Aanslagen op 11 september 2001

Informatie
Datum
Locatie
Doelwit
Doden
Gewonden
Verantwoordelijke
Type
Wapens
Motivatie
Gevolg
Opmerkingen
Portaal Geschiedenis

Op 11 september 2001, of zoals de Amerikanen zeggen 9/11 (nine-eleven), pleegden terroristen van de islamitische terreurbeweging Al Qaida met drie gekaapte passagiersvliegtuigen binnen een uur tijd drie gecoördineerde gecoördineerde aanslagen op doelen in de Verenigde Staten. Al Qaida voert een heilige oorlog ("jihad") tegen "het Westen" (Europa, Amerika). Een vierde aanslag die ook op die dag had moeten plaatsvinden mislukte.

De aanslagen

Aanslagen op de Twin Towers van het World Trade Center

Schade aan het Pentagon na de aanslag

De overblijfselen op Ground Zero nadat de Twin Towers waren ingestort

De zwaarste aanval vond plaats in Manhattan, een wijk van New York City, en was gericht op de twee hoogste gebouwen van New York, de zogeheten Twin Towers van het World Trade Center. Om 8:46 uur lokale tijd (14:46 Nederlandse tijd) vloog een gekaapt toestel van de American Airlines (vlucht 11) de noordelijke WTC-toren binnen. Even ging men er nog van uit dat het een ongeluk was. Maar bijna 20 minuten later boorde een ander toestel, van United Airlines (vlucht 175), zich in de zuidelijke toren. Toen was wel duidelijk dat het om een geplande actie ging, ofwel om een aanslag. Er werden duizenden telefoontjes gepleegd, of om het noodnummer te bellen, of om afscheid te nemen van de familie. De eerste tien minuten nadat het World Trade Center op 9/11 was geraakt, werden maar liefst drieduizend telefoontjes vanuit de toren gepleegd. Heel veel telefoongesprekken zijn bewaard gebleven, je kan ze zo vinden op internet. Zo ook Melissa Doi, die een telefoniste maar liefst 20 minuten aan de telefoon had, waarin ze zei dat ze niet goed kon ademen, dat ze ging sterven, op het laatst hoorde je ook dat het niet goed ging met haar, daarna werd de telefoon afgebroken door Melissa, waarschijnlijk deed ze dat niet zelf, maar kwam het door de hitte. En de vloer instortte, ze noemde de naam van haar moeder en dat de operator aan haar moest doorgeven dat ze van haar moeder hield.

De zuidelijke toren stortte om 9:59 uur het eerst in, de noordelijke toren volgde om 10:28 uur. Iedereen in de torens die zich op een verdieping bevond boven de plekken waar de vliegtuigen waren ingeslagen kwam daarbij om het leven. Een paar honderd mensen waren al uit de torens gesprongen voordat die instortten, daar zijn ook veel foto's en filmpjes van ('"The Falling Man" is heel bekend geworden). Later die dag stortte er nog een derde WTC-gebouw (nr. 7) in als gevolg van de ontstane branden. Dat instorten was iets wat niemand had zien aankomen. Hoe het precies kon dat de beide Twin Towers helemaal zijn ingestort, is nooit helemaal duidelijk geworden. Op zich waren de constructies er wel op berekend om een inslag als die van een vliegtuig te kunnen weerstaan. Er is wel gedacht aan het "pannenkoekeffect" (pancake effect) aangezien er zoveel (meer dan 100) verdiepingen op elkaar waren gestapeld. Ook was het zo dat de bouwers rekening hielden met een vliegtuigongeluk. De toren zou een Boeing 707 die langzaam aan het landen was en dan met lage snelheid tegen de torens opbotste wel kunnen weerstaan, maar de terroristen vlogen met een Boeing 767 (die groter is dan een 707) met meer dan 960 km/u de gebouwen binnen. Dat is harder dan de maximumsnelheid van een Boeing 767. Daar waren de torens niet op berekend, en hoewel ze nog ongeveer een uur bleven staan, stortten ze daarna in.

