Empirestijl

De Empirestijl in het Kasteel van Fontainebleau

De Empirestijl (1804-1816) is een bouwstijl en nog meer een interieurstijl die erg populair was in het begin van de 19e eeuw. De stijl richtte zich op het interieur. De Empire is in Parijs in Frankrijk ontstaan tijdens en vooral na de Franse Revolutie en beleefde onder keizer Napoleon Bonaparte zijn hoogtepunt. Het werd zeg maar de weergave van de overwinningen van het keizerrijk (= empire). Het valt samen met het neoclassicisme. De neogotiek, de iets latere Biedermeier en de romantiek zijn er weer een reactie op.

In de Empirestijl vinden we veel goud terug. Ook mag kunst niet ontbreken. Napoleon zou zijn veroverde kunstschatten tentoonstellen in zijn paleizen. Ook kenmerkt het interieur zich door onderdelen uit de Egyptische en Romeinse oudheid. Zo kun je een sfinx in het interieur vinden. De Empirestijl werd als modern gezien. In Europa had de empirestijl geen lange periode, maar in de periode werden wel veel gebouwen in die stijl door de gegoede burgerij aangekleed.

Empirestijl vinden we zowel terug in bepaalde zalen van het Kasteel van Fontainebleau of het Kasteel van Versailles. Ook het Paleis op de Dam en het Witte Huis hebben empire-zalen.

Belangrijkste kenmerken

De Empire-stijl is erfgenaam van de Directoire-stijl.

• Strenge rechte en nauwgezet orthogonale lijnen (lijnen met rechte hoeken);
  

  Troon van Napoleon
• Hiëratisme (sterk aan religie gebonden kunst) van het geheel;
• Overwicht van mahonie (houtsoort);
• Gebrek aan inlegwerk (met andere houtsoorten en andere materialen);
• Toegepaste bronzen decoratie: lauwerkransen, sterren, palmetten (palmachtige ornamenten, versiersels), bijen, dansende nimfen;
• Architecturale vorm.

Versiering

• Materialen: brons, hout
• Patronen: krijgeronderwerpen, Romeinen, sfinxen, " Fames " (wezens die engelenvleugels dragen), leeuwen, dolfijnen, zwanen, bijen
• Stoffen: satijn, taft, moiré, fluweel, kasjmier, toile de Jouy
• Kleuren: goudgeel, groen, karmozijn, violet, paars

Galerij Architectuur

• 

  Slaapkamer van keizerin Joséphine in Château de Malmaison (Rueil-Malmaison, Frankrijk), 1800-1802

• 

  Arc de Triomphe du Carrousel (Parijs), 1806-1808, door Charles Percier en Pierre-François-Léonard Fontaine

• 

  Palais Bourbon (Paris), 1806-1808, door Bernard Poyet

• 

  Vendôme Column (Place Vendôme, Parijs), 1806-1810, door Jacques Gondouin en Jean-Baptiste Lepère

• 

  La Madeleine (Parijs), 1807-1842, door Pierre-Alexandre Vignon

• 

  Kazan Cathedral (Saint Petersburg, Rusland), 1811, door Andrey Voronikhin

Galerij Interieur en meubelen

• 

  Wastafel (athénienne of lavabo); 1800-1814; poten, basis en plank van taxushout, verguld bronzen beslag, ijzeren plaat onder plank; hoogte: 92,4 cm, breedte: 49,5 cm; Metropolitan Museum of Art (New York)

• 

  Secretaris; c. 1804-1809; amboina hout gefineerd op grenen, met verguld bronzen beslag; 173,4 x 87,6 x 37,8 cm; Metropolitan Museum of Art

• 

  Troon van Napoleon I; door Georges Jacob en François-Honoré-Georges Jacob-Desmalter ; 1804; geborduurd fluweel, verguld hout en ivoor; hoogte: 1,2 m; Louvre

• 

  Commode met twee deurpanelen; vóór 1805; mahonie met bronzen beslag; 1,165 x 1,794 x 0,83 m; Louvre

• 

  Troon; door Bernard Poyet en François-Honoré-Georges Jacob-Desmalter; 1805; gesneden en verguld hout, bedekt met rood fluweel met zilveren borduurwerk; 160 x 110 x 82 cm; Musée des Arts Décoratifs (Parijs)

• 

  Bureaustoel; c. 1805-1808; mahonie, verguld brons en satijn-fluwelen bekleding; 87,6 × 59,7 × 64,8 cm; Metropolitan Museum of Art

• 

  Sieradenhouder van keizerin Josephine ; door François-Honoré-Georges Jacob-Desmalter ; 1809; mahonie, amarant, ebbenhout, taxus, parelmoer en verguld bronzen monturen; 2,76 x 2 x 0,6 m; Louvre

• 

  Egyptische Revival muntenkast; door François-Honoré-Georges Jacob-Desmalter ; 1809-1819; mahonie (waarschijnlijk Swietenia mahagoni ), met toegepast en ingelegd zilver; 90,2 x 50,2 x 37,5 cm; Metropolitan Museum of Art

• 

  Stoel; vóór 1810; wit bijgesneden hout met vergulde gesneden decoratie, moderne versiering, rode en witte zijde; 90 x 50,5 x 44 cm; Louvre

• 

  King of Rome's wieg (rijk); door Pierre-Paul Prud'hon , Henri Victor Roguier , Jean-Baptiste-Claude Odiot en Pierre-Philippe Thomire ; 1811; hout, verguld zilver, parelmoer , vellen koper bedekt met fluweel, zijde en tule, versierd met zilver- en gouddraad; hoogte: 216 cm; Kunsthistorisches Museum ( Wenen , Oostenrijk )

Mode

• 

  Het Empire-silhouet van Stéphanie de Beauharnais

• 

  Portret van Madame Charles Maurice de Talleyrand Périgord, uit circa 1804

• 

  Illustratie uit 1809 die laat zien hoe mannelijke Empire-mode eruit ziet, uit Journal des dames et des modes

• 

  Portret van Charles Maurice de Talleyrand Périgord, uit 1817