Kleding

Zie ook Westerse kostuumgeschiedenis

Kleding zijn stoffen die je aan doet. Kleding draagt iedereen om zijn lichaam te beschermen tegen de weerselementen als kou en warmte. In de zomer draag je bijvoorbeeld: een korte broek met een T-shirt. In de winter dragen mensen warme kleding, vooral als het vriest of sneeuwt. Kleren zijn gemaakt van stoffen, bijvoorbeeld: katoen of linnen. Kleding kan ook op een andere manier gebruikt worden. Op welke manieren kleding gebruikt kan worden kan je lezen in de volgende alinea's.

Kleding in de oertijd

Prehistorische kleding

Zo'n 170.000 jaar geleden werd er door de prehistorische mens gezocht naar een manier om zichzelf te beschermen tegen de elementen (kou, regen, zon). Er werden materialen uit de natuur gebruikt zoals riet, bladeren en huiden (bont). Bij sommige hedendaagse natuurvolkeren zie je dat nu nog. Later was men in staat om met vezels als dat van vlas en katoen lappen stof te maken (weven) die met riemen e.d. los om het lichaam werden gedragen, zoals de tunica. Ook wist men later met naald en draad de lappen stof aan elkaar vast te maken. Met het houden van schapen kon men ook de wol gebruiken en er draden van spinnen met een spintol. Pas veel later vond men het spinnewiel uit.

Hoe wordt kleding gemaakt?

T-shirt

Het maken van een T-shirt van katoen begint in een tropisch of subtropisch land. In deze warme landen groeit katoen namelijk het best. Dat kost echter wel enorm veel water om ze te laten groeien. De meeste katoen wordt tegenwoordig geplukt met machines. Zo'n machine plukt ongeveer 80.000 kilo katoen per dag. Na het plukken wordt de katoen vervoerd naar de fabrieken waar ze een grote droger in gaan. Deze droger zorgt dat de katoen stug en sterk wordt. Daarna worden de zaadjes uit de katoenbollen gehaald met een soort kam. In dezelfde fabriek wordt de katoen gesponnen tot katoen draad. Het spinnen van katoen betekent een lange dunne draad maken van de bollen katoen. Ten slotte worden de draden katoen met weefmachines tot een grote lap stof gemaakt.

Ondertussen zijn er ook ontwerpers bezig om het ontwerp van het T-shirt te bedenken. Hierbij houden ze rekening met het model, de kleur en de print. Om een goedkoop shirt te maken, moet er minder versiering aan het shirt zitten.

Daarna gaan de katoenlappen (rollen) naar de volgende fabriek. In deze fabriek, de kledingfabriek, worden de lappen stof gesneden met snijmachines in de goede vorm en met naaimachines aan elkaar vastgenaaid. Als er een print of versiering op het shirt moet komen, wordt dat hierna gedaan.

Als de T-shirts klaar zijn worden ze vervoerd naar de winkels. Goedkope kleding wordt vaak gemaakt in verre landen zoals Bangladesh, India, Pakistan of China. Daarom moet de kleding in een zeecontainer op een schip vervoerd worden naar Nederland. Met binnenschepen, dat zijn kleinere schepen die door kleinere wateren kunnen varen, vervoerd naar de plek waar de kleding opgeslagen en verdeeld wordt. Hier kijken ze hoeveel en welke T-shirts naar welke winkel moeten. De T-shirts gaan in de vrachtwagen en worden zo naar de winkels gebracht.

Waar wordt kleding gemaakt?

Als je kijkt in de labels in je kleding kom je veel verre landen tegen zoals Bangladesh, India, China, Pakistan, Turkije of Myanmar. In sommige landen moeten de werknemers zwaar werk doen, krijgen ze weinig betaald en zijn de plekken waar ze moeten werken onveilig. Bovendien geven de verfbaden de nodige chemische vervuiling, wat ook gevaarlijk kan zijn voor de mensen die er werken.

