Minister-president van Nederland: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(25 tussenliggende versies door 8 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
−
[[File:Mark Rutte-6.jpg|300px|thumb|Mark Rutte (VVD), de huidige minister-president van Nederland]]
 +
{{zie ook|Zie ook: [[minister-president]] en [[president]]}}
  +
{{Sjabloon:Infobox regeringsleider
⚫
De '''minister-president''' (premier) '''van [[Nederland]]''', is de hoogste regeringsleider binnen het [[Koninkrijk der Nederlanden]]. Hoewel de minister-president in feite minder te zeggen heeft dan bijvoorbeeld een president, heeft de premier veel invloed in binnen- en buitenland. De huidige minister-president is [[Mark Rutte]], van de [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie]].
  
  ⚫
| naam1 = Minister-president van Nederland
  +
| afbeelding = State coat of arms of the Netherlands.svg
  +
| onderschrift = Het Rijkswapen
  +
| portret = Dick-schoof-2024.jpg
  +
| titel = [[minister-president]]
  ⚫
| naam2 = [[Mark Rutte]]
  +
| ambtsperiode = zittend sinds 2 juli 2024
  +
| land = {{NL}}
  +
| staatshoofd = [[Willem-Alexander der Nederlanden|Z.M. Koning Willem-Alexander]]
  +
| benoeming = [[Monarchie in Nederland|Koning der Nederlanden]]
  +
| kabinet = Schoof
  +
| aantreden = 2 juli 2024
  +
| demissionair =
  +
| aftreden =
  +
| aanspreekvorm = ''Excellentie''
  +
| residentie = [[Catshuis]] te [[Den Haag|'s-Gravenhage]]
  +
| zetel = [[Torentje]] te [[Den Haag|'s-Gravenhage]]
  +
| ambtstermijn = Per (her)verkiezing vier jaar
  +
| ontstaan = 25 maart 1848
  +
| opheffing =
  +
| volledigenaam = Hendrikus Wilhelmus Maria Schoof
  +
| geboorte = 8 maart 1957
  +
| dood =
  +
| huwelijk =
  +
| relatie =
  +
| partij = ''partijloos''
  +
| salaris = €189.210 per jaar
  +
| website = [https://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-algemene-zaken/organisatie/organogram/minister-president Rijksoverheid]
  ⚫
}}
  ⚫
De '''minister-president''' (ook "premier" genoemd) is de regeringsleider van '''[[Nederland]]'''. Officieel is dat eigenlijk de koning, maar meestal wordt de minister-president eronder verstaan. Hoewel de minister-president in feite minder te zeggen heeft dan bijvoorbeeld een president, heeft hij (een "zij" heeft Nederland nog nooit gehad) veel invloed in binnen- en buitenland. De huidige minister-president van Nederland is [[Dick Schoof]]. Hij is geen lid van een [[politieke partij]].
   
 
== Term ==
  
== Term ==
−
Minister-president betekent letterlijk "''voorzitter-minister''". De premier is namelijk het hoofd van de [[ministerraad]] (het zogenaamde [[kabinet]]). Sinds 1945 bestaat de term [[minister-president]]. Voordien werd de premier altijd aangeduid als de "Voorzitter van de Ministerraad".
 +
Minister-president betekent letterlijk "''minister-voorzitter''". De premier is namelijk het hoofd van de [[ministerraad]] (= alle ministers, zonder de [[staatssecretaris]]sen). Sinds 1945 bestaat de term [[minister-president]]. Daarvóór werd de premier altijd aangeduid als de "Voorzitter van de Ministerraad".
   
−
De premier is veelal een hoge ambtenaar van de grootste regeringspartij. Zodra er een [[coalitie]] is, krijgt de premier de taak een raad met ministers te vormen. Als deze ministers uitgekozen zijn door de premier worden zij beëdigd door de koning. Dan is de minister-president officieel de premier en is officieel voorzitter van het nieuwe kabinet. Hij spreekt het Nederlandse [[parlement]], de [[Tweede Kamer der Staten-Generaal]] toe als hij een akkoord heeft bereikt.
 +
De premier is meestal lid van de grootste regeringspartij in de [[Tweede Kamer der Staten-Generaal|Tweede Kamer]]. Zodra er een [[coalitie]] is (= een meerderheid in het parlement als de grootste partij zelf geen meerderheid heeft), krijgt de premier als "''formateur''" de taak een kabinet (= ministers + staatssecretarissen) te vormen. Vervolgens worden deze beëdigd door de koning. Dan is de minister-president officieel in functie.
   
