Kat: verschil tussen versies
(Verbeterd) |
|||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| − | + | [[Afbeelding:poes.JPG|thumb|right|Een poesje van een maand oud]] | |
| − | [[ | + | [[Afbeelding:Nin10doPoes.jpg|200px|thumb|right|Een babypoesje in [[Istanbul]], [[Turkije]]]] |
| − | [[ | + | [[Afbeelding:Koen.jpg|right|200px|thumb|Twee katten]] |
| + | [[Afbeelding:Katten silver.JPG|200px|right|thumb|Een kat]] | ||
| + | |||
De kat is een [[zoogdier]] en wordt veel als [[huisdier]] gehouden. | De kat is een [[zoogdier]] en wordt veel als [[huisdier]] gehouden. | ||
| − | Een vrouwtjeskat wordt een kattin of [[poes]] genoemd | + | Een vrouwtjeskat wordt een kattin of [[poes]] genoemd. Een mannetje wordt een [[kater]] genoemd. De kleintjes van een kat heten [[kittens]] of [[poesjes]]. Je hebt ze in alle vormen en maten. |
| − | == | + | == Huiskatten == |
| − | Meestal kan je aan een huis zien dat er een [[poes]] of kat woont. Er zitten bijvoorbeeld rafels aan een hoek van de [[bank (meubel)|bank]]. Ook een kattenmand, kattenbak, voerbakje en een kattenluik in de buitendeur vertellen dat er een kat in [[huis]] woont. Vaak | + | Meestal kan je aan een huis zien dat er een [[poes]] of kat woont. Er zitten bijvoorbeeld rafels aan een hoek van de [[bank (meubel)|bank]]. Ook een kattenmand, kattenbak, voerbakje en een kattenluik in de buitendeur vertellen dat er een kat in [[huis]] woont. Vaak slingert er ook nog [[speelgoed]] rond. Veel katten worden veel verwend. Ze hoeven alleen maar te [[slapen]] en het [[voedsel]] op te eten dat voor hen klaar wordt klaargezet. Een kat krijgt al voldoende beweging door af en toe eens voor een [[hond]] weg te [[rennen]] of door de [[tuin]] te [[wandelen]]. Een kat die altijd binnen zit kan dik worden. Maar daar heeft hij niet altijd last van. |
| − | |||
== Slapen == | == Slapen == | ||
| − | Katten kunnen heel lang [[slapen]], wel 18 uur per [[ | + | Katten kunnen heel lang [[slapen]], wel 18 uur per [[dag]]. Dat is wel meer dan de helft van hun leven. Katten [[slapen]] het liefst op warme en [[zacht|zachte]] ondergronden. Katten [[slapen]] graag op deze dingen, bijvoorbeeld op de [[kachel]], op een [[bed]] , op [[computer]]s, op een stuk [[vloer]] waar de [[zon]] op schijnt en op nog veel meer plaatsen. [[Kittens]] (jonge katjes) [[slapen]] meer dan [[volwassen]] katten, omdat ze alleen in hun [[slapen|slaap]] [[groeien]]. Katten kunnen [[dromen]], maar dat gebeurd niet zo vaak. Je kunt het zien aan een kleine [[beweging]] van een [[poot]] of een snorhaar. |
==Jagers== | ==Jagers== | ||
| − | Zelfs een gewone [[huiskat]] heeft | + | Zelfs een gewone [[huiskat]] heeft kenmerken van zijn [[familie]] die in het wild leeft zoals de [[tijger]] of de [[leeuw]]. Het zijn goede [[jager]]s die [[vlees]] eten (en natuurlijk brokjes). |
| − | |||
| − | |||
| − | == | + | ==Uiterlijk== |
| − | + | Een huiskat heeft een [[vacht]]. Hij heeft ook een ruwe [[tong]]. Ze ademen lucht in en uit met hun [[longen]]. De kleintjes drinken [[melk]] bij de [[moeder]]. Katten zijn [[nachtdier]]en ze kunnen [[nacht|'s nachts]] en overdag goed zien. Het zijn [[roofdier]]en. Je kunt een kat herkennen aan zijn scherpe puntige [[tand|tanden]] en aan zijn scherpe [[nagel|nagels]]. Ze hebben goede [[Oor|oren]] en [[Oog|ogen]] Een kat laat aan zijn geur merken welk [[territorium]] van hem is. Een kat ziet 6 keer zo scherp als een [[mens]]. Een [[kittens|kitten]] komt [[blind]] en hulpeloos ter [[wereld]]. Als de kittens 12 weken oud zijn mogen ze naar een nieuw [[huis]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
===Nagels=== | ===Nagels=== | ||