China

China maakt de meeste kleding ter wereld. Het werk in China wordt steeds beter. Veel landen willen kleding kopen van China en daarom krijgen de werknemers steeds meer betaald. Ook zijn de wetten in China aangepast: de loon die een werknemers krijgt moet genoeg zijn om goed te kunnen leven. Veel eigenaren van fabrieken trekken zich alleen niets aan van deze regels en daardoor krijgen veel werknemers nog steeds te weinig betaald. Als ze willen opkomen voor hun rechten kunnen ze in de gevangenis belanden.

De ingestorte fabriek Rana Plaza in Bangladesh

Bangladesh

Bangladesh is de op twee na grootste producent van kleding in de wereld. De lonen in de fabrieken liggen er erg laag en in de fabrieken werken veel vrouwen die niet kunnen studeren omdat ze hun gezin moeten onderhouden. Doordat de lonen zo laag zijn, moeten deze vrouwen vaak hele lange dagen maken om genoeg geld te verdienen.

Instorting van Rana Plaza

Op 24 april 2013 stortte in de stad Savar in Bangladesh een kledingfabriek met acht verdiepingen in. Er kwamen veel mensen om het leven en er raakten ook veel mensen gewond. De fabriek was slecht onderhouden en daardoor helemaal niet stevig. Ook kon het gebouw de trillingen van de zware machines voor het maken van de kleding niet aan. Het waren slechte omstandigheden voor de werknemers.

India

De kleding die wordt gemaakt in India wordt in drie delen in het land verdeeld:

• In Tiruppur wordt vooral breiwerk en worden er kousen gemaakt.
• In Delhu wordt vooral vrouwenkleding gemaakt.
• In Bangalore wordt vooral mannenkleding gemaakt.

De lonen in India zijn erg laag en daardoor kunnen de mensen van het geld dat ze verdienen eigenlijk niet goed leven. Er zijn in India geen regels over het betalen van de loon en daardoor krijgen veel mensen niet goed betaald.

Myanmar/Birma

Myanmar wordt steeds groter in het maken van kleding in de wereld. Ze beginnen te concurreren met China. Het werk is Myanmar is voor de werknemers slecht. Ze verdienen te weinig om hun gezinnen te kunnen onderhouden. De werknemers moeten vaak te lang werken en krijgen daar ook vaak niet voor betaald. De fabrieken zijn vaak niet veilig; de nooduitgangen zijn afgesloten en de werknemers weten niet wat ze moeten doen als er bijvoorbeeld brand ontstaat. Het veranderen van de wetten in Myanmar is moeilijk omdat het land pas net vrij is van een strenge overheid.

Italië

In Italië wordt veel luxe kleding gemaakt van merken zoals Gucci, Versace, Prada en Chanel. Gek genoeg werken er in de fabrieken in Italië weinig Italiaanse mensen. Vaak werken er Chinese mensen voor een laag loon. Ze kunnen veel meer verdienen in Italië dan in China en daarom is het aantrekkelijker voor hun dan om in wigen land te werken. De omstandigheden in de fabrieken zijn vaak redelijk goed.

Turkije

Er werken in Turkije zo'n twee miljoen mensen in bijvoorbeeld kledingfabrieken. Er zijn goede wetten in Turkije gemaakt over werktijden en de veiligheid van de plekken waar werknemers werken. Veel fabrieken houden zich hier echter niet aan. Ze schrijven hun werknemers niet in en daardoor heeft de overheid niet in de gaten wat ze doen. Als werknemers opkomen voor hun rechten is de kans groot dat ze ontslagen worden. De lonen zijn dan ook te laag.

Doordat er veel vluchtelingen vanuit bijvoorbeeld Syrië in Turkije zijn gekomen, werken er veel kinderen in de fabrieken. De gevluchte gezinnen zijn namelijk erg arm en daarom moeten ook de kinderen werken om de gezinnen te onderhouden.

Wat is duurzame kleding?

Duurzame kleding

Duurzame kleding wordt gemaakt met natuurlijke materialen, zoals:

• Linnen
• Hennep
• Bamboe
• Tencel
• Organisch katoen
• Wol
• Zijde

Het keurmerk dat bijvoorbeeld laat zien dat kleding duurzaam is

Duurzame kleding moet ook eerlijk gemaakt zijn. Eerlijk gemaakte kleding wordt gemaakt door mensen die in veilige fabrieken wonen, genoeg betaald krijgen en niet te lange werkdagen maken.

