Dyslexie: verschil tussen versies
(ik heb iets extra toegevoegd) |
|||
| (36 tussenliggende versies door 5 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| + | {{arts vragen}} |
||
| − | Je hebt vast wel eens van '''dyslexie''' gehoord. Misschien ben je zelf dyslectisch of heeft iemand bij je in de klas er last van. Die kans is best groot want één op de 20 kinderen heeft last van dyslexie. |
||
| + | {{Zijbalk leerstoornissen}} |
||
| + | [[Bestand:Dislexia nens.jpg|miniatuur|Dyslexie de leesstoornis]] |
||
| + | '''Dyslexie''' of '''woordblindheid''' is een stoornis, waarbij mensen grote problemen bij het lezen en schrijven. Vaak wordt dyslexie omschreven als "niet goed kunnen lezen en schrijven". Dit is niet helemaal juist, aangezien ook mensen zonder dyslexie hiermee moeite kunnen hebben. Mensen met dyslexie hebben moeite om van letters en woorden op papier spraakklanken te maken. Ze kunnen een woord dat op papier staat niet meteen hardop zeggen of een gesproken woord niet meteen opschrijven. |
||
| + | Mensen met dyslexie verschillen letters die (ongeveer) hetzelfde klinken met elkaar of draaien de volgorde van klanken om. Ook hebben je moeite om te onthouden welke letters bij welke klanken horen. Hierdoor hebben ze een lage [[verwerkingssnelheid]], omdat ze langer moeten nadenken. Leerlingen met dyslexie hebben vaak extra begeleiding op school. Dyslexie moet niet verward worden met [[dyscalculie]]; wat met cijfers en rekenen te maken heeft. Dyslexie is een van de meest voorkomende leerstoornissen. Ongeveer 3 tot 4% van de Nederlandse kinderen hebben dyslexie. |
||
| − | Meestal wordt dyslexie omschreven als 'niet goed kunnen lezen'. Nou is dat natuurlijk een breed begrip want als je het alfabet niet leert kun je ook niet goed lezen. Maar dyslectische mensen hebben moeite om van letters en woorden op papier spraakklanken te maken. Oftewel: Je ziet een woord maar kan het niet meteen hardop zeggen. Of je zegt een woord en kan het niet meteen schrijven. |
||
| + | Iemand die dyslexie heeft, wordt een '''dyslecticus''' (man) of '''dyslectica''' (vrouw) genoemd. Soms wordt ook het wordt '''dyslect''' gebruikt. |
||
| − | Vaak verwisselen dyslectische kinderen letters die op elkaar lijken, zoals de b en de d. Of ze draaien de volgorde om van klanken. De EU wordt dan UE. Ze hebben moeite te onthouden welke letters bij welke klanken horen. BOEK kan dan worden gelezen als DOEK of MELK als WELK en STRAAT wordt STAART. Ook gebeurt het dat letters die ongeveer dezelfde klank hebben door elkaar worden gehaald, zoals de v en de f. Vers fruit wordt dan vers vruit of fers fruit. |
||
| + | ==Aantallen== |
||
| − | Dyslecten hebben vaak net als dyscalculie [het broertje er van maar dan een rekenen stoornis dus alleen op gebied van rekenen] ook een lage verwerkingssnelheid hoeft niet maar veel gevallen wel en hebben moeite met automatiseren [ iets eigen maken zodat je daar niet meer over na moet denken] |
||
| + | Het aantal mensen met dyslexie verschilt per land. Dit heeft vooral te maken met de taal die in een land gesproken wordt. Wanneer een taal [[fonetisch]] is, hebben minder sprekers dyslexie. Wanneer dit niet het geval is, is het aantal mensen met dyslexie hoger. Fonetisch betekent dat een taal wordt uitgesproken, zodat dit op papier staat. Er is een vaste uitspraak. Iedere letter maakt dezelfde klank en zijn weinig of geen verschillen. |
||
| + | [[Engels]] en [[Frans]] zijn bijvoorbeeld niet fonetisch. In het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Frankrijk zijn er doordat veel meer mensen met dyslexie. Dit komt door de vele uitzonderingen in de uitspraak. Het [[Turks]] en [[Fins]] zijn haast helemaal fonetisch, waardoor Turkije en Finland veel minder mensen met dyslexie hebben. Dit is ook het geval voor het [[Duits]] en [[Italiaans]]. |
||
| − | Gelukkig weet men nu ook wat dyslexie is en worden dyslectische kinderen op school goed begeleid. Dat was vroeger wel anders. Men wist vaak niet waarom sommige kinderen moeite hadden met lezen. De meesters en juffen dachten soms dat die kinderen dom waren. En omdat sommige kinderen bijvoorbeeld wel goed konden rekenen dachten ze dat die leerlingen lui waren of geen zin hadden om te lezen. Of dat ze iets aan hun ogen hadden. Daarom werd dyslexie vroeger [[Woordblindheid]] genoemd. Gelukkig weten we nu dat kinderen met dyslexie niet dom zijn en ook zeker niet blind. Iemand met dyslexie kan heel goed zijn in andere vakken, zoals rekenen en aardrijkskunde. |
||
| − | ==Op de wereld== |
||
| − | In [[Nederland]] heeft één op de 20 kinderen last van dyslexie. In het [[Verenigd Koninkrijk]], Amerika, Australie, Frankrijk zijn dat er veel meer. Dit komt omdat klanken, digraafen opverschillende manieren uitgesproken worden. In Finland, Azerbeidjaan, Turkije |
||
| − | en landen met het Cyrillisch alfabet komt dyslexie weinig voor omdat je de taal (meestal) het zelfde uitspreekt en schrijft. Duitsland en Italië veel minder. |
