Gebroeders Van Lymborch

Gebroeders Van Lymborch
Detail uit Très Riches Heures du duc de Berry
Persoonlijke informatie
Volledige naam	Herman, Paul of Pol en Johan van Lymborch
Bijnaam	Gebroeders
Land	Bourgondische Nederlanden, nu Nederland
Geboortedatum	Herman 1385, Paul 1386/1387 en Johan 1388
Geboorteplaats	Nijmegen
Overleden	Herman 1416, Paul 1416 en Johan 1416
Overleden te	Bourges
Gehuwd met / relatie
Carrière
Beroep	Kunstschilder, illuminatoren of miniaturisten
Bekend van	verlichter van o.a. de bijbel
Actief	ca. 1400-1416
Genre(s)	middeleeuwen
Label
Website
https://rkd.nl/explore/artists/271515
Portaal Kunst & Cultuur

Gebroeders Van Lymborch, ook bekend als Gebroeders Van Limburg. Dit is de gebruikelijke benaming voor de broers Herman (Nijmegen, 1385 - Bourges, 1416), Paul (Nijmegen, 1386/1387 - Bourges, 1416) en Johan (Nijmegen, 1388 - Bourges, 1416) van Lymborch. Drie telgen uit een kunstenaarsfamilie uit Nijmegen en alle drie belangrijke illuminatoren of miniaturisten uit de middeleeuwen. Men ziet hun werk voor de hertog van Berry als het absolute hoogtepunt van de middeleeuwse schilderkunst. Ze hadden nog twee broers en een zusje.

Nijmegen was in die tijd een van de vier hoofdplaatsen van het hertogdom Gelre, wat naastgelegen en regelmatig in conflict was met de Bourgondische Nederlanden.

Levensloop

In die tijd was het gebruikelijk dat schilders hun eerste opleiding kregen in het atelier van hun vader en grootvader. Maar omstreeks 1398, waarschijnlijk na de dood van hun vader, werden Herman en Johan, nauwelijks 13 en 10 jaar oud, in de leer gedaan bij de goudsmid Alebret de Bolure in Parijs. Het is zeer waarschijnlijk dat hun oom Jan Maelwael hierbij bemiddelde. Hij verbleef sinds 1396 in Parijs en was vanaf 5 augustus 1397 aangesteld tot hofschilder door Filips de Stoute. Alebret de Bolure werkte eveneens voor Filips de Stoute, het is dus waarschijnlijk dat ze elkaar kenden.

Alebret stuurde de jongens echter in de herfst van 1399 terug naar huis in Nijmegen, waarschijnlijk uit vanwege de pestepidemie die toen woedde in Parijs. Bij hun terugkeer naar Gelre werden ze gevangen genomen in Brussel. Dit had te maken met het conflict tussen het hertogdom Gelre en het hertogdom Brabant. Opnieuw werd door bemiddeling van hun oom het gevraagde losgeld van 55 écu verzameld door de Brusselse schilders en goudsmeden. De broers werden vrijgelaten, maat moesten in Brussel blijven. Dankzij een brief van Filips de Stoute, die zich garant stelde voor het betalen van het losgeld als erkenning voor de goede diensten hem betoond door Jan Maelwael, konden de broers op 2 mei 1400 hun reis verderzetten.

Mogelijk dat de broers na hun vrijlating doorreisden naar Nijmegen of terugkeerden naar Frankrijk, waar ze als verluchters voor Filips de Stoute aan het werk gingen. Ze kregen de opdracht voor pour faire les ystoires d’une très belles et très notable Bible qu’il avait depuis peu fait commencer. Hierbij moesten ze gedurende vier jaar aan die bijbel werken en konden/mochten ondertussen geen andere opdrachten aanvaarden. Wat er na het overlijden van Filips de Stoute met de broers gebeurde is nergens gedocumenteerd, ze kunnen een tijdje teruggekeerd zijn naar hun familie in Nijmegen of in Frankrijk zijn gebleven.

In april 1406 wordt oom Johan Maelwael in dienst genomen door Jan zonder Vrees. Waarschijnlijk kregen de broers via hem een opdracht van de opdrachtgever, Jean de France, duc de Berry, (broer van Filips de Stoute) voor de zogeheten Belles Heures du duc de Berry (mooie uren van de hertog van Berry), een getijdenboek gemaakt tussen 1405 en 1409. Via via komt dit werk terecht in het Metropolitan Museum of Art in New York.

Nadat ze de Belles Heures hebben afgewerkt, geeft de hertog van Berry waarschijnlijk omstreeks 1410 of 1411 aan de drie broers Paul, Herman en Johan de opdracht voor de Très Riches Heures. Dit handschrift zullen ze niet meer afmaken, want in 1416 sterven ze alle drie, korte tijd na hun opdrachtgever, waarschijnlijk aan de pest.

Werk

De stijl van hun werk is duidelijk internationaal gotisch. Bij hun verluchting en maakten ze ook illustraties in de marge, de zogeheten margeversiering. Hun werk heeft ook Italiaanse trekjes. De miniaturen werden geschilderd op perkament.

Hun werk raakte lange tijd in vergetelheid en was in particulier bezit. Eind 19e eeuw werd het werk herontdekt. Dankzij een tentoonstelling in 2005 rond hun werk in hun geboorteplaats Nijmegen, ontstond aldaar een middeleeuws festival: Het Gebroeders van Limburg Festival.

Galerij

• 

  Les très riches heures du Duc de Berry - January (detail)

• 

  Kalenderblad april, met op de achtergrond het kasteel van Dourdan, in de Très Riches Heures - Chantilly

• 

  Augustus

• 

  Oktober

Links

• Website Gebroeders Van Lymborch
• RKD - profiel
• Metropolitan Museum of Art collectie