze schaal 5 categorieën:
In de tabel hiernaast zie je hoe hard het waait in kilometer per uur en hoe hoog de golven zijn in meters als de orkaan het land bereikt.
Categorie | Windsnelheid | Stormvloed | ||
---|---|---|---|---|
(km/u) | (m) | |||
Vijf | ≥ 250 | > > 5.5 | ||
Vier | 210–249 | 4.0–5.5 | ||
Drie | 178–209 | 2.7–3.7 | ||
Twee | 154–177 | 1.8–2.4 | ||
Een | 119–153 | 1.2–1.5 | ||
Aanvullende indeling | ||||
Tropische storm |
63–117 | 0–0.9 | ||
Tropische depressie |
0–62 | 0 |
Categorie 1
- Geen schade aan woningen
- caravans en mobiele woningen waaien weg
- bomen worden ontworteld
- kust overstroomt
- beetje schade aan pieren
Categorie 2
- daken kunnen kapot gaan
- deuren en ramen van slechte kwaliteit gaan kapot
- veel schade aan planten en slechte pieren
- caravans en mobiele woningen zwaar beschadigd
- houten woningen gaan kapot
- kleine boten slaan los
Categorie 3
- ernstige schade kleine woningen en kantoren die gemaakt zijn van hout of platen
- puntdaken raken los
- overstromingen vernietigen kleine spullen.
- grote spullen worden geraakt door rondvliegend puin
- land overstroomd
Categorie 4
- buitenmuren van huizen raken beschadigd
- daken helemaal vernield
- bezinestationoverkappingen helemaal kapot
- van caravans en andere mobiele woningen blijft niets over.
- stranden gaan kapot
- overstromingen tot ver in het binnenland
- heel gevaarlijk voor bewoonde gebieden
Categorie 5
- daken op huizen en fabrieken helemaal kapot
- complete gebouwen kunnen worden weggeblazen
- alleen huizen die meer dan 4 tot 8 kilometer van de kust af staan kunnen blijven staan
- huizen van beton of staal blijven staan
De stormvloedgolf veroorzaakt belangrijke schade aan de onderste verdiepingen van alle objecten langs de kust, en veel kustobjecten kunnen compleet met de grond gelijk gemaakt worden of gewoonweg weggespoeld worden door de vloed. Stormvloedschade kan ontstaan tot 2 à 3 kilometer in het binnenland met vloedgolven, afhankelijk van het terrein, tot 3 à 4 kilometer landinwaarts. Volledige evacuatie van bewoonde gebieden kan nodig zijn als de orkaan dichtbewoonde gebieden bedreigt.
Orkanen met deze intensiteit kunnen alom verwoestend zijn.
Wanneer komen orkanen voor?
Orkanen heb je niet het hele jaar. Er zijn orkaanseizoenen, een periode dat orkanen wel voorkomen. Die zijn niet overal gelijk. In de tabel hieronder zie je wanneer orkanen voorkomen.
Orkaanseizoenen | ||
---|---|---|
Gebied | Start seizoen | Eind seizoen |
Noordwesten Stille Oceaan | april | januari |
Zuiden Indische Oceaan | november | april |
Noordoosten Stille Oceaan | mei | november |
Noorden Atlantische Oceaan | juni | November |
Australië Zuidwesten Stille Oceaan | november | april |
Noorden Indische Oceaan | april | december |
Waarom hebben orkanen namen?
Verwoestende orkanen
Hoe ontstaat een orkaan?
Een orkaan (of tropische cycloon) ontstaat in vier stappen:
- tropische storing
- tropische depressie
- tropische storm
- tropische cycloon
Tropische storing
De eerste stap naar een orkaan zijn het ontstaan van onweersbuien. Deze onweersbuien ontstaan, boven water, in de buurt van de evenaar waar de lucht omhoog gaat. Die strook heet met een lastig woord de intertropische convergentiezone. Het water is er minimaal 26,5 graden Celsius. Warme lucht gaat omhoog.
