Glaskunst: verschil tussen versies
k |
k |
||
| Regel 3: | Regel 3: | ||
'''Glaskunst''' gaat over kunstwerken die grotendeels of volledig van [[Glas (stof)|glas]] zijn gemaakt. Het varieert in grootte van monumentale werken zoals kerkramen ([[Glas in lood|glas in lood]]), tot kunstwerken gemaakt in ateliers en fabrieken, waaronder glazen sieraden en servies. | '''Glaskunst''' gaat over kunstwerken die grotendeels of volledig van [[Glas (stof)|glas]] zijn gemaakt. Het varieert in grootte van monumentale werken zoals kerkramen ([[Glas in lood|glas in lood]]), tot kunstwerken gemaakt in ateliers en fabrieken, waaronder glazen sieraden en servies. | ||
| + | == Geschiedenis == | ||
Glas werd al gemaakt in [[Egypte (land)|Egypte]] en [[Assyrië]], ook als kunstvoorwerp. Glasblazen werd misschien uitgevonden in de 1e eeuw voor Christus. Het kwam veel voor als [[Romeinen|Romeins]] glas. [[Islamitisch]] glas was het meest verfijnde van de vroege [[middeleeuwen]]. Daarna brachten de bouwers van de grote Normandische en gotische kathedralen van Europa de glaskunst letterlijk en figuurlijk naar nieuwe hoogten met het gebruik van gekleurde glas-in- loodramen als een belangrijk architectonisch en decoratief element. Glas uit [[Murano]], in de Venetiaanse lagune (ook bekend als Venetiaans glas) is het resultaat van honderden jaren van verfijning en verdere uitvindingen. Murano wordt nog steeds gezien als de start van de moderne glaskunst. | Glas werd al gemaakt in [[Egypte (land)|Egypte]] en [[Assyrië]], ook als kunstvoorwerp. Glasblazen werd misschien uitgevonden in de 1e eeuw voor Christus. Het kwam veel voor als [[Romeinen|Romeins]] glas. [[Islamitisch]] glas was het meest verfijnde van de vroege [[middeleeuwen]]. Daarna brachten de bouwers van de grote Normandische en gotische kathedralen van Europa de glaskunst letterlijk en figuurlijk naar nieuwe hoogten met het gebruik van gekleurde glas-in- loodramen als een belangrijk architectonisch en decoratief element. Glas uit [[Murano]], in de Venetiaanse lagune (ook bekend als Venetiaans glas) is het resultaat van honderden jaren van verfijning en verdere uitvindingen. Murano wordt nog steeds gezien als de start van de moderne glaskunst. | ||
Afgezien van het vormen van het hete glas, zijn de drie belangrijkste traditionele decoratieve technieken die in de afgelopen eeuwen op gevormde stukken zijn gebruikt: | Afgezien van het vormen van het hete glas, zijn de drie belangrijkste traditionele decoratieve technieken die in de afgelopen eeuwen op gevormde stukken zijn gebruikt: | ||
| − | * geëmailleerd glas | + | * geëmailleerd glas of brandschilderen |
| − | * | + | * gegvraveerd glas |
* geslepen glas | * geslepen glas | ||
De eerste twee zijn zeer oud, maar de derde is een Engelse uitvinding, rond 1730. Vanaf het einde van de 19e eeuw zijn daar een aantal andere technieken aan toegevoegd. | De eerste twee zijn zeer oud, maar de derde is een Engelse uitvinding, rond 1730. Vanaf het einde van de 19e eeuw zijn daar een aantal andere technieken aan toegevoegd. | ||
| − | Het begin van de 19e eeuw was het hoogtepunt van de oude kunstglasbeweging. De oude fabrieksglasblazers werden vervangen door mechanisch | + | Het begin van de 19e eeuw was het hoogtepunt van de oude kunstglasbeweging. De oude fabrieksglasblazers werden vervangen door machines die mechanisch flessen blazen en doorlopend vensterglas maken. Grote ateliers zoals Tiffany, Lalique, Daum, Gallé, de Corning-scholen in de staat New York en Steuben Glass Works brachten glaskunst naar een hoger niveau. |
| + | |||
| + | == Drinkglazen, vazen en flessen == | ||
| + | [[Bestand:Glass from 19th-century Persia.jpg|miniatuur|Glazen vat uit de 19e eeuw]] | ||