Je kan aan het keurmerk STeP bijvoorbeeld zien of kleding duurzaam gemaakt is.

Niet-duurzame kleding

Niet-duurzame kleding wordt gemaakt met onnatuurlijke materialen, zoals:

• Acryl
• Nylon
• Polyester

Niet-duurzame kleding is ook niet eerlijk gemaakt. De mensen die in de fabrieken werken krijgen vaak veel te weinig geld, de fabrieken zijn onveilig en ze werken veel te veel uur op één dag. Natuurlijke materialen als katoen kunnen toch niet-duurzaam zijn, omdat bij de kweek van katoenplanten enorm veel water nodig is.

Hoe kan je kleding recyclen of hergebruiken?

Recyclen of hergebruiken betekent het opnieuw gebruiken van materialen. Dit kan door bijvoorbeeld:

• 

  Een vervuilde rivier
  Kleding die je niet meer wilt in een kledingcontainer of naar de kringloop te brengen.
• Kleding hergebruiken door het aan mensen in je omgeving te geven of te ruilen.
• Kapotte kleding laten maken bij bijvoorbeeld de kleermaker.
• Van je kleding iets anders maken zoals bijvoorbeeld schoonmaakdoekjes of een ander soort kledingstuk.

Wat doet je kleding met de natuur?

Het maken van bijvoorbeeld katoen heeft dus veel water nodig. Voor een spijkerbroek is ongeveer 7500 liter water nodig. Ook is er voor katoen veel kunstmest en veel gifstoffen voor de katoenplantjes tegen bijvoorbeeld onkruid of insecten nodig. Dit is erg slecht voor het milieu en kan daardoor het broeikaseffect erger maken.

Uit de fabrieken komen ook veel giftige gassen uit de machines waarmee de kleding gemaakt wordt. Deze gassen komen in de lucht en dit is ook erg slecht voor het milieu. Ook worden er giftige verfstoffen gebruikt om bijvoorbeeld een T-shirt een leuk kleurtje te geven. Sommige fabrieken dumpen dit in de rivieren terwijl dit absoluut niet mag!

Als het katoen voor een T-shirt vervoerd wordt van de akkers naar de fabrieken of van de fabrieken naar winkels wordt dat gedaan met bijvoorbeeld grote schepen en vrachtwagens. Uit deze grote voertuigen komt ook veel CO2 uitstoot.

Goedkope kleding gaat ook snel stuk en daardoor worden er steeds nieuwe T-shirts gekocht. Daardoor blijft deze vervuiling ook steeds maar doorgaan en worden de problemen voor het milieu steeds erger.

Bouwschoenen met stalen neuzen

Kleding op het werk

Bij sommige bedrijven dragen ze speciale kleren. Dit noemen ze werkkleding of bedrijfskleding. Deze kleren beschermen de mensen tijdens het werk. Denk maar aan bouwvakker, zij moeten soms zware stenen of planken tillen. Of een muurtje metselen, waarbij ze lang op hun knieën zitten. Deze bouwvakkers hebben dan schoenen met stalen neuzen aan. Om te zorgen dat de tenen beschermd zijn als er een steen opvalt. Ook hebben de bouwvakkers broeken aan met kussentjes op de knieën. Hierdoor kunnen ze lang op de knieën zitten zonder zere knieën te krijgen. Andere voorbeelden van mensen met werkkleding zijn: de politie, de brandweer en wegwerkers.

Bedrijfskleding wordt gebruikt om te laten zien dat je in die winkel werkt. Denk maar aan een supermarkt. De mensen die werken bij de supermarkt dragen dezelfde shirts of vesten. Als je wilt vragen waar iets ligt in de winkel. Kan je dat aan die mensen vragen. Je ziet dat ze bij de supermarkt werken, omdat ze hetzelfde shirt dragen. Vaak staat er op dit shirt de naam van de winkel of het logo. Het logo is een soort tekening die bij de winkel hoort. 

