Oorlogsschip

De MIDDELBURG en de TROMP voor de wal op het IJ bij Sail Amsterdam 2010

Een oorlogsschip of marineschip is een militair schip (of soms boot, afhankelijk van de grootte) dat door een marine wordt gebruikt. Marineschepen onderscheiden zich van koopvaardijschepen door constructie en doel. Over het algemeen zijn marineschepen behoorlijk schadebestendig en bewapend met wapensystemen, hoewel de bewapening op troepentransporten licht of zelfs afwezig is.

Marineschepen die in de eerste plaats zijn ontworpen voor oorlogsvoering op zee worden oorlogsschepen genoemd, in tegenstelling tot ondersteuning (hulpschepen) of scheepswerf activiteiten.

De naam zegt het al, oorlogsschepen zijn bedoeld voor oorlogvoering op zee. Dat gebeurde al door de Oude Grieken met hun galjoenen, biremen en triremen. Met de komst van het buskruit, werden de laatmiddeleeuwse zeilschepen met kanonnen uitgerust. Zeevarende naties als Portugal, Spanje, Frankrijk, Engeland, het Ottomaanse Rijk en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden gebruikten daarvoor eerst koopvaardijschepen, maar later ging men zich specialiseren in oorlogsschepen. Vanaf de 19e eeuw (deels al tijdens het stoomtijdperk) kwamen de nóg specialistischer schepen als een duikboot, torpedobootjager, kruiser en slagschip in dienst. Met de komst van het jachtvliegtuig kwam het vliegdekschip, waarvan voor Nederland de Karel Doorman bekend was. De latere 'drijvende vliegvelden' en onderzeeërs voeren zelfs op atoomenergie met aan boord een eigen kernreactor.

Indeling van marineschepen

De indeling van marineschepen is in de loop van de tijd nogal veranderd. Hierover bestaat echter geen brede internationale overeenstemming. Hier is de indeling gebruikt zoals dat momenteel wordt gebruikt door de Amerikaanse marine .

• Vliegdekschip  - schepen die dienen als drijvende vliegvelden, voornamelijk ontworpen voor het uitvoeren van gevechtsoperaties door op vliegdekschepen gebaseerde vliegtuigen die aanvallen uitvoeren op lucht-, oppervlakte-, ondergrondse en kustdoelen.
• Oppervlaktestrijder  - grote, zwaarbewapende oppervlakteschepen die voornamelijk zijn ontworpen om vijandelijke troepen op volle zee aan te vallen, waaronder verschillende soorten slagschepen , slagkruisers , kruisers , torpedobootjagers , fregatten en korvetten .
• Onderzeeër  - zelf varende onderzeeërtypes, ongeacht of ze worden gebruikt als strijders-, hulp- of onderzoeks- en ontwikkelingsvoertuigen die op zijn minst een stuk gevechtsvermogen hebben.
• Patrouilleschepen  - schepen waarvan de missie verder reikt dan alleen kusttaken en waarvan de kenmerken onder meer zijn dat ze voldoende uithoudingsvermogen en zeewaardig zijn, waardoor operaties van meer dan 48 uur op volle zee zonder ondersteuning kunnen worden uitgevoerd.
• Amfibische oorlogsvoering  - schepen met een vermogen voor amfibische aanvallen (aanvallen vanuit zee op land) en die kenmerken hebben die langdurige operaties op volle zee mogelijk maken.
• Gevechtslogistiek  - schepen die de mogelijkheid hebben om vlooteenheden onderweg aan te vullen, zoals een Amfibisch transportschip
• Mijnenoorlog - schepen waarvan de primaire functie mijnenoorlog op volle zee is, zoals een mijnenlegger, maar ook een mijnenjager
• Kustverdediging  - schepen waarvan de eerste functie kustpatrouille is.
• Sealift  - schepen die in staat zijn om directe materiële ondersteuning te bieden aan andere ingezette eenheden die ver van de thuisbasis opereren.
• Ondersteuning - schepen, zoals olieschepen en hulpschepen die zijn ontworpen om in de open oceaan in verschillende zeestaten te opereren om algemene ondersteuning te bieden aan strijdkrachten of vestigingen aan wal (Inclusief kleinere hulptroepen die, door de aard van hun taken, kustwateren verlaten)

Grootte

In grove volgorde van tonnage (van groot naar klein) worden moderne marineschepen gewoonlijk onderverdeeld in de volgende verschillende klassen. De grotere schepen in de lijst kunnen ook worden ingedeeld als kapitaalschepen:

• Vliegdekschip
• Helikopter vervoerder
• Amfibisch aanvalsschip
• Stealth-schip
• Slagschip
• Slagkruiser
• Zware kruiser
• Lichte kruiser
• Torpedojager
• Fregat
• Korvet
• Patrouilleboot
• Snel aanvalsvaartuig

Sommige bovenstaande klassen zijn eigenlijk achterhaald en niet of nog maar weinig van toepassing als gevolg van veranderde oorlogsvoering.

Hulpschepen

De marine gebruikt ook hulpschepen voor transport en andere niet-gevechtsdoeleinden. Ze worden ingedeeld met verschillende namen op basis van hun rol:

• Colliers waren schepen die tijdens het stoomtijdperk werden gebruikt om kolen voor oorlogsschepen te vervoeren en aan te vullen.
• Replenishment oilers (tankers) zijn schepen om olie te vervoeren en schepen bij te tanken op volle zee.
• Gevechtsopslagschepen of bevoorradingsschepen zijn schepen om voorraden te vervoeren en schepen op volle zee aan te vullen.
• Depotschepen zijn schepen die worden gebruikt als mobiele of vaste basis (vertrekpunt) voor torpedobootjagers, snelle aanvalsvaartuigen, mijnenvegers, onderzeeërs, patrouillevaartuigen en landingsvaartuigen.
• Munitieschepen zijn schepen om Een munitie voor oorlogsschepen en marinevliegtuigen te vervoeren en aan te vullen.
• Scheepstender is een type schip dat wordt gebruikt om andere boten, onderzeeërs en schepen te bedienen.
  • Aanvalsschip tender
  • Onderzeeboot tender
  • Torpedoboot tender
  • Motortorpedoboot tender
• Troopships zijn schepen, meestal hergebruikte passagiersschepen die worden gebruikt om mariniers te vervoeren (troepenverplaatsing)
• Reparatieschepen zijn schepen om oorlogsschepen te onderhouden en te repareren.
  • Vliegtuigreparatieschepen zijn reparatievaartuigen voor het uitvoeren van onderhoud en reparaties aan marinevliegtuigen.
• Volgschepen zijn een type schip dat is uitgerust met antennes en elektronica om het lanceren en volgen van raketten en projectielen te ondersteunen .
• Commandoschepen zijn het vlaggenschip van de commandant van een vloot .
• Reddings- en bergingsschepen zijn schepen om getroffen schepen te helpen.
  • Onderzeese reddingsschepen worden gebruikt voor onderzeese reddingsoperaties en een bergingsoperaties op zee.
• Kazerneschepen zijn schepen of schuiten voor tijdelijke huisvesting van matrozen en soldaten.
• Onderzoeksschepen zijn schepen om militaire problemen te onderzoeken, zoals sonar- of wapensporen.
• Spionageschepen zijn toegewijde schepen om inlichtingen te verzamelen .
• Hospitaalschepen zijn schepen die fungeren als drijvende ziekenhuizen en worden gebruikt om medische zorg te verlenen op volle zee.

Links

• Marineschepen Nederland, België en internationaal