Minister-president van Nederland: verschil tussen versies

Huidige versie van 5 jul 2024 om 21:38

Zie ook: minister-president en president

Minister-president van Nederland

Het Rijkswapen


minister-president Mark Rutte zittend sinds 2 juli 2024

Land	Nederland
Staatshoofd	Z.M. Koning Willem-Alexander
Benoemd door	Koning der Nederlanden
Kabinet	Schoof
Begin termijn	2 juli 2024


Algemeen
Aanspreekvorm	Excellentie
Residentie	Catshuis te 's-Gravenhage
Zetel	Torentje te 's-Gravenhage
Ambtstermijn	Per (her)verkiezing vier jaar
Ambt ontstaan	25 maart 1848

Persoonlijke informatie
Volledige naam	Hendrikus Wilhelmus Maria Schoof
Geboren	8 maart 1957



Politieke partij	partijloos
Overig
Salaris	€189.210 per jaar
Website	Rijksoverheid
Portaal Politiek

De minister-president (ook "premier" genoemd) is de regeringsleider van Nederland. Officieel is dat eigenlijk de koning, maar meestal wordt de minister-president eronder verstaan. Hoewel de minister-president in feite minder te zeggen heeft dan bijvoorbeeld een president, heeft hij (een "zij" heeft Nederland nog nooit gehad) veel invloed in binnen- en buitenland. De huidige minister-president van Nederland is Dick Schoof. Hij is geen lid van een politieke partij.

Term

Minister-president betekent letterlijk "minister-voorzitter". De premier is namelijk het hoofd van de ministerraad (= alle ministers, zonder de staatssecretarissen). Sinds 1945 bestaat de term minister-president. Daarvóór werd de premier altijd aangeduid als de "Voorzitter van de Ministerraad".

De premier is meestal lid van de grootste regeringspartij in de Tweede Kamer. Zodra er een coalitie is (= een meerderheid in het parlement als de grootste partij zelf geen meerderheid heeft), krijgt de premier als "formateur" de taak een kabinet (= ministers + staatssecretarissen) te vormen. Vervolgens worden deze beëdigd door de koning. Dan is de minister-president officieel in functie.

Taak

Het Catshuis in Den Haag waar de minister-president mag wonen

Officieel is de premier de voorzitter van het kabinet. Bij afwezigheid of ziekte wordt hij vervangen door een vicepremier. Die wordt bij de vorming van het kabinet aangewezen door de premier. Meestal komt een vicepremier uit de andere regeringspartij(en) binnen de coalitie. De huidige vicepremier is minister Lodewijk Asscher, van de PvdA.

De premier beheert de agenda van het kabinet en bestuurt de wekelijkse vergaderingen. Ook geeft hij persconferenties om de besluiten van het kabinet toe te lichten. In deze persconferenties geeft de minister-president toelichting over de lopende politieke zaken. Wekelijks is hij te gast bij het NOS-programma NOS Gesprek met de minister-president. Daar bespreekt hij met een politiek verslaggever het nieuws.

Minister van Algemene Zaken

De premier heeft ook een eigen bureau met adviseurs en medewerkers, het ministerie van Algemene Zaken. Hij staat aan het hoofd van dit ministerie en wordt daarom ook de minister van Algemene Zaken genoemd. De adviseurs komen samen in het Torentje (het kantoor van de premier) en hebben een eigen pand tot hun beschikking. De minister-president krijgt van de overheid een ambtswoningambtswoning , het Catshuis.

Het Koninklijk Huis

De minister-president onderhoudt ook het contact met de koninklijke familie. Dikwijls komt de premier bij de koning op bezoek om het regeringsbeleid met hem te bespreken. De koning blijft immers het staatshoofd van Nederland. De premier staat naast de koning als de bordesfoto wordt genomen. Dat is een foto van de ministers (zonder de staatssecretarissen) met de koning.

Internationaal boegbeeld

De premier is ook "het gezicht" van Nederland bij internationale bijeenkomsten. Bij de Europese Commissie laat hij zijn stem namens Nederland horen. Ook legt de premier bezoeken af bij bondgenoten om te praten over de stand van zaken. Hij heeft een speciaal regeringsvliegtuig tot zijn beschikking. Soms speelt de Nederlandse minister-president een rol in internationale kwesties, zoals die rond de MH17.

