IUCN-status: verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
| (14 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| − | Met de '''IUCN-status''' kun je nagaan of een dier of plant nog veel/weinig of niet meer voorkomt. [[ |
+ | Met de '''IUCN-status''' kun je nagaan of een dier of plant nog veel/weinig of niet meer voorkomt. [[IUAC]] (International Union for Conservation of Nature) is een internationale organisatie die zich bezighoudt met de natuur. De [[Rode lijst van de IUAC]] is de lijst waar de bedreigde plant- en diersoorten opstaan, is niet hetzelfde als de landelijke en regionale rode lijsten. De Rode Lijst wordt bepaald door exact geformuleerde criteria van wetenschappers. Sinds 2001 krijgen dieren en planten één van deze 9 statussen: |
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
||
| Regel 9: | Regel 9: | ||
|'''Uitgestorven in het wild''' || 65 |
|'''Uitgestorven in het wild''' || 65 |
||
|- |
|- |
||
| − | |'''Ernstig bedreigd''' (kritiek)|| |
+ | |'''Ernstig bedreigd''' (kritiek)|| 3245 |
|- |
|- |
||
| − | |'''Bedreigd''' || |
+ | |'''Bedreigd''' || 4771 |
|- |
|- |
||
|'''Kwetsbaar''' || 8192 |
|'''Kwetsbaar''' || 8192 |
||
| Regel 26: | Regel 26: | ||
Als je het over een bedreigde diersoort hebt, spreek je over '''ernstig bedreigd''', '''bedreigd''' of '''kwetsbaar'''. |
Als je het over een bedreigde diersoort hebt, spreek je over '''ernstig bedreigd''', '''bedreigd''' of '''kwetsbaar'''. |
||
| − | |||
| − | ==Bedreigde diersoorten== |
||
| − | {{verbeteren}} |
||
| − | Sinds er leven op aarde is komen er soorten bij en sterven andere uit. Het is al vijf keer gebeurd dat in korte tijd heel veel diersoorten uitsterven. De bekendste en een van de belangrijkste was 65 miljoen jaar geleden. Toen kwam er waarschijnlijk een meteoriet op aarde terecht waardoor alle dinosauriërs uitstierven. Uitsterven gaat altijd samen met veranderingen. 65 miljoen jaar geleden was dat een meteoriet, maar vandaag zien we ook soorten uitsterven. Dit heeft vaak te maken met veranderingen door de mens of klimaatveranderingen. Doordat het warmer wordt op de aarde sterven soorten uit die dit nieuwe klimaat niet aankunnen. Wij mensen horen natuurlijk ook bij de natuur. Maar we vechten er ook tegen. Mensen proberen de wereld te veranderen. Bijvoorbeeld omdat ze moeten eten. Daarom zijn er akkers nodig om graan op te verbouwen, en weilanden om vee te laten grazen. De mensen moeten wonen in dorpen en steden. Om voor dat alles plaats te maken, zijn er veel bossen gekapt. Het hout wordt gebruikt voor onder andere meubels en vloeren. Veel dieren uit de wouden raken hun leefgebied kwijt. Ze zijn verjaagd uit hun vertrouwde omgeving en worden met uitsterven bedreigd. Als er geen mensen zouden bestaan, zou de natuur waarschijnlijk nog steeds alles zelf op aarde regelen. De verjaagde dieren moeten overleven. Kangoeroes in Australië eten het gras dat de mens bestemd heeft voor de schapen, sprinkhanen in Afrika verslinden het graan op de akkers, en wolven in Europa jagen op het vee van de boeren. Dat maakt ze niet geliefd. Ze woorden doodgemaakt. Vroeger leefde de wolf in heel Europa. Nu is hij bedreigd en komt nog maar op enkele plaatsen in het wild voor. Mensen dringen steeds meer het leefgebied van dieren binnen, en zien de dieren dan als concurrenten of bedreiging voor hun vee. Maar wie was daar eigenlijk het eerste? Wat voor ons onkruid lijkt, is voor veel vlinders van levensbelang. De brandnetel is een voorbeeld van zo'n onkruid. De mens heeft er niets mee maar veel vlindersoorten wel. De brandnetel is een voedselplant voor de rupsen van waaruit zij geboren worden. Ze leggen hun eitjes onder de bladeren. |
||
| − | maaimachines maken korte metten met de planten, en soms wordt er gif tegen het onkruid ingezet. |
||
| − | Gif dood insecten die mensen schadelijk vindt, maar doodt ook onschadelijke insecten zoals vlinders. |
||