Even over half 10 lokale tijd boorde zich een derde vliegtuig, American Airlines vlucht 77, in het Pentagon, het gebouw van het Amerikaanse ministerie van Defensie in Washington D.C.

Een aanslag met een vierde gekaapt toestel, United Airlines vluchtnummer 93, die mogelijk was gericht op het Witte Huis (de ambtswoning van de Amerikaanse president), mislukte doordat de kapers door de passagiers overmeesterd werden. Dit toestel stortte omstreeks 10 uur neer in een veld even buiten Pittsburgh.

De slachtoffers

Volgens officiële cijfers uit februari 2005 kwamen bij de aanslagen 2974 mensen, inclusief de inzittenden van de toestellen (de kapers niet meegerekend) om het leven. Van nog 24 vermisten wordt aangenomen dat ook zij omgekomen zijn. De meeste slachtoffers vielen in het WTC (2604). Onder hen waren 343 leden van het New Yorkse brandweerkorps, van wie de meesten in de torens waren. In het Pentagon vielen 125 slachtoffers. De mensen stierven doordat ze onder het puin kwamen, of in de Twin Towers zaten, sommige mensen probeerde te ontsnappen aan de dood, ze klommen van de torens af, wat helaas altijd fout ging of sprongen van de Twin Towers, of omdat ze misschien dan toch nog een kans hadden om te ontsnappen of doordat ze er letterlijk uitgeblazen werden. En je kan al sterven voor je de grond raakt, je lichaam is zo in shock door de gedachte dat je zo dood gaat dat je een hartstilstand kan krijgen. Onder de slachtoffers was ook een Nederlandse vrouw omgekomen.

De daders

Het brein achter de operatie was Osama bin Laden, leider van Al Qaida. Bin Laden had zijn kamikazepiloten bevolen het WTC binnen te vliegen. Hij werd uiteindelijk na een jarenlange zoektocht in mei 2011 in Pakistan gedood door Amerikaanse commando's.

De gevolgen

Op de plek waar de Twin Towers in New York ooit stonden, zijn nu twee fonteinen te vinden. De fonteinen maken deel uit van het National September 11 Memorial & Museum. Op de randen zijn de namen van alle slachtoffers gegraveerd.

Als gevolg van een stofwolk hebben veel mensen die in de buurt waren op het moment dat de torens instortten luchtwegziekten zoals astma opgelopen. Ook kwamen er veel giftige, kankerverwekkende stoffen vrij. Nog maanden na de aanslagen woedde er brand op het WTC. De eerste twee maanden na de aanslagen moest er enorm veel puin worden geruimd. In 2007 was men nog steeds bezig beschadigde gebouwen in het WTC op te ruimen. Inmiddels staat er op het herbouwde WTC een nieuw hoog gebouw, het One World Trade Center.

Kort na de aanslagen verklaarde president George W. Bush de War on Terror voor geopend. Op 7 oktober 2001, dus minder dan een maand na de aanslagen, begon Operatie Enduring Freedom die duurde tot 28 december 2014. Daarbij werden eerst Afghanistan en later ook Irak door de VS en bondgenoten binnengevallen, met als hoofddoel Al Qaida uit te schakelen. De aanslagen van 11 september 2001 waren ook het sein voor allerlei veiligheidsmaatregelen en controles, waaraan luchtreizigers zich tot op de dag van vandaag moeten onderwerpen. Met nieuwe aanslagen moet immers voortdurend rekening worden gehouden.

"Nine-eleven", de datum heeft de naam aan de gebeurtenis gegeven, wordt jaarlijks herdacht. Nabestaanden lezen dan de namen voor van de slachtoffers van de aanslag.

Op 26 juli 2018 werden er voor de laatste keer slachtoffers van de aanslagen in New York geïdentificeerd.

Videoclip

• Aanslag van 9/11 als eerste in een lange reeks in de 21e eeuw

Klik om vast te zetten
"Gecoördineerd" kan onder andere betekenen dat verschillende acties los van elkaar staan, maar wel op elkaar zijn afgestemd, zoals hier