Lijst van Nederlandse premiers

Zie Lijst van premiers van Nederland voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Media

Wie is de baas van Nederland? (NTR/De vraag vandaag)

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-[[File:Mark Rutte-6.jpg|300px|thumb|Mark Rutte (VVD), de huidige minister-president van Nederland]]
+{{zie ook|Zie ook: [[minister-president]] en [[president]]}}
+{{Sjabloon:Infobox regeringsleider
-De '''minister-president''' (ook "premier" genoemd) is de regeringsleider van '''[[Nederland]]'''. Officieel is dat eigenlijk de koning, maar meestal wordt de minister-president eronder verstaan. Hoewel de minister-president in feite minder te zeggen heeft dan bijvoorbeeld een president, heeft hij (een "zij" heeft Nederland nog nooit gehad) veel invloed in binnen- en buitenland. De huidige minister-president van Nederland is [[Mark Rutte]], van de [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]].
+| naam1 = Minister-president van Nederland
+| afbeelding = State coat of arms of the Netherlands.svg
+| onderschrift = Het Rijkswapen
+| portret = Dick-schoof-2024.jpg
+| titel = [[minister-president]]
+| naam2 = [[Mark Rutte]]
+| ambtsperiode = zittend sinds 2 juli 2024
+| land = {{NL}}
+| staatshoofd = [[Willem-Alexander der Nederlanden|Z.M. Koning Willem-Alexander]]
+| benoeming = [[Monarchie in Nederland|Koning der Nederlanden]]
+| kabinet = Schoof
+| aantreden = 2 juli 2024
+| demissionair =
+| aftreden =
+| aanspreekvorm  = ''Excellentie''
+| residentie = [[Catshuis]] te [[Den Haag|'s-Gravenhage]]
+| zetel = [[Torentje]] te [[Den Haag|'s-Gravenhage]]
+| ambtstermijn = Per (her)verkiezing vier jaar
+| ontstaan = 25 maart 1848
+| opheffing =
+| volledigenaam = Hendrikus Wilhelmus Maria Schoof
+| geboorte = 8 maart 1957
+| dood =
+| huwelijk =
+| relatie =
+| partij = ''partijloos''
+| salaris = €189.210 per jaar
+| website =  [https://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-algemene-zaken/organisatie/organogram/minister-president Rijksoverheid]
+}}
+De '''minister-president''' (ook "premier" genoemd) is de regeringsleider van '''[[Nederland]]'''. Officieel is dat eigenlijk de koning, maar meestal wordt de minister-president eronder verstaan. Hoewel de minister-president in feite minder te zeggen heeft dan bijvoorbeeld een president, heeft hij (een "zij" heeft Nederland nog nooit gehad) veel invloed in binnen- en buitenland. De huidige minister-president van Nederland is [[Dick Schoof]]. Hij is geen lid van een [[politieke partij]].
 == Term ==
@@ Regel 8: / Regel 38: @@
 == Taak ==
-[[File:Catshuis-1.jpg|300px|thumb|Het Catshuis in [[Den Haag]] waar de minister-president mag wonen]]
+[[Bestand:Catshuis-1.jpg|300px|thumb|left|Het Catshuis in [[Den Haag]] waar de minister-president mag wonen]]
 Officieel is de premier de voorzitter van het kabinet. Bij afwezigheid of ziekte wordt hij vervangen door een vicepremier. Die wordt bij de vorming van het kabinet aangewezen door de premier. Meestal komt een vicepremier uit de andere regeringspartij(en) binnen de coalitie. De huidige vicepremier is [[Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid|minister]] [[Lodewijk Asscher]], van de [[PvdA]].
