Longen: verschil tussen versies
k (→Links: replaced: {{OrganenMens}} → {{Navigatie organen mens}}) |
|||
| (24 tussenliggende versies door 14 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| + | {{Arts vragen}} |
||
| + | [[Bestand:Lungs diagram detailed.svg|miniatuur|384x384px|Longen in een mens]] |
||
De '''longen''' zijn een belangrijk menselijk lichaamsdeel. Ze zorgen er namelijk voor dat er zuurstof in het [[bloed]] komt. Longen komen voor bij [[zoogdier]]en, [[vogel]]s, [[reptiel]]en en [[amfibie]]ën. |
De '''longen''' zijn een belangrijk menselijk lichaamsdeel. Ze zorgen er namelijk voor dat er zuurstof in het [[bloed]] komt. Longen komen voor bij [[zoogdier]]en, [[vogel]]s, [[reptiel]]en en [[amfibie]]ën. |
||
== Begrippen == |
== Begrippen == |
||
| − | * [[Zuurstof]], de zuurstof in de [[lucht]] die wij inademen hebben we nodig om in leven te blijven. |
+ | * [[Zuurstof (element)|Zuurstof]], de zuurstof in de [[lucht]] die wij inademen hebben we nodig om in leven te blijven. |
* Koolstofdioxide, dit is ook een stof in de lucht die wij inademen, maar die gebruiken we niet, en ademen we gewoon weer uit. |
* Koolstofdioxide, dit is ook een stof in de lucht die wij inademen, maar die gebruiken we niet, en ademen we gewoon weer uit. |
||
* Middenrif, een grote, platte [[spier]] die erg belangrijk is bij de ademhaling. Het middenrif vormt de scheiding tussen buik- en borstholte |
* Middenrif, een grote, platte [[spier]] die erg belangrijk is bij de ademhaling. Het middenrif vormt de scheiding tussen buik- en borstholte |
||
== Delen == |
== Delen == |
||
| − | Het lichaam heeft twee longen. De linker- en rechterlong zitten verpakt in een glibberige zak (het borstvlies), en in een laagje borstvliesvloeistof zodat ze soepel kunnen bewegen tijdens het ademhalen. De ademhaling wordt gedaan met behulp van het [[middenrif]] |
+ | Het lichaam heeft twee longen. De linker- en rechterlong zitten elk verpakt in een strakke aparte longvlies en samen zitten ze in een glibberige zak (het borstvlies), en in een laagje borstvliesvloeistof zodat ze soepel kunnen bewegen tijdens het ademhalen. De ademhaling wordt gedaan met behulp van het [[middenrif|middenrif, ]] dat bol en plat wordt als je in of uit ademt. De ribben helpen ook bij het ademhalen door, met behulp van spieren, uit te zetten en weer kleiner te worden. |
| − | De [[lucht]] die |
+ | De [[lucht]] die we inademen gaat via de luchtpijp naar de longen. De luchtpijp komt uit in een linker en rechter Bronchus, die zich splitsen in bronchiën. Deze bronchiën verdelen zich in smallere bronchioli en die eindigen in bundels longblaasjes. De longblaasjes zijn bedekt met haarvaatjes, die het zuurstof uit de longblaasjes opnemen en weer naar het hart brengen. Het hart pompt de zuurstof door het lichaam. Het duurt 7 seconden tot dat de zuurstof naar je teen of naar je hersenen is gebracht. Wanneer de haarvaatjes zuurstof opnemen uit de longblaasjes, geven de haarvaatjes tegelijkertijd hun koolstofdioxide [een gas in de lucht die je niet kunt ruiken of proeven] aan de longblaasjes. Die brengen het weer terug naar de luchtpijp om het uit te ademen. Het onderdeel van de hersenen dat de longen bestuurt, heet de [[hersenstam]]. |
In je longen zitten trilharen. Die zijn er om je longen te beschermen. Als er een stofje komt, dan brengt de trilhaartjes weer naar boven en dan blijven je longen schoon. |
In je longen zitten trilharen. Die zijn er om je longen te beschermen. Als er een stofje komt, dan brengt de trilhaartjes weer naar boven en dan blijven je longen schoon. |
||
| + | |||
| + | Deze trilhaartjes zitten ook in je keel en neus. |
||
| + | |||
| + | == Ziektes en beschadigingen == |
||
| + | Net zoals elk ander orgaan kunnen de longen ziek en beschadigd worden. Het is bijna onmogelijk om alle soorten op te schrijven, maar hier is een lijst. |
||
| + | |||
| + | === Klaplong === |
||
| + | [[Klaplong]] of in het Latijns Pneumothorax krijg je als er lucht komt tussen de long en het longvlies. Als dat gebeurt, klapt je long snel in elkaar en kan het slecht of niet werken |
||
| + | |||
| + | Dit kan gebeuren door een ontsteking, een verwonding en een zwakke plek in de longen. Het wordt genezen door met een buisje alle lucht weg te zuigen (laat dat wel over aan de dokter!). |
||
| + | |||
| + | Dit is fataal als het bij beide longen gebeurd, want dan kan je niet ademen. |
||
| + | |||
| + | === Astma === |
||
| + | Een veel voorkomende longziekte is [[astma]]. Hierbij is er sprake van een overgevoeligheid van de longen die wordt veroorzaakt door een ontsteking. Je longen zijn gevoelig voor prikkels zoals koude lucht, stof, huismijt en kattenharen. Hierdoor ontstaat er overtollige slijmvorming die opgehoest moet worden. Dit geeft vaak een benauwd gevoel. Astma heeft veel te maken met [[hooikoorts]]. |
||
| + | |||
| + | === COPD === |
||
| + | De afkorting [[COPD]] staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease (Chronische Obstructieve Long Ziekte). Hierbij is het longweefsel beschadigd en gaat ademhalen moeilijk. Ook kost het veel energie en raken patiënten er zeer vermoeid van. De beschadiging kan zijn ontstaan door overmatig roken of blootgesteld zijn aan grote hoeveelheden stof. Veel mijnwerkers kregen last van COPD, vroeger ook wel stoflongen genoemd. |
||
== Wist je dat...== |
== Wist je dat...== |
||
* Een [[mens]] ongeveer 20.000 keer per dag in- en uitademt? |
* Een [[mens]] ongeveer 20.000 keer per dag in- en uitademt? |
||
| − | * Je na een grote inspanning 4 keer zo snel ademt |
+ | * Je na een grote inspanning 4 keer zo snel ademt? |
| + | |||
| + | * Je linkerlong kleiner is dan je rechter? |
||
| + | * Je met een long kan blijven leven? |
||
| + | == Links == |
||
| − | {{OrganenMens}} |
||
| + | * [[Longfonds]] |
||
| + | {{Navigatie organen mens}} |
||
[[Categorie:Orgaan]] |
[[Categorie:Orgaan]] |
||
[[Categorie:Ademhaling]] |
[[Categorie:Ademhaling]] |
||
Huidige versie van 29 apr 2024 om 19:01
 |
Gezondheidsklachten?