| − | + | De [[nagel]]s van de kat zijn vlijmscherp en krom. Aan elke voorpoot heeft hij er vijf, aan de [[achterpoot|achterpoten]] elk vier. Normaal zitten de nagels teruggetrokken. Ze maken geen [[lawaai]] bij het [[sluipen]]. Een [[poes]] kan zijn [[nagel|nagels]] uitslaan op het moment dat hij wil [[krabben]] of een [[prooi]] wil grijpen. Hij moet zijn [[nagel]]s regelmatig scherpen (scherper maken) aan een boomstam of aan een speciale krabpaal. Een [[poes]] die niet kan [[krabben]] omdat hij de hele dag in huis zit gebruikt dan vaak de [[stoel]] of de [[bank (meubel)|bank]]. Dat vinden de meeste [[mens]]en niet zo leuk. | |
===Snorharen=== | ===Snorharen=== | ||
| − | De snorharen van een kat gebruikt hij als voelsprieten om te voelen of ze ergens door heen kan. | + | De snorharen van een kat gebruikt hij als voelsprieten om te voelen of ze ergens door heen kan. Eens in de maand vallen er een paar uit en ze worden steeds zachter. |
| − | |||
| − | Eens in de maand vallen er een paar uit en ze worden steeds zachter. | ||
===Horen=== | ===Horen=== | ||
| − | Een kat kan heel goed horen. Zelfs het geritsel van een muis kan ze horen. | + | Een kat kan heel goed horen. Zelfs het geritsel van een muis kan ze horen. Als het een heel hoog geluid is dan gaan de haartjes in de oren trillen, en dat kan soms bij de kat heel erg pijn doen! |
| − | Als het een heel hoog geluid is dan gaan de haartjes in de oren trillen, en dat kan soms bij de kat heel erg pijn doen! | ||
===Ogen=== | ===Ogen=== | ||
| − | Katten hebben hele felle, licht weerkaatsende ogen. Ze kunnen vooral als het [[schemering|schemert]] er goed door | + | Katten hebben hele felle, licht weerkaatsende [[Oog|ogen]]. Ze kunnen vooral als het [[schemering|schemert]] er goed door kijken en als je een keertje 's nachts twee [[groen]]e of [[Geel|gele]] lichtjes ziet buiten, dan is het waarschijnlijk een kat. Als het donkerder wordt, worden hun [[pupil]]len groter in de vorm van een bol. Als het lichter wordt worden ze kleiner en lijken ze net als streepjes. |
| − | Als het donkerder | ||
===Mond=== | ===Mond=== | ||
| Regel 53: | Regel 37: | ||
==Familie van de kat== | ==Familie van de kat== | ||
Familie van de kat worden [[katachtige]] genoemd, enkele voorbeelden zijn: | Familie van de kat worden [[katachtige]] genoemd, enkele voorbeelden zijn: | ||
| − | *[[Leeuw]]en | + | * [[Leeuw]]en |
| − | *[[Tijger]]s | + | * [[Tijger]]s |
| − | *[[Panter]]s | + | * [[Panter]]s |
| − | *[[Jaguar]]s | + | * [[Jaguar]]s |
| − | *[[Poema]]s | + | * [[Poema]]s |
| − | *[[Luipaard]]en | + | * [[Luipaard]]en |
| − | *[[Lynx]] | + | * [[Lynx]]en |
==Soorten katten== | ==Soorten katten== | ||
| − | Er zijn katten in | + | Er zijn katten in een paar kleuren: [[zwart]], [[wit]], [[rood]] en [[bruin]]. Je hebt ook nog gestreepte en gevlekte katten. Behalve de gewone huiskatten die zoveel verschillen in hun [[vacht]] hebben, zijn er ook heel bijzondere ras katten, die zo gefokt worden dat hun kleur altijd hetzelfde is. Dat zijn hele dure raskatten. Katten hebben ook allemaal verschillende haren, dit zijn een paar soorten: |
* Kortharige katten | * Kortharige katten | ||
* Langharige katten | * Langharige katten | ||
| − | * | + | * Naakte katten (zonder haar) |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | Een huiskat drinkt vaak [[water]] of [[melk]]. Vaak eten ze [[brood]] of een lekker koekje en speciale kattenbrokken. Die koop je in de winkel.ook eten ze zacht voer . | + | ==Voedsel== |
| + | Katten zijn [[vleeseter]]s. Bijna alle katachtige trekken er het liefst alleen op uit. De kat jaagt ook in zijn eentje. Hij doet dat met besluipen en bespringen. In zijn eentje kan hij een [[prooi]] makkelijker ongezien besluipen. Eenmaal heel dicht bij zijn prooi, valt hij aan: met een sprong, soms eerst een heel kort sprintje. Een wilde kat vangt vooral [[muis (knaagdier)|muizen]], [[hagedis]]sen en [[vogel]]tjes. Een huiskat drinkt vaak [[water]] of [[melk]]. Vaak eten ze [[brood]] of een lekker koekje en speciale kattenbrokken. Die koop je in de winkel.ook eten ze zacht voer . | ||