| + | Enkele van de vroegste en meest praktische werken van glaskunst waren glazen vaten. Bekers en kruiken waren populair toen glasblazen zich als kunstvorm ontwikkelde. Veel vroege methoden van etsen, brandschilderen en het vormen van glas werden op deze vaten verder ontwikkeld. Zo gaat de millefiori- techniek minstens terug tot Rome. Deze techniek is het trekken van glasstafen die meerdere kleuren bevatten. Het is dezelfde techniek waarmee ze de zuurstokken van de kermis mee maken. Later werden loodglas of kristalglas gebruikt om vaten te maken die als een bel rinkelden als ze werden geraakt. | ||
| + | |||
| + | In de 20e eeuw stond het in massa geproduceerde glaswerk, inclusief artistieke glazen vaten, soms bekend als fabrieksglas. Ook glaswerk voor de scheikunde kwam zo uit de fabriek. Alleen de moeilijke stukken worden nog altijd handgeblazen en gevormd. | ||
| + | |||
| + | == Glas in de architectuur == | ||
| + | |||
| + | === Glas-in-loodramen === | ||
| + | <nowiki>{{Zie hoofdartikel| glas in lood}}</nowiki> | ||
| + | |||
| + | Vanaf de [[middeleeuwen]] werd glas op grotere schaal geproduceerd en gebruikt voor ramen in gebouwen. Glas in lood werd vooral gebruikt voor ramen in kathedralen en grote openbare gebouwen. | ||
Versie van 23 jun 2022 06:59
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
|
Dit artikel is nog niet af. |
Glaskunst gaat over kunstwerken die grotendeels of volledig van glas zijn gemaakt. Het varieert in grootte van monumentale werken zoals kerkramen (glas in lood), tot kunstwerken gemaakt in ateliers en fabrieken, waaronder glazen sieraden en servies.
Geschiedenis
Glas werd al gemaakt in Egypte en Assyrië, ook als kunstvoorwerp. Glasblazen werd misschien uitgevonden in de 1e eeuw voor Christus. Het kwam veel voor als Romeins glas. Islamitisch glas was het meest verfijnde van de vroege middeleeuwen. Daarna brachten de bouwers van de grote Normandische en gotische kathedralen van Europa de glaskunst letterlijk en figuurlijk naar nieuwe hoogten met het gebruik van gekleurde glas-in- loodramen als een belangrijk architectonisch en decoratief element. Glas uit Murano, in de Venetiaanse lagune (ook bekend als Venetiaans glas) is het resultaat van honderden jaren van verfijning en verdere uitvindingen. Murano wordt nog steeds gezien als de start van de moderne glaskunst.
Afgezien van het vormen van het hete glas, zijn de drie belangrijkste traditionele decoratieve technieken die in de afgelopen eeuwen op gevormde stukken zijn gebruikt:
- geëmailleerd glas of brandschilderen
- gegvraveerd glas
- geslepen glas
De eerste twee zijn zeer oud, maar de derde is een Engelse uitvinding, rond 1730. Vanaf het einde van de 19e eeuw zijn daar een aantal andere technieken aan toegevoegd.
Het begin van de 19e eeuw was het hoogtepunt van de oude kunstglasbeweging. De oude fabrieksglasblazers werden vervangen door machines die mechanisch flessen blazen en doorlopend vensterglas maken. Grote ateliers zoals Tiffany, Lalique, Daum, Gallé, de Corning-scholen in de staat New York en Steuben Glass Works brachten glaskunst naar een hoger niveau.
Drinkglazen, vazen en flessen
Enkele van de vroegste en meest praktische werken van glaskunst waren glazen vaten. Bekers en kruiken waren populair toen glasblazen zich als kunstvorm ontwikkelde. Veel vroege methoden van etsen, brandschilderen en het vormen van glas werden op deze vaten verder ontwikkeld. Zo gaat de millefiori- techniek minstens terug tot Rome. Deze techniek is het trekken van glasstafen die meerdere kleuren bevatten. Het is dezelfde techniek waarmee ze de zuurstokken van de kermis mee maken. Later werden loodglas of kristalglas gebruikt om vaten te maken die als een bel rinkelden als ze werden geraakt.
In de 20e eeuw stond het in massa geproduceerde glaswerk, inclusief artistieke glazen vaten, soms bekend als fabrieksglas. Ook glaswerk voor de scheikunde kwam zo uit de fabriek. Alleen de moeilijke stukken worden nog altijd handgeblazen en gevormd.
Glas in de architectuur
Glas-in-loodramen
{{Zie hoofdartikel| glas in lood}}
Vanaf de middeleeuwen werd glas op grotere schaal geproduceerd en gebruikt voor ramen in gebouwen. Glas in lood werd vooral gebruikt voor ramen in kathedralen en grote openbare gebouwen.