 
== Taak ==
  
== Taak ==
−
[[File:Catshuis-1.jpg|300px|thumb|Het Catshuis in [[Den Haag]] waar de minister-president mag wonen]]
 +
[[Bestand:Catshuis-1.jpg|300px|thumb|left|Het Catshuis in [[Den Haag]] waar de minister-president mag wonen]]
−
Officieel is de premier de voorzitter van het kabinet. Bij afwezigheid of ziekte wordt hij vervangen door de onderminister-president. Die wordt bij de vorming van het kabinet gekozen door de premier. Meestal komt de vicepremier uit de andere regeringspartij binnen de coalitie.
 +
Officieel is de premier de voorzitter van het kabinet. Bij afwezigheid of ziekte wordt hij vervangen door een vicepremier. Die wordt bij de vorming van het kabinet aangewezen door de premier. Meestal komt een vicepremier uit de andere regeringspartij(en) binnen de coalitie. De huidige vicepremier is [[Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid|minister]] [[Lodewijk Asscher]], van de [[PvdA]].
   
−
De premier beheert de agenda van het kabinet en bestuurt de wekelijkse vergaderingen. Ook geeft hij [[persconferentie]]s om de besluiten van het kabinet toe te lichten. In deze persconferenties geeft de minister-president zijn eigen mening over de lopende [[politiek]]e zaken.
 +
De premier beheert de agenda van het kabinet en bestuurt de wekelijkse vergaderingen. Ook geeft hij [[persconferentie]]s om de besluiten van het kabinet toe te lichten. In deze persconferenties geeft de minister-president toelichting over de lopende [[politiek]]e zaken. Wekelijks is hij te gast bij het [[NOS]]-programma ''NOS Gesprek met de minister-president''. Daar bespreekt hij met een politiek verslaggever het nieuws.
   
  +
−
=== Minister van Algemene Zaken ===
 +
== Minister van Algemene Zaken ==
−
De premier heeft ook een eigen bureau met adviseurs, het [[ministerie van Algemene Zaken]]. Hij staat aan het hoofd van dit ministerie en wordt daarom ook de minister van Algemene Zaken genoemd. De adviseurs komen samen in het [[Torentje]] (officiële kantoor van de premier) en hebben een eigen pand tot hun beschikking. De minister-president krijgt van de [[overheid]] een speciaal, eigen huis. Het [[Catshuis]].
 +
De premier heeft ook een eigen bureau met adviseurs en medewerkers, het [[ministerie van Algemene Zaken]]. Hij staat aan het hoofd van dit ministerie en wordt daarom ook de minister van Algemene Zaken genoemd. De adviseurs komen samen in het [[Torentje]] (het kantoor van de premier) en hebben een eigen pand tot hun beschikking. De minister-president krijgt van de [[overheid]] een {{wbwoord|1|ambtswoning}}, het [[Catshuis]].
   
 
=== Het Koninklijk Huis ===
  
=== Het Koninklijk Huis ===
−
Van oudsher onderhoudt de minister-president het contact met de koninklijke familie. Menigmaal komt de premier bij de koning op bezoek om het regeringsbeleid met hem te bespreken. De koning blijft de [[opperbevelhebber]] en het [[staatshoofd]] van Nederland. Op [[Koningsdag]] houdt de premier een eigen speech. De premier staat naast de koning, als zij de [[bordesfoto]] nemen. Dat is een foto van heel de ministerraad én de koning.
 +
De minister-president onderhoudt ook het contact met de koninklijke familie. Dikwijls komt de premier bij de koning op bezoek om het regeringsbeleid met hem te bespreken. De koning blijft immers het [[staatshoofd]] van Nederland. De premier staat naast de koning als de [[bordesfoto]] wordt genomen. Dat is een foto van de ministers (zonder de staatssecretarissen) met de koning.
   