| − | Katten hebben 80 tot 90 calorieën per dag nodig per kilo lichaamsgewicht. | + | Katten hebben 80 tot 90 calorieën per dag nodig per kilo lichaamsgewicht. Als een poes zwanger is dan eet ze meer dan normaal. Een zwangere poes kan wel een kilo aankomen als ze zwanger is! |
| − | Als een poes zwanger is dan eet ze meer dan normaal. Een zwangere poes kan wel een kilo aankomen als ze zwanger is! | ||
==Als een kat valt== | ==Als een kat valt== | ||
| − | Als de kat valt komt hij altijd op zijn pootjes terecht. In de lucht draait hij eerst zijn bovenlichaam en dan draait hij zijn achterpoten. Dan zet hij zich schrap en steekt zijn pootjes naar de grond om de val te breken. Katten kunnen van heel hoog vallen en het overleven. Er zijn gevallen van katten bekend die een val van heel hoog hebben overleeft | + | Als de kat valt komt hij altijd weer op zijn pootjes terecht. In de lucht draait hij eerst zijn bovenlichaam en dan draait hij zijn achterpoten. Dan zet hij zich schrap en steekt zijn pootjes naar de grond om de val te breken. Katten kunnen van heel hoog vallen en het overleven. Er zijn gevallen van katten bekend die een val van heel hoog hebben overleeft. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | Bij | + | ==Leeftijd== |
| + | Katten kunnen 14 tot 25 jaar oud worden. Soms nog wel wat ouder maar dat komt bijna niet voor. De oudste kat ooit in de wereld werd 38 jaar en een dag oud. De oudste kat van Nederland werd 28 jaar oud. Het is heel moeilijk te controleren hoe oud een kat is. Omdat bij de meeste huiskatten het niet bewezen kan worden hoe oud ze zijn. Bij raskatten kan dat wel maar die wordt meestal minder oud. | ||
| − | == | + | ==Hoe kom je aan een kat== |
Een kat koop je niet in een dierenwinkel zoals een [[cavia]] of een [[goudvis]]. Je moet iemand vinden die een nest met jonge katjes heeft en ze kwijt wil. Een katje moet minstens 6 weken bij zijn moeder blijven, maar het best is 8 weken voordat hij naar een baasje gaat. | Een kat koop je niet in een dierenwinkel zoals een [[cavia]] of een [[goudvis]]. Je moet iemand vinden die een nest met jonge katjes heeft en ze kwijt wil. Een katje moet minstens 6 weken bij zijn moeder blijven, maar het best is 8 weken voordat hij naar een baasje gaat. | ||
| − | Je kunt ook een kat | + | Je kunt ook een kat uit het [[dierenasiel]] halen als je dat doet zijn ze ook al ontwormd, ontvlooid, helemaal ingeënt en [[castreren|gecastreerd]] of [[steriliseren|gesteriliseerd]]. Ook hebben ze dan een [[chip]] en een Europees kattenpaspoort. Een kat uit het asiel kost ongeveer € 85,-. |
==Kittens== | ==Kittens== | ||
| − | De jonkies kunnen als ze geboren zijn nog niks zien. Na 1 maand doen ze oogjes open. | + | De jonkies kunnen als ze geboren zijn nog niks zien. Na 1 maand doen ze oogjes open. Een moederpoes krijgt 1 tot 7 jonge kittens per keer. Dat noem je een worp. De [[poes]] is dan ongeveer 63 dagen zwanger geweest. Dat is ongeveer 2 [[maand|maanden]]. De moeder blijft een lange tijd bij haar jonkie ze leert hem jagen. Maar als haar jongen groot en [[zelfstandig]] is moet het een eigen plekje zoeken. Ze blijven 12 weken bij de moeder. |
| − | |||
| − | De moeder blijft een lange tijd bij haar jonkie ze leert hem jagen. | ||
| − | Maar als haar jongen groot en [[zelfstandig]] is moet het een eigen plekje zoeken. Ze blijven 12 weken bij de moeder. | ||
==Videolink== | ==Videolink== | ||
| − | *[http://cgi.omroep.nl/cgi-bin/streams?/tv/nps/hetklokhuis/bb.20060602.asf Spinnen van een poes (klokhuis)] | + | * [http://cgi.omroep.nl/cgi-bin/streams?/tv/nps/hetklokhuis/bb.20060602.asf Spinnen van een poes (klokhuis)] |
| − | *[http://www.willemwever.nl/antwoord?vraag=lzfeRsHrGmKvKmJdK Hoe komen katten altijd op hun pootjes terecht?] | + | * [http://www.willemwever.nl/antwoord?vraag=lzfeRsHrGmKvKmJdK Hoe komen katten altijd op hun pootjes terecht?] |
<!-- HET VOLGENDE LATEN STAAN, AUB --> | <!-- HET VOLGENDE LATEN STAAN, AUB --> | ||
Versie van 22 jun 2012 13:54
De kat is een zoogdier en wordt veel als huisdier gehouden.
