Brunei: verschil tussen versies
k (replaced: |thumb| → |miniatuur| (2)) |
k (→Staat en Economie: removed: Categorie:Landen) |
||
Regel 22: | Regel 22: | ||
{{Navigatie landen Azië}} |
{{Navigatie landen Azië}} |
||
{{Navigatie Gemenebest van Naties}} |
{{Navigatie Gemenebest van Naties}} |
||
+ | |||
− | [[Categorie:Landen]] |
||
[[Categorie:Brunei| ]] |
[[Categorie:Brunei| ]] |
||
[[Categorie:Zuidoost-Azië]] |
[[Categorie:Zuidoost-Azië]] |
Huidige versie van 24 okt 2022 om 18:06
Staat Brunei Darussalam Negara Brunei Darussalam بروني دارالسلام Nation of Brunei, the Abode of Peace | |
---|---|
Hoofdstad | Bandar Seri Begawan |
Aantal inwoners | 429.999 (2021) |
Oppervlakte | 5.765 km² |
Regeringsvorm | Absolute monarchie |
Sultan (?) | Haji Hassanal Bolkiah Mu'izzaddin Waddaulah (sinds 1967) |
Godsdienst | Islam (80,9%) Christendom (7,1%) Boeddhisme (7%) Overig (5%) |
Taal | Maleis (Bahasa Melayu) Engels (English) Arabisch (اللغة العربية) |
Munteenheid | Bruneise dollar |
Volkslied | Allah peliharakan Sultan |
Landcode | BRN |
Brunei is een klein land aan de noordwestkust van het eiland Borneo. De andere delen van Borneo behoren tot Maleisië en Indonesië. Brunei, dat al sinds de 14e eeuw een onafhankelijk sultanaat was, kwam in 1888 onder Engels opperbestuur. In 1971 kreeg het zelfbestuur weer binnenlandse zaken in handen en in 1984 werd Brunei volledig onafhankelijk. Het sultanaat is een belangrijk olieproducerend land. De inkomsten van de olie hebben van Brunei een welvarend land gemaakt. Ook voor de olie was Brunei een land dat niks had met de landbouw: 80% moet van buitenaf worden geïmporteerd. Wel 10% van de gehele bevolking zit in de olie-industrie. De hoofdstad van Brunei is Bandar Seri Begawan. Brunei bestaat uit 2 stukken land die beiden aan zee liggen en niet aan elkaar grenzen, en telt slechts één buurland, Maleisië. Het motto van Brunei is Brunei Darussalam. Dit betekent in het Maleis: Brunei, het huis van vrede.
Geschiedenis
Brunei werd in de loop van de 14e eeuw een zelfstandig sultanaat. In de loop van de volgende eeuwen breidde de islam zich uit tot verder over Zuidoost-Azië. Brunei had een enorme rol van betekenis hierin. Aan het einde van de 16e eeuw had het land zich ontwikkeld tot een invloedrijk handelscentrum. In de loop van de 16e en 17e eeuw raakte de eens zo machtige staat Brunei in verval. Het bleek namelijk niet opgewassen tegenover de koloniale handelsrijken van de Spanjaarden, Nederlanders en Portugezen. Nadat de Engelse dynastie het rijk vele generaties bestuurde viel het land in 1984 eindelijk weer in eigen handen.
Natuur
Landschap
Net als het aangrenzende Sawarak bestaat Brunei voornamelijk uit een lage smalle kustvlakte die landinwaarts overgaat in heuvel- en bergland. De hoogste berg in Brunei is de Gunung Pagon Periok die met zijn 1850 meter boven alles en iedereen in Brunei torent. De berg ligt in het zuidoosten, dicht op de grens. De top maakt deel uit van het Tagon-gebergte, opgenomen in de Crocker Range. Het westelijke landsdeel is moerassiger, met verder landinwaarts een heuvelland, dat circa 300 meter hoog is. De andere wens, de zuidwestgrens, wordt gevormd door het Labi-gebergte. Alle rivieren in Brunei lopen van zuid naar noord. Aan de rivier de Brunei is de hoofdstad, Bandar Seri Begawan gelegen. Het land is voor twee derde bedekt met regenwouden waarin zelfs tijgers, panters en apen leven. Ook wordt het bevolkt door een ongekende rijkdom aan insecten, vogels, reptielen, amfibieën en zoogdieren.