Tropische depressie
Als de tropische storing blijft duren, ontstaat er een tropische depressie. Een depressie is een lagedrukgebied. In een lagedrukgebied is de luchtdruk laag. Luchtdruk is het gewicht van de lucht dat op een bepaald gebied drukt. Is de luchtdruk laag dan drukt de lucht minder zwaar op het gebied. Een tropische depressie komt voor in de tropen of subtropen.
Tropische storm
Neemt de wind toe in een tropische depressie dan kan een tropische storm ontstaan. De lucht in een tropische storm blijft in rondjes draaien. De luchtdruk in het centrum van de storm daalt. Er omheen gaan de wolken steeds harder waaien en regenen. De wind waait 34 tot 63 knopen.
Een mediterraan klimaat is het klimaat van de landen die rond de Middellandse Zeee liggen. In de zomer is het warm. De meeste regen valt in de winter. De temperatuur is dan mild. De droogste maand van het jaar is in de zomer. Er valt dan minder dan 30 millimeter regen. In de winter valt er meer dan drie keer zoveel regen als in de droogste maand van het jaar.
Het mediterrane klimaat komt ook voor in het zuiden van Californië, Chili, het zuiden en zuidwesten van Australië en in de Kaapprovincie van Zuid-Afrika. Landen met een mediterraan klimaat liggen dicht bij de zee of oceaan. De zee of oceaan zorgen er voor dat de temperatuurverschillen niet zo groot worden.
Mediterraanse wouden, bossen en struiken
Kenmerkende planten voor het mediterrane klimaat zijn planten met harde leerachtige bladeren die ook groen blijven in de winter.
hard, leerachtig, wintergroen blad
The Mediterranean forests, woodlands, and scrub biome is closely associated with Mediterranean climate zones. Particularly distinctive of the climate are sclerophyll shrublands, called maquis in the Mediterranean Basin, chaparral in California, matorral in Chile, fynbos in South Africa, and mallee and kwongan shrublands in Australia. Aquatic communities in Mediterranean climate regions are adapted to a yearly cycle in which abiotic (environmental) controls of stream populations and community structure dominate during floods, Biotic component (e.g. competition and predation) controls become increasingly important as the discharge declines, and environmental controls regain dominance as environmental conditions become very harsh (i.e. hot and dry); as a result, these communities are well suited to recover from droughts, floods, and fires.[6]
[edit] Natural vegetation
The native vegetation of Mediterranean climate lands must be adapted to survive long, hot summer droughts and prolonged wet periods in winter. Mediterranean vegetation examples include the following:
* Evergreen trees: such as Pines, Cypress, and Oaks * Deciduous trees: such as Sycamores, Oaks, and Buckeyes * Fruit trees such as Olives, Figs, Citrus, Walnuts and Grapes * Shrubs: Bay laurel and California laurel, Manzanitas, and Chamise * Sub-shrubs: such as Sages, Artemisias, and Sagebrush * Grasses: Grassland types, Bunchgrasses; Sedges, and Rushes * Herbs: such as fragrant Rosemary, Basil, Thyme, and Lavender
Much native vegetation in Mediterranean climate area valleys have been cleared for agriculture. In places such as the Sacramento Valley and Oxnard Plain in California, draining marshes and estuaries combined with supplemental irrigation has led to a century of intensive agriculture. In hillside and mountainous areas, away from urban sprawl, ecosystems and habitats of native vegetation are more sustained.
The fynbos vegetation in the South-western Cape in South Africa is famed for its high floral diversity, and includes such plant types as members of the Restionaceae, Ericas (Heaths) and Proteas. Representatives of the Proteaceae also grow in Australia, such as Banksias. The palette of California native plants is also renowned for its species and cultivar diversity.
Door de grote variatie in regenval vertoont het mediterraan klimaat een speciaal aangepaste plantengroei. Veel planten hebben taaie bladeren die weinig water afgeven. Vaak zijn deze bladeren voorzien van een extra waslaag. Voorbeelden hiervan zijn de pijnboom, de olijfboom, de palmboom en de kurkeik. De langdurige droogte verhoogt ook het gevaar op bosbranden. Sommige planten zijn zelfs hieraan aangepast, zij hebben zaden die pas na een brand ontkiemen, om onmiddellijk in een vruchtbare asrijke grond te groeien.
[bewerken]