Een vrouwtjeskat wordt een kattin of poes genoemd. Een mannetje wordt een kater genoemd. De kleintjes van een kat heten kittens of poesjes. Je hebt ze in alle vormen en maten.
Huiskatten
Meestal kan je aan een huis zien dat er een poes of kat woont. Er zitten bijvoorbeeld rafels aan een hoek van de bank. Ook een kattenmand, kattenbak, voerbakje en een kattenluik in de buitendeur vertellen dat er een kat in huis woont. Vaak slingert er ook nog speelgoed rond. Veel katten worden veel verwend. Ze hoeven alleen maar te slapen en het voedsel op te eten dat voor hen klaar wordt klaargezet. Een kat krijgt al voldoende beweging door af en toe eens voor een hond weg te rennen of door de tuin te wandelen. Een kat die altijd binnen zit kan dik worden. Maar daar heeft hij niet altijd last van.
Slapen
Katten kunnen heel lang slapen, wel 18 uur per dag. Dat is wel meer dan de helft van hun leven. Katten slapen het liefst op warme en zachte ondergronden. Katten slapen graag op deze dingen, bijvoorbeeld op de kachel, op een bed , op computers, op een stuk vloer waar de zon op schijnt en op nog veel meer plaatsen. Kittens (jonge katjes) slapen meer dan volwassen katten, omdat ze alleen in hun slaap groeien. Katten kunnen dromen, maar dat gebeurd niet zo vaak. Je kunt het zien aan een kleine beweging van een poot of een snorhaar.
Jagers
Zelfs een gewone huiskat heeft kenmerken van zijn familie die in het wild leeft zoals de tijger of de leeuw. Het zijn goede jagers die vlees eten (en natuurlijk brokjes).
Uiterlijk
Een huiskat heeft een vacht. Hij heeft ook een ruwe tong. Ze ademen lucht in en uit met hun longen. De kleintjes drinken melk bij de moeder. Katten zijn nachtdieren ze kunnen 's nachts en overdag goed zien. Het zijn roofdieren. Je kunt een kat herkennen aan zijn scherpe puntige tanden en aan zijn scherpe nagels. Ze hebben goede oren en ogen Een kat laat aan zijn geur merken welk territorium van hem is. Een kat ziet 6 keer zo scherp als een mens. Een kitten komt blind en hulpeloos ter wereld. Als de kittens 12 weken oud zijn mogen ze naar een nieuw huis.
Nagels
De nagels van de kat zijn vlijmscherp en krom. Aan elke voorpoot heeft hij er vijf, aan de achterpoten elk vier. Normaal zitten de nagels teruggetrokken. Ze maken geen lawaai bij het sluipen. Een poes kan zijn nagels uitslaan op het moment dat hij wil krabben of een prooi wil grijpen. Hij moet zijn nagels regelmatig scherpen (scherper maken) aan een boomstam of aan een speciale krabpaal. Een poes die niet kan krabben omdat hij de hele dag in huis zit gebruikt dan vaak de stoel of de bank. Dat vinden de meeste mensen niet zo leuk.
Snorharen
De snorharen van een kat gebruikt hij als voelsprieten om te voelen of ze ergens door heen kan. Eens in de maand vallen er een paar uit en ze worden steeds zachter.
Horen
Een kat kan heel goed horen. Zelfs het geritsel van een muis kan ze horen. Als het een heel hoog geluid is dan gaan de haartjes in de oren trillen, en dat kan soms bij de kat heel erg pijn doen!