Klimaat
Brunei ligt dicht bij de (natte) tropen, met als gevolg de hoge temperaturen in verband met aannemende extreme neerslag. De temperaturen variëren van 23 tot 35 graden Celsius, met als doorsneewaarde een immense temperatuur van 28 graden. De neerslag valt redelijk gelijkmatig over het jaar. De natste maanden zijn van oktober tot januari en april en mei, dan is zijn de noordoostmoesson (oktober tot en met januari) en zuidwestmoesson (april en mei) het krachtigst. Ik de kustgebieden valt aanzienlijk minder neerslag (2500 mm) dan in de bergen (tot wel 5000 mm).
Cultuurlandschap
De kustvlakten zijn het meest in cultuur gebracht. Hier kan men dan ook het grootste deel van de landbouwgronden en overduidelijk de meeste nederzettingen vinden. Over de kustvlakten is de bevolking niet gelijkmatig verdeeld. Het merendeel van de Bruneiers woont in Bandar Seri Begawan, in de oliestad Seria en langs de rivieroevers. In Seria is ook een luchthaven.
Staat en Economie
Sinds 1984 is Brunei geheel politiek afhankelijk. Nog steeds is de sultan daar de baas. Sinds 1962 bestuurt een sultan Brunei. Bij zijn beslissingen wordt de sultan geholpen door 4 raden, waaronder een ministerraad. Politieke activiteiten zijn beperkt omdat oppositie niet toegestaan is. De economie is geheel afhankelijk van de uitvoer van aardgas en aardolie. Aardgas in Brunei wordt onder andere gewonnen door Shell. De wingebieden zijn bij Seria, Kuala Belait en Lumut. De akkerbouw en veeteelt hebben geen betekenis in Brunei. Voor het begin van de oliewinning was rubber het belangrijkste exportproduct.
Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Azië | |||
---|---|---|---|
Afghanistan · Armenië · Azerbeidzjan · Bahrein · Bangladesh · Bhutan · Brunei · Cambodja · China · Cyprus · Egypte · Filipijnen · Georgië · India · Indonesië · Irak · Iran · Israël · Japan · Jemen · Jordanië · Kazachstan · Kirgizië · Koeweit · Laos · Libanon · Maldiven · Maleisië · Mongolië · Myanmar · Nepal · Noord-Korea · Oezbekistan · Oman · Oost-Timor · Pakistan · Palestina · Qatar · Rusland · Saoedi-Arabië · Singapore · Sri Lanka · Syrië · Tadzjikistan · Thailand · Turkije · Turkmenistan · Verenigde Arabische Emiraten · Vietnam · Zuid-Korea Afhankelijke gebieden: Hongkong · Macau |
Landen van de Gemenebest van Naties | |||
---|---|---|---|
Antigua en Barbuda · Australië · Bahama's · Bangladesh · Barbados · Belize · Botswana · Brunei · Canada · Cyprus · Dominica · Eswatini · Fiji · Ghana · Grenada · Guyana · India · Jamaica · Kameroen · Kenia · Kiribati · Lesotho · Malawi · Maldiven · Maleisië · Malta · Mauritius · Mozambique · Namibië · Nauru · Nieuw-Zeeland · Nigeria · Oeganda · Pakistan · Papoea-Nieuw-Guinea · Rwanda · Saint Kitts en Nevis · Saint Lucia · Saint Vincent en de Grenadines · Salomonseilanden · Samoa · Seychellen · Sierra Leone · Singapore · Sri Lanka · Tanzania · Tonga · Trinidad en Tobago · Tuvalu · Vanuatu · Verenigd Koninkrijk · Zambia · Zuid-Afrika |