Nutatie

Nutatie of precessie bij een draaiende tol

Nutatie is een wiebelende beweging van een draaiend voorwerp, zoals een planeet of een tol. Bij de aarde wordt het Astronomische nutatie genoemd of precessie.

Dit gebeurd als het zogeheten zwaartepunt van een voorwerp niet precies op de draai-as zit maar er net naast. Dit gebeurt ook als het voorwerp (de tol) niet precies rond is. Ook kan het materiaal van het voorwerp niet overal even dicht of vast zijn. Dit noem je de massa. Zou je het voorwerp precies op de draai-as twee maal doorsnijden (net als dat je een appel in partjes snijdt), dan is de ene kwart net even zwaarder dan de andere kwart.

Het ronddraaien van de tol zorgt ervoor dat deze op de draaipunt een poosje overeind blijft, maar op een gegeven moment zal door de aantrekkingskracht van de aarde deze toch omvallen. Ook kunstschaats(t)ers maken gebruik van dit fenomeen om uit een pirouette te komen. Eerst is er nog sprake van een zeker evenwicht, maar door het opgetrokken been van stand te veranderen verandert dat evenwicht en komt hij of zij uit de pirouette.

De massa van de aarde is natuurlijk ook niet overal gelijk, simpelweg omdat het uit meerder materialen en lagen bestaat. Vandaar dat de draaiing om de aardas iets wiebelend is.