Literatuur

Literatuur is een term uit de wereld van de boeken. Literatuur zijn teksten waarvan men vindt dat ze meer waarde hebben dan 'gewone' teksten. Het gaat dus om bijzonder knappe gedichten, verhalen, toneelstukken of andere teksten die als kunstwerken beschouwd worden. Reisgidsen, kookboeken en knutselboeken zijn dus geen literatuur. Deze boeken zijn immers gewoon bedoeld om informatie te geven.

Een literair werk heeft kenmerken die een ander werk (zoals een gewone reisgids) niet heeft. Als bijvoorbeeld in een boek de personages (de hoofd- of bijpersonen) een duidelijke verandering doormaken (van goed mens naar slecht mens of andersom bijvoorbeeld) dan is er sprake van literatuur. Ook de stijl, de manier waarop het geschreven is, heel belangrijk. Zo kan een boek waar erg weinig in gebeurt toch "literair" worden bevonden. Een opvallend kenmerk van literatuur is dat de schrijver erg zijn best doet bij de keuze en de schikking van de woorden. Vaak zijn het lange en moeilijke teksten, al hoeft dit niet zo te zijn.

Het tegenovergestelde van literatuur is lectuur. Een roman kan bijvoorbeeld literatuur zijn, maar een dertien in een dozijn-stationsromannetje is het dan weer niet. Dat is dan weer 'lectuur'. Het zijn niet de gewone lezers die bepalen wat tot de betere 'literatuur' behoort, maar literatuurwetenschappers, uitgevers en critici.

In een bibliotheek wordt heel veel literatuur bij elkaar verzameld.

Belangrijke werken uit de Nederlandse literatuur

Er zijn er teveel om op te noemen. maar hieronder vind je enkele zeer bekende schrijvers en hun werken.

Van middeleeuwse teksten weet men vaak niet wie ze schreef. Daar staat dan 'anoniem' bij.

Met Nederlandse literatuur wordt bedoeld: literatuur die in het Nederlands geschreven is. In het lijstje staan dus auteurs en werken uit Vlaanderen en Nederland.

Met bekend wordt bedoeld dat ze internationaal erkend worden als belangrijke Nederlandstalige schrijvers en teksten.

• Karel ende Elegast: anoniem (12e eeuw)
• Van den vos Reynaerde: anoniem (13e eeuw) (Willem die Madocke maecte)
• Beatrijs: anoniem (13e eeuw)
• Hadewijch: Strofische gedichten (13e eeuw)
• Elckerlijc: anoniem (15e eeuw)
• Tijl Uilenspiegel: anoniem (ca. 1519)
• Multatuli: Max Havelaar (1860)
• Frederik van Eeden: De kleine Johannes (1885)
• Louis Couperus: Eline Vere (1889)
• Arthur van Schendel: Een zwerver verliefd (1904)
• Willem Elsschot: Lijmen/Het been (1924)
• F. Bordewijk: Karakter (1938)
• Gerard Walschap: Houtekiet (1939)
• Jan de Hartog: Hollands glorie (1940)
• Godfried Bomans: Erik of Het klein insectenboek (1941)
• Gerard Reve: De avonden (1947)
• Louis Paul Boon: De Kapellekensbaan (1953)
• Hugo Claus: Het verdriet van België (1983)
• Harry Mulisch: De ontdekking van de hemel (1992)

	Schrijven
Tekstelementen: alinea · bibliografie · bladspiegel · citaat · coherentie · cohesie · coreferentie · dialoog · eindnoot · glos · jargon · kanttekening · marginalia · plot · rijm · samenvatting · spelling · voetnoot · woordspeling Tekstsoorten: artikel · boek · kinderboek · brief · column · document · e-mail · epiek · essay · folder · gedicht · kort verhaal · lezen · literatuur · lyriek · manuscript · plagiaat · platte tekst · poëzie · proefschrift · proza · rapport · roman · recensie · scenario · scriptie · sms · tekst · tekstsoort · verhaal Theorie: grammatica · intertekstualiteit · isotopie · retorica · stijlfiguur · taalbeheersing· tekstanalyse · tekstlinguïstiek · tekstontwerp · tekstualiteit Hulpmiddelen: grammaticacontrole · spellingcontrole · teksteditor · tekstverwerker