 
=== Internationaal boegbeeld ===
  
=== Internationaal boegbeeld ===
−
De premier is ook "het gezicht" van Nederland bij internationale bijeenkomsten. Bij de [[Europese Commissie]] laat hij zijn stem namens Nederland (en de kiezers van zijn eigen regeringspartij) horen. Ook legt de premier bezoeken af bij bondgenoten te praten over de stand van zaken [[internationaal]]. Hij heeft een speciaal regeringsvliegtuig tot zijn beschikking. Soms speelt de Nederlandse minister-president een belangrijke rol in internationale [[situatie]]s.
 +
De premier is ook "het gezicht" van Nederland bij internationale bijeenkomsten. Bij de [[Europese Commissie]] laat hij zijn stem namens Nederland horen. Ook legt de premier bezoeken af bij bondgenoten om te praten over de stand van zaken. Hij heeft een speciaal regeringsvliegtuig tot zijn beschikking. Soms speelt de Nederlandse minister-president een rol in internationale kwesties, zoals die rond de [[MH17]].
   
 
==Lijst van Nederlandse premiers==
  
==Lijst van Nederlandse premiers==
  +
{{Zie hoofdartikel|Lijst van premiers van Nederland}}
   
  ⚫
== Media ==
−
{| class="wikitable vatop"
 
  +
*[https://schooltv.nl/video/de-vraag-vandaag-wie-is-de-baas-van-nederland/#q=wet Wie is de baas van Nederland? ([[NTR]]/De vraag vandaag)]
−
! Periode !! Naam !! Partij
  
−
|-
  
⚫
|[[2010]]-heden||[[Mark Rutte]]||VVD
  
−
|-
  
−
|[[2002]]-[[2010]]||[[Jan Peter Balkenende]]||CDA
  
−
|-
  
−
|[[1994]]-[[2002]]||[[Wim Kok]]||PvdA
  
−
|-
  
−
|[[1982]]-[[1994]]||[[Ruud Lubbers]]||CDA
  
−
|-
  
−
|[[1977]]-[[1982]]||[[Dries van Agt]]||[[Christen-Democratisch Appèl|CDA]]
  
−
|-
  
−
|[[1973]]-[[1977]]||[[Joop den Uyl]]||[[PvdA]]
  
−
|-
  
−
|[[1971]]-[[1973]]||[[Barend Biesheuvel]]||ARP
  
−
|-
  
−
|[[1967]]-[[1971]]||[[Piet de Jong (politicus)|Piet de Jong]]||KVP
  
−
|-
  
−
|[[1966]]-[[1967]]||[[Jelle Zijlstra]]||[[Anti-Revolutionaire Partij|ARP]]
  
−
|-
  
−
|[[1965]]-[[1966]]||[[Jo Cals]]||KVP
  
−
|-
  
−
|[[1963]]-[[1965]]||[[Victor Marijnen]]||KVP
 
−
|-
  
−
|[[1959]]-[[1963]]||[[Jan de Quay]]||KVP
 
−
|-
  
−
|[[1958]]-[[1959]]||[[Louis Beel]]||KVP
  
−
|-
  
−
|[[1948]]-[[1958]]||[[Willem Drees]]||PvdA
  
−
|-
  
−
|[[1946]]-[[1948]]||[[Louis Beel]]||[[Katholieke Volkspartij|KVP]]
 
−
|-
  
−
|[[1945]]-[[1946]]||[[Wim Schermerhorn]]||[[Vrijzinnig Democratische Bond|VDB]] / [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]]
 
⚫
|}
  
−  
⚫
== Zie ook ==
  
⚫
*[[Minister-president]]
  
   
  +
{{wbbetekenis|1|''ambtswoning'', een [speciale] woning toegewezen aan een persoon, omdat hij/zij een bepaalde [[functie]] heeft}}
−
[[Categorie:Politiek]]
 +
[[Categorie:Politiek in Nederland]]
  +
[[Categorie:Minister-president van Nederland| ]]