Ogen
Katten hebben hele felle, licht weerkaatsende ogen. Ze kunnen vooral als het schemert er goed door kijken en als je een keertje 's nachts twee groene of gele lichtjes ziet buiten, dan is het waarschijnlijk een kat. Als het donkerder wordt, worden hun pupillen groter in de vorm van een bol. Als het lichter wordt worden ze kleiner en lijken ze net als streepjes.
Mond
De hoektanden van een kat zijn lang en scherp. Hij kan er gemakkelijk een prooi mee vastgrijpen en verslepen. De kiezen hebben geen platte knobbels, maar een vlijmscherpe rand. Zijn onder- en boven kies vallen als een schaar langs elkaar heen. Zo knipt hij brokjes eten kapot. Echt kauwen kan een poes niet. Hij slikt de brokjes zo door. De tong van een kat is erg ruw, net schuurpapier. Met de kleine stekeltjes op zijn tong schraapt een kat restjes vlees van botten af en als hij drinkt blijft het water of de melk eraan kleven. De ruwe tong gebruikt hij ook bij het schoonmaken van zijn vacht.
Familie van de kat
Familie van de kat worden katachtige genoemd, enkele voorbeelden zijn:
Soorten katten
Er zijn katten in een paar kleuren: zwart, wit, rood en bruin. Je hebt ook nog gestreepte en gevlekte katten. Behalve de gewone huiskatten die zoveel verschillen in hun vacht hebben, zijn er ook heel bijzondere ras katten, die zo gefokt worden dat hun kleur altijd hetzelfde is. Dat zijn hele dure raskatten. Katten hebben ook allemaal verschillende haren, dit zijn een paar soorten:
- Kortharige katten
- Langharige katten
- Naakte katten (zonder haar)
Voedsel
Katten zijn vleeseters. Bijna alle katachtige trekken er het liefst alleen op uit. De kat jaagt ook in zijn eentje. Hij doet dat met besluipen en bespringen. In zijn eentje kan hij een prooi makkelijker ongezien besluipen. Eenmaal heel dicht bij zijn prooi, valt hij aan: met een sprong, soms eerst een heel kort sprintje. Een wilde kat vangt vooral muizen, hagedissen en vogeltjes. Een huiskat drinkt vaak water of melk. Vaak eten ze brood of een lekker koekje en speciale kattenbrokken. Die koop je in de winkel.ook eten ze zacht voer .
Katten hebben 80 tot 90 calorieën per dag nodig per kilo lichaamsgewicht. Als een poes zwanger is dan eet ze meer dan normaal. Een zwangere poes kan wel een kilo aankomen als ze zwanger is!
Als een kat valt
Als de kat valt komt hij altijd weer op zijn pootjes terecht. In de lucht draait hij eerst zijn bovenlichaam en dan draait hij zijn achterpoten. Dan zet hij zich schrap en steekt zijn pootjes naar de grond om de val te breken. Katten kunnen van heel hoog vallen en het overleven. Er zijn gevallen van katten bekend die een val van heel hoog hebben overleeft.
Leeftijd
Katten kunnen 14 tot 25 jaar oud worden. Soms nog wel wat ouder maar dat komt bijna niet voor. De oudste kat ooit in de wereld werd 38 jaar en een dag oud. De oudste kat van Nederland werd 28 jaar oud. Het is heel moeilijk te controleren hoe oud een kat is. Omdat bij de meeste huiskatten het niet bewezen kan worden hoe oud ze zijn. Bij raskatten kan dat wel maar die wordt meestal minder oud.
Hoe kom je aan een kat
Een kat koop je niet in een dierenwinkel zoals een cavia of een goudvis. Je moet iemand vinden die een nest met jonge katjes heeft en ze kwijt wil. Een katje moet minstens 6 weken bij zijn moeder blijven, maar het best is 8 weken voordat hij naar een baasje gaat.
Je kunt ook een kat uit het dierenasiel halen als je dat doet zijn ze ook al ontwormd, ontvlooid, helemaal ingeënt en gecastreerd of gesteriliseerd. Ook hebben ze dan een chip en een Europees kattenpaspoort. Een kat uit het asiel kost ongeveer € 85,-.
Kittens
De jonkies kunnen als ze geboren zijn nog niks zien. Na 1 maand doen ze oogjes open. Een moederpoes krijgt 1 tot 7 jonge kittens per keer. Dat noem je een worp. De poes is dan ongeveer 63 dagen zwanger geweest. Dat is ongeveer 2 maanden. De moeder blijft een lange tijd bij haar jonkie ze leert hem jagen. Maar als haar jongen groot en zelfstandig is moet het een eigen plekje zoeken. Ze blijven 12 weken bij de moeder.