||
| − | == |
+ | ==Dyslexie en lezen== |
| + | Dyslectici hebben moeite met het lezen en onthouden van woorden. Dyslectici moeten daardoor meer oefenen met lezen dan mensen zonder dyslexie. Hierdoor hebben sommige dyslectici ook een hekel aan lezen, waardoor ze dit sowieso minder doen. Dyslectici krijgen hierdoor begeleiding met het lezen. Leerkrachten en begeleiders kunnen bijvoorbeeld samen een boek gaan lezen. |
||
| − | Mensen die dyslexie hebben onthouden de woorden die je leest niet, maar mensen die geen dyslexie hebben onthouden de woorden wel. |
||
| − | en als je de woorden wel onthoud dan lees je sneller. Dus als je dyslexie hebt gaat het lezen wat moeilijker. Kinderen met dyslexie kunnen echt wel leren lezen, maar moeten heel veel oefenen. Maar als je niet zo goed bent in iets dan ga je dat vaak niet voor je plezier doen. Daarom is het echt knap van kinderen als ze toch doorzetten en blijven lezen. Het helpt om samen met iemand anders een boek te lezen. Dan lezen ze om de beurt een zin of een stukje. Het kind met dyslexie leert dan nieuwe woorden als de ander een stukje leest en kan ondertussen even uitrusten. Het is het mooiste als het kind met dyslexie het boek zelf heeft uitgekozen en zeker als je samen leest kan dat best een moeilijker boek zijn. Want juist van pittige boeken leer je veel nieuwe woorden. |
||
| ⚫ | |||
| − | [[Categorie:Ontwikkelingsstoornis]] |
||
| ⚫ | |||
| − | ==Hulpmiddelen== |
||
| ⚫ | |||
| − | Andere programma's kun je krijgen op de site van [[lexima]] [http://www.lexima.nl/]. |
||
== Externe links == |
== Externe links == |
||
| − | * |
+ | *https://www.hetklokhuis.nl/tv-uitzending/4306/Dyslexie |
| + | *https://www.zobegaafd.nl/dyslexie-test/ |
||
| + | *https://www.hgonderwijs.nl/dyslexie/online-dyslexie-test-voor-kinderen/ |
||
| + | |||
| + | [[Categorie:Leerstoornis]] |
||
| + | [[Categorie:Basiswoordenlijstgroep5]] |
||
| + | [[Categorie:Woordenschat]] |
||
| ⚫ | |||
| + | __INDEX__ |
||
Huidige versie van 29 okt 2024 om 19:23
 |
Gezondheidsklachten?
Ga naar een dokter of huisarts! Volg geen adviezen over gezondheidsklachten van het internet op. |
| Leerstoornissen | |
|---|---|
(moeite met het herkennen van cijfers) Dyscalculie Dysgrafie Dyslexie Dysorthografie Dyspraxie Taalontwikkelingsstoornis (moeite met taal) | |
Dyslexie of woordblindheid is een stoornis, waarbij mensen grote problemen bij het lezen en schrijven. Vaak wordt dyslexie omschreven als "niet goed kunnen lezen en schrijven". Dit is niet helemaal juist, aangezien ook mensen zonder dyslexie hiermee moeite kunnen hebben. Mensen met dyslexie hebben moeite om van letters en woorden op papier spraakklanken te maken. Ze kunnen een woord dat op papier staat niet meteen hardop zeggen of een gesproken woord niet meteen opschrijven.
Mensen met dyslexie verschillen letters die (ongeveer) hetzelfde klinken met elkaar of draaien de volgorde van klanken om. Ook hebben je moeite om te onthouden welke letters bij welke klanken horen. Hierdoor hebben ze een lage verwerkingssnelheid, omdat ze langer moeten nadenken. Leerlingen met dyslexie hebben vaak extra begeleiding op school. Dyslexie moet niet verward worden met dyscalculie; wat met cijfers en rekenen te maken heeft. Dyslexie is een van de meest voorkomende leerstoornissen. Ongeveer 3 tot 4% van de Nederlandse kinderen hebben dyslexie.
Iemand die dyslexie heeft, wordt een dyslecticus (man) of dyslectica (vrouw) genoemd. Soms wordt ook het wordt dyslect gebruikt.
Aantallen
Het aantal mensen met dyslexie verschilt per land. Dit heeft vooral te maken met de taal die in een land gesproken wordt. Wanneer een taal fonetisch is, hebben minder sprekers dyslexie. Wanneer dit niet het geval is, is het aantal mensen met dyslexie hoger. Fonetisch betekent dat een taal wordt uitgesproken, zodat dit op papier staat. Er is een vaste uitspraak. Iedere letter maakt dezelfde klank en zijn weinig of geen verschillen.
Engels en Frans zijn bijvoorbeeld niet fonetisch. In het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Frankrijk zijn er doordat veel meer mensen met dyslexie. Dit komt door de vele uitzonderingen in de uitspraak. Het Turks en Fins zijn haast helemaal fonetisch, waardoor Turkije en Finland veel minder mensen met dyslexie hebben. Dit is ook het geval voor het Duits en Italiaans.
Dyslexie en lezen
Dyslectici hebben moeite met het lezen en onthouden van woorden. Dyslectici moeten daardoor meer oefenen met lezen dan mensen zonder dyslexie. Hierdoor hebben sommige dyslectici ook een hekel aan lezen, waardoor ze dit sowieso minder doen. Dyslectici krijgen hierdoor begeleiding met het lezen. Leerkrachten en begeleiders kunnen bijvoorbeeld samen een boek gaan lezen.
Kurzweil heb je voor mensen met dyslexie en je hebt ook een lettertype. Dat lettertype heet OpenDyslexic. Andere programma's kun je krijgen op de site van Lexima.