| − | De vogels eten de vergiftigde insecten, roofdieren eten de vergiftigde vogels, en zo raken steeds meer dieren ziek en gaan dood. |
||
| − | De hele voedselketen komt in gevaar. |
||
| − | Vervuiling van de zeeën doorn de mens maakt de vissen en zeezoogdieren ziek. |
||
| − | Evenwicht is belangrijk in de natuur. |
||
| − | Als er een goed evenwicht is, zullen roofdieren kunnen jagen zonder dat de planteneters door uitsterven worden bedreigd. |
||
| − | De mens verstoort het evenwicht. |
||
| − | Mensen jagen niet meer met speren of met pijl en boog, ze gebruiken geweren. |
||
| − | Zo kunnen ze snel op veel dieren jagen. |
||
| − | Ze jagen vooral om geld te verdienen. |
||
| − | Van de huid van een panter worden luxe jassen gemaakt, en de slagtanden van olifanten vind je terug in ivoren beeldjes. |
||
| − | Schilpaddensoep geldt als lekkernij en van de hoorn van de neushoorn maakt men het heft van een indrukwekkende dolk. |
||
| − | Door de jacht al deze redenen zijn veel diersoorten bedreigd en dreigen ze uit te sterven. |
||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Op WikiKids == |
== Op WikiKids == |
||
| − | Op WikiKids staat bij de meeste artikelen over dieren de IUCN-status: |
+ | Op WikiKids staat bij de meeste artikelen over [[dieren]] en [[planten]] de IUCN-status: |
| + | # <font color="red">'''Ernstig bedreigd'''</font> (CR - Critically Endangered) |
||
| − | |||
| − | <font color=" |
+ | # <font color="tomato">'''Bedreigd'''</font> (EN - Endangered) |
| − | <font color=" |
+ | # <font color="salmon">'''Kwetsbaar'''</font> (VU - Vulnerable) |
| − | <font color=" |
+ | # <font color="orange">'''Gevoelig'''</font> (NT - Near Threatened) |
| − | <font color=" |
+ | # <font color="seagreen">'''Niet bedreigd'''</font> (LC - Least Concern) |
| − | <font color=" |
+ | # <font color="blue">'''Uitgestorven'''</font> (EX - Extinct) |
| − | <font color=" |
+ | # <font color="darkblue">'''In het wild uitgestorven'''</font> (EW - Extinct in the Wild) |
| − | <font color=" |
+ | # <font color="gray">'''Onbekend'''</font> (onzeker of niet geëvalueerd, NE - Not Evaluated) |
| − | <font color="gray">'''Onbekend'''</font> (onzeker of niet geëvalueerd) |
||
| + | == Links == |
||
| + | * [https://www.iucn.nl/ Officiële website IUCN - Nederland] |
||
[[Categorie:Natuur]] |
[[Categorie:Natuur]] |
||
| − | [[Categorie: |
+ | [[Categorie:Biologie]] |
Huidige versie van 21 okt 2024 om 11:30
Met de IUCN-status kun je nagaan of een dier of plant nog veel/weinig of niet meer voorkomt. IUAC (International Union for Conservation of Nature) is een internationale organisatie die zich bezighoudt met de natuur. De Rode lijst van de IUAC is de lijst waar de bedreigde plant- en diersoorten opstaan, is niet hetzelfde als de landelijke en regionale rode lijsten. De Rode Lijst wordt bepaald door exact geformuleerde criteria van wetenschappers. Sinds 2001 krijgen dieren en planten één van deze 9 statussen:
| Status | Aantal soorten met deze status |
|---|---|
| Uitgestorven | 804 |
| Uitgestorven in het wild | 65 |
| Ernstig bedreigd (kritiek) | 3245 |
| Bedreigd | 4771 |
| Kwetsbaar | 8192 |
| Gevoelig | 3513 |
| Niet bedreigd (veilig) | 17.675 |
| Onzeker | 5570 |
| Niet geëvalueerd | Ongeveer 1.600.000 |
Naast deze 9 statussen zijn er nog 283 soorten die de status "Van bescherming afhankelijk" hebben. Deze soorten hebben vóór 2001 deze status gekregen, sinds 2001 wordt deze status niet meer gegeven.
Als je het over een bedreigde diersoort hebt, spreek je over ernstig bedreigd, bedreigd of kwetsbaar.
Op WikiKids
Op WikiKids staat bij de meeste artikelen over dieren en planten de IUCN-status:
- Ernstig bedreigd (CR - Critically Endangered)
- Bedreigd (EN - Endangered)
- Kwetsbaar (VU - Vulnerable)
- Gevoelig (NT - Near Threatened)
- Niet bedreigd (LC - Least Concern)
- Uitgestorven (EX - Extinct)
- In het wild uitgestorven (EW - Extinct in the Wild)
- Onbekend (onzeker of niet geëvalueerd, NE - Not Evaluated)