Huidige versie van 5 jul 2024 om 20:38

Zie ook: minister-president en president
Minister-president van Nederland
State coat of arms of the Netherlands.svg
Het Rijkswapen
Dick-schoof-2024.jpg

minister-president

Mark Rutte

zittend sinds 2 juli 2024

Land Vlag van Nederland Nederland
Staatshoofd Z.M. Koning Willem-Alexander
Benoemd door Koning der Nederlanden
Kabinet Schoof
Begin termijn 2 juli 2024
Algemeen
Aanspreekvorm Excellentie
Residentie Catshuis te 's-Gravenhage
Zetel Torentje te 's-Gravenhage
Ambtstermijn Per (her)verkiezing vier jaar
Ambt ontstaan 25 maart 1848
Persoonlijke informatie
Volledige naam Hendrikus Wilhelmus Maria Schoof
Geboren 8 maart 1957
Politieke partij partijloos
Overig
Salaris €189.210 per jaar
Website Rijksoverheid
Portaal Portal.svg Politiek

De minister-president (ook "premier" genoemd) is de regeringsleider van Nederland. Officieel is dat eigenlijk de koning, maar meestal wordt de minister-president eronder verstaan. Hoewel de minister-president in feite minder te zeggen heeft dan bijvoorbeeld een president, heeft hij (een "zij" heeft Nederland nog nooit gehad) veel invloed in binnen- en buitenland. De huidige minister-president van Nederland is Dick Schoof. Hij is geen lid van een politieke partij.

Term

Minister-president betekent letterlijk "minister-voorzitter". De premier is namelijk het hoofd van de ministerraad (= alle ministers, zonder de staatssecretarissen). Sinds 1945 bestaat de term minister-president. Daarvóór werd de premier altijd aangeduid als de "Voorzitter van de Ministerraad".

De premier is meestal lid van de grootste regeringspartij in de Tweede Kamer. Zodra er een coalitie is (= een meerderheid in het parlement als de grootste partij zelf geen meerderheid heeft), krijgt de premier als "formateur" de taak een kabinet (= ministers + staatssecretarissen) te vormen. Vervolgens worden deze beëdigd door de koning. Dan is de minister-president officieel in functie.

Taak

Het Catshuis in Den Haag waar de minister-president mag wonen

Officieel is de premier de voorzitter van het kabinet. Bij afwezigheid of ziekte wordt hij vervangen door een vicepremier. Die wordt bij de vorming van het kabinet aangewezen door de premier. Meestal komt een vicepremier uit de andere regeringspartij(en) binnen de coalitie. De huidige vicepremier is minister Lodewijk Asscher, van de PvdA.

De premier beheert de agenda van het kabinet en bestuurt de wekelijkse vergaderingen. Ook geeft hij persconferenties om de besluiten van het kabinet toe te lichten. In deze persconferenties geeft de minister-president toelichting over de lopende politieke zaken. Wekelijks is hij te gast bij het NOS-programma NOS Gesprek met de minister-president. Daar bespreekt hij met een politiek verslaggever het nieuws.


Minister van Algemene Zaken

De premier heeft ook een eigen bureau met adviseurs en medewerkers, het ministerie van Algemene Zaken. Hij staat aan het hoofd van dit ministerie en wordt daarom ook de minister van Algemene Zaken genoemd. De adviseurs komen samen in het Torentje (het kantoor van de premier) en hebben een eigen pand tot hun beschikking. De minister-president krijgt van de overheid een ambtswoning Vraagteken2.png, het Catshuis.

Het Koninklijk Huis

De minister-president onderhoudt ook het contact met de koninklijke familie. Dikwijls komt de premier bij de koning op bezoek om het regeringsbeleid met hem te bespreken. De koning blijft immers het staatshoofd van Nederland. De premier staat naast de koning als de bordesfoto wordt genomen. Dat is een foto van de ministers (zonder de staatssecretarissen) met de koning.

Internationaal boegbeeld

De premier is ook "het gezicht" van Nederland bij internationale bijeenkomsten. Bij de Europese Commissie laat hij zijn stem namens Nederland horen. Ook legt de premier bezoeken af bij bondgenoten om te praten over de stand van zaken. Hij heeft een speciaal regeringsvliegtuig tot zijn beschikking. Soms speelt de Nederlandse minister-president een rol in internationale kwesties, zoals die rond de MH17.

Lijst van Nederlandse premiers

Zie Lijst van premiers van Nederland voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Media

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Minister-president_van_Nederland&oldid=873225"