Schoeisel

Dat wat je aan je voeten doet wordt schoeisel genoemd. Denk aan klompen, laarzen, slippers, schoenen, hakken enzovoorts.

Winterkleren

Soorten kleren in de herfst, winter, lente en zomer

In de winter doe je andere kleren aan dan in de zomer. Stel je voor dat je in de winter in je zwembroek buiten rond loopt. Dat zou veel te koud zijn en word je misschien wel ziek. Het weer wordt kouder in de winter en in de herfst. Je trekt dan dikkere kleren aan. Je doet een lange broek aan, een trui of vest. Buiten doe je een jas aan. Zo blijf je warm en dat voelt fijn. Kleren zijn gemaakt van stoffen. Er zijn stoffen die zorgen dat jij warm blijft in de winter. Dit zijn stoffen zoals: wol, fleece en kasjmier.

Het weer wordt warmer in de zomer en in de lente. Je gaat dan minder kleren dragen. Je draagt dan een T-shirt, soms een korte broek of rokje. Buiten draag je een dunne jas of ga je zonder jas naar buiten. Als het heel warm is draag je een zwembroek of bikini. Deze kleren zijn gemaakt van andere stoffen. Stoffen die ervoor zorgen dat je het niet te warm krijgt. Een paar voorbeelden zijn: katoen en linnen. 

Kleding van de Inuit

Kleding bij culturen

Er zijn verschillende culturen. Een cultuur bestaat uit groepen mensen. Deze mensen denken op dezelfde manier. Zij dragen dezelfde soort kleren. Ook geloven ze in hetzelfde. Je kan mensen van een soort cultuur herkennen aan de kleren. Een voorbeeld is mensen binnen de islamitische cultuur. De vrouwen dragen een hoofddoek om de haren te bedekken. Vrouwen uit de West-Afrikaanse cultuur dragen vooral grote doeken, met veel kleuren. Op deze doeken staan patronen (designs). De patronen op de doeken staan voor uitspraken. Uitspraken zijn meningen en boodschappen die mensen zeggen. Deze doeken worden wrapper of pagne genoemd. Mannen die bij de Inuit cultuur horen, dragen speciale jassen en broeken. Inuit zijn mensen die wonen in koude gebieden, zoals Groenland. Zij dragen broeken van ijsbeer-huid en dikke jassen met bont. Bont is de vacht van een dier. Deze broeken en jassen beschermen de mannen bij het jagen. Ook beschermen de jassen tegen de kou.

Videolink

Dit filmpje gaat over kleding in het leger. Welke speciale kleding zij dragen en waarom zij dit dragen.

• https://www.hetklokhuis.nl/tv-uitzending/3596/Legerkleding

Bronnenlijst

• Elja, X. (2016). Ik heb het zo vaak koud, is daar iets aan te doen? Opgehaald op 21 oktober, van https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/diversen/67312-ik-heb-het-zo-vaak-koud-is-daar-iets-aan-te-doen.html
• Gijrath-Bah, B. (2015). West-Afrikaanse kleding voor vrouwen . Opgehaald op 18 oktober, van http://www.westafrikaans.nl/kleding-vrouwen
• Hensen, J., & Centernerova, L. (2002). Is adaptieve thermische behaaglijkheid relevant voor de Nederlandse situatie? opgehaald op 23 oktober 2017, van Jan Hensen
• Judith. (2016, november 18). Kleden voor warm weer, de beste stoffen. Opgehaald op 21 oktober 2017, van Overhemden.com
• Klokhuis (Regisseur). (2017). Legerkleding [Film].
• Krul. (2007). Kleding van de Inuit. Opgehaald op 18 oktober, van Kleding van de Inuit
• Unishore. (2016). Waarom het dragen van de juiste bedrijfskleding zo belangrijk is. Opgehaald op 22 Oktober 2017, van Belamg van bedrijfskleding
• Wolters, K., & Brullemans, H. (2016). Basiskennis dossier bedrijfskleding. Opgehaald op 21 Oktober, van Centrum facilitair