Ga naar een dokter of huisarts! Volg geen adviezen over gezondheidsklachten van het internet op. |
De longen zijn een belangrijk menselijk lichaamsdeel. Ze zorgen er namelijk voor dat er zuurstof in het bloed komt. Longen komen voor bij zoogdieren, vogels, reptielen en amfibieën.
Begrippen
- Zuurstof, de zuurstof in de lucht die wij inademen hebben we nodig om in leven te blijven.
- Koolstofdioxide, dit is ook een stof in de lucht die wij inademen, maar die gebruiken we niet, en ademen we gewoon weer uit.
- Middenrif, een grote, platte spier die erg belangrijk is bij de ademhaling. Het middenrif vormt de scheiding tussen buik- en borstholte
Delen
Het lichaam heeft twee longen. De linker- en rechterlong zitten elk verpakt in een strakke aparte longvlies en samen zitten ze in een glibberige zak (het borstvlies), en in een laagje borstvliesvloeistof zodat ze soepel kunnen bewegen tijdens het ademhalen. De ademhaling wordt gedaan met behulp van het middenrif, dat bol en plat wordt als je in of uit ademt. De ribben helpen ook bij het ademhalen door, met behulp van spieren, uit te zetten en weer kleiner te worden. De lucht die we inademen gaat via de luchtpijp naar de longen. De luchtpijp komt uit in een linker en rechter Bronchus, die zich splitsen in bronchiën. Deze bronchiën verdelen zich in smallere bronchioli en die eindigen in bundels longblaasjes. De longblaasjes zijn bedekt met haarvaatjes, die het zuurstof uit de longblaasjes opnemen en weer naar het hart brengen. Het hart pompt de zuurstof door het lichaam. Het duurt 7 seconden tot dat de zuurstof naar je teen of naar je hersenen is gebracht. Wanneer de haarvaatjes zuurstof opnemen uit de longblaasjes, geven de haarvaatjes tegelijkertijd hun koolstofdioxide [een gas in de lucht die je niet kunt ruiken of proeven] aan de longblaasjes. Die brengen het weer terug naar de luchtpijp om het uit te ademen. Het onderdeel van de hersenen dat de longen bestuurt, heet de hersenstam.
In je longen zitten trilharen. Die zijn er om je longen te beschermen. Als er een stofje komt, dan brengt de trilhaartjes weer naar boven en dan blijven je longen schoon.
Deze trilhaartjes zitten ook in je keel en neus.
Ziektes en beschadigingen
Net zoals elk ander orgaan kunnen de longen ziek en beschadigd worden. Het is bijna onmogelijk om alle soorten op te schrijven, maar hier is een lijst.
Klaplong
Klaplong of in het Latijns Pneumothorax krijg je als er lucht komt tussen de long en het longvlies. Als dat gebeurt, klapt je long snel in elkaar en kan het slecht of niet werken
Dit kan gebeuren door een ontsteking, een verwonding en een zwakke plek in de longen. Het wordt genezen door met een buisje alle lucht weg te zuigen (laat dat wel over aan de dokter!).
Dit is fataal als het bij beide longen gebeurd, want dan kan je niet ademen.
Astma
Een veel voorkomende longziekte is astma. Hierbij is er sprake van een overgevoeligheid van de longen die wordt veroorzaakt door een ontsteking. Je longen zijn gevoelig voor prikkels zoals koude lucht, stof, huismijt en kattenharen. Hierdoor ontstaat er overtollige slijmvorming die opgehoest moet worden. Dit geeft vaak een benauwd gevoel. Astma heeft veel te maken met hooikoorts.
COPD
De afkorting COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease (Chronische Obstructieve Long Ziekte). Hierbij is het longweefsel beschadigd en gaat ademhalen moeilijk. Ook kost het veel energie en raken patiënten er zeer vermoeid van. De beschadiging kan zijn ontstaan door overmatig roken of blootgesteld zijn aan grote hoeveelheden stof. Veel mijnwerkers kregen last van COPD, vroeger ook wel stoflongen genoemd.
Wist je dat...
- Een mens ongeveer 20.000 keer per dag in- en uitademt?
- Je na een grote inspanning 4 keer zo snel ademt?
- Je linkerlong kleiner is dan je rechter?
- Je met een long kan blijven leven?
Links
|
Alvleesklier | Baarmoeder | Bijnier | Bijschildklier | Darmen | Eierstokken | |