 De premier beheert de agenda van het kabinet en bestuurt de wekelijkse vergaderingen. Ook geeft hij [[persconferentie]]s om de besluiten van het kabinet toe te lichten. In deze persconferenties geeft de minister-president toelichting over de lopende [[politiek]]e zaken. Wekelijks is hij te gast bij het [[NOS]]-programma ''NOS Gesprek met de minister-president''. Daar bespreekt hij met een politiek verslaggever het nieuws.
 == Minister van Algemene Zaken ==
@@ Regel 23: / Regel 54: @@
 ==Lijst van Nederlandse premiers==
+{{Zie hoofdartikel|Lijst van premiers van Nederland}}
+== Media ==
-{| class="wikitable" style="text-align:center"
+*[https://schooltv.nl/video/de-vraag-vandaag-wie-is-de-baas-van-nederland/#q=wet Wie is de baas van Nederland? ([[NTR]]/De vraag vandaag)]
-|-
-! colspan="3" | [[Minister-president]] !! Regering !! Termijn !! Koning(in)
-|-
-| rowspan="3" style="background:#0A3E75" | || rowspan="3" | [[Bestand:Mark Rutte-4.jpg|125px]] || rowspan="3" | drs. <br> '''[[Mark Rutte]]'''<br>[[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|(VVD)]] || [[Kabinet-Rutte III]] || 26 oktober 2017 – nu || rowspan="2" | [[Bestand:Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander met koningsmantel april 2013.jpeg|125px]]<br>[[Willem-Alexander der Nederlanden|'''Willem-Alexander''']]
-|-
-| [[Kabinet-Rutte II]] || 5 november 2012 – 26 oktober 2017
-|-
-| [[Kabinet-Rutte I]] || 14 oktober 2010 – 5 november 2012 || rowspan="13" | [[Bestand:Koningin Beatrix 1980.jpeg|125px]]<br>[[Beatrix der Nederlanden|'''Beatrix''']]
-|-
-| rowspan="4" style="background:#007B5F" | || rowspan="4" | [[Bestand:Jan Peter Balkenende 2006.jpg|125px]] || rowspan="4" | prof. mr. dr. dr.h.c. mult.<br> '''[[Jan Peter Balkenende]]'''<br>[[Christen-Democratisch Appèl|(CDA)]] || [[Kabinet-Balkenende IV]] || 22 februari 2007 – 14 oktober 2010
-|-
-| [[Kabinet-Balkenende III]] || 7 juli 2006 – 22 februari 2007
-|-
-| [[Kabinet-Balkenende II]] || 27 mei 2003 – 7 juli 2006
-|-
-| [[Kabinet-Balkenende I]] || 22 juli 2002 – 27 mei 2003
-|-
-| rowspan="2" style="background:#DF111A" | || rowspan="2" | [[Bestand:Wim Kok 1994.jpg|125px]] || rowspan="2" | dr.h.c.mult.<br> '''[[Wim Kok]]'''<br>[[Partij van de Arbeid|(PvdA)]] || [[Kabinet-Kok II]] || 3 augustus 1998 – 22 juli 2002
-|-
-| [[Kabinet-Kok I]] || 22 augustus 1994 – 3 augustus 1998
-|-
-| rowspan="3" style="background:#007B5F" | || rowspan="3" | [[Bestand:Opdracht Financieel Dagblad interview met premier Lubbers, Bestanddeelnr 933-2722.jpg|125px]] || rowspan="3" | prof. mr. dr. dr.h.c. mult.<br> '''[[Ruud Lubbers]]'''<br>[[Christen-Democratisch Appèl|(CDA)]] || [[Kabinet-Lubbers III]] || 7 november 1989 – 22 augustus 1994
-|-
-| [[Kabinet-Lubbers II]] || 14 juli 1986 – 7 november 1989
-|-
-| [[Kabinet-Lubbers I]] || 4 november 1982 – 14 juli 1986
-|-
-| rowspan="3" style="background:#007B5F" | || rowspan="3" | [[Bestand:Portrait of Dries van Agt, 1979.jpg|125px]] || rowspan="3" | mr. <br> '''[[Dries van Agt]]'''<br>[[Christen-Democratisch Appèl|(CDA)]] || [[Kabinet-Van Agt III]] || 29 mei 1982 – 4 november 1982
-|-
-| [[Kabinet-Van Agt II]] || 11 september 1981 – 29 mei 1982
-|-
-| [[Kabinet-Van Agt I]] || 19 december 1977 – 11 september 1981
-|-
-| style="background:#DF111A" | || [[Bestand:Persconferenties, portretten, vermogensaanwasdeling, VAD, Bestanddeelnr 927-9091.jpg|125px]] || dr.h.c.<br> '''[[Joop den Uyl]]'''<br>[[Partij van de Arbeid|(PvdA)]] || [[Kabinet-Den Uyl]] || 11 mei 1973 – 19 december 1977 || rowspan="13" | [[Bestand:Gesch.Juliana.jpg|125px]]<br>[[Juliana der Nederlanden|'''Juliana''']]
-|-
-| rowspan="2" style="background:#030081" | || rowspan="2" | [[Bestand:Mr. Barend Biesheuvel (voorzitter van de ARP) aan het woord, Bestanddeelnr 924-3305.jpg|125px]] || rowspan="2" | mr.<br> '''[[Barend Biesheuvel]]'''<br>[[Anti-Revolutionaire Partij|(ARP)]] || [[Kabinet-Biesheuvel II]] || 9 augustus 1972 – 11 mei 1973
-|-
-| [[Kabinet-Biesheuvel I]] || 6 juli 1971 – 9 augustus 1972
-|-
-| style="background:#1B524D" | || [[Bestand:Piet_de_Jong_1970.jpg|125px]] || dr.h.c.<br> '''[[Piet de Jong]]'''<br>[[Katholieke Volkspartij|(KVP)]] || [[Kabinet-De Jong]] || 5 april 1967 – 6 juli 1971
-|-
-| style="background:#030081" | || [[Bestand:Jelle Zijlstra 1966.jpg|125px]] || prof. dr.<br> '''[[Jelle Zijlstra]]'''<br>[[Anti-Revolutionaire Partij|(ARP)]] || [[Kabinet-Zijlstra]] || 22 november 1966 – 5 april 1967
-|-
-| style="background:#1B524D" | || [[Bestand:Jo Cals 1966.jpg|125px]] || mr.<br> '''[[Jo Cals]]'''<br>[[Katholieke Volkspartij|(KVP)]] || [[Kabinet-Cals]] || 14 april 1965 – 22 november 1966
-|-
-| style="background:#1B524D" | || [[Bestand:Victor Marijnen 1963.jpg|125px]] || mr.<br> '''[[Victor Marijnen]]'''<br>[[Katholieke Volkspartij|(KVP)]] || [[Kabinet-Marijnen]] || 24 juli 1963 – 14 april 1965
-|-
-| style="background:#1B524D" | || [[Bestand:Jan de Quay (1945).jpg|125px]] || prof. dr.<br> '''[[Jan de Quay]]'''<br>[[Katholieke Volkspartij|(KVP)]] || [[Kabinet-De Quay]] || 19 mei 1959 – 24 juli 1963
-|-
-| style="background:#1B524D" | || [[Bestand:Louis_Beel_1958.jpg|125px]] || mr. dr.<br> '''[[Louis Beel]]'''<br>[[Katholieke Volkspartij|(KVP)]] || [[Kabinet-Beel II]] || 22 december 1958 – 19 mei 1959
-|-
-| rowspan="4" style="background:#DF111A" | || rowspan="4" | [[Bestand:Minister van Sociale Zaken dr. Drees aan zijn bureau, pen in de hand. 29 mei 1947. - SFA001014095.jpg|125px]] || rowspan="4" | dr.h.c.<br> '''[[Willem Drees]]'''<br>[[Partij van de Arbeid|(PvdA)]] || [[Kabinet-Drees III]] || 13 oktober 1956 – 22 december 1958
-|-
-| [[Kabinet-Drees II]] || 2 september 1952 – 13 oktober 1956
-|-
-| [[Kabinet-Drees I]] || 15 maart 1951 – 2 september 1952
-|-
-| [[Kabinet-Drees-Van Schaik]] || 7 augustus 1948 – 15 maart 1951
-|-
-| style="background:#1B524D" | || [[Bestand:Beel, L.J.M. - SFA008007058.jpg|125px]] || mr. dr.<br> '''[[Louis Beel]]'''<br>[[Katholieke Volkspartij|(KVP)]] || [[Kabinet-Beel I]] || 3 juli 1946 - 7 augustus 1948 || rowspan="2" | [[Bestand:Queen Wilhelmina, by Thérèse Schwartze.jpg|125px]]<br>[[Wilhelmina der Nederlanden|'''Wilhelmina''']]
-|-
-| style="background:#D46B34" | || [[Bestand:Wim Schermerhorn 1946.jpg|125px]] || ir.<br> '''[[Wim Schermerhorn]]'''<br>[[Vrijzinnig Democratische Bond|(VDB)]] || [[Kabinet-Schermerhorn-Drees]] || 25 juni 1945 - 3 juli 1946
-|-
-|}
-== Zie ook ==
-*[[Minister-president]]
-*[[President]]
 {{wbbetekenis|1|''ambtswoning'', een [speciale] woning toegewezen aan een persoon, omdat hij/zij een bepaalde [